Aus der aktuellen Ausgabe vom Mittwoch, 16 September 2020

Berlin (dpa/SN). Dźěłarniski zwjazk DGB ma 30lětnu dobu po zjednoćenju Němskeje za wuspěšnu stawiznu z čornymi blakami, měni předsyda DGB Reiner Hoffmann. Wón skorži, zo dyrbja ludźo na wuchodźe Němskeje dlěje dźěłać a zo přiwšěm mjenje zasłužeja. To njeznjese so z narokom, na wuchodźe a zapadźe jenake žiwjenske wuměnjenja wutworić. Problem je tež tón, zo so tójšto firmow na wuchodźe spjećuje tarifowe mzdy płaćić.

Zwjazkowe knježerstwo je dźensa swoju rozprawu wo stawje jednoty Němskeje rozłožiło. Po tym zo bě so kabinet z rozprawu zaběrał, předstaji jón społnomócnjeny zwjazkoweho knježerstwa za wuchodne zwjazkowe kraje Marco Wanderwitz (CDU) zjawnosći. Po jeho słowach wuchodoněmske hospodarstwo dale rosće, štož pokazuje so tež we woteběracej bjezdźěłnosći. Hospodarska móc wuchodnych krajow pak wostawa dale pod cyłoněmskim přerězkom.

Marek Krawc rozprawja za Serbske Nowiny z Prahi

Po přewšo kritiskim minjenym tydźenju, jako registrowachu strowotniske zarjady skoro kóždy dźeń rekordne ličby nowonatyknjenych z koronawirusom, njeje kónc alarmowaceho wuwića hišće wotwidźomny. Tak zličichu póndźelu dalše 1 038 padow. Stolica Praha słuša mjeztym k rizikowym kónčinam, tak zo wjacore kraje swojim staćanam tuchwilu njeporučeja do Čěskeje jěć. Tajke zrudźace powěsće z wukraja zawostajeja wězo swoje slědy w nutřkownej politice. Opozicija kaž tež bywši koordinator dźěłoweje skupiny za karantenu Rastislav Maďar, kiž bě po zwadach z knježerstwowymi zastupjerjemi zastojnstwo złožił, mataj dočasne wolóženja w lěću za přičinu jara přiběracych nowoinfekcijow.

Najnowše naprašowanje mjez ludźimi w Němskej je wunjesło, zo ma 20 procentow z nich „latentne“ antisemitiske nastajenje a zo tež wo mjeńšiny njerodźi. My Serbja wšak to zas a zaso dožiwjamy. Hakle minjeny kónc tydźenja rozprawjachu medije wo skóncowanym swjatym křižu mjez Kamjenej a Wulkej Dubrawu, štož měješe Jan Nuk za nadpad na serbske katolske žiwjenje. Dopominam so w tym zwisku na njerjany podawk před lětami, jako samsny Jan Nuk w dźeniku Sächsische Zeitung skoržeše, zo njejsu tafličku při ponowjenym Mosće Swjateho ducha nad Sprjewju w Budyšinje dwurěčnje popisali. Naraz jewjachu so w interneće najhórše antiserbske šćuwanja, a čłowjek so prašeše: Zwotkel naraz tajka hida? Sym tež stajnje trochu kedźbliwy, hdyž němscy politikarjo měrniwe zhromadne žiwjenje Serbow a Němcow we Łužicy jako přikładne wuzběhuja. Hida přećiwo mjeńšinam dale eksistuje, byrnjež wšědnje widźomna njebyła. Marko Wjeńka

W Lubiju chcedźa kónc tydźenja Napoleonowy muzej wotewrěć. K tej składnosći planuja Bitwu narodow w małym formaće z něhdźe 80 wobdźělnikami napodobnić. ­Nawoda muzeja, 70lětny Bernd Engelmann, so na wopytowarjow w Murjowanym młynje w Bělecach nad Lubijskej wodu wjeseli. W Lubiju a wokolinje bě w septembru 1813 k wojowanjam mjez francosko-pólskimi a prusko-ruskimi jednotkami ­dóšło, štož z mólbami a eksponatami dokumentuja. Hišće dźensa tójšto pomnikow na tehdyše krawne po­dawki skedźbnja. Napoleon sam přenocowaše w nocy wot 4. na 5. september 1813 na Bukečanskej farje. Foto: Steffen Unger

Uwe Gutšmidt z Bórkowow přispomnja k přinoškej SN „Mój wid“ z 9. septembra pod nadpismom „To njerozumju“:

Serbske šulstwo we wobłuku statneho šulstwa njeje swobodne, je wotwisne wot krutych strukturow. 40 lět sym w Braniborskej jako serbski wučer dźěłał. Wulka bě nadźija z projektom Witaj. Zo nježnějemy dobre płody, ma wšelake přičiny.

Statny šulski system ma dwaj problemaj. Sprěnja pobrachuje fachowy personal, wosebje serbski. Zarjady za šulu a kubłanje maja ćeže, tute problemy rozrisać. Tam, hdźež je serbska strona słaba, so stawa, zo wučer za Witaj-wučbu němčinu podawa, serbska wučba pak wupadnje. Tomu je tež tak w Braniborskej.

Statny system dyrbi přidružnikow zasadźeć. Serbski wučer pak je derje wukubłany. Z toho wurosće stajnje zaso spytowanje, jeho zwonka Witaj-wučby zasadźić. Powšitkowny problem wšak je, zo Serbja němčinu a serbšćinu wobknježa, Němcy pak jenož němčinu. Němski kolega njemóže tuž wučbu serbšćiny přewzać.

Jako dobry znajer serbskeho šulstwa přihotuju tuchwilu roman z dźěłowym titulom „Popjelawka“.

Drježdźany (SN). W zwadźe wo móžne přesydlenje Krajneho přepytowanskeho wustawa za strowotnistwo a weterinarstwo z Drježdźan do Biskopic je předsyda frakcije Lěwicy w Sakskim krajnym sejmje Rico Gebhardt ministerskeho prezidenta Michaela Kretschmera (CDU) namołwił, ze wšěmi potrjechenymi za kompromisom pytać. „Dotal njeje ministerski prezident přeswědčiwje rozkładł, čehodla a w čejim zajimje so za tutón přećah zasadźa. To je njefairne napřećo 260 přistajenym, kotřiž dyrbja potom wšědnje do Biskopic na dźěło jězdźić. Knježerstwo chce wočiwidnje nad hło­wami sobudźěłaćerjow rozsudźić“, Gebhardt w nowinskej zdźělence piše.

Na njedawnej njezjawnej zawodnej zhromadźiznje běchu so přistajeni krajneho zarjada masiwnje přećiwo planowanemu přesydlenju wuprajili. Na wšě 80 procentow z nich přećah wotpokazuje. Jenož jara snadny dźěl by zwólniwy był w Biskopicach dźěłać. Zamołwići so nimo toho boja, zo by sej wulki dźěl fachowcow nowe dźěło w Drježdźanach pytał. Mjeztym so wo naležnosći tež w knježerstwje wadźa.

Gmejna Njeswačidło a jeje Přećeljo domizny a kultury spominachu na 125. narodniny prof.dr.sc.pust. Arnolda swobodneho knjeza von Vietinghoffa-Riescha, rodźeneho 14. awgusta 1895 na 1945 wotpalenym Nowym hrodźe. Na direktnym narodninskim dnju planowachu poprawom hrodowy koncert z přednoškom wo zasłužbnym zemjanu, kotryž pak je kaž wšitke koncerty Budyskeho hudźbneho lěća koronapandemije dla wupadnył. Tak su narodninski swjedźeń hakle njedawno na Njeswačanskim Starym hrodźe z přeprošenymi hosćimi na dostojne wašnje wotměli, wobkedźbujo postajenja hygieny.

Rozmołwa z Tomašom Čornakom, kiž je mjeztym 30 lět wjesnjanosta

Prěnje komunalne wólby w meji 1990, po měrliwej rewoluciji, běchu za dalši žiwjenski puć Njebjelčana Tomaša ­Čornaka rozsudne. Wón bu za wjes­njanostu Njebjelčanskeje gmejny ­wuzwoleny a skutkuje jako tajki hač ­dodźensa. Za połdra lěta pak wón k přichodnym wólbam wjesnjanosty hižo njenastupi.

Kak sće k tomu přišoł so w komunalnej politice angažować?

Kopańca, wokrjesna liga stafla I

1. FV Ottendorf-Okrilla 05 2 10 : 2 6

2. Zeleno-běli Bukecy 2 8 : 3 6

3. Bretnig-Hauswalde 2 8 : 6 6

4. ST Kubšicy 2 7 : 4 4

5. SV Haselbachtal 1 5 : 0 3

6. TSV Wjazońca 2 7 : 4 3

7. Arnsdorfske KT 2 3 : 2 3

8. Zeleno-běli Sepicy 2 6 : 6 3

9. SV Frankenthal 2 2 : 2 3

10. ST Budyšin 2 3 : 5 3

11. ST Wjelećin 2 4 : 8 1

12.  SpG Lomnitz/Großnaundorf II 

 1 1 : 2 0

13. TSV Wjernarjecy 2 5 : 8 0

14. HZ Huska/Hodźij 2 1 : 6 0

15. ST Kinspork/Łužnica II 2 1 : 13 0

wokrjesna liga stafla II

1. ST Radwor 2 10 : 0 6

2. HZ Hórnikečanski jězor 2 7 : 0 6

3. Módro-běli Minakał 2 3 : 2 4

4. HZ Lubuš/Bluń 2 4 : 1 3

5. SJ Chrósćicy II 2 4 : 3 3

6. HZ Rakecy II 1 2 : 1 3

7. Traktor Malešecy 2 1 : 1 3

8. HZ Wojerowski FC II 2 4 : 5 3

9. ST Nadrózna Hrabowka 2 1 : 4 3

10. ST Hlinowc 2 2 : 2 2

11. ST 1896 Wulka Dubrawa 1 1 : 1 1

12. FSV Łuty 2 2 : 3 1

12. SJ Njebjelčicy 2 2 : 3 1

14. HZ Wóslink/Skaskow/Kulow II 

 2 1 : 3 0

15. ST Mały Wjelkow 2 0 : 15 0

SJ Njebjelčicy – ST 1896 Wulka Dubrawa 1:1 (0:0)

Zestawa SJN: Matješk – Reinelt, Hanuza, Šołta, O. Domš, Pawlik, Haška, Hrjehor, Plaettner (46. Malaškin), F. Domš (68. Čornak), Korjeńk