Praha wuswobodźena – Domowina znowa załožena
11. meje 1945 wojowachu sowjetske armeje 1., 2. a 4. ukrainskeje fronty w Čěskej a na Morawje hišće přećiwo wójsku němskeje wójnskeje skupiny „Srjedźa“ pod generalnym pólnym maršalom Ferdinandom Schörnerom. Němske jednotki spytachu so wojujo do zapadneje Čěskeje k ameriskej 3. armeji generala Georgea S. Pattona předobyć. Tale armeja bě spočatk meje z Bayerskeje a Sakskeje do zapadneje Čěskeje postupiła. Swoju ofensiwu přećiwo Němskej je 6. meje na liniji Kamjenicy-Karlovy Vary-Plzeň-České Budějovice skónčiła.
Kultus pomha hudźbnym šulam
Drježdźany (SN/CoR). Sakske kultusowe ministerstwo podpěruje swobodne hudźbne šule z hnydomnym wosebitym programom we wobjimje šěsć milionow eurow. Tak móža pobrachowace dochody hudźbnych šulow a honorarnych wučerjow koronapandemije dla narunać. Dale zarunaja hač do 60 procentow wupadnjenych honorarow swobodnych a priwatnych poskićerjow zwonkašulskeje hudźbneje wučby.
Sakska hudźbna rada financnu pomoc wita, wšako hódnoći tak dźěło mnohich hudźbnych pedagogowkow a pedagogow w swobodnym staće. „Smy so hromadźe ze statnym ministerstwom za wědomosć, kulturu a turizm a ze zapósłancami krajneho sejma minjene tydźenje wuspěšnje za tajki program zasadźeli a wjeselimy so, zo podpěra nětko zaběži“, podšmórny jednaćel Sakskeje hudźbneje rady Torsten Tannenberg.
Přiražku njetrjebaja swobodne hudźbne šule kaž tež swobodnje skutkowacy hudźbni pedagogojo wróćić. Z dohromady 32 wot Swobodneho stata Sakskeje spěchowanych hudźbnych šulow je jědnaće w swobodnym nošerstwje.
Z kapitulaciju Němskeje wójna skónčena
8. meje 1945 krótko do połnocy podpisachu w Berlinje-Karlshorsće historiski dokument bjezwuměniteje kapitulacije hitlerskeje Němskeje a jeho wobrónjenych mocow. Jako dobyćerjo podpisachu naměstnik najwyšeho rozkazowarja Čerwjeneje armeje a 1. běłoruskeje fronty, maršal Georgij K. Žukow, za Sowjetski zwjazk, hłowny powětrowy maršal Arthur W. Tedder za najwyšeho rozkazowarja aliěrowaneho wójska generala Dwighta D. Eisenhowera kaž tež general Carl Spaatz za USA a general Jean de Lattre de Tassigny za Francosku. Za Němsku signowachu wopismo społnomócnjeny němskeho wyšeho komanda, generalny pólny maršal Wilhelm Keitel, generalny admiral Hans-Georg von Friedeburg za marinu a generalny połkownik powětrowych mocow Hans-Jürgen Stumpff za kapitulowacych. Informował wo tym je wójsko a němski lud wot Hitlera zasadźeny prezident Němskeje, wulkoadmiral Karl Dönitz, hač do połnocy přez Němski rozhłós, a to ze swojeho sydła w Flensburgu.
Hrajna doba NSLDź skónčena
Són spušćić dyrbjał
Z poslednim nadběhom pólske a sowjetske jednotki Łužicu ...
7. meje 1945 bě dwanaće armejow 1. ukrainskeje fronty pod rozkazowarstwom maršala Iwana S. Konjewa, mjez nimi bě tež 2. pólska armeja, druhi dźeń w nadběhu. Frontowa linija započa so pola Lubanja w Šleskej, wjedźeše sewjernje Zhorjelca pola Niederneuendorfa přez Łužisku Nysu, wottam dale přez Nisku, Mikow, Zuborničku, Minakał, Njeswačidło, južne Delany, Njedźichow a Rólany do Großenhaina a Elsterwerdy. Dohromady wopřiješe frontowa linija wjace hač 500 kilometrow.
Po kapitulaciji Berlina a rozbiću wojerskeje skupiny Frankfurt-Gubin wróćichu so tam wojowace armeje 1. ukrainskeje fronty zaso na juh. 3. a 4. gardowa tankowa armeja poda so podłu Łobja do směra na Drježdźany, při čimž jeju jednotki tež přećiwo tam hišće stejacym němskim zakitowarjam wojowachu. 6. meje wuswobodźichu tankisća Mišno.
Klětu budu po cyle nowych pućach kročić
Němska mjeńšinowa nowina w Danskej Der Nordschleswiger ma wot februara 2021 jenož hišće dwutydźensce wuchadźeć
Hłowne předsydstwo Zwjazka němskich Sewjeroschleswigčanow (BDN) je so srjedź februara na ćežki kompromis dojednało: Hinak hač planowane, němsku mjeńšinowu nowinu Der Nordschleswiger wudawać jako měsačnik, su so rozsudźili, zo ma wona po digitalizaciji jako dwutydźenska nowina wuchadźeć.
Spožča myto „Rybički Nysy“ hakle nazymu
Filmowy festiwal Nysa (NFF) so lětsa tuchwilu płaćiwych wobmjezowanjow pandemije dla w meji njewotměje. Nětko je jón zarjadowace towarstwo Kunstbauerkino nowy termin připowědźiło. Tradicionalne zetkanje łužiskich filmowcow pak potrjechene njeje.
Wulke Hendrichecy (SN/bn). „Přećeljo a přećelki filma a fanojo kina w Němskej, Pólskej a Čěskej njetrjebaja so festiwala lětsa dospołnje wzdać. Wot 24. do 27. septembra chcemy, dalokož wobstejnosće to potom dowola, trochu přikrótšenu wariantu wuhotować“, zdźěli za zjawnostne dźěło NFF zamołwity Michael Lippold. Město tydźenja chcedźa swjedźeń nazymu w běhu štyrjoch dnjow zwoprawdźić. Redukowany program ma mjez druhim wubědźowanja wo najlěpše hrajne, dokumentarne a krótkofilmy, mytowanje dobyćerjow z „Rybičkami Nysy“, fokusowy rjad „Films for Future“ kaž tež bliže njewopisane ramikowe zarjadowanja wopřijeć. Přinoški chcedźa wospjet na wjacorych hrajnišćach třikrajoweho róžka pokazać. „Hač smě potom tež publikum přez mjezy, wšak dźensa hišće prajić njemóžemy.“
Park błudźenkow w morju kćenjow
Fota hdy a hdźe
Budyšin (SN/bn). „Prawo na swójskim wobrazu“ bě hesło wčerawšeho zhromadneho webinara policajskeje direkcije Zhorjelc, ludoweje uniwersity Wojerecy a Budyskeje wotnožki Sakskeho wukubłanskeho a wupruwowanskeho kanala. Něhdźe 30 wobdźělnikow sćěhowaše na internetnym seminaru přednošk hłowneho policajskeho mištra Daniela Hänscha, powołansce zaběraceho so z prewenciju na polu digitalnych medijow.
Centralne prašenje webinara bě, komu fotografija słuša a štó smě koho pod kotrymi wobstejnosćemi docyła fotografować a wobraz ewentuelnje wozjewić. „Zasadnje je kóždy fotograf mějićel swojeje twórby. Za priwatnu potrjebu smě kóždy w zjawnym rumje podawki dokumentować. Wobsteji-li wotpohlad, wobrazy na někajke wašnje zjawnje spřistupnić, je wurazna, najlěpje pisomna dowolnosć portretowanych wosobow trěbna.“
