To a tamne (20.12.22)
Jězbna hodźina w Nižozemskej skónči so z přesćěhanjom a wulkej wěcnej škodu. Wina na tym pak njebě jězbna šulerka. 29lětny jězbny wučer chcyše so kontroli policije wuwinyć a je z awtom, w kotrymž šulerka sedźeše, ćeknył. Při tym zrazy do wjacorych awtow, při čimž so šulerka snadnje zrani. Policija na to tuka, zo bě muž alkohol abo drogi brał. Nětko su jemu zastojnicy jězbnu dowolnosć sćazali, tak zo jako jězbny wučer wjace dźěłać njemóže.
Póštowy zarjad Mikławša w posaarskim St. Nikolaus je hižo na 27 000 listow dźěći ze wšeho swěta wotmołwił. Ličba je trochu wyša hač bě to loni w samsnym času. Mjez listami bě wjele wot ukrainskich dźěći. Wjetšina dźěći sej lětsa přeje měr a běłe hody. Dalše přeća su strowota za swójbu, přećelow a wšitkich ludźi. Hišće hač do 24. decembra je wosebity póštowy zarjad wotewrjeny.
Bamž a nowe medije
Vatikan (B/SN). Před dźesać lětami je tehdy 85lětny bamž Benedikt XVI. prěnju powěsć na Twitteru dał. Mjeztym wobsteji za Vatikan twitterowy kanal we wjacorych rěčach. Něhdźe 53,1 milion abonentow wobdźěla so na dźewjeć rěčnych profilach bamža. Wot časa wójny w Ukrainje bamž tež w ruskej a ukrainskej rěči pisa.
Boža nóc doma
Mnichow (B/SN). Tradicionalnu hodownu Božu mšu chce po dwulětnej pandemiji mjenje ludźi wopytać hač do toho, zwěsća studija uniwersity zwjazkoweje wobory w Mnichowje. Za nimale połojcu z tysac woprašanych su patoržicu zanošowanje hodownych spěwow, wobradźenje a zhromadna wječer doma wažniše.
Rektor rozžohnowany
Rom (B/SN). Hans-Peter Fischer bě dwanaće lět rektor němskeho pohrjebnišća Campo Santo Teutonico, do kotrehož słušeja cyrkej, duchowny a akademiski centrum kaž tež sydło romskeho instituta Görres. Wot 8. lětstotka eksistuje pohrjebnišćo znutřka vatikanskich murjow. W lěće 2021 je Němski zwjazkowy sejm 16 milionow eurow za renowěrowanje pohrjebnišća schwalił.
Cyrkej za zhromadnosć
Kónčne wuradźowanja zahajili
Drježdźany (dpa/SN). Sakski krajny sejm je dźensa zakónčace wuradźowanja wo dwójnym etaće za lěće 2023 a 2024 zahajił. Najprjedy mějachu so jednotliwe ressorty wobjednawać. Jutře popołdnju slěduje potom kónčne wothłosowanje. Z cyłkownym wobjimom něšto wjace hač 49 miliardow eurow je to dotal najwjetši etat swobodneho stata. Etat móže so z hesłami „wjace dźěłowych městnow a inwesticijow kaž tež žane zadołženje“ wopisać. Po měnjenju sakskeho financneho ministra Hartmuta Vorjohanna (CDU) etat zaruča, zo hodźa so mnohe předewzaća zwoprawdźić.
Wjeršk z kónčnym dojednanjom
Montreal (dpa/SN). Po něhdźe dwutydźenskich jednanjach su so wobdźělnicy swětoweho wjerška přirody w kanadiskim Montrealu dźensa na kónčne wozjewjenje dojednali. Tak je mjez druhim zaměr, znajmjeńša 30 procentow nakrajnych a mórskich přestrjenjow po cyłym swěće hač do lěta 2030 pod škit stajić. Nimo toho chcedźa wjace pjenjez za škit mnohotnosće družinow nałožić.
Warnuja hładkich dróhow dla
Dwójny etat wobzamknyli
Hodowna bajka
Dramatiske połoženje w chorownjach
Berlin (dpa/SN). Napjate połoženje na dźěćacych stacijach w chorownjach a wulka ličba schorjenych sobudźěłaćerjow dale a bóle cyły strowotniski system poćežujetej. „Tuchwilu dožiwjamy, zo docpěja wšitke wobłuki strowotniskeho zastaranja swoje hranicy“, wuzběhny šef předsydstwa Němskeje towaršnosće za chorownje (DKG) Gerald Gaß dźensa w nowinje „Augsburger Allgemeine“. Situaciju na dźěćacych stacijach ma Gaß samo za „dramatisku“.
Tež zasydleni lěkarjo su swoje kapacity wučerpali. Nimo toho su tohorunja w praksach mnozy přistajeni schorjeli, čehoždla su domjacy lěkarjo přidatnje poćeženi. Tuchwilu schorja ludźi nimo korony tež na gripu. RS-wiry pak su přičina za wjele chorych dźěći.
Nimale kóždy dźesaty sobudźěłaćer w chorownjach po cyłym Zwjazku je tuchwilu chory. Šef DKG dale wopisa, zo su so zdźěla dźěći do chorownjow dowjezli, dokelž w ambulantnym lěkowanju medikamenty pobrachuja. „Tole su njedźeržomne wobstejnosće“, Gerald Gaß podšmórny. Tak sej wón žada, zo dyrbja chorownje přichodnje wjetši wuznam we wobłuku ambulantneho zastaranja dóstać.
Swójske surowizny wužiwać
Sakska nochce hižo wot mjezynarodnych rjećazow wotwisna być
Drježdźany (dpa/SN). Sakska chce podkopki w swojim kraju rozšěrić, z kotrychž drohotne materialije za industriju wudobywaja. Na tute wašnje chce docpěć, zo je mjenje wot mjezynarodnych dodawanskich rjećazow wotwisna. Za to je sakski kabinet minjeny tydźeń nowu strategiju nastupajo surowizny wobzamknył. Dźe wo to, zo so žórła surowiznow tudy wotkryja. Tež wobłuk recyclinga surowiznow dyrbi so polěpšić. Dale politikarjo chcedźa, zo so surowizny kaž drjewo bóle wužiwaja. Wědomosć a hospodarstwo dyrbjałoj bóle kooperować. Próstwy a dowolnosće měli we přichodźe digitalnje zapodawać. Na tute wašnje chcedźa dotalnu strategiju surowiznow z lěta 2012 aktualizować.
Hórki přisłód wostanje
Wučba tuchwilu wobmjezowana
Podstupim (dpa/SN). Dokelž je w Braniborskej wjele wučerjow a šulerjow chorych, su wučbu na šulach wobmjezowali. Na cyłkownje 25 kubłanišćach móžachu minjeny pjatk jenož wobmjezowanu prezencnu wučbu podawać, zdźěli braniborske kubłanske ministerstwo.
W januaru je zwjazkowy kraj schodźenkowy plan wobzamknył. Tole bě w zwisku z koronapandemiju trěbne. Tak maja so we wotpowědnych schodźenkach wěste naprawy přesadźić. Wučba ma so potom na ćežišća koncentrować. Po cyłej Braniborskej je tuchwilu něhdźe 920 šulow. Hladajo na tuchwilny chorobny staw ma so w kraju po schodźenku 3 postupować. Tak so na potrjechenych šulach minimalna ličba hodźin podawa. Na zakładnych šulach a w sekundarnym schodźenku koncentruja so při tym na matematiku a rěče. We wyšich lětnikach je indiwidualne rjadowanje móžne.
Wot wobmjezowaneje wučby potrjechene su šulskozarjadniske wobwody Branibor nad Habolu, Neuruppin, Frankfurt nad Wódru a Choćebuz. Předewšěm w zakładnych šulach tam wjele wučerjow chorosće dla pobrachuje.
