Lud bóle zapřijeć

Donnerstag, 27. Juni 2019 geschrieben von:

W padźe wólbneho dobyća chce sakski ministerski prezident Michael Kretschmer wobydlerjam Sakskeje zmóžnić, wo zakonjach, kotrež je krajny sejm schwalił, doskónčnje rozsudźić. To čitamy w aktualnym wudaću tydźenika Zeit. Wón pak rěči tam runje tak wo tym, kóždy zakonski naćisk přichodnje online wozjewić chcyć, zo móhła ludnosć swoje mysle k tomu wuprajić. Wobaj namjetaj měli w zwisku widźeć. Bóle na lud poskać chcyć a jeho argumenty do politiskeho dźěła přiwzać njeje žadyn špatny wotpohlad. Prašenje pak je, hač so jedyn namjet z dalšim prěkuje. Stanu so ludźo, kotrychž namjety njewobkedźbowane wostanu, z wosebitymi wabjerjemi za wothłosowanje wo wotpowědnym zakonju? A što rěka to wšo za krajny sejm jako zakonjedawarja?

Zo dyrbja strony swoju dźěławosć lěpje a transparentnišo rozłožić, poprawom žane nowe dopóznaće njeje. A tohodla njeměli jenož politikarjo předležace namjety wobšěrnje rozjimać. Axel Arlt

To a tamne (27.06.19)

Donnerstag, 27. Juni 2019 geschrieben von:

Čerstweho a wokřewjaceho wětřika dla je muž w braniborskim wokrjesu Märkisch-Oderland póndźelu dospołnje nahi z motorskim jěł. Jako jeho policistaj zadźerže­štaj, wón jimaj rjekny, zo dźě je ćopło. Z konsekwencami muž ličić njetrjeba, wšako měješe krute črije wobute a nahłownik. Nimo toho njeje so nichtó pola policije hóršił. Zastojnikaj zwě­sćištaj tuž jenož identitu muža a proše­štaj jeho, znajmjeńša so cholowy wobuć.

Jara njerozumny je so 85lětny muž minjenu njedźelu na awtodróze do Cuxhavena zadźeržał. Tak je wotjězdku skomdźił a so z awtom cyle jednorje na dróze zawróćił. Dalši 50lětny šofer móžeše zražce runje hišće tak zadźěwać, 85lětny pak dale jědźeše. Jako policistaj jeho doma nańdźeštaj, jimaj wuměnkar wotmołwi, zo wšak so ničo stało njeje. Zastojnikaj pak sćazaštaj jemu jězbnu dowolnosć. Nimo­ toho ma starc z chłostanskim jednanjom ličić.

Měli konflikty rozrisać

Mittwoch, 26. Juni 2019 geschrieben von:

Ewaluaciska rozprawa załožby Sakske wopomnišća nětko předleži

Drježdźany/Budyšin (UM/SN). Ewaluacija załožby Sakske wopomnišća, kotruž je institut Prognos přewjedł, je wotzamknjena. „Kónčna rozprawa wopřijima pozitiwne hódnoćenja runje tak kaž pokiwy k dalewuwiću załožby“, rozłožuje předsydka rady mjenowaneje załožby a mi­nisterka za wuměłstwo a wědomosć dr. Eva-Maria Stange (SPD). Hižo w dwój­nym etaće 2019/2020 Swobodneho stata Sakskeje su załožbje srědki přewostajene. Tak stupaja přiražki wot 2,45 milionow eurow na stajnje 3,046 milionow lětsa a klětu. To zmóžnja wjetše wudawki za personal, ale tež za wěcne zarjadniske nadawki, za srědki třećim kaž tohorunja za inwesticije.

W nowembru 2016 bu Susann Šenkec za předsydku rady Załožby za serbski lud wuzwolena. Lětsa w meji su ju radźi­ćeljo jednohłósnje w zastojn­stwje wobkrućili. Janek Wowčer je so z njej zetkał, je jej někotre prašenja zhladujo na minjenu wólbnu dobu rady stajił a so za wuhladami prašał.

Kak hódnoćiće dźěławosć załožboweje rady­ w minjenej legislaturnej dobje?

S. Šenkec: Wot lěta 1991 je Załožba za serb­ski lud nošny model za spěcho­wanje rěče, kultury kaž tež identity Serbow. 2016 smy 25. róčnicu jeje wobstaća swjećili. W februaru samsneho lěta bu 3. financne zrěčenje podpisane, kotrež zawěsća Serbam, serbskim institucijam, towarstwam a projektam hač do klětu­šeho wurunane spěchowanje, byrnjež trěbnu dynamizaciju parowali. Tak wobsteji na dobu pjeć lět – potajkim wot 2016 do 2020 – planowanska wěstota, ko­traž wotwěra zamołwitym móžnosće priority sadźeć, koncepty wuwiwać, změny přewjesć a do přichoda planować. Z projektom „Serbska rěč w nowych medi­jach“ dósta naš lud wot 2015 přidatne spěchowanske srědki, kotrež załožba w swójskej zamołwitosći wobhospodarja. To mam za wulki wuspěch.

K njeskutkej so wuznał

Mittwoch, 26. Juni 2019 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Podhladny Stephan E. je po wšěm zdaću přiznał, zo je Kasselskeho knježerstwoweho prezidenta Waltera Lübcku morił. To rozprawjachu dźensa wjacori wobdźělnicy njezjawneho wosebiteho posedźenja nutřkowneho wuběrka zwjazkoweho sejma. Wčera bě so Stephan E. k njeskutkej wuznał a rjekł, zo je Lübcku bjez pomocy druhich morił. 45lětny bě hižo wjacorych přeńdźenjow dla zasudźeny a měješe w zašłosći zwiski k prawicarskim ekstremistam.

Chcedźa etat wobzamknyć

Berlin (dpa/SN). Kabinet chcyše dźensa wo naćisku klětušeho zwjazkoweho etata wothłosować. Financny minister Olaf Scholz (SPD) je etat hišće raz trochu změnił a wšitke­ ministerstwa namołwił lutować. Planowane su wudawki 359,9 miliardow eurow. Zo je etat najebać mjenje dawkowych wolóženjow wurunany, leži předewšěm na niskich danjach. Najwažniše za ministra Scholza je čorna nula za lěto 2020, štož woznamjenja, zo njesmě so Němska dale zadołžić.

Dóstanu prawo wothłosowanja

Aktiwisća wótrje kritizowani

Mittwoch, 26. Juni 2019 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Po protestach za wjetši škit klimy w porynskim brunicowym rewěrje wumjetuje zwjazkowa ministerka za ratarstwo Julia Klöckner demonstrantam přemało wěryhódnosće. „Štóž wotpohladnje po polach běha a žně niči, tón bjez respekta ze zežiwidłami wobchadźa a ma hladajo na bój za klimu problem z wěryhódnosću“, politikarka CDU wčera rjekny. Kaž zwjazkowe ratarske ministerstwo dale zdźěli, kritizuje ministerka ignorancu wobswětowych aktiwistow, dokelž njejsu sej wědomi sprawneho a ćežkeho dźěła ratarjow.

Iniciatiwa Ende Gelände, kotraž protesty organizuje, je mjeztym na internetnej platformje Twitter reagowała, twjerdźo, zo wšak dyrbja pólne pućiki hdys a hdys wopušćić, zo bychu policiji wućeknyli. Za škody na polach pak chcedźa so pola potrjechenych zamołwić a jich wotškódnić. Minjenu sobotu běchu so sta wobdźělnikow mjez druhim do brunicoweje jamy Garzweiler zadobyli.

Za skutkownišu agrarnu politiku

Mittwoch, 26. Juni 2019 geschrieben von:

Schkeuditz (dpa/SN). Ratarjo chcedźa na dźensa zahajenym Němskim burskim dnju w Schkeuditzu pola Lipska wo hłownych žadanjach skutkownišeje agrarneje politiki wuradźować. Wosebje hladajo na klimowu změnu a suche lěća su wudźeržliwe (widerstandsfähig) rostliny bytostne, rjekny prezident ratarskeho zwjazka Joachim Rukwied do zahajenja dwudnjowskeho zarjadowanja. Wón sej žada wjace do slědźenja a krjepjenskich systemow inwestować. Poslednje mje­nowane su wosebje wažne předewšěm hladajo na plahowanje zeleniny, sadu a wina.

Jednanje njezamołwite

Mittwoch, 26. Juni 2019 geschrieben von:
Mawt w Němskej žana njepřińdźe. To je nam zwjazkowa kanclerka Angela Merkel do wólbow zwjazkoweho sejma 2017 přilubiła, a tomu tež tak budźe. Přiwšěm je koaliciski partner hižo raz prestižny projekt CSU ze zwjazkowym wobchadnym ministrom, najprjedy Alexanderom Dobrindtom a po nim Andreasom Scheuerom, zahajił. Mjeztym je Zwjazk za na­dróžny popłatk hižo wjac hač 50 milionow eurow płaćił, kaž su wčera wozjewili. Ani jenički cent pak njebudźe po wukazu Europskeho sudnistwa zarunany. Ně, projekt nadróžneho popłatka móhł so samo hišće podróšić, dokelž běštej zrěčeni z wobhospodarjerjomaj hižo wotzamknjenej. To so tola prašam, kak je tajke něšto móžno. Wšako bě ministrej wědome, zo njeje hišće ničo rozsudźene. Za mnje je to jednorje prajene znjewužiwanje dawkowych srědkow. W hospodarskim přede­wzaću je tajke jednanje přičina wupowědźenja. Z cuzymi pjenjezami takle wobchadźeć je njezamołwite. Bianka Šeferowa

Strowotu škitać

Mittwoch, 26. Juni 2019 geschrieben von:
Freiburg/Offenbach (dpa/SN). Kaž na ekstremnu horcotu mamy so tele dny tež na jara wulke UV-promjenjenje nastajić. Je-li woboje nadměrnje wulke, móže to za čłowjekow chětro strašne być. W nimale wšitkich zwjazkowych krajach je UV-promjenjenje wot dźensnišeho ze stopnjom „jara wulke“ woznamjenjene. Swětowa strowotniska organizacija tuž radźi w času wot 11 do 15 hodź. pod hołym njebjom njepřebywać. Nimo toho měli ludźo słónčne nawoči, kłobuk a słónčnu kremu wužiwać.

Dźěra mawty dla

Mittwoch, 26. Juni 2019 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Zwrěšćeny nadróžny popłatk za wosobowe awta je Zwjazk hižo 53,6 milionow eurow płaćił. To wuchadźa z rozprawy wobchadneho ministerstwa zwjazkowemu sejmej. Rozprawa tež němskej powěsćerni dpa předleži. Minjeny tydźeń je Europske sudnistwo w Luxemburgu mawt za njezakonsku deklarowało, dokelž by šoferam z wukraja njelěpšiny wunjesła. Němskim šoferam chcychu popłatk přez niše dawki zaso wróćić. Wukrajni šoferojo bychu jenož na awtodróhach mawt płaćić dyrbjeli.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND