Drježdźany (dpa/SN). Składnostnje dźensnišeho mjezynarodneho dnja mnohotnosće družin žadaja sej iniciatiwy a politika wjace prócowanjow za škit přirody. Pola organizacije Parents for Future je zasadźenje za přirodu takrjec hižo w mjenje zapołožene. Starši starosća so hladajo na dramatiske klimowe wuhlady wo přichod swojich dźěći.
Parents for future w Drježdźanach je so tuž z namołwu na politiku, medije a towaršnosć wobroćiło: „Ludźo wědźa hišće přemało wo mnohotnosći družin a zhubjenych družinach. Skónčnje dźe wo to, młodym a přichodnym generacijam hišće wobstejace zakłady žiwjenja přewostajić, kotrež k žiwjenju a přežiwjenju trjebaja.“
Tež sakski minister za wobswět Wolfram Günther žada sej wjace prócowanjow. „Wotemrěće družin a ničenje žiwjenskeho ruma stej strašny rozměr docpěłoj, po wšěm swěće runje tak kaž w Sakskej. Połoženje družin a žiwjenskich wobstejnosćow je wohrožace. Dyrbimy rozsudnišo jednać“, politikar Zelenych w Drježdźanach rozłoži.
Najlěpšeho šofera sněhoweho płuna su w Bayerskej zwěsćili – cyle bjez sněha. W Marktredwitzu nastupi cyłkownje 19 sobudźěłaćerjow zymskeje słužby w mustwach dweju muži. Woni dyrbjachu wšelake nadawki wušiknosće ze swojim jězdźidłom zmištrować. Něhdźe 5 000 ludźi je sej spektakl wobhladało. Zmysł zarjadowanja bě, zrozumjenje ludźi za ćežke dźěło zymskeje słužby zwyšić.
Młodu běłu mjedwjedźicu w Hamburgskim zwěrjencu Hagenbeck móža ludźo wotnětka na wobrazowce wobkedźbować. Wot minjeneho pjatka je originalne widejowe wusyłanje zarjadowane. Młodźo waži mjeztym 20 kilogramow.
Berlin (dpa/SN). Hladajo na zhromadnu europsku azylowu politiku nadźija so nutřkowny minister Awstriskeje Gerhard Karner podpěry Němskeje nastupajo temu azylowe centry. „Witam, zo so w Němskej wo prašenjach migracije diskutuje“, politikar ÖVP dźensa w nowinje „Welt“ wuzběhny. Předewšěm ma wón za dobre, zo amplowa koalicija pruwuje, hač měli azylowe centry a azylowe jednanja we wěstych třećich krajach wobjednawać. Awstriska sej to hižo dołho žada.
Třoch dalšich morili
Teheran (dpa/SN). W Iranje su dźensa rano třoch dalšich demonstrantow po dwělomnych procesach wotprawili. Wobdźělnikow protestow justica wobwinowaše, zo běchu za čas demonstracijow přećiwo iranskemu statnemu wjednistwu w zańdźenym nowembru tři wěstotne mocy w metropoli Isfahan morili. Njewotwisnje přepruwować so wumjetowanja njehodźa. Hač do kónca zasadźichu so wojowarjo čłowjeskich prawow za to, smjertnym wusudam zadźěwać.
Assad so do ligi nawróći
Bitterfeld/Lipsk (dpa/SN). W Němskej dodawa so płun po systemje z rołami. Hodźi so po wobstejacych powodach tež wodźik rozdźěleć? Z tymle prašenjom zaběraja so slědźerjo Lipšćanskeje Wysokeje šule za techniku, hospodarstwo a kulturu (HTWK). „Zaměr projekta je přepytować, hač hodźał so z wulkeho dźěla kumštnych powodow wobstejacy system, kotryž bu w minjenych 30 lětach instalowany, tež za wodźik wužiwać“, wujasni profesor HTWK Robert Huhn, kotryž wot lěta 2019 na projekće dźěła. Wón a jeho team slědźa na něhdźe dwaj hektaraj wulkej testowanskej płoninje w Bitterfeld-Wolfenje. „Dotal zwěsćichmy, zo to poměrnje derje funguje“, Huhn rozłoži. Přiwšěm je hišće wjele wotewrjenych prašenjow. Jelizo pak dale za tym wupada, zo móže so wobstejacy system tež za wodźik wužiwać, móhła Němska miliardy eurow lutować. Jenož na wěstych městnach dyrbjeli so dźěle na syći wuměnić.
Hdy móhł so system na wodźik přestajić, njemóže wědomostnik rjec. Tuchwilu wšak njeje hišće rozrisane, hač budźe so wodźik jako energijowa resursa w Němskej wužiwać.
Hiroshima (dpa/SN). Ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj chce so wosobinsce na wjeršku G7 w japanskim Hiroshimje wobdźělić. „Tam jara wažne wěcy rozsudźeja, tuž je runje fyziska přitomnosć našeho prezidenta absolutnje wažna“, zdźěli dźensa sekretar Narodneje bjezstrašnostneje rady Olexij Danilow. Prěnjotnje rěkaše, zo so ukrainski prezident přez widejo wobdźěli. Do toho wjacore medije USA wo planowanym wopyće Zelenskyja w Japanskej rozprawjachu.
Skupinje G7 přisłušeja USA, Japanska, Němska, Wulka Britaniska, Francoska, Italska a Kanada kaž tež Europska unija. Zelenskyj bě před krótkim hižo europske kraje G7 wopytał a wo podpěru partnerow wabił. Předewšěm prócuje so wón wo wojerske lětadła z ameriskeje produkcije. Dotal so USA tomu wobaraja. Tohodla ma wosobinski wopyt wulki wuznam, dokelž hodźi so nětko ćišć na USA wukonjeć.
Jelenia Góra/Emmerich (dpa/SN). Po spektakularnym rubjenju wjacorych milionow eurow ze cłowneho zarjada w němskim Emmerichu w nowembru 2020 su dźensa w pólskej Jeleniej Górje proces přećiwo sydom wobskorženym zahajili, šěsć mužam a žonje. Jim wumjetuja čłonstwo w kriminelnym zjednoćenstwje a rubježne padustwo. Woni dyrbja po pólskim prawje z jastwom hač do 15 lět ličić, pólske krajne statne rěčnistwo do zahajenja procesa zdźěli.
Po dotalnych informacijach běchu so třo skućićeljo na wšěch swjatych 2020 do w tym času njewobstražowaneho cłowneho zarjada nad delnim Rynom zadobyli. Z profesionalnym točenskim nastrojom přełamachu murju a wurubichu trezor zarjada. Nimale 6,5 milionow eurow na to pobrachowaše. Rubizna bě zhubjena. Při rabiatnym zadobyću bě štwórty muž wobdźěleny, kiž měješe paduchow warnować.