„Potom rjemjesło zańdźe a hoberska wěda wo nim
Dźěłarnja sedłarja Handrija Krala w Kamjenej pola Radworja wuprudźa atmosferu manufaktury, kaž ju dźensa lědma hišće něhdźe nadeńdźeš. W poměrnje małej, ale praktisce zarjadowanej rumnosći porjedźa a ponowja Handrij Kral křesła a podobne meble. Zhotowja a wuporjedźa pak tež křižerski grat a cylindry. Runje z tym měješe wón w dojutrownym času wosebje wjele dźěła.
Kelko křižerskich gratow je 57lětny Handrij Kral w běhu swojeho powołanskeho žiwjenja hižo zhotowił, wón ličił njeje. Trochuje pak, zo bě jich hač do 120. Hižo 1982 bě wón prěni grat twarił, wě so Kamjenjan dopominać. Při tym nasta přeće, tajke dźěło powołansce wukonjeć. Za čas NDR pak jemu rjeknychu, zo „stat tajke něšto njetrjeba“. Nawukny tuž powołanje sedłarja a tapecěrarja a jako tajki tež dźěłaše. Nawuknył bě wón zajimawe powołanje w Hohlfeldec předewzaću pod Budyskimi Šulerskimi wrotami. Dźensa mjenuje so wón mišter za wuhotowanje rumnosćow.
Tołste kokoše
Ilustracije: Christin LukašowaŠołćicy mějachu dźesać kokošow. Kóždy dźeń njeseše kóžda kokoška rjane wulke jejo. Šołćic mać a Jank so wosebje nad tym wjeseleštaj. Jednoho dnja, hdyž mać zaso raz z Jankom jeja z hnězdow zezběra, praji wona k njemu: „Sy hižo raz zličił, kelko jejow mamy za jedyn tydźeń, hdyž kóžda kokoška kóždy dźeń jedne jejko znjese?“ „Sydomdźesat!“, Jank bjez dołheho přemyslenja wotmołwi. „Hdyž bychmoj kokošam dwójce telko zornjatkow dałoj kaž dotal, bychu kokoše snadź hišće raz telko jejow njesli.“ „Potajkim sto a štyrceći!“, zawoła Jank wjesele. „To je wjele!“ „Cyle prawje! A hdyž je na wikach w Budyšinje předawamoj, dóstanjemoj wjele wjac pjenjez hač dotal!“ Přichodny dźeń sypaše Šołćic mać kokošam dwójce telko zornjatkow kaž hewak. Kokoše dypachu w swojim połnym nopašku, doniž njebě poslednje zornjatko zežrane. Tak to mać nětko kóždy dźeń činješe. Kokoše buchu dźeń a tołše a počachu bórze tak lěnje być, zo lědma hišće běhachu. Skónčnje běchu samo přezhniłe jeja znjesć.
Zhromadnje křižowy puć kročili
Kóžde lěto kročimy z dźěćimi Pančičanskeje pěstowarnje, kotraž je w nošerstwje Křesćanskeho-socialneho kubłanskeho skutka Sakskeje, křižowy puć w cyrkwi klóštra Marijineje hwězdy. Tak tež lětsa zaso činjachmy.
Napjeće słuchachu dźěći na słowa a wuwjedźenja knjenje Clausenoweje, wšako je jich zajim na Jězusowym žiwjenju a ćerpjenju njepřestawajcy wulki. Kóžde dźěćo pomhaše jednotliwe stacije Jězusoweho ćerpjenja wobrazliwje wuhotować. Tak kładźechu krónu z ćernjow, napodobnichu pótne rubiško a njesechu spasleny křiž k jednotliwym stacijam. Swěčka – symbol wěčnosće, nas při kročenju přewodźeše. Puć Jězusoweho ćerpjenja symbolizowachu wobrazy. Z modlitwu a spěwom křižowy puć zakónčichmy.
Zapłać Bóh tón Knjez wuprajamy z cyłeje wutroby knjeni Clausenowej, kotraž nas hižo wjele lět tak nutrnje přewodźa.
Kubłarki dwurěčneje pěstowarnje Pančicy-Kukow
Zajac hižo pobył
W Smjerdźečanskim swójbnym kubłanišću LIPA su starši swojim dźěćom stawiznu wo wósliku a jutrownym zajacu předstajili. Šěry mały wóslik tepta po swěće. Hiba so ze zadkom, kaž so jom chce. IA, IA, IA, IA, IA, IA, IA, IA … Tak witaše wóslik słónčne nalětnje wjedro. Jutrowny zajac dari jemu někotre pisane jejka, a tón so přewšo wjeseleše. Tuž chcyše hišće raz zaspěwać. To pak běše jutrownemu zajacej přewjele a tak spěšnje dale skakaše. Wšako měješe hišće wjele pisanych jejkow k jutram schować. Stawizna je so dźěćom jara lubiła. Wšitcy přitomni sej jutry přejachu, zo zajac tež jich swójby z pisanymi jutrownymi jejkami překwapi. Borbora Šeferowa
Jutrownu trawu, kotrež korbiki a šklě debja, móžeš sej sam ...
Fota: Bianka ŠeferowaWjele wjesela!
Namakaj dźesać rozdźělowIlustraciji: Christin LukašowaDźěći ...
Ilustraciji: Christin Lukašowa
Dźěći pytaja na zahrodźe za překwapjenkami, kotrež je jutrowny zajac schował. We wobrazomaj smy zmylki zatwarili. Tuž móžeće so tež wy, lube dźěći, na pytanje podać. Namakaće 10 rozdźělow?
Kajke wupada jejko kokule?
Ilustracija: ...
Hódančko Wěš, do kotreje z wotpowědnych dźěrkow so jejka kuleja? Wzmi sej pisak a wuspytaj!
Wo jejkakulenju na Hrodźišku
Nałožk jejkakulenje w Budyšinje hižo dlěje hač 400 lět pěstuja a je nimo křižerjow a debjenje serbskich jutrownych jejkow jedna z hłownych atrakcijow města w jutrownym času. Na Budyskim Hrodźišku wysoko nad Sprjewju napřećo Budyskemu staremu městu so podawk kóžde lěto wotměwa. Prěni raz w někajkich zapiskach jewił je so nałožk hižo 1550, při čimž so prawidła stajnje zaso měnjachu. Prjedy su skerje dźěći z bohatych swójbow jejka abo podobne twory horu dele kulili, hdźež su je chudše dźěći popadnyli. Trochu pozdźišo su so wšitcy zhromadnje na zarjadowanju wobdźělili a warjene jejka, jabłuka abo dalše kulojte wudźěłki po Hrodźišću dele kuleli. Dalše dźěći z Budyšina a wokoliny spytachu je popadnyć. Tamna warianta w běhu časa bě, zo dźěći syre jejka po horje dele kulachu. Dobyćer bě tón, kotrehož jejko njewobškodźene proceduru přetra, so najdale kuleše, abo tón kiž měješe na kóncu wubědźowanja hišće najwjac njerozbitych jejkow w swojim korbiku. Bianka Šeferowa
Dopomnjenka na Šunowske reje
Cyła Koćinska wjesna młodźina je stajnje zhromadnje z kolesom do Šunowa na reje jězdźiła. Za mój čas započachu so sobotne reje w 19 hodź. a zdypkom wo połnocy přesta kapała hudźić. Njedźelu so reje hodźinu prjedy zahajichu a běchu wotpowědnje prjedy nimo. Najwažniša pak bě zastupna kartka. Bjez tajkeje njejsy so scyła na žurlu dóstał. Poprawom mějach stajnje zbožo, zo je mi ju něchtó sobu wobstarał. Jenož jónu dyrbjach wonka přihladować, ale z małkim trikom smědźachmoj z přećelku tola hišće na rejwansku žurlu. Nimo toho mějachu jednotliwe wjesne młodźinske cyłki swoje blida. Tak je poprawom kóždy wědźał, zwotkel štó pochadźa.
