Historiski moment za Sintow a Romow
Stuttgart (SN). Statne zrěčenje mjez mjeńšinu Sintow a Romow a zwjazkowym krajom Badensko-Württembergskej bu dźensa ponowjene. Před pjeć lětami su je prěni raz podpisali. Nimo zwyšenja spěchowanja na 700 000 eurow klětu a 721 000 eurow wot lěta 2020, bu zrěčenje tež wo 15 lět podlěšene. Runje tak bu stopnjowanje financneho spěchowanja wo 2,5 procentow na lěto wobzamknjene. Płaćić ma tole wot lěta 2020.
Krajny zwjazk Sintow a Romow w Badensko-Württembergskej, kotryž mjeńšinu zastupuje, chce swoje dźěłowe wobłuki nětko dale rozšěrić. Mjez druhim potrjechi to kubłanske a kulturne poskitki za mjeńšinu kaž tež spěchowanje jeje rěče a kultury. Přez lětstotki njemějachu Sintojo a Romojo žanu městnosć, hdźež móhli swoju kulturu pěstować. Jich rěč hrozy samo wotemrěć. Pochad kultury a rěče je lědma znaty. Krajnemu zwjazkej je tuž wažne, za tym slědźić a stawizny z perspektiwy mjeńšiny wuswětleć.
Předsudki dale přiběraja
Najnowši Sakski monitoring wo politiskim nastajenju ludźi předstajeny
Drježdźany (dpa/SN). Najebać powšitkownu spokojnosć ze žiwjenjom a optimizm su w Sakskej předsudki přećiwo wukrajnikam a muslimam daloko rozšěrjene. Po najnowšim „Sakskim monitoringu“, kotryž su wčera w Drježdźanach předstajili, ma kóždy druhi Němsku za „přecuzbnjenu“. Jasnje widźomny je tež rasizm napřećo muslimam abo Sintam a Romam. Šef sakskeje statneje kenclije Oliver Schenk rěčeše w tym zwisku wo „ćěmnej stronje“ přepytowanja. Zdobom wón na to pokaza, zo njejsu njepřećelske nastajenja jenož sakski problem.
Ze „Sakskim monitoringom“ krajne knježerstwo wot lěta 2016 politiske nastajenje ludźi a połoženje demokratije w swobodnym staće zwěsćuje. Lětsa su so 1 011 reprezentatiwnje wupytanych ludźi woprašowali.
To a tamne (14.11.18)
W dwaceći centimetrow hłubokim betonje ze swojim awtom třacy wostał je 57lětny šofer w Stuttgarće. Zawčerawšim njebě wón twarnišćo při kolijach měšćanskeje železnicy spóznał, hdźež běchu twarscy dźěłaćerjo beton kidali. Na zbožo njebě twarska maćizna hišće wuschnyta, tak zo móžachu jězdźidło zaso z twarnišća wućahnyć. Beton móžachu samo tež hišće zhładkować.
Z črjódu kruwow so spřećelił je łós w Coswigu. Wšědnje tam ze swojimi dołhimi nohami płót wokoło pastwy přewinje. W nocy so potom zaso zhubi. Zadźerženje wulkeho zwěrjeća njemóže sej bur Hartmut Schröter wuswětlić, tuka pak na to, zo chce rólu howjada přewzać. Na swojej pastwje dźě so tuchwilu jenož kruwy pasu. Přichodnje maja skoćeća přećahnyć. Hač chce jim njewšědny hósć sćěhować, budźe tuž napjata naležnosć.
Dobry signal za Łužicu
Horst Seehofer a Roland Wöller kompetencny centrum wotewrěłoj
Budyšin (SN/JaW). W přitomnosći Budyskeho wyšeho měšćanosty Alexandera Ahrensa (SPD), Budyskeho krajneho rady Michaela Hariga (CDU) kaž tež zapósłancow Sakskeho krajneho sejma Patricije Wissel, Marka Šimana a Alojsa Mikławška (wšitcy třo CDU) staj zwjazkowy nutřkowny minister Horst Seehofer (CSU) a sakski nutřkowny minister prof. Roland Wöller (CDU) wčera w Budyšinje zhromadny Slědźenski a kompetencny centrum zwjazkoweje a krajneje policije oficialnje wotewrěłoj. Je to prěni z cyłkownje třoch w Sakskej. Marko Šiman je ministra Seehofera serbsce witał a jemu někotre fakty wo Serbach podał. Zdobom skedźbni wón jeho na to, zo je Seehoferowe ministerstwo tež sobu zamołwite za financowanje Załožby za serbski lud.
Za wjac kooperacije wabić
Berlin (dpa/SN). Bywši předsyda SPD Martin Schulz je zwjazkowu kanclerku Angelu Merkel (CDU) namołwjał, w jeje europskej narěči dźensa jasnje za wjac zhromadneho dźěła w EU wabić. „Hladajo na populistiske knježerstwa je wjace europskeje kooperacije trěbne“, zdźěli wón dźensa sćelakej RBB. Dźensa popołdnju porěči Angela Merkel před parlamentom EU w Strasbourgu wo přichodźe Europy. Narěč tam z wulkej napjatosću wočakuja.
Hišće žana wotmołwa
Rom (dpa/SN). W rozkorje wo etaće mjez EU a Romom dźensa čas za wotmołwu italskeho knježerstwa wotběži. Komisija EU je před třomi tydźenjemi naćisk wotpokazała a sej žadała, jón předźěłać, štož tamniše knježerstwo wotpokazuje. Italska planuje nowozadołženje we wysokosći 2,4 procentow hospodarskich wukonow. Wotpohlad móhł so negatiwnje na stabilitu eura wuskutkować, čehoždla ma EU naćisk etata za njezamołwity. Knježerstwo w Romje je wjacekróć na to pokazało, přećam EU njewotpowědować.
Ličba woporow dale stupa
Rumunska tema
Mało inženjerow
Žadaja sej „hnydomny wotstup“
Budyšin/Berlin (SN/JaW). Horst Seehofer swoje zastojnstwo jako předsyda CSU złoži. To je wón wčera na medijowej konferency składnostnje wotewrjenja kompetencneho centruma policije w sprjewinym měsće wobkrućił. Zdobom pak wón spekulowanja wo wotstupje jako zwjazkowy nutřkowny minister wuwróći. „Předsydstwo strony złožu, to je rozsudźene. Ale sym a wostanu nutřkowny minister“, wón rjekny. Wotstup Seehofera jako předsyda CSU pak nima po jeho słowach ničo ze špatnym wuslědkom strony při zašłych wólbach w Bayerskej činić. „Chcu stronje wobnowjenje zmóžnić. Lěto 2019 měło tuž lěto wobnowjenja CSU być“, Seehofer podšmórny.
Mjeztym su hłosy w politice za wotstup Seehofera jako nutřkowny minister dźeń a wótriše. Nimo SPD žadaja sej mjez druhim tež FDP, Lěwica a Zeleni jeho „hnydomny wotstup“.
To a tamne (13.11.18)
Dosć ćežku rubiznu su sej paduši před twarskimi wikami w durinskim Schleizu wupytali. Woni pokradnychu minjeny štwórtk 135 kilogramow ćežki dekoraciski kamjeń, policija zdźěla. Jednaćelej wobchoda bě pjatk napadnyło, zo je kamjeń preč. Paduši pak njemějachu so lochko: Něhdźe 120 centimetrow wulke kamjenisko bě na betonje přilěpjene.
Do swinjaceho chlěwa padnyła je šoferka wosoboweho awta w Heidelbergu. Po informacijach policije bě 57lětna w křiwicy na mokrej dróze kontrolu zhubiła a do ratarskeho statoka zajěła. Tam zrazy do bywšeho sila, kiž bě na swinjacy chlěw přetwarjeny. Wona padny z awtom wjacore metry do hłubiny. Najebać to so žona jenož snadnje zrani. Hišće wjace zboža měješe šěsć swini w chlěwje. Žane z nich so njezrani. Policija komentowaše podawk ze słowami: Koče zbožo měła.
Kónc wójny wopominali
Berlin (B/SN). Spominajo na kónc Prěnjeje swětoweje wójny před sto lětami su Ewangelska cyrkej w Němskej, Němska biskopska konferenca, Ewangelska cyrkej Berlin-Braniborska-šleska Hornja Łužica kaž tež arcybiskopstwo wčera na ekumenisku nutrnosć, do Berlinskeje tachantskeje cyrkwje přeprosyli. Boža słužba steješe pod hesłom „Měr w Europje“.
Natwarja zničeny kraj
Mnichow/Karakosh (B/SN). Dźeń a wjace křesćanskich ćěkancow nawróća so do irakskeje Ninive-doliny. Woni su rozsudźeni, sej tam křesćanske herbstwo zachować, rjekny eksperta za čłowjeske prawa katolskeho pomocneho skutka „Cyrkej w nuzy“ Berthold Pelster. Něhdźe 120 000 křesćanow bě před teroristiskej milicu Islamski stat z Ninive-doliny do kurdiskeho dźěla Iraka ćeknyło. Mjeztym je so połojca z nich nawróćiła a pomha nětko při znowanatwarje. Pelster praji, zo su z pomocu cyrkwje wjace hač 40 procentow zničenych a wobškodźenych domow zaso natwarlili. W někotrych kónčinach su tež cyrkwje zaso wotewrěli. Zetkawaja pak so tež w ćežko wobškodźenych cyrkwjach, dokelž nowotwary swój čas traja.
