Zhorjelc (AK/SN). Zhorjelski wokrjes chce azyl pytacych dale po cyłym wokrjesu centralnje a decentralnje zaměstnić. Azyl je tam tež lětsa wulki tema. Tole podšmórny krajny rada dr. Stephan Meyer (CDU) minjeny štwórtk w Zhorjelcu. W planowanskim rumje Běła Woda wostanje centralny zhromadny přebytk w Hamorje, prawdźepodobnje budźe tam hač do klětušeje meje. Potom chce předewzaće Łužiska energija a milinarnje (LEAG) twarjenje bywšeje powołanskeje šule při milinarni wužiwać. Wokrjes prócuje so wo centralne zaměstnjenje azyl pytacych w Běłej Wodźe. „Zhromadnje z městom spytamy situaciju swědomiće rozrisać“, krajny rada zwurazni. „W fokusu su wjacore stejnišća. To maja jednore twarjenja być, kotrež žadanjam wotpowěduja.“
Štož zdawaše so spočatnje žort z knihi kołwrótnosćow noweho prezidenta USA Donalda Trumpa być, nabywa mjeztym konkretne formy. Ministerska prezidentka Danskeje Mette Frederiksen je so z wodźacymi politikarjemi Europy zetkała, zo by so jich prašała, što bychu woni na jeje městnje činili: Trump žada sej Grönlandsku. Mjeztym je Danska jako wobsedźerka kupy hižo srědki za nowe wójnske łódźe zaplanowała, kotrež maja kupu škitać. Kajka to absurdna situacija: Wodźaca móc NATO žada sej wot jednoho z jeje čłonow toho kraj.
Zajimawe budźe, hač so Trump ze swojim wašnjom „wikowanja“ přesadźi: Něšto poskićić a jeli tamny z tym přezjedny njeje – jemu hrozyć. W tym padźe z cłami, sankcijemi abo po ameriskim wašnju z namocu. W padźe Grönlandskeje hrozy nětko groteskny konflikt mjez zapadnej Europu a USA. Nazorna to pokazka, kak jara sej Trump Europjanow na tamnym boku Atlantika waži. Marko Wjeńka
Berlin (dpa/SN). Po tym zo je masy dwórnišćowych twarjenjow předawała wobsedźi Němska železnica jenož hišće mjenje hač štwórćinu wšěch 2 900 dwórnišćowych halow Němskeje. Pjećina je w komunalnym wobsydstwje, kaž je přepytowanje zajimoweho zwjazka Allianca za kolije wunjesło. Wjace hač połojca twarjenjow słuša priwatnym wobsedźerjam.
Priwatne wobsydstwo na dwórnišćach je wosebje na wuchodźe Němskeje rozšěrjene, zwjazk zdźěli. Načolne městno zaběra tule Mecklenburgsko-Předpomorska. Z cyłkownje 130 dwórnišćowych twarjenjow słuša w tutym zwjazkowym kraju wjace ha sto priwatnym wobsedźerjam, to je wjace hač 80 procentow.
Priwatni wobsedźerjo twarjenja zwjetša za priwatne abo komercielne zaměry přetwarja, nic pak hižo za klasiski železniski wobchad. Na mnohich městnach objekty prosće rozpaduja. Allianca za kolije žada sej tohodla powabki za priwatnych abo komercielnych wobsedźerjow, zo bychu dwórnišća za železniski wobchad zachowali. Tole słuša k wobchadnej změnje, jednaćel zwjazka Dirk Fliege zdźěli. Twarjenja měli zaso atraktiwne być.
Na wšěch 200 000 eurow je so za parkowanje awta při Berlinskim lětanišću BER nakopiło. Dlěje hač lěto steji jězdźidło mjeztym na krótkoparkowanišću, hdźež płaći hodźina parkowanja 23 eurow, prěnich dźesać mjeńšin je darmotne. Wobhospodar parkowanišća spyta, wobsedźerja awta zwěsćić a so z nim dojednać. Awto prosće přestajić njeje z prawniskich přičin pječa móžno.
Disciplinu ludźi při čerwjenych amplach je awtomobilowy klub ADAC w Lipsku pruwował. Při tym zwěsćichu, zo tři procenty ludźi čerwjenu amplu ignoruje. Najhórši běchu wužiwarjo e-scooterow, tam bě to nimale kóždy štwórty. Šěsć procentow pěškow je puć najebać čerwjenu swěcu přeprěčił. Pjeć procentam kolesowarjow a jednomu procentej awtowych šoferow bě čerwjena ampla smorže. Podobne wuslědki mějachu w Berlinje a Hamburgu.
Washington (dpa/SN). Přiměr mjez Israelom a susodnym Libanonom wo dobre tři tydźenje podlěša. Brónje libaneskeje milicy Hisbollah a israelskeho wójska maja w pomjeznej kónčinje hač do 18. februara mjelčeć, Běły dom we Washingtonje zdźěla. Kónc nowembra běchu po lěto trajacym rozestajenju mjez Hisbollah a Israelom přiměr wujednali. Israel je w běhu 60 dnjow swoje wojerske jednotki cofnyć chcył. Tole pak njeje přeco hišće zwoprawdźene.
Lukašenko wólby dobył
Minsk (dpa/SN). Wólbna komisija Běłoruskeje je wobkrućiła, zo je Alexander Lukašenko wólby prezidenta – mjeztym sedme pospochi – dobył. Po informacijach statneje powěsćernje Belta je statny šef, kotrehož Ruska podpěruje, 87 procentow hłosow zdobył. To je najlěpši wuslědk za Lukašenka, kotryž mjeztym 30 lět w kraju knježi. K wólbam su štyrjo dalši kandidaća nastupili, kotřiž su jako horliwi přiwisnicy Lukašenka znaći.
W Budyšinje demonstrowali
Berlin (dpa/SN). W zwadźe wo přiwótřenje migraciskeje politiki je SPD kanclerskeho kandidata CDU/CSU Friedricha Merza raznje nadběhowała. „Hdyž so Merz na hłosy AfD zepěra, ignoruje wón dotalne zasady unije a pači demokratiske srjedźišćo towaršnosće. To je zdobom fatalny signal našim europskim partneram“, rjekny generalny sekretar SPD Matthias Miersch nowinarjam.
Předsydka SPD Saskia Esken wumjetowaše Merzej wudrěwanje, dokelž hrozy w migraciskej politice ze zhromadnym dźěłom z prawicarskimi ekstremistami AfD. „Z tym Merz zaso raz pokaza, zo njeje zamołwitosći, kotruž sej zastojnstwo zwjazkoweho kanclera žada, zrosćeny.“
Merza kritizuja, dokelž bě připowědźił, zo chce próstwy k přiwótřenju migraciskeje a wěstotneje politiki w zwjazkowym sejmje zapodać „njewotwisnje wot toho, štó jim přihłosuje“. Na to bě AfD rjekła, zo je wohnjowa murja mjez CDU a AfD powalena. Merz žada sej mjez druhim raznje pomjezne kontrole a konsekwentne wotsunjenje skućićelow.
Oświęcim (dpa/SN). 80 lět po wuswobodźenju zaničowanskeho lěhwa Auschwitz su tam dźensa delegacije z 55 krajow miliony woporow holocausta wopominali. Na swjatočnosći wobdźělichu so statnicy a knježerstwowi šefojo ze wšeho swěta. W srjedźišću stejachu přežiwjeni mordarskeje mašinerije němskich nacionalsocialistow: Něhdźe 50 bywšich jatych bě přeprošenych.
Bywše koncentraciske lěhwo Auschwitz-Birkenau je symbol holocausta a grawoćiwosće nacionalsocializma. Něhdźe 1,1 milion ludźi bu w lěhwje zamordowany, najwjace z nich běchu Židźa. Dnja 27. januara 1945 docpěchu sowjetscy wojacy lěhwo we wot Wehrmachty wobsadźenej Pólskej a wuswobodźichu něhdźe 7 500 přežiwjenych.