Wosom mjeńšinowych dźiwadłow chce tež w přichodźe kooperować
Projekt „Phōnē“ dožiwi zašłu sobotu we wulkej žurli Budyskeho Dźiwadła na hrodźe serbsko-galiciske zakónčenje. Styki, kotrež su w běhu zašłych třoch lět nastali, pak chcedźa zamołwići na kóždy pad dale wudźeržować a pohłubšeć.
Budyšin (SN/MG). Zo serbski a galiciski dudak na jewišću wulkeje žurle Budyskeho dźiwadła na hrodźe zhromadnje hudźitaj, to drje bě prěnička. Prěnička je tohorunja serbsko-galicisko-němska koprodukcija Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła (NSLDŹ) a Centro dramatico galego (CDG) ze Santiago de Compostella z titlom „Lembrame! - Gedenke mein! - Spominaj na mnje!“. Wobaj nowumaj publikum sobotu dožiwi. NSLDŹ bě mjenujcy na „wječor zetkanja“ přeprosyło.
Předsydstwo chóra po wuspěšnym dźěle wobkrućili
Radwor (SN/MkWj). Spěwarki a spěwarjo Radworskeho chóra Meja su wčera swoju kóždolětnu hłownu – a lětsa tež wólbnu – zhromadźiznu přewjedli. Činili su tole runje 130 lět po załoženju chóra přez Jurja Słodeńka a 35 lět po zapisanju jako towarstwo, předsyda chóra Daniel Henich rozłoži.
Wjeselo při zhromadnym spěwanju je a wostanje čłonam najwažniši pohon, so kóždy štwórtk w „Słodeńku“, w rumnosći něhdyšeje nalutowarnje, na probu zetkać. Tam su tež minjene lěto ze swojim dirigentom Pětrom Cyžom, kotryž chór mjeztym 18 lět hudźbnje nawjeduje, zakłady swojich hudźbnych wjerškow kładli. Tak tež loni zaso na lětnim koncerće tójšto wopytowarjow na farskej zahrodźe zwjeselichu, hdźež běchu sej Choćebuski chór Łužyca přeprosyli. Wustupili su nimo toho w Židźinom z tamnišim chórom a pobychu po dźesać lětach zaso pola přećelow čěskeho partnerskeho chóra w Bašce na južnej Morawje.
Wuměłc na mjezy rozdźělnych kulturow
Budyšin (SN/bn). Ze zarjadowanjom pod hesłom „Jan Buk: Po puću domoj“ bu wčera projekt „Wšo je krajina. Serbski moler Jan Buk – Alles ist Landschaft. Der sorbsiche Maler Jan Buck – Wšykno jo krajina. Serbski mólaŕ Jan Buk – Wszystko jest pejażem. Serbolłużycki malaz Jan Buck“ w Budyskim Serbskim muzeju zakónčeny. Nawodnica domu Christina Boguszowa dźakowaše so „wšitkim, kotřiž su w minjenych třoch, často dosć napinacych lětach zwoprawdźenju wulkoprojekta přinošowali“. Mjez druhim wuzběhny hłownu wustajeńcu z twórbami „mištra barbow“, kotruž pokazachu w Budyšinje, Choćebuzu, Złym Komorowje, Zielonej Górje a we Wrócławju, šulersku dźěłarničku „Jan Buk digitalnje“ kaž tež wobšěrny katalog, kajkiž běchu za přehladku zestajili. Jón wudospołnja wotnětka publikacija „Jan Buk na puću k wuměłstwu – Po wuhlu“, wosebite to wudaće „Chćebuskich łopjenjow“. Wona wopřijima wšitke přinoški přehladku wudospołnjaceju mjezynarodneju wědomostneju sympozijow, kotrejž wotměštej so 2023 w Budyšinje a Choćebuzu.
Wojerowski wokrjes wutworjeny
Wosebje wuznamny měznik je 8. wulki róžk za sewjerny dźěl nětčišeho Budyskeho wokrjesa wokoło městow Wojerec a Kulowa. Na přikaz pruskeho krala Bjedricha Wylema III. (1770-1840) bě so na tutym dnju před 200 lětami, potajkim 1825, Wojerowski wokrjes wutworił. Dokelž bě so sakske kralestwo na stronje francoskeho kejžora Napoleona Bonaparte I. na wuswobodźenskej wójnje Němskeje 1813 přećiwo pruskim a ruskim zwjazkarjam wobdźěliła a z Napoleonom wulku poražku poćerpiła, zhubi wone po wobzamknjenju Wienskeho kongresa (1. nazymnika 1814 hač do 19. smažnika 1815) połojcu swojeho teritorija. Južny a sewjerny dźěl Hornjeje Łužicy přizamkny so pruskemu kralestwu. Pozdźiše hornjołužiske wokrjesy Rózbork, Zhorjelc, Lubań a Wojerecy stachu so 10. smažnika 1815 z pruskim wobsydstwom.
Trojorěčne dźiwadło zazběh za spjelnjenje wjelelětneho sona
Budyšin (SN/bn). „Sym wjesoły, zo dožiwimy wulkotny wuslědk spontaneje ideje we wobłuku projekta, na kotrymž hižo dołho dźěłamy. Dźensniša premjera je takrjec zazběh zwoprawdźenja sona. Prěni raz kooperuja mjeńšinowe dźiwadła, wuměnjejo so wo problemach, nazhonjenjach a šansach a wuwiwajo zhromadne inscenacije. Mjezynarodne postupowanje, kajkež je mjez kulturnymi ćělesami w Europje dawno z wašnjom, dosćehnje nětko tež tych, kotřiž to najbóle trjebaja, mjenujcy jewišća, na kotrychž so mjeńše a małe rěče pěstuja a tak tež šěrja.“ Z tymile słowami postrowi předwčerawšim intendant Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła Lutz Hillmann wopytowarjow prěnjeho předstajenja hry „Lémbrame! Gedenke mein! Spominaj na mnje!“ na wupředatej wulkej žurli Budyskeho Dźiwadła na hrodźe.
Dwójna rěčna rewitalizacija a wulke myto Němcam
Masěrować ze serbskim hrónčkom
Tworjaca wuměłča Sabine Veit (na foće), skutkowaca w Budyšinje, a ...
Mnohostronskeho serbskeho wučenca předstajili
Budyšin (CS/SN). Přednošk wo wosobinje z dawnych časow njetrjeba suchi a wostudły być. To dopokaza měšćanski wodźer Wolfgang Mendow předwčerawšim w Budyskej měšćanskej bibliotece. W swojim přednošku předstaji na połnje wobsadźenej žurli serbskeho uniwersalneho wučenca Caspara Peucera.
Peucer narodźi so před 500 lětami w Budyšinje. Tam chodźeše na radnu šulu, prjedy hač jeho wulkeje nadarjenosće dla na renoměrowanu łaćonsku šulu w Goldbergu (dźensa Zlotorya w Pólskej) pósłachu. Tamniši nawoda kubłanišća poruči jeho Philippej Melanchthonej, a tak sta so 15lětny Peucer we Wittenbergu z asistentom wuznamneho teologa a reformatora. Po Schmalkaldiskej wójnje ćěkaše Melanchthon do Nordhausena, Peucer nastupi na to studij mediciny w Frankobrodźe nad Wódru. W lěće 1550 zmandźeli so z Magdalenu, najmłódšej dźowku Melanchthona.
