Rom (dpa/SN). Prezident USA Joe Biden je Chinje a Ruskej winu na přesłapjenju mnohich škitarjow klimy hladajo na wuslědk wuradźowanjow wjerškoweho zetkanja G 20 w Romje dał. Přesłapjenje ma z tym činić, zo njejstej wobaj krajej žanu zwólniwosć nastupajo škit klimy pokazałoj, rjekny Biden wčera po skónčenju dwaj dnjej trajaceho wjerška w Romje. „Ludźo maja přičinu, přesłapjeni być. Sam sym tohorunja přesłapjeny.“
Wodźace hospodarske mocy swěta njejsu so wčera na swojim wjeršku na zhromadne naročne zaměry za škit klimy dojednać móhli. Kónčna deklaracija njemjenuje žane časowe zaměry za docpěće klimoweje neutrality nastupajo produkciju wuhlikoweho dioksida ani termin skónčenja zmilinjenja brunicy. Škitarjo klimy tole wosebje raznje kritizuja. Ruski prezident Wladimir Putin a chinski prezident Xi Jinping njeběštaj na wjeršk do Roma přijěłoj, ale wobdźělištaj so internetnje.
Wo klimje debatuja dźensa a jutře tež na konferency w šotiskim Glasgowje.
Berlin (dpa/SN). Po poražce při wólbach zwjazkoweho sejma chce CDU prěni króć scyła swojich něhdźe 400 000 čłonow wo předsydstwje strony wothłosować dać. Konferenca wokrjesnych předsydow je so předwčerawšim, sobotu, z jasnej wjetšinu za woprašowanje čłonow wo naslědnistwje Armina Lascheta wuprajiła. Tón bě předsydstwo strony k dispoziciji stajił, po tym zo bě unija z nim jako kanclerskim kandidatom historiski špatny wuslědk 24,1 procent docpěła. „Z dźensnišim dnjom zahajimy nowy kapitl strony, woprašowanje čłonow“, rjekny generalny sekretar strony Paul Ziemiak. CDU bě swojich 326 wokrjesnych a 27 wobwodnych předsydow do Berlina přeprosyła, zo by wólbnu poražku analyzowała a wo tym wuradźowała, po kotrym puću móhła strona nowe nawodnistwo wuzwolić. Po słowach Ziemiaka je so konferenca za woprašowanje čłonow wuprajiła. Prašenje dwójneho nawodnistwa pak „njebě žana wulka tema“. Prezidij a zwjazkowe předsydstwo chcedźa jutře wo dalšim postupowanju wuradźować.
Drogi město paduchow namakała je policija w rudnohórskim Neuhausenje. Muž bě zastojnikow wołał, dokelž tukaše na paduchow w swojim domje. Jako so policisća po domje rozhladowachu, namakachu tři plantaže hašiša a hižo předźěłane drogi. Nimo toho zwěsćichu, zo předleži wukaz zajeća přećiwo njemu, dokelž njebě pokutu zapłaćił. 44lětneho dowjezechu do jastwa.
600 eurow za šalku kofeja je sej pinčnik w Budapesće wot němskeho turista žadał. Jako so turist spjećowaše, sumu zapłaćić, jemu mějićel hosćenca a pinčnik z policiju hrožeštaj. Ta wšak njeda so dołho prosyć a wobeju hosćencarjow zaja. Stajnje zaso turisća na horendne płaćizny skorža, čehoždla madźarska policija w tymle směrje zaměrnje přepytuje. Zajataj mataj dwaj hosćencaj w Budapesće, jedyn na sławnej dróze Vaci utca.
Berlin (dpa/SN). Norbert Walter-Borjans je připowědźił, zo jako předsyda SPD wotstupi. Na zjězdźe strony w decembru njebudźe znowa za tute zastojnstwo kandidować, rěčnica SPD dźensa w Berlinje zdźěli. 69lětny je po informacijach sćelaka WDR stronske gremije wo swojej kročeli informował. Walter-Borjans bě SPD wot lěta 2019 zhromadnje ze Saskiu Esken nawjedował. Nowinarjam wón rjekny, zo woteńdźe z „dobrym začućom, zo je stronu dwě lěće nawjedować směł“.
Mortweho ćěkanca našli
Zhorjelc (SN). Policija je dźensa rano njedaloko awtodróhi A 4 pola Schöpstala něhdźe 30 ćěkancow našła, kotrychž běchu přez mjezu Pólskeje do Němskeje přiwjezli. Jako policija po pokiwje swědkow k městnu dojědźe, něhdźe 30 wosobow z transportera wulěze. Šofer jězdźidła bě ćeknył. Při tym zwěsćichu musku wosobu, kotraž njebě wjace žiwa. Lěkar smjerć muža wobkrući, kotrehož identitu njeznaja. Nětko chcedźa wobstejnosće smjerće wuslědźić a šofera awta namakać.
Žada sej efektiwne wotmołwy
London (dpa/SN). W zwadźe mjez Londonom a Parisom nastupajo prawa łójenja rybow w Doverskim přeliwje je britiske knježerstwo francosku wulkopósłanču do wonkowneho ministerstwa skazało. Wulkopósłanča ma „přesłapjace a nadměrne hroženja přećiwo Wulkej Britaniskej rozkłasć, zdźěli britiska wonkowna ministerka Liz Truss. Do toho bě Francoska britisku rybarsku łódź pozdatnje pobrachowaceje licency dla sćazała.
Zwada rybarstwa dla traje hižo dosć dołho. Prašenje je, kelko wukrajnych rybarjow smě po brexitće hišće w britiskich mórskich kónčinach ryby łójić. Tole bě jedne z najwobćežnišich prašenjow při jednanjach wo wikowanske zrěčenje mjez Britami a EU. Temu wobjednawaja chětro emocionalnje, wužiwajo prastare předsudki druhemu krajej napřećo.
Francoske knježerstwo bě w tym zwisku připowědźiło, zo njesmědźa wot 2. nowembra britiske rybarske łódźe wšelake francoske přistawy wjace wužiwać. Nimo toho chce Francoska wěstotu britiskich rybarskich čołmow pruwować. Tež britiske nakładne awta chcedźa krućišo kontrolować hač dotal.
Samlutki z měšćanskej železnicu po puću był je dakl w Mnichowje. Pos steješe w Grafingu pola Mnichowa sam na nastupišću a zalěze do ćaha, kiž jědźeše do směra na nutřkowne město. Pasažěram dakl napadny. Woni zawołachu policiju. Zastojnicy psa z picu zastarachu. Kaž so wukopa, bě sej 49lětny wobsedźer w ćahu wusnył. Tuž bě psyk sam z ćaha wustupił a z druhim dale jěł. Po dlěšim pytanju muž psa pola policije namaka.
Z pomocu interneta dźěćo porodźiła je 17lětna młodostna w Indiskej, po tym zo bě sej pola Youtube informaciski widejo wobhladała. Samodruhosć bě před staršimaj zatajić móhła. Wonaj zhoništaj wo wnučku hakle, jako słyšachu ze stwy dźowki žałosćenje ćěšenka. Policija je mjeztym 21lětneho nana dźěsća zajała, dokelž měješe seks z njepołnolětnej, štož je w Indiskej zakazane.