Rozrisanje za etat 2024 namakali

Mittwoch, 13. Dezember 2023 geschrieben von:
Berlin (dpa/SN). Wodźacy zastupnicy amploweje koalicije su so po informacijach powěsćernje dpa na etat Zwjazka za lěto 2024 dojednali. Nadrobnosće chcychu w běhu dnja wozjewić, nowinarjo rozprawjeja. Tak su po nimale štyrjoch tydźenjach po wusudźe zwjazkoweho wustawoweho sudnistwa rozrisanje etatoweje krizy namakali, kotraž bě amplowe knježerstwo SPD, Zelenych a FDP masiwnje pod ćišć stajało. Zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD), wicekancler Robert Habeck (Zeleni) a financny minister Christian Lindner (FDP) su wot toho časa wuradźowali, kak móhli deficit naposledk hišće 17 miliardow eurow w etaće přichodneho lěta wurunać. Sudnicy w Karlsruhe běchu přerjadowanje 60 miliardow eurow z etata 2021 do etata přichodneho lěta zakazali.

Němska kónčny dokument wita

Mittwoch, 13. Dezember 2023 geschrieben von:

Dubai (dpa/SN). Zwjazkowe knježerstwo wobzamknjenje swětoweje klimoweje konferency UNO, so wot fosilnych no­šerjow energije wotwobroćić, wuraznje wita. Wonkowna ministerka Annalena Baerbock (Zeleni) je „wulce wolóžena“, z kruhow němskeje delegacije w Dubaju rěka. „Wulke wjeselo w němskej delega­ciji a pola wonkowneje ministerki, zo je swět kónc fosilneho časa wobzamknył.“

Prěni króć scyła swětowe zjednoćenstwo statow na klimowej konferency UNO namołwja, so wot fosilnych nošerjow energije wuhla, wolija a płuna wotwobroćić. Wot wjace hač sto krajow žadany „kónc“ pak so w teksće scyła njejewi.

UNO za přiměr w Gazaskim pasmje

Mittwoch, 13. Dezember 2023 geschrieben von:

New York (dpa/SN). Hłowna zhromadźizna UNO žada sej z rezoluciju hnydomny humanitarny přiměr w Gazaskim pasmje. Wot Egyptowskeje předpołoženy dokument je wčera wječor trěbnu wjetšinu dweju třećinow hłosow dóstał. 153 krajow hłosowaše za njón, dźesaćo běchu přećiwo tomu. 23 krajow je so hłosa wzdało, mjez nimi tež Němska.

Rezolucija je Němsku před „ćežki rozsud“ stajiła, w zdźělence wonkowneho ministerstwa rěka. „Chcemy njeznjesliwe horjo ludźi skónčić – w Israelu a w Gazy.“ Rezolucija žada sej „pawšalny přiměr, zdobom pak njepraji, čehodla je Israel nuzowany, so zakitować: Dokelž je Hamas Israel 7. oktobra nadpadnyła a dokelž chce wona Israel přeco hišće zničić.“ Tohodla njeje Němska přihłosować móhła, ministerstwo zdźěla. Israel je rezo­luciju mjeztym raznje kritizował.

Prezident USA Joe Biden je Israel ­wčera w njewšědnje jasnej formje namołwjał, wojowanja w Gazaskim pasmje na dobro ciwilneje ludnosće skónčić a dotalny kurs namocy wopušćić.

Pólska demokratija

Mittwoch, 13. Dezember 2023 geschrieben von:
Pólska ma zaso nowe knježerstwo – a Stanisław Tilich měješe prawje. Tehdomniši ministerski prezident Sakskeje warnowaše němsku politiku hladajo na nowe knježerstwo pod režiju strony PiS, kaž „wyši wučer“ napřećo pólskemu ludej wustupować. Pod hesłom „Naše zrozumjenje demokratije njeje to jeničke wěrne“ běchu medije tute wot mainstreama wotchilace stejišćo serbskeho knježerstwoweho šefa Sakskeje wozjewili, kiž jasne praješe: Wězo sadźi nowe pólske knježerstwo nowe akcenty, ale čłonstwo Pólskeje w EU a ­NATO njebudu do prašenja stajeć. A tak to běše. Nětko su Polacy nowe knježerstwo ze zaso hinašimi politiskimi akcentami wolili. Normalna demokratija. A zo reprezentant stareho knježerstwa naslědnika noweje wjetšiny „němskeho agenta“ mjenuje, słuša w demokratiji do dowoleneje polemiki. Za styki w namjeznych kónčinach wolóža nowe knježerstwo kooperaciju. A tež to je w zmysle Tilicha, přeswědčeneho Europjana. Marcel Brauman

Mjenje wohenjow

Mittwoch, 13. Dezember 2023 geschrieben von:

Pirna (dpa/SN). Wjele spadkow w lěću dla njebě w Sakskej telko lěsnych wohenjow kaž lěto do toho. Po tuchwilu předležacej bilancy statneho zawoda Sakski lěs je so dotal 102 razaj w lěsach paliłoj. Loni registrowaše zawod cyłkownje 215 wohenjow. Tež přestrjenje, kotrež běchu lětsa potrjechene, su wo wjele mjeńše hač w lěće 2022. Tak je to lětsa 125 hektarow, loni bě tomu 784 hektarow. Statistika njeje hišće dospołna, dokelž móža zarjady za lěsnistwo hišće do kónca lěta wohenje přizjewić.

Strach lěsnych wohenjow je stajnje chětro wulki, jelizo je dlěje sucho. Lětsa bě tomu w meji a septembrje tak. W lěćnych měsacach pak je so časćišo dešćowało, štož je strach lěsnych wohenjow pomjeńšiło. Ličba tuchwilu přizjewjenych wohenjow wotpowěduje niwowej dołhodobneho přerězka z něhdźe sto wohenjemi.

Po słowach rěčnika Sakskeho lěsa Renke Coordesa je najčasćišo čłowjek wohenje zawinował. Nimale dwě třećinje přizjewjenych padow nastaštaj w zwisku z njezamołwitym zadźerženjom. K tomu słušeja kurjenje, lěhwowe wohenje abo grilowanje w lěsu. Kóždy dźesaty woheń pak je wotpohladnje něchtó zamiškrił.

To a tamne (13.12.23)

Mittwoch, 13. Dezember 2023 geschrieben von:

We wuskej hasce tčacy wostał je šofer ze swojim wulkim nakładnym awtom we wsy w Porynsko-Pfalcy. Nawigaciski nastroj bě jeho do dróhi wodźił, kotraž so za wulke awta scyła njehodźeše. Najebać wołanje a kiwanje wobydlerjow 61lětny dale jědźeše. Při tym wobškodźi třěchi a fasady twarjenjow a wottorha płoty a dešćikowe roły. We wuskej křiwicy bě jězba ke kóncej. Policija trochuje škodu na 45 000 eurow. Přećiwo šoferej přepytuja.

Ze železnej žerdźu je muž na hłownym dwórnišću w Bremenje informaciski centrum železnicy wobškodźił. 63lětny rozbiwaše z dźesać kilogramow ćežkim retlom škleńcy a wobškodźi jězdźenkowej awtomataj. Nichtó so njezrani. Na ludźi so roznjemdrjeny njeměrješe. Pućowacy móžachu mužej žerdź wutorhnyć a jeho zadźeržeć, doniž policija njepřijědźe. Motiw skućićela hišće njeznaja.

Etatowe jednanja přetorhnjene

Dienstag, 12. Dezember 2023 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Při jednanjach wo etat Zwjazka za lěto 2024 njeje dale žadyn wuspěch widźomny. Wčera wječor su jednanja zwjazkoweho kanclera Olafa Scholza (SPD), wicekanclera Roberta Habecka (Zeleni) a financneho ministra Christiana Lindnera (FDP) znowa bjez wuslědka přetorhnyli. Třo wodźacy politikarjo běchu so nawječor w kanclerskim zarjedźe zešli. Do toho běchu połni nadźije, zo jednanja wo deficiće wjacorych miliardow eurow bórze zakónča.

Moralka Hamas so drjebi

Chan Junis (dpa/SN). Dale a wjace teroristow w Gazaskim pasmje swoje brónje złoži – israelskim wěstotnym mocam jasne to znamjo, zo so bojowa moralka islamistow drjebi. Tole je šef generalneho staba israelskeje armeje Herzi Halevi w centrumje Hamas w Chan Junisu w Gazaskim pasmje zdźělił. Israelscy wojacy steja tam w zasakłym boju wo kóždy dom druheho najwjetšeho města z jednotkami Hamas. Israel na to tuka, zo so tam rozkazowarjo Hamas chowaja.

Rozsudne wothłosowanje

Aktiwisća „Židowskeho hłosa za měr“ su so wčera před Běłym domom we Washingtonje zhromadźili, zo bychu přećiwo ­dalšemu morjenju w Gazaskim pasmje we wójnje mjez Israelom a Hamas a za hnydomny přiměr demonstrowali. Z hesłom „Nic w našim mjenje“ so wot krawneho postupowanja Israela přećiwo Palestinjanam distancowachu. Foto: pa/AP/Susan Walsh

Europjenjo proša USA wo pomoc

Dienstag, 12. Dezember 2023 geschrieben von:

Brüssel (dpa/SN). Wjace hač sto parlamentnikow europskich statow je USA namołwjało, blokadu nuznje trěbnych pjenježnych srědkow na dobro wot Ruskeje nadpadnjeneje Ukrainy zběhnyć. Ukraina trjeba zhromadnu pomoc Europy a Ameriki, pisaja zapósłancy w zjawnym lisće swojim kolegam w kongresu we Washingtonje. „Naš zhromadny zawjazk za swobodu a demokratiju steji dźensa na hračkach.“ Ukrainska armeja steji pod wulkim ćišćom, přichod Ukrainy jako njewotwisny narod je wohroženy, w lisće rěka. Podpisma přinošowali su z wjacorych čłonskich krajow EU. Za Němsku podpisali su zapósłancy zwjazkoweho sejma Michael Roth a Nils Schmidt (wobaj SPD), Norbert Röttgen a Roderich Kiesewetter (wobaj CDU) a Marie-Agnes Strack-Zimmermann (FDP).

Zwada mjez demokratami a republikanami w kongresu tuchwilu wot prezidenta USA Joewa Bidena nastorčenu pomoc za Ukrainu blokuje. Dźensa chcyše ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj we Washingtonje wo pomoc prosyć.

Greenpeace: Wulke zludanje

Dienstag, 12. Dezember 2023 geschrieben von:

Swětowa klimowa konferenca w Dubaju problemow dla podlěšena

Dubai (dpa/SN). Krótko do planowaneho kónca swětoweje klimoweje konferency w Dubaju chcedźa Němska, EU a dalše staty hišće daloko sahace polěpšenja předležaceho kónčneho teksta přesadźić. Naćisk hosćićela ze Zjednoćenych arabskich emiratow, kotryž su wčera wječor předpołožili, zastopnjujetej němska wonkowna ministerka Annalena Baerbock a hłowna zamołwita EU za klimowu konferencu Wopke Hoeckstra jako přesłapjacy a njedosahacy. Zastupnicy wobswětoškitnych organizacijow reagowachu zludani a rozhorjeni. Pozadk hněwa je, zo so wot wjace hač sto krajow žadany kónc wužiwanja wuhla, zemskeho wolija a płuna w kónčnym teksće scyła wjace njejewi – hinak hač hišće w dotalnych naćiskach.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND