To a tamne (10.10.23)
W sudobju za bio-wotpadki je so młodostny w Frankfurće nad Mohanom schował, jako před policiju ćěkaše. Zastojnicy pak dopokazachu „prawy čuch“ a 16lětneho wuslědźichu. Na policajskej straži zwěsćichu, zo nima pod wliwom drogow stejacy muž žanu jězbnu dowolnosć. Wón bě sobotu z kradnjenym mopedom po puću był. Jako jeho zastojnicy zadźeržacu, wón wotjědźe. Při tym prasny do policajskeho awta a pěši dale ćěkaše.
Nócne wodźenje z kapsnymi lampami po muzeju je w srjedźosakskej Mittweidźe zasadźenje policije zawinowało. Wobydler bě swěcu lampow widźał. Tukajo na paduchow informowaše wón policiju. Zastojnicy wuhladachu woprawdźe skupinu ludźi z kapsnymi lampami w ruce. Durje muzeja pak běchu zamknjene. „Kriminalku“ spěšnje wujasnichu: Jednaše so wo nócne wodźenje za młodych ludźi.
Nuza w Syriskej a Libanonje
Freiburg (B/SN). Lětuši měsac swětoweho misionstwa koncentruje so pod hesłom „Wy sće sól zemje“ na Bliski wuchod. Před tydźenjomaj w Freiburgu zahajeny skónči so 22. oktobra w Speyeru jako akcija missio Aachena a Mnichowa, na čole z prezidentom akcije, katolskim měšnikom Dirkom Bingenerom. W Syriskej a Libanonje je połoženje hospodarsce a politisce přewšo přiwótřene, skutkowna pomoc je tam jara nuznje trěbna. Wobaj krajej stej přez lěta trajacu wójnu wosłabjenej.
Cyrkej srjedźišćo wjeski
Liebethal (B/SN). Kaž dźiw so 650 lět stara ewangelska cyrkej w Liebethalu pola Pirny zaso wožiwiła, a njedawny jubilej su wobydlerjo a hosćo z pomocu Swobodneje wohnjoweje wobory a sportoweho zjednoćenstwa hódnje woswjećili. Činili su to z koncertami sakralneje hudźby kaž tež z jazzowej a swětnej hudźbu. Lěta 2012 wutwori so dźěłowa skupina „Wotewrjena cyrkej w Liebethalu“, a kóždu wutoru zetkawa so chór hladajo na wójnu w Ukrainje k měrowemu spěwanju.
Kluče přepodał
Kubicki: Tak njemóže dale hić
Berlin (dpa/SN). Městopředsyda FDP Wolfgang Kubicki žada sej po wólbach krajneju sejmow w Bayerskej a Hessenskej jasnu korekturu dotalneje politiki amploweje koalicije. „Takle njemóže dale hić“, rjekny Kubicki nowinarjam. Wšitke strony amploweje koalicije su přehrali. Amplowa koalicija w Berlinje dyrbjała skónčnje na wědomje brać, što ludźi zaběra, wón rjekny. Wón mjenowaše tepjenski zakoń a migracisku politiku, kotraž měri so „přećiwo wjetšinje“.
Zemjerženje w Afghanistanje
Kabul (dpa/SN). Po ćežkim zemjerženju minjenu sobotu je dalše zemjerženje sylnosće 4,9 sewjerozapad Afghanistana střasło. Epicentrum zwěsćichu 35 kilometrow sewjerowuchodnje prowincneje stolicy Herata, fachowcy zdźělichu. Hižo sobotu rano běchu zemjerženja ze sylnosću 6,3 afghanisku pomjeznu prowincu Herat njedaloko Irana střasli. Ministerstwo za škit před katastrofami rěči wo wjace hač tysac mortwymi.
Aktiwisća zaso wobchad haćili
W New Yorku su po najnowšich krawnych namócnosćach w Bliskim ...
CDU je jasny dobyćer
Chcetej koaliciju dale wjesć
Polakow a Madźarow ewakuowali
Waršawa (dpa/SN). Po wulkim nadpadźe islamistiskeje Hamas na Israel je Pólska z wojerskimi lětadłami prěnich pólskich staćanow z Israela ewakuowała. Po prěnjej mašinje knježerstwa w rańšich hodźinach stej mjeztym tež transportnej lětadle typa Herkules na Waršawskim lětanišću přizemiłoj, zakitowanski minister Mariusz Błaszczak zdźěli. Po informacijach powěsćernje PAP je prěnje přizemjene lětadło typa Boeing 120 pólskich staćanow z Israela do Pólskeje přiwjezło, mjez nimi skupinu šulerjow hudźbneje šule. Błaszczak rěčeše wo 120 dalšich ludźoch, kotrychž z wojerskimi lětadłami z Israela ewakuuja. Knježerstwowe lětadło je mjeztym zaso po puću do Israela, zo by dalšich pólskich staćanow wotewzało.
Madźarska je 215 staćanow z Israela do domizny přiwjezła. Wobě lětadle madźarskeho wójska stej dźensa rano na Budapestskim lětanišću přizemiłoj, wonkowne ministerstwo zdźěla. Cypernska, Grjekska, Turkowska, Bołharska a Rumunska běchu lětadłam krótkodobnje lět nad swojim teritoriju zmóžnili.
Israel reaguje z ofensiwu
Po njewočakowanym nadpadźe palestinskeje Hamas z Gazaskeho pasma
Tel Aviv/Gaza (dpa/SB). Tež dwaj dnjej po dotal njesłyšanym nadpadźe islamistiskeje Hamas na Israel wojowanja tež dźensa rano dale trajachu. Israelske wojerske lětadła bombardowachu dalše objekty w Gazaskim pasmje. Bjezstrašnostna rada njemóžeše so na wurjadnym posedźenju wčera wječor na to dojednać, nadpad jednohłósnje zasudźić.
USA su jako reakciju na konflikt lětadłonošak „USS Geral R. Ford“ a dalše wójnske łódźe do wuchodneho Srjedźneho morja přepołožili. Nimo toho planuja, přidatne wojerske lětadła do krizoweje kónčiny pósłać, zakitowanske ministerstwo we Washingtonje zdźěli. Israelskemu wójsku chcedźa přidatny material a municiju přewostajić.
Mjeztym je Israel wjace hač 100 000 rezerwistow zwołał. Hłowny nadawk je, Hamas tak wosłabić, zo njebudźe po kóncu wójny hižo wjace kmana, Israel wohrozyć. Nimo toho chcedźa so wo to postarać, zo njemóže Hamas gazaske pasmo wjace wobknježić, wójsko zdźěla.
AfD politiska realita
Wólbny wuslědk w Bayerskej a Hessenskej wotpowěduje tomu, štož běchu woprašowanja wěšćili. Njespokojnosć ludźi z politiku amploweje koalicije SPD, Zelenych a FDP je wočiwidna a ruba sej we wólbnych kabinach swój puć. Najrazniši wuraz toho je rozmach AfD tež we woběmaj zapadnymaj krajomaj. Štož bě dotal jenož fenomen „politisce njezrałych“ wuchodnych Němcow, je tež w Bayerskej a Hessenskej nětko politiska realita. W Hessenskej je AfD mjeztym druha najsylniša politiska móc w kraju, w Bayerskej je na třećim městnje po CSU a Swobodnych wolerjach.
Reakcije knježacych su chětro bjezradne, runje tak kaž komentary medijow. Wočiwidne je, zo maja ludźo dotalneje politiki dosć a zo přeja sej změnu. Hdyž pak so w Berlinje jenož na to koncentruje, swoju politiku „lěpje prezentować“ a wuspěchi bóle do srjedźišća stajić a při tym prosće tak dale činić kaž dotal, potom drje njetrjebaja tam na přichodne wólbne poražki dołho čakać. Marko Wjeńka
