Nowe předsydstwo w klubje

Freitag, 01. April 2022 geschrieben von:
Foto: Judith PjetašecMłodźinski klub w Pančicach-Ku­kowje je jedyn z najaktiwnišich w serb­skej wokolinje. Mło­dostni ze wsy w běhu lěta tójšto na nohi sta­je­­ja. Hač mejemje­tanje abo dźěłowe akcije­ – za wšo stej kóždy raz orga­nizacija a čestno­hamtske dźěło trěbnej. Zo by stajnje wšitko po planje běžało, ma předsyd­stwo ­kluba wotežki w rukomaj. Nje­dawno w Pan­čičanskim klubje ­nowe­ před­sydstwo wolachu. Lukas Hoge, Lea Opitzec a Johannes Cyž (wotlěwa) staraja so wot­nětka wo nawod kluba. Judith Pjetašec

Honja zaso za bulom

Freitag, 01. April 2022 geschrieben von:

Koparjo ST 1922 Radwor (nalěwo) a druheho mustwa SJ Chrósćicy (naprawo) do serbskeho derbyja minjenu njedźelu w Radworju  Foto: Jörg Stephan


Na poslednimaj kóncomaj tydźenja smaleše kulowata koža po połlětnej přestawce po trawnikach. Prěnja hra we wokrjesnej lize běše zdobom hnydom serbski derby mjez ST Ra­dworjom a rezerwu SJ Chrósćicy. Bojownisku hru domjacy hakle poměrnje pozdźe z 3:0 dobychu, podšmórnychu pak hnydom hišće raz, zo su w tutej stafli najwjetši faworit na postup do wokrjesneje wyšeje ligi.

Z dobyćom wostanu Radworčenjo dale suwereny načolnik, Chróšćenjo steja wěsće w srjedźnym polu tabulki. Prěnje mustwo SJ Chrósćicy starto­waše dwě lize wyše chětro derje. Z dweju hrow wudobychu sej wažne štyri dypki přećiwo zestupej. Klóšterscy a delanscy bulkoparjo startuja ­hakle přichodny kónc tydźenja do noweje sezony, Njebjelčenjo wočakuja zaju­tři­šim Radwor­skich bulkoparjow na přichodny serbski derby.

Jurij Bjeńš

Wukrajnysemesterw Kanadze

Freitag, 01. April 2022 geschrieben von:
´
W

ot awgusta do decembra 2021 podach so na wu­­kraj­ny semester do Kanady. Na zapa­dźe kraja, w měsće Edmonton, studowach štyri měsacy jendźelšćinu. Wšako je to mój druhi před­mjet studija wučerstwa za powołanske šule. Mój přećel Jakub, kiž mje tu wopyta, je hižo w minjenymaj ­wu­da­ćomaj wo přebytku w Kanadźe rozprawjał. Dokelž mějach tež ja za čas swojeho přebytka trochu swobodneho časa, móžach sej wjacore městnosće druheho najwjetšeho ­kraja swěta wot­kryć. Wo wosebitym tydźenju wam tule skrótka rozprawjam.

Duchowne dźěło widźomne

Freitag, 25. März 2022 geschrieben von:

Serbski muzejownik Werner Měškank so na wuměnk podał

Sym sej k serbskemu žurnalistej, muzejownikej, awtorej a basnikej do domskeho swójby w Zaspach (Saspow) dojěła. Anekdotow wě dźensa 66lětny Werner Měškank tójšto powědać a chce je jednoho dnja publikować.

W Měškankec swójbje su stajnje hornjoserbsce rěčeli, tež hdyž w Delnjej Łužicy bydlachu; nan dźě pochadźeše z Droždźija, mać z Rownoho. Na Serbskej roz­šěrjenej wyšej šuli w Choćebuzu, kotruž běštaj staršej 1952 sobu załožiłoj, je wón štyri lěta B-delnjoserbšćinu wuknył. „Sym za čas na SRWŠ jónu w delnjoserbskej rozhłosowej hrě Ingridy Nagloweje sobu hrał. W lěće 1972, po pruwowanjach w dźesatce, so mje Jurij Koch wopraša, hač njebych zajim za rozhłós měł. Wšako mějach jara dobre šulske wukony a wobě serbskej rěči rozumjach. Roz­su­dźich so tuž po maturje, wolontariaće a času we wójsku žurnalistiku studować.“

Rentnar a što potom – wuměn­karsku swobodu wužiwać abo wuža­danje přiwzać (36)

Hačrunjež běchu přez koronapandemiju nabrěmjenjene ćeže a postajene trěbne wobmjezowanja tež za Židźinski chór bolostne, zhladuje něhdźe 30 čłonow pod wuměłskim nawodom Kerstin Liederoweje sebjewědomje na přichodne wužadanja. Stajnje w juliju přewjedowane wječorne spěwanje pod měrowym dubom wo­srjedź wsy, loni by to 34. raz było, dyrbješe kaž mnohe dalše planowane wustupy wupa­dnyć. Zo pak bychu swěrni přiwisnicy a lubowarjo chóroweho spěwanja swojich lajskich wuměłcow dožiwić móhli su na tym dnju zjawnu probu přewjedli.

W prědnim rynku chóra naprawo předposlednja njenapadnje jeno ze swojim jasnym altowym hłosom, ale tež z tym, zo serbske teksty wosebje jasnje spěwa. Je to Helga Nazdalina z Wojerec, kotraž mjeztym štwórć lětstotka chór bytost­nje skruća.

Hriby su mnohim přewšo słódna dobrota. Štóž wustojny hribar njeje, pak ma hustohdy swoju lubu nuzu, prawy a wopačny hrib rozeznawać. Wo prócy, hriby pytajo po lěsu chodźić, ani njerěčo. Tomu wšemu móže zawod Annetty­ und Hagena Brecka w Dubrawce, wsy w Malešanskej gmejnje, wotpomhać: firma „Hribowčik“, němsce „Pilzmännchen“.

Započało je so wšitko lěta 2003. Tehdy dyrbješe sej na komunikaciskeho elektronikarja překubłany muler Hagen Breck z přičin strowoty nowu dźěłowu perspektiwu pytać. Załoži sej tak mje­nowanu ja-AG. „Konkretny, wuspěch lubjacy plan ani měł njejsym“, so 50lětny dźensa dopomina. „We hłowje mi chodźeše plahowanje pocpulow abo farma hadow chiba tež party-serwis. Jako so potom w dowolu na Kanariskich kupach w parku reptilijow z plahowarnju hribow zeznajomich, běše ideja za moje přede­wzaće jasna.“

Drěwčansko-Minakałska hola je z dobrymi 20 kwadratnymi kilometrami najwjetši lěsny cyłk w Budyskim wokrjesu. Wosebitosć je, zo tam nichtó njesydli, zo lěs­ tuž rozsydleny njeje. Na sewjero­zapadnej kromje lěsneje kónčiny za­měst­nichu so wokoło lěta 1500 „drjewowi ­ludźo“, kotřiž běchu dźensnišu wjes Drěwcy z prěnim naspomnjenjom 1509 w stawiznach zakótwili. Ryćerske kubło, kotrež hodźi so hakle wot lěta 1604 wěsće dopokazać, wobsteješe prawdźepo­dobnje pod knjejstwom tych von Helwigsdorf hižo prjedy. Drěwcy steja tež we wuskim zwisku z Łazowskim burskim zběžkom z 25. měrca 1794, dokelž bě Drěwčanski chěžkar Michał Barč jedyn z nawodow zběžkarjow. Woni běchu Łazowskeho knježka w Mortkowje zajeli a jeho čwělujo nuzowali zběžkarjow dale njepřesćěhać. Přičina pozběhnjenja, kotrež zawini ćežke zapusćenja wokolnych kubłow kaž tež w Drěwcach, bě šmór­njenje swjateho dnja Přizjewjenja knjeza ze stron knjejstwa kubła. Skónčnje zakónčichu zběžk sakscy dragonarjo, kotrychž bě Budyske wyšohamtske knježerstwo pósłało. Rebelow pochłostachu, jich naškaraka Barča samo z jatbu w twjerdźiznje.

Na castingu w Chrósćicach byli

Freitag, 25. März 2022 geschrieben von:
Fota: Maćij Bulank

Móžeš spěwać? Nó wězo! Kóždy móže spěwać! To njewěriš? Pospytaj tola raz: lalalalalalalalala. A nětko zynk wyše. A hišće jedyn ... Je to wysoko abo hłu­boko klinčało? Je kóždy zynk prawje słyšeć był? Wšo­jedne: Sy spěwał abo spěwała! A tak bě to tež na castingu w Chró­sćicach. Měrćin Wec­lich je za klawěrom sedźał a prajił: „Pój, njeboj so, a nětko spě­waj.“ A hižo tasty klawěra a hłosy klinčachu – a wšitcy su spěwali.

Za musical Milenka Rječcyna Haj, na farje w Chrósćicach tam njedawno ja zasłyšach raz nisko a raz wysoko dźěći spěwać – nic pak napřemo. Hólčec wulki hłuboko zynči, holčka mała zaso swětle brinči k zynkej klawěra spěwaja z wujom Měrćinom – lalalala. Bórze, to nětk jasne je, steja wšitcy na jewišću a we swětle. Zhromadnje póńdźemy do „Jednoty“ na musical serbski nabožny.

Małej ruce, wulki přichod!

Freitag, 25. März 2022 geschrieben von:

Na cyłozwjazkowym wubě­dźo­­wanju pěstowarnjow pod hesłom „Małej ruce, wulki přichod“ su so njedawno tež chowancy Budyskeje pěsto­warnje „Kraj pjerachow“ wob­dźělili. Dźěći w starobje třoch do šěsć lět maja so z rje­mjeslni­stwom zeznajomić, fa­chowcam při­hladować a same to a tamne wu­spy­tać. Dokelž njemóžachu pandemije dla do dźěłar­njow rjemjeslnikow hić, su zamołwići projekta rje­mjeslniskeje komory dźě­łarnju w kubłanišćach přiho­towali. A kaž na wobra­zach wi­dźiće, běchu dźěći jara wu­spěšne, při čimž nastachu wšelake kreatiw­ne wu­­dźěłki. Tekst a foće: Stefanie Šramina

Super zymske prózdniny!

Freitag, 25. März 2022 geschrieben von:
W druhim tydźenju zymskich prózdnin wopyta Xenja Markec ze swojimaj sotromaj Sonju a Tanju kmótru-ćetu Katrin w Budyšinje. W Centeru na Žitnych wikach dachu sej wone słódny lód zesłodźeć. Rysowanka: Xenja Markec

Sće měli tež tak rjane dožiwjenja kaž šulerjo 2. lětnika Serbskeje zakładneje šule „Jurij Chěžka“ w Chrósćicach? Hólcy a holcy su we wučbje serbšćiny napisali, hdźe su w zymskich prózdninach byli a što su dožiwili. Nětko pak sami čitajće. Marija Wjenkowa

W zymskich prózd­ninach poby Milan ­Ku­baš ze swójbnymi w Moritz­bur­gu a wob­hlada sej tam wusta­jeń­cu rohiznow. W hońt­wjer­skim hrodźe wisa něhdźe 250 rohiznow, kotrež su 260 do 400 lět stare. Foto: Bianka Kubašec

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND