Twarja atomowu milinarnju

Dienstag, 09. März 2021 geschrieben von:

Praha (dpa/SN). Čěski zarjad za dohladowanje atomoweje energije je twar dweju noweju reaktoroweju blokow w jadrowej milinarni Dukovany přizwolił. Po lěto trajacym pruwowanju njejsu ničo namakali, štož by so twarej spřećiwjało, zdźěli nawodnica zarjada, atomowa fyzikarka Dana Drabová. W Dukovanach, kotrež leža sto kilometrow sewjernje Wiena a 200 kilometrow wuchodnje Passauwa, dźěłaja štyri 30 lět stare reaktory. Nowej reaktorowej blokaj płaćitej 7,5 miliardow eurow a matej w lěće 2037 hotowej być.

Wumjetuja Spahnej chaos

Berlin (dpa/SN). Městopředsyda zjednoćenstwa kasowych lěkarjow Němskeje Stephan Hofmeister wumjetuje zwjazkowemu ministrej za strowotnistwo Jensej Spahnej (CDU), zo je w koronapandemiji chaos testy nastupajo. Lěkarjo běchu póndźelu zhonili, zo maja ludźi testować započeć. Zwjazk lěkarjow to zasadnje ­wita. „Politikarjo pak zabywaja, zo su medicinarjo w swojich praksach hižo chěro wućeženi chorych lěkować.“

Žada sej spěšniši wutwar trasow

W Pólskej su mnozy wčerawši Mjezynarodny dźeń žonow wužili, zo bychu přećiwo přiwótřenemu zakonjej wo wotehnaću dźěći a přećiwo knježerstwu protestowali. Demonstranća zhromadźichu so we wjacorych městach, kaž tu we Waršawje, na centralnych městnach, zo bychu z plakatami kaž „Nochcu kwětki, chcu wólby“ na so skedźbnili. Foto: dpa/Aleksiej Witwicki

Opozicija zakonja dla šokowana

Dienstag, 09. März 2021 geschrieben von:
Wien (dpa/SN). Opozicija w Awstriskej reaguje šokowana na planowane nowe móžnosće awstriskeho stata w boju přećiwo koronawirusej. Liberalna strona Neo ma nowy naćisk epidemijoweho zakonja za „njesłyšany nadpad za zakładne a swobodniske prawa“. Naćisk předwidźi, zo maja přichodnje tež zetkanja dweju swójbow z hač do štyrjomi wosobami „zarjadowanja“ być, kotrež móže stat zaka­zać abo na wotpowědnu dowolnosć wjazać. Nimo toho móže stat ludźom zaka­zać dom wopušćić, byrnjež stro­wotniskemu systemej strach njehrozył, zo so sypnje, předsydka strony Neo Beate Meinl-Reisinger wčera we Wienje zdźěli. Tež druhe opoziciske strony reaguja z raznym wotpokazanjom. Dotal je 20 500 wobydlerjow swoje wobmyslenja nastupajo nowy zakoń zapodało.

Lěkarjo šćěpja

Dienstag, 09. März 2021 geschrieben von:
Berlin (dpa/SN). Wot spočatka apryla maja lěkarjo w swojich praksach po wšej Němskej ludźi pře koronawirus šćěpić započeć. Na to su so fachowi ministrojo Zwjazka a zwjazkowych krajow wčera na konferency strowotniskich ministrow dojednali. Serum ma so po normalnym puću přez apoteki a wikowarjow do praksow dóstać. Běrokratiske poćežowanje ­lěkarjow ma tak snadne kaž móžno być. Šćěpjenske centrumy maja najprjedy raz dale wobstać. Zwjazk a kraje běchu so minjenu srjedu na to dojednali, lěkarske praksy do šćěpjenja zapřijeć, je-li dosć seruma k dispoziciji. Předsyda stajneje šćěpjenskeje komisije Thomas Mertens pak so boji, zo lěkarjo pola „swojich pacientow“ šćěpjenski porjad njedodźerža.

Bamž jězbu po Iraku zakónčił

Dienstag, 09. März 2021 geschrieben von:

Bagdad/Rom (dpa/SN). Po nimale štyrjoch dnjach je bamž Franciskus swoju historisku jězbu po Iraku zakónčił a so wčera popołdnju do Roma nawróćił. Franciskus je prěni bamž, kiž je Irak wopytał. Předewšěm křesćenjo na sewjeru kraja běchu sej to přeli. Sobotu witachu tysacy ludźi 84lětneho w Mossulu a Karakoshu, hdźež so najebać koronapandemiju na dróhach zhromadźichu. W Mossulu modleše so bamž na cyrkwinskim naměsće, kiž je ze swojimi zničenymi cyrkwjemi symbol ćerpjenja křesćanow za čas wójny přećiwo teroristiskej milicy Islamski stat. Njedźelu popołdnju swjećeše wón swoju poslednju Božu mšu w koparskim stadionje kurdiskeje stolicy Erbil před tysacami wěriwych. Při tym wužiwaše w arenje swój „papa-mobil“.

W dnjach do toho bě najwyši šiitiski duchowny, wulkoajataloh Ali al-Sistani, swjateho wótca na rozmołwu přijał. ­Mjezynarodne medije wuzběhuja jězbu Franciskusa do Iraka hladajo na chětro dwělomne wěstotne połoženje w kraju ­jako přewšo zmužity skutk.

Aferu wobohaćenja wotkryć!

Dienstag, 09. März 2021 geschrieben von:

Politikarjo žadaja sej wuswětlenje dwělomnych prowizijow dla

Saarbrücken/Stuttgart (dpa/SN). Posaarski ministerski prezident Tobias Hans sej žada wšitke pady dospołnje wotkryć, w kotrychž su so zapósłancy, wužiwajcy tuchwilnu koronakrizu, wosobinsce wobohaćili. „Dyrbimy wotkryć a sej wob­hla­dać: Hdźe je tomu snano runje tak było“, rjekny politikar CDU wčera w krajnym sejmje w Saarbrückenje. „Nětko dyrbi wšitko na blido.“

Zapósłancaj Georg Nüßlein (CSU) a Niko­las Löbel (CDU) staj pječa prowi­zije wjace hač 100 000 eurow za posrědkowanje nahubnikow brałoj. Wobaj staj mjeztym z frakcije wustupiłoj. Po spo­čatnym wahanju je Löbel wčera tež mandat­ jako zapósłanc zwjazkoweho sejma złožił. Do toho běchu jeho wjacori politikarjo CDU a měšćanske zwjazki ze zdźěla drastiskimi słowami k tomu namołwjeli

To a tamne (09.03.21)

Dienstag, 09. März 2021 geschrieben von:

Na wšě 83 900 eurow namakała je policija w ručnym fašku wosoboweho awta na awtodróze A 61 pola sewjerorynsko-westfalskeho Nettetala. Kontrolujo awto njedaloko nižozemskeje mjezy nańdźechu zastojnicy pjenjezy w listowej wobalce. 58lětny šofer dawaše „spřećiwjace so informacije“ wo tym, zwotkel pjenjezy ­pochadźeja. Mnóstwa wjace hač 10 000 eurow dyrbja na namjeznych přechodach do Němskeje přizjewjene być.

Jědnaćelětneho paducha awta je policija w delnjosakskim Gifhornje lepiła. Šofer bě awto skrótka wopušćił, zo by sej při kiosku něšto k jědźi kupił. Klučik drje bě tčacy wostajił. Jědnaćelětny z 13lětnym towaršom to wuži a wotjědźe. 31lětny wóz z druhim awtom přesćěhowaše. Mjeńšiny pozdźišo pokradnjene jězdźidło na křižowanišću do dalšeho awta zrazy. Škoda: 12 000 eurow.

1 700 lět swjećimy njedźelu

Montag, 08. März 2021 geschrieben von:

Rom (B/SN). Kejžor Konstantin Wulki je 3. měrca 321 přikazał, zo maja sudnicy, zawody a měšćanske wobydlerstwo njedźelu wotpočnyć. Jenož wjesni woby­dlerjo smědźachu wusywać, žnjeć a skót ­zastarać. Tón pisomny dokument je hač do dźensnišeho zachowany. Wědomostnicy tukaja, zo bě so kejžorej židowske rjadowanje tydźenja ze sedmym dnjom jako sabat zalubiło. Sedmy dźeń bu po přikazu kejžora Konstantina Bohu słónca wěnowany.

Wustupy z cyrkwje hroža

Berlin (B/SN). „Dokelž so reformy w katolskej cyrkwi dlija, hrozy strach, zo so cyrkej šćěpi.“ Tole zwěsća historikarka a profesorka na Berlinskej Humboldtowej uniwersiće Birgit Aschmann. Jako čłonka Centralneho komiteja katolikow a synodalneho puća wona tež hibanje „Maria 2.0“ stajnje zaso pozbudźa, dale wo runoprawosć žonow wojować. „To wožiwja debaty mjez doprědkarskimi a konserwatiwnymi kruhami, mjez biskopami a lajkami.“ Přećiwnicy měšniskeje swjećizny za žónske dźě skedźb­njeja zas a zaso na pastyrski list „Ordinatio Sacerdotalis“ z lěta 1994, kotryž bě tehdy­ši bamž Jan Pawoł II spisał.

Ludnosć surowy hłód trada

Lindner za přepytowarja

Montag, 08. März 2021 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Předsyda FDP Christian Lindner namjetuje, wurjadneho přepy­towarja zasadźić, zo móhli aferu dweju zapósłancow zwjazkoweho sejma w zwisku z wobstaranjom škitnych korona­nahubnikow wujasnić. Přepytowar měł prawo měć, jako njewotwisna wosoba tež dohlad do aktow dóstać. Afera měła do wólbow zwjazkoweho sejma wotzamknjena być. Zapósłancaj Georg Nüßlein (CSU) a Nikolas Löbel (CDU) běštaj pro­wiziju wjace hač 100 000 eurow za wobstaranje nahubnikow dóstałoj.

Testy hišće wšudźe nimaja

Berlin (dpa/SN). Organizować spěšnotesty na koronawirus je apotekam w Němskej wulke wužadanje. Njebudźe móžno to hnydom a wšudźe zwoprawdźić, rje­kny prezidentka zwjazka apotekarjow Němskeje Gabriele Regina Overwiening w rańšim magacinje telewizije ZDF. Wot dźensnišeho maja wobydlerjo prawo, so jónu wob tydźeń darmotnje na koronawirus testować dać. Hladajo na problemy z testami opozicija strowotniskemu ministrej Jensej Spahnej (CDU) wumjetuje, zo je akciju špatnje přihotował.

Proces morjenja dla zahajeny

Bamž Franciskus je so wčera w irakskim Mosulu wosrjedź rozwalinow cyrkwjow za wopory modlił, morjene za čas knjejstwa terori­stiskeje milicy Islamski stat (IS). Dołha wójna wot lěta 2014 do 2017 k wuhnaću IS zawostaji wurubjene a wupalene domy. Na swojim wopyće zetka so bamž tež ze zastupnikami druhich nabožinow. Foto: dpa/Andrew Medichini

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND