Rom (dpa/SN). Bamž Franciskus je poriki kritizował, kotrež nochcedźa žane dźěći měć. „Telko porow nima žane dźěći, dokelž žane dźěći nochcedźa, abo maja jenož jedne, dokelž wo wjace njerodźa, maja pak dwaj psaj, dwě kóčce“, rjekny 85lětny wčera na generalnej awdiency we Vatikanskej awdiencnej hali mnohim wěriwym. „Psy a kóčki zaběraja městno dźěći. Haj, rozumju, zo so tomu smějeće, to pak je woprawdźitosć“, nawoda swětoweje katolskeje cyrkwje podšmórny.
Druhi swjaty dźeń hód bě bamž hižo wo „demografiskej zymje“ rěčał, po tym zo buchu znowa woteběrace ličby porodow wozjewjene. Ciwilizacija je dźeń a starša. Jej pobrachuje čłowjeskosć, dokelž ludźo bohatosć staršistwa zhubjeja, Franciskus wčera warnowaše. Kraj bjez dźěći ćerpi. „Štóž so zmandźeli, dyrbi na to myslić, zo dźěći dóstanje“, pontifeks potwjerdźi. Dźěći po přirodnym puću dóstać abo je přiwzać je drje stajnje z rizikami zwjazane, žane dźěći njeměć je pak hišće riskantniše, wón rjekny. W Italskej je so loni rekordnje mało dźěći narodźiło, tak mało kaž po Prěnjej swětowej wójnje wjac nic.
Zhubjeneho hólca namakał je kedźbliwy pěšk w durinskej Gerje. Mužej bě sydomlětny napadnył, dokelž po dróze tam sem běhaše a wočiwidnje někoho pytaše. Přiwołani policisća zwěsćichu, zo bě žona swojeho syna hižo jako zhubjeneho přizjewiła. Pachoł bě maćeri w nakupowanskim centrumje twochnył.
Na wšě 28 hodźin za wodźidłom sedźał je šofer Lkw-ja, kaž so při kontroli w Braniborskej wukopa. Zastojnicy zwjazkoweho zarjada za transport tworow běchu spočatnje přepruwowali, hač ma za transport wulkich rołow scyła wurjadnu dowolnosć. Jako zwěsćichu, zo bě šofer krótko do kontrole elektronisku dokumentacisku kartu wuměnił, wołachu policiju. Zastojnicy namakachu wjacore dokumentaciske karty a dwě wšelakej jězbnej dowolnosći. 38lětnemu šoferej z Pólskeje su dalejězbu nablaku zakazali.
Jeno starši ludźo wědźa so hišće derje na towaršnostne poměry před połsta lětami pola nas dopominać. Tehdy knježaca strona SED chcyše kóždeho staćana za swoje zaměry zdobyć. Strona stražowaše nad jednanjom kóždeho jednotliwca a nad jeho rozsudami.
Swój žiwjenski puć swobodnje postajić směć bě lědma móžno. Hižo w šuli spytachu dźěćom ideologiju socializma zašćěpić. Štóž so tomu njepodwoli, dyrbješe z njeluboznosćemi ličić. Wosebje studenća teologije běchu swój čas pod komunistiskimi wuměnjenjemi a jich přewažnje ateistiskim swětonahladom přewšo wužadani. Mjez nimi bě w 1960tych lětach na Katolskim měšniskim seminarje w Erfurće tež črjódka serbskich bohosłowcow, kotřiž starosćachu so wo to, nabožne a kulturne tradicije swojeho ludu wunošnje hajić.
Berlin (dpa/SN). Nawodnistwje CDU a CSU podpěrujetej druhu dobu zastojnstwa zwjazkoweho prezidenta Franka-Waltera Steinmeiera. To je předsyda CDU Armin Laschet po wuradźowanju ze šefom CSU Markusom Söderom w Berlinje zdźělił. Runje w časach rozestajenjow politiki přećiwo koronawirusej dla trjeba Němska „wěryhódny hłós“ na čole stata, kotryž jednoća. Tak móže sej Steinmeier 13. februara w Zwjazkowej zhromadźiznje přemóžaceje wjetšiny wěsty być. Wšako ma hižo podpěru SPD, Zelenych a FDP.
Nowe protesty w Kazachstanje
Almaty (dpa/SN). W Kazachstanje je tež dźensa k namócnym protestam přećiwo wysokim płaćiznam płuna dóšło. W hospodarskej metropoli Almatach na juhowuchodźe kraja rozbiwachu demonstranća wukładne wokna, zaraćachu dróhi a železniske čary. W měsće su mjeztym nuzowy staw wukazali. Demonstracije su so minjene dny tež na dalše města rozpřestrěli. Knježerstwo kraja je protestow dla kompletnje wotstupiło.
Znowa raketu wupruwowali
Berlin/Washington (dpa/SN). Wonkowna ministerka Annalena Baerbock je hladajo na konflikt mjez Ruskej a Ukrainu wuznam transatlantiskeho partnerstwa podšmórnyła. „Čim ćeše su časy, ćim wažniše je sylne partnerstwo – a jako Europjenjo nimamy sylnišeho partnera hač USA“, rjekny politikarka Zelenych dźensa do wotlěta do Washingtona. Tam wočakowaštaj ju wonkowny minister USA Antony Blinken a předsydka Domu reprezentantow Nancy Pelosi.
Je to prěni wopyt Baerbock jako ministerka w USA a druhe zetkanje z Blinkenom. Wobaj běštaj so hižo w decembru na wuradźowanju wonkownych ministrow skupiny G7 w Liverpoolu zeznałoj.
Nastupajo konflikt mjez Ruskej a Ukrainu Annalena Baerbock hišće raz potwjerdźi, zo je dialog jenički wupuć z krizy. To bu tež ruskemu knježerstwu stajnje zaso wujasnjene, wona rjekny.
Berlin (dpa/SN). Strowotniscy ministrojo Zwjazka a zwjazkowych krajow su so dźensa ke krótkodobnje zwołanej widejowej konferency schadźowali. W srjedźišću steješe změna dotal płaćiwych prawidłow nastupajo karantenu, zo by dźěławosć wažnych zastaranskich wobłukow zaručena była, dyrbjała-li ličba natyknjenych z wariantu koronawirusa omikron dale přiběrać.
Wurjadne posedźenje přewjedli su tež kultusowi ministrojo zwjazkowych krajow. Woni wuradźowachu wo tym, kak móhli dźěło šulow tež w časach přiběracych infekcijow z omikronom dale zaručić.
W někotrych zwjazkowych krajach kaž w Schleswigsko-Holsteinskej, Delnjej Sakskej a Badensko-Württembergskej je warianta omikron mjeztym postajaca. Regionalnje su wobmjezowanja hižo přiwótřili. Sydomdnjowska incidenca wot 30. decembra wšědnje zaso přiběra. Zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) chce pjatk z ministerskimi prezidentami zwjazkowych krajow rěčeć. Potom chcedźa tež konkretne wobzamknjenja schwalić.
Lipsk (dpa/SN). Wuchodoněmscy twarscy předewzaćeljo skerje skeptisce na nowe lěto zhladuja. Po naprašowanju zwjazka wuchodoněmskeje twarskeje industrije wočakuje nimale 42 procentow čłonskich předewzaćow zwjazka porno lońšemu woteběrace wobroty, kaž hłowny jednaćel zwjazka Robert Momberg informuje. 20 procentow zawodow wuchadźa ze samsnych wunoškow, a jenož 38 procentow liči z polěpšenjom. Swoje tuchwilne pjenježne połoženje ma 42 procentow za dobre. Loni w samsnym času bě hišće 65,5 procentow twarskich firmow wo dobrych wunoškach rěčało. „Je tójšto faktorow, kotrež nas runje intensiwnje zaběraja“, měni Momberg. Předewšěm wuskutki korony na woteběrace twarske nadawki, ćeže při dodawanju materiala a přiběrace płaćizny surowiznow firmownikow starosća. Hladajo na stabilne wobroty prěnje dźewjeć měsacow 2021 a znajmjeńša snadny rozrost nowych twarskich nadawkow njeje pak přičina k pesimizmej. Ličby za cyłe lěto 2021 dotal hišće njepředleža.