„Prěni raz“ je titul noweje knihi za čitarjow wot dwanaće lět, kotruž tuchwilu za ćišć přihotujemy. Na čo mysliće, hdyž titul čitaće? Na tón cyle wěsty prěni raz? Da ležiće prawje. Wo „tón“ tež dźe, ale nic jenož! Pisany miks nowych powědančkow z podtitulom „Powědki wo lubosći a druhich šmjatach“ tematizuje tež hudźbu, sport, hraće kompjuterowych hrow, konkurencu, přećelstwo, sony abo mobbing. To lubi wotměnjawu lekturu: Feliks sej mysli, zo móže Jěwu we wopušćenym domje ćěkancow na kromje města za sebje zdobyć. Marek ma prěni raz před wočimi swojich sobušulerjow a šikwaneje Matildy ze skakanskeje wěže skočić. Hana, špatneho zadźerženja dla nachwilnje wot wučby wuzamknjena, dopokaza sebi samej a wšěm druhim, što w njej tči. Prěni rendezvous Heleny a Jurja kónči nimale tragisce. Matej dźe prěni raz do wjesneho młodźinskeho kluba a dožiwi tam chětro wulke přesłapjenje. Přichilnosć Lilly Symana tak znjeměrnja, zo wón bjezmała přewjerći ...
Wažny měznik w stawiznach NDR a cyłeje Němskeje bě 17. smažnik před 70 lětami, kotryž je jako ludowy zběžk do stawiznow našeho kraja zapisany.
W lěće 1953 bě so hospodarske a politiske połoženje w Němskej demokratiskej republice (NDR) rapidnje pohubjeńšiło. 7. oktobra 1949 wutworjeny druhi němski stat měješe wo wjele špatniše hospodarske wuměnjenja hač Zapadna Němska, hdźež so hižo zdawna hospodarske a industrielne kónčiny koncentrowachu. Wuchadźišćo bě tuž w NDR za industrielne wuwiće słabše hač w Zwjazkowej republice Němska (ZRN). Planowanske hospodarstwo njebě tak wuspěšne kaž w zapadźe a nimo toho dyrbješe NDR jako jenički němski stat hoberske wójnske reparacije za Sowjetski zwjazk a Pólsku zapłaćić, hačkuli bě cyła Němska wójnu přěhrała. Dogmatiska politika strony SED přinošowaše dale k njespokojacym rezultatam w hospodarstwje a towaršnosće, štož mnohich ludźi rozhori. Sowjetski zwjazk njepodpěrowaše a njemóžeše tež młody stat w Němskej podpěrać kaž USA na zapadźe ze swojim Marshallowym planom, kapitalistiske hospodarstwo statow skrućić.
Budyšin (SN/at). „Ma redakcija Serbskich Nowin dale rěč tworjacy nadawk, kaž je to wot prjedawšeje Noweje doby znate? Kak wupadaja zwiski mjez redakciju a čitarjemi? Rozestaja so redaktorki a redaktorojo mjez sobu kritisce ze swojimi žurnalistiskimi wupłodami?“ Prašenja to, kotrež jimachu wčera popołdnju wopytowarjo redakcije serbskeho wječornika. Woni přisłušeja seniorowej skupinje Němskeho zwjazka žurnalistow Sakskeje. Hladaja na to, zo tele dźěłarnistwo žurnalistow spěchowanje serbskorěčnych medijow do swojich wustawkow zapisało, chcychu so z aktualnym połoženjom redakcije zeznajomić.
Ze zapozdźenjom zhonichmy, zo je bywša solistka Serbskeho ludoweho ansambla Irmgard Rječcyna dnja 8. měrca 2023 w Budyšinje zemrěła. Wona słuša do sławneje generacije młodostnych, kotřiž so po Druhej swětowej wójnje kulturnje sylnje angažowachu. Ingrid Rentsch je so 13.12.1938 w Bukecach jako šeste dźěćo němskeje swójby, dźěłaćerja a domjacneje w Bukecach narodźiła. Wopytawši wjesnu šulu poda so 16 lětna 1954 – z dowolnosću staršeju – na spěwne wukubłanje do serbskeje wuměłskeje institucije, zo by tam tež serbsce nawuknyła. Spěwnje wukubłana bu wona wot bywšeje operowej solistki Ruty-Marki Krawcec-Rawpowej, dźowki Bjarnata Krawca a maćerje Jana Rawpa. Wona wukmani młodu sopranistku bórze tak daloko, zo móžeše nawoda ansambla Jurij Winar ju bórze jako solistku z chórom a orchestrom zasadźić. W tutej dobje zezna wona Bena Rječku, pozdźišeho mandźelskeho, žurnalista, wjelelětneho redaktora Noweje doby a Serbskich Nowin.
„Sy-li z cyłej wutrobu při wěcy a wěriš kruće do něčeho, tež hdyž móhło će to zranić, stanu so wulkotne wěcy.“ Tole je britiska filmowča a dźiwadźelnica Emma Watson jónu na prašenje žurnalistow prajiła. Móhło pak to tež wuprajenje Franziski Wrobel być. Młoda Wojerowčanka ma wulki són. Z małymi kročelemi so wona na to měri, swoje přeća zwoprawdźić. 21lětna chce so profesionelna dźiwadźelnica stać.
Ničo ju wotdźeržeć njemóže
Donostia/San Sebastián (SN/MG). Čłonki a čłonojo redakcijow z cyłkownje 27 europskich krajow zetkaja so wot dźensnišeho hač do njedźele na lětnej hłownej zhromadźiznje europskeho zjednoćenstwa dźenikow w mjeńšinowych a regionalnych rěčach MIDAS. Zetkanje organizuje baskiska mjeńšina w Španiskej, kotraž je naročny program za wobdźělnicy a wobdźělnikow nastajiła. Tež čłon redakcije Serbskich Nowin, wolonter Maximilian Gruber, wobdźěli so na schadźowanju. Centralna je lětsa baskowska rěč, kajki je jeje tuchwilny staw a kak móhłi rěč dale wuwiwać. Přełožowanske programy steja tohorunja na dnjowym porjedźe. Wjeršk zetkanja mjeńšinowych nowinarjow je přepodaće Myta MIDAS, kaž tež Myta Otta von Habsburga.
Hosćićelske město lětušeho schadźowanja MIDAS je Donostia/San Sebastián. Blisko francoskej hranicy při Atlantiku leži wone město, kotrež je stolica prowincy Guipúzcoa. Tam je zdobom sydło baskiskeje nowiny „berria“. Tuta je hłowna hosćićelka a organizatorka zetkanja žurnalistow, kotrež wotměje so kóžde lěto w hinašim kraju.