Köpping warnuje
Wobčušlenje njeakceptabelne
Kopenhagen (dpa/SN). Po rozprawach wo zhromadnym dźěle danskeje tajneje wojerskeje słužby FE z ameriskej tajnej słužbu NSA při wobčušlenju zwjazkoweje kanclerki Angele Merkel (CDU) a dalšich wodźacych politikarjow je so knježerstwo w Kopenhagenje wot tuteje praksy wotposkanja distancowało. Zakitowanska ministerka Trine Bramsen rjekny na naprašowanje powěsćernje dpa, zo ma „systematiske wobčušlenje wuskich zwjazkarjow za njeakceptabelne“.
Rešeršowy zwjazk wokoło danskeho rozhłosoweho sćelaka DR kaž tež NDR, WDR a Süddeutsche Zeitung bě, powołujo so na anonymne žórła, rozprawjał, zo je NSA z pomocu Danskeje mjez 2012 2014 zaměrnje europskich wodźacych politikarjow wotposkała. K wobčušlenym słušachu nimo Merkel tež dźensniši zwjazkowy prezident Frank-Walter Steinmeier, bywši kanclerski kandidat SPD Peer Steinbrück kaž tež načolni politikarjo Šwedskeje, Norwegskeje a Francoskeje. Whistleblower Eduard Snowden bě hižo w lěće 2013 masowe a swět wopřijace čušlenje NSA wotkrył. Njewotwisne přepytowanja su to nětko wobkrućili.
To a tamne (01.06.21)
Spěšneje reakcije dźesaćlětneho dla je policija w Düsseldorfje ćeknjeneho zawinowarja njezboža zwěsćić móhła. Hólčec bě wobkedźbował, kak małotransporter do parkowaceho awta zrazy a je tak do dalšeho jězdźidła storči. Hólčec sej čisło na tafličce awta spomjatkowa a nana namołwi, policiju informować. Ta móžeše 41lětneho šofera transportera spěšnje zwěsćić a sćaza jemu jězbnu dowolnosć. Dźesaćlětnemu pachołej radźa, so pozdźišo na kóždy pad z policistom stać.
Paduši hromaka su na polu w južnej Hessenskej na šěsć kilometrach hromak „žnjeli“ a so z rubiznu 300 kilogramow zminyli. Po informacijach policije běchu njeznaći pakostnicy w nocy na njedźelu profesionalnje postupowali, jako hromak korektnje kałachu a nastate dźěry w nasypach zaso porjadnje zamjetachu. Škoda wučinja 3 000 eurow.
Hólči seminar wućehnje
Vatikan (B/SN). Na lěta 1956 załoženym „Preseminario Pio X.“, jeničkemu kubłanišću z internatom we Vatikanje ze statnje připóznatym šulskim wotzamknjenjom, přihotuja so hólcy tež jako ministranća na bohosłužby w Pětrowej cyrkwi, hdźež k wołtarjej słuža. Dotal bydli něhdźe 30 hólcow we Vatikanje. W sudniskim procesu pak přepruwuja nětko seksualne znjewužiwanje, šikany a zanjechanja dohladowarskeje słužby w lětach 2006 do 2012 přez wyšich ministrantow a pozdźišich měšnikow. Něhdyšemu 71lětnemu rektorej zarjadnišća wumjetuja, zo je skućićelow krył. Bamž Franciskus so kategorisce za přećah internata zwonka Vatikanskich murjow do města Roma zasadźa, zo bychu přichodni chowancy we wjetšej transparency žiwi byli. Najpozdźišo w septembrje ma seminar přeměstnjeny być.
Židow lěpje škitać
Bórze 90 procentow šćěpjenych
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy minister za strowotnistwo Jens Spahn (CDU) wočakuje, zo budźe hač dosrjedź julija něhdźe 90 procentow wšitkich zwólniwych přećiwo koronawirusej šćěpjenych. To je wón wčera wječor w telewiziji ARD připowědźił. Spahn z toho wuchadźa, zo je 70 do 75 proc. dorosćenych zwólniwych so šćěpić dać. Zdobom pokaza tež na dynamiku šćěpjenja w Němskej: Bě-li k jutram dwanaće proc. ludźi šćěpjenych, je jich nětko 40 procentow.
Lětadło přepytali
Schönefeld (dpa/SN). Njeplanowane přizemjenje pasažěrskeho lětadła předewzaća Ryanair na Schönefeldskim lětanišću měješe po informacijach medijow wěstotne přičiny. Mašina po puću z irskeho Dublina do Krakowa bě minjenu nóc w Schönefeldźe přizemiła, po tym zo bě powětrowa wěstotna kontrola wobsadku lětadła informowała. Na lětanišću su pasažěrow a jich wačoki kontrolowali. Pječa bě něchtó telefonisce hrozył, zo je bomba w lětadle. Namakali pak ničo njejsu.
Ruska podpěruje Běłorusku
Kaž tule w porynsko-pfalcskim Ahrweileru ličby koronainfekcijow dale ...
Testowarjow bóle kontrolować
Wuchod chabłacy
Wohnjowe wobory z problemami
Drježdźany (dpa/SN). Sćěhi klimoweje krizy wobradźeja sakskim wohnjowym woboram dale a wjetše problemy. Suchich lěćow dla je dźeń a mjenje hašenskeje wody w rěkach a hatach. Wosebje w lěsach bě wohnjowa wobora hewak tajke žórła wody wužiwała, rjekny Andreas Rümpel, předsyda krajneho zwjazka wohnjowych woborow, powěsćerni dpa. „Na nje njemóžemy so w suchich lětach hižo spušćeć. Twarić podzemske wodowe basenki by alternatiwa była. To pak je z hoberskimi kóštami za gmejny a wobsedźerjow lěsow zwjazane, štož je wulki problem.“ Powšitkownje je ličba zasadźenjow wohnjowych woborow změny klimy dla po słowach Andreasa Rümpela přiběrała.
Nazhonjenja wuča, zo z přiběracej suchotu tež strach wohenjow rosće, rozłoži rěčnica nutřkowneho ministerstwa. Potom nimaja rěki a haty, kotrež je wohnjowa wobora dotal wužiwała, hižo dosć wody. Zo bychu wohnjowe wobory přichodnje na suchotu lěpje nastajene byli, zdźěłuja nětko wosebity škitny koncept.
Komisija: Žadyn ćišć na staršich
Debatuja wo móžnym šćěpjenju dźěći a młodostnych pře koronu
Berlin (dpa/SN). Čłon stajneje šćěpjenskeje komisije Martin Terhardt je w debaće wo móžnym šćěpjenju dźěći přećiwo koronawirusej njewotwisnosć komisije potwjerdźił. „Smy njewotwisny wědomostny gremij, mamy wustawki a jednaćelski porjad, kotryž nas k wěstemu postupowanju zawjazuje“, rjekny Terhardt w Bayerskim rozhłosu. „Činimy to tak, kaž to hewak tež činimy: Rozsudźamy po wědomostnych kriterijach a nic po politiskich a njedamy so wot nikoho wobwliwować.“ Martin Terhardt na to skedźbni, zo komisija wosebite strachi při šćěpjenju dźěći a młodostnych hišće dokładnje njeznaje. Tohodla su zamołwići zdźeržliwi. Komisija njeje swój posudk dotal dozhotowiła, ale hišće na nim dźěła. „Dyrbimy najprjedy na daty z USA čakać, hdźež šćěpiwo firmy Biontech hižo wužiwaja. Daty pak budu zawěsće hakle za něšto měsacow předležeć.“
Zwjazk a zwjazkowe kraje běchu minjeny štwórtk postajili, zo móža so wot 7. junija tež dźěći wot dwanaće lět šćěpić dać, dokelž je wot toho dnja šćěpjenski porjad w Němskej zběhnjeny.
