Dźensa před 80 lětami wobsadźi němske wójsko na přikaz Adolfa Hitlera litawske přibrjóžne město Klaipėda (němsce Memel) a wokolny bywši memelski kraj hač do Kuršćanskeho zaliwa. Po Prěnjej swětowej wójnje dyrbješe Němska 1919 tutón wuchodny teritorij Narańšeje Pruskeje Litawskej wotstupić. Litawske knježerstwo njeje so po 22. měrcu 1939 wobsadźenju bywšeje Memelskeje wobarało. Jeje okupacija bě poslednja bjezbojowa do nadpada na Pólsku 1. septembra 1939, po kotrymž wudyri Druha swětowa wójna.
Nowy festiwal ma k tomu přinošować, zo budźe Łužica po słowach iniciatora Daniela Kühnela „po cyłym swěće widźomna“. Loni bě Zwjazk štyri miliony eurow za projekt přizwolił. Nětko su zarjadowarjo prěnje naprawy předstajili.
Zhorjelc (dpa/SN). „Łužiski festiwal“ rěka nowy rjad zarjadowanjow, kotryž ma přichodnje prawidłownje na wjacorych městnosćach region mjez Sprjewju a Nysu wuměłsce a kulturnje reprezentować. Prěnje tajke podawki budu zapřichodny kónc tydźenja koncert israelskeho jazzoweho pianista Nitaija Hershkovitsa we Wojerowskej Łužiskej hali, wustup Zhorjelskeje Europskeje chóroweje akademije w Janskej cyrkwi w Žitawje a wopyt ruskeho wokalneho ansambla Intrada, kotryž so w Zhorjelskej Křižnej cyrkwi předstaji.
Wot 21. do 24. měrca wotměja so w Lipsku lětuše knižne wiki, na kotrychž nakładnistwa z kraja a wukraja swoje najnowše edicije předstaja. Tež Ludwigsburgske nakładnistwo Pop, kotrež je hižo twórby serbskich literatow wozjewiło, budźe tam mjez druhim ze zběrku do serbšćiny a němčiny přełoženych basnjow serbiskeho poeta Mića Cvijetića zastupjene. Spisowaćelka Dorothea Šołćina je zběrku „Donjebjesspěće“ zestajała a basnje do serbšćiny přenjesła. Alfons Wićaz je so z njej rozmołwjał.
Čehodla je zběrka serbskim a němskim lubowarjam poezije tak wažna?
Lipsk (SN/bn). Lětuše knižne wiki w Lipsku budu wot jutřišeho zajimowanym wopytowarjam oficialnje přistupne. Prěni raz změje akciska syć „Lipsk čita swětej wotewrjeny“ swójske wustajenišćo. Tam chcedźa so towarstwa a iniciatiwy prezentować, kotrež so aktiwnje přećiwo rasizmej a za tolerancu zasadźeja. „Wotmysł je, ludźom wuwědomić, zo stejimy za demokratisku, mnohostronsku a solidarisku towaršnosć. Mamy to hladajo na lětsa troje wólby w Sakskej za wosebje wažne“, rozłožuje Irena Rudolph-Kokot z akciskeje syće.
Projekt je reakcija na lońše wušparanja wokoło nakładnistwow, šěrjacych tak mjenowane alternatiwne fakty, zapřisahanske teorije a prawicarskoekstremistiske pozicije.
Mjez druhim předstaja so w tym wobłuku za knižne myto wikow nominowany čěski spisowaćel Jaroslav Rudiš a znaty ilustrator Schwarwel.
Měrćinej Völkelej
Na łuce při klóštrje w Róžeńće
hrymzatej šumjelej zamjerznjenu wotawu,
zejhrawatej sej při zažnym ćmičkanju,
hwězdy chowaja so jimaj w hustych hriwach.
Wobkedźbuju jej z chłódka, ze stupaceje hórki,
ze starych wrotow serbskeho swjatnišća,
dołhož wokrjepuju so z wodu ze studnički,
sudźny napoju so z dłónje wěčnosće
a zasłyšu slubny hłós, šepot z hłubiny,
rozkaty w modlitwje, bójskich trunow zwuk.
Zejhrawachu sej šumjele, při měsačku so złote rjapy
błyskaja z wohnjom, z płomjenjemi z nózdrow a kopytow,
jich česa wóčko hospodarja, nana młodych křižerjow;
njebudu je sedłować na kwasach abo za wójnu,
ale zo bychu wotnowa wozjewjeli poselstwo: Horje stanył je Syn.
Jutry přinjesu křižerjo radosć do domow,
potom pojěchaja po Łužicy, pozběhnu so do mróčelow,
słyšeć budźe klepot pódkowow, hłosy njebjeskich jěcharjow,
za sobu zawostajejo samu swětłosć a běły slěd.
Mićo Cvijetić 28.11.1999
přełožk Dorothea Šołćina
Na zhromadnej nowinarskej konferency Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła a hornjołužiskich nakładnistwow wčera we foyeru NSLDź informowaše jewišćo wo přichodnych wjerškach. Nakładnistwa předstajichu ćežišća na wot zajutřišeho wotewrjenych Lipšćanskich knižnych wikach a dachu dohlad do lětušeho programa.
Budyšin (SN/bn). „Mjeztym je naše zhromadne zarjadowanje z dobrej tradiciju. Dźakuju so za mjeztym 15 lět wobstejacu kooperaciju“, rjekny intendant NSLDź Lutz Hillmann. Mjez druhim skedźbni wón na lětuše lětnje dźiwadło na Budyskim hrodźe a na jewišćowy bal (wjace k tomu w jutřišim wudaću).