Biesenthal/Eberswalde (dpa/SN) Zhromadne žiwjenje wjelkow a skotu na pastwje ma so polěpšić a předewšěm wěsćiše stać. Na tónle zaměr je skutkowanje noweho zwjazkoweho centruma wusměrjene, kotryž započa wčera w Eberswaldźe sewjerowuchodnje Berlina dźěłać. „Njeje to jenož wjelk, kotryž sej škit zasłuža, runje tak maja skoćata na pastwje škitane być“, rjekny zwjazkowa ministerka za ratarstwo Julia Klöckner (CDU) na wotewrjenju centruma. Pastwy njeměli wjelkam dlěje „kryte blida“ być.
W „centrumje za namakanje rozrisanjow“, kaž jón Klöckner wčera mjenowaše, dźěłaja tři połnje přistajene mocy. Wone maja w zwjazkowych krajach wužiwane stadłowe škitne naprawy – su to na přikład płoty a psy – zwěsćić a posudźować. Zarjad zaběra so z tym, kak hodźeli so škitne metody polěpšić a financować, a rozestaja so z prawniskim zastopnjowanjom wjelka. Předewšěm pak ma nowy centrum dialog mjez plahowarjemi pastwoweho skotu, přirodoškitnymi zwjazkami a zjawnosću spěchować.
Berlin (dpa/SN). Akademije wědomosćow skupiny sydom najwjetšich industrijnych statow swěta (G7) namołwjeja swoje kraje k wjetšim napinanjam na polach klimoweje změny, mnohotnosće družin a strowotniskich datow. W hnydom třoch zhromadnych deklaracijach, kotrež su wčera wozjewili, akademije staty napominaja hladajo na wjeršk G7 w juniju w britiskim Cornwallu jednać. Za Němsku je Narodna akademija wědomosćow Leopoldina wobdźělena.
„Akademije měnja, zo dyrbjeli so kraje přez změnu klimy nastatym škoda wěnować, trěbne změny zahajić a naprawy přihotować a zwoprawdźić, zo móhli hač do lěta 2050 planowany zaměr docpěć, bjez wustorka škódnych maćiznow wuńć“, rěka w jednym z třoch dokumentow. W dalšim akademije warnuja, zo je mnohotnosć družin na swěće „chutnje wuhrožena“. Staty G7 měli tele negatiwne wuwiće hač do lěta 2030 skónčić a přewobroćić. W třećej deklaraciji žadaja sej wědomostnicy nimo toho lěpše zhromadne dźěło na polu strowotniskich datow, zo bychu kraje na „přichodne strowotniske rizika přihotowane byli“.
Tři Torgauske mjedwjedźe maja nowy domicil blisko hrodu Hartenfels. Wčera smědźachu Bea, Benno a Jette dospołnje ponowjeny areal přeslědźić. Objekt běchu za čas jich zymskeho spara přetwarili. Nětko maja wone wjace móžnosćow, so wróćo sćahnyć a so zabawjeć. K tomu słušeja štomy a pjenki za šudrowanje. Přetwar je 70 000 eurow płaćił. Tradicija, mjedwjedźe dźeržeć, saha w Torgauwje hač do 15. lětstotka.
Swjedźenski šat z ryzy škleńčnych nićow wustajeja w Němskim muzeju Mnichow. Rědki eksponat bě španiska princesna Eulalia 1893 na swětowej wustajeńcy w Chicagu woblečena. Minjene lěta su jón fachowcy ponowili. Šat wužiwać bě zawěsće wšo druhe hač přijomne: Kóždy pohib žadaše sej njesměrnu kedźbnosć, a sydnyć so scyła móžno njebě, hewak bychu so niće złamali.
Drježdźany (dpa/SN). Skandal kradnjeneje municije pola sakskeje policije dla ma hišće do jutrow tema w krajnym sejmje być. Jutře planuja na žadanje koaliciskich frakcijow CDU, SPD a Zelenych wurjadne posedźenje nutřkowneho wuběrka, zdźěli powěsćernja dpa. Powěsć wo přepytowanjach statneho rěčnistwa přećiwo 17 zastojnikam wosebiteje jednotki krajneho kriminalneho zarjada je wčera wulki njeměr zbudźiła. Zastojnikam wumjetuja, zo běchu w nowembru 2018 znajmjeńša 7 000 patronow pokradnyli a z nimi priwatnje třěleć zwučowali.
Wo ruskim serumje rěčeli
Moskwa (dpa/SN). Zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) a francoski prezident Emmaunel Macron staj z ruskim prezidentom Wladimirom Putinom wo móžnej kooperaciji na polu šćěpiwow rěčałoj. Europski zarjad za dohladowanje lěkow tuchwilu pruwuje, hač móhli koronaserum Sputnik V w EU zasadźić. Ruski farmakoncern R-Pharm chce šćěpiwo w bayerskim Illertissenje produkować.
Žadaja sej kruty lockdown
Drježdźany (SN/MkWj). Wčerawše postajenja sakskeho krajneho knježerstwa koronawirusa dla zbudźeja pola sakskeho zapósłanca FDP w zwjazkowym sejmje Torstena Herbsta raznu kritiku: „Wěčnje trajacy lockdown bjez perspektiwy, dale a wjac wobmjezowanjow za wobydlerjow, wjace winowatosćow za předewzaća a žane widźomne wuspěchi pola šćěpjenja a testowanja – nastawa zaćišć, zo chcyło čorno-čerwjeno-zelene krajne knježerstwo pandemiju prosće wusedźeć.“ To pisa Herbst w nowinskej zdźělence. Wón wumjetuje knježerstwu ministerskeho prezidenta Michaela Kretschmera (CDU), zo je jemu mjeztym wšitko wšojedne. „Dźeń a wjetša hospodarska škoda, wjace firmowych plajtow a wjace bjezdźěłnych – statne knježerstwo to hižo njezajimuje.“ Přiwšěm Herbst pozitiwnje naspomnja, zo chce swobodny stat wšitko činić, zo šule dale wotewrjene wostanu.
Drježdźany (dpa/SN). Sakska wot dźensnišeho starobne wobmjezowanja za šćěpiwo firmy Astrazeneca přesadźa. Preparat wotnětka jenož hišće ludźom šćěpja, kotřiž su starši hač 60 lět, kaž strowotniske ministerstwo zdźěli. Swobodny stat zwoprawdźa tak jednohłósne wobzamknjenje konferency strowotniskich ministrow Zwjazka a krajow.
Pozadk su pady trombozow w mozach. „Rozprawy wo komplikacijach jara chutnje bjerjemy“, rjekny sakska ministerka za strowotnistwo Petra Köpping (SPD). Do toho bě stajna šćěpjenska komisija nowe starobne wobmjezowanje poručiła. Köpping přiwšěm potwjerdźi, zo je Astrazeneca wulce skutkowny srědk, kotryž derje před koronawirusom škita.
Köln (dpa/SN). Rada potrjechenych Němskeje biskopskeje konferency je kritizowała, zo Kölnski kardinal Rainer Maria Woelki w systemje cyrkwje zakótwjene přičiny splažneho znjewužiwanja dale ignoruje. Přirada reagowaše wčera na předstajenje posudka wo wobchadźenju zamołwitych biskopstwa z wumjetowanjemi splažneho znjewužiwanja dźěći a młodostnych přez duchownych.
„Kardinal Woelki je w systemje tčace přičiny w swojim nowinskim stejišću k wozjewjenemu posudkej hišće raz do prašenja stajał, dokelž je direktny zwisk mjez předźěłanjom padow znjewužiwanja a cyrkwinskopolitiskimi prašenjemi znowa relatiwizował resp. wotpokazał“, rada potrjechenych šwika.
„Wot Woelkija skazany posudk koncentruje so jeničce na chłostajomne aspekty. W systemje zakótwjene přičiny kaž seksualna moralka cyrkwje, celibat, klerikalizm, jenakosplažne zwjazki abo pobrachowace wobdźělenje žonow njejsu tak derje kaž docyła wobkedźbowane. Tak pobrachuje moralisko-etiska runina“, w dokumenće rěka. Cyrkej měła zmužitosć k wobšěrnym reformam měć.