Sakscy wučerjo dźěłaja přewjele
Drježdźany (dpa/SN). Tójšto wučerjow na sakskich šulach po najnowšim přepytowanju swój dźěłowy čas jasnje překroči. W přerězku lěta wučinja to wjace hač tři hodźiny wob tydźeń, rjekny nawoda studije Frank Mußmann z Göttingenskeje uniwersity. Wjetšina wučerjow dźěła prawidłownje dlěje. Daty dotalne studije z druhich zwjazkowych krajow wobkrućeja. Sakska leži pak při tym nad cyłoněmskim přerězkom. Třećina połnje přistajenych pedagogow dźěła w šulskim času wjace hač 48 hodźin tydźensce.
Přepytowanje běchu w nadawku dźěłarnistwa za kubłanje a wědomosć přewjedli. Po słowach předsydki dźěłarnistwa Uschi Kruse su minjene lěta přez temy kaž inkluziju, digitalizowanje, migraciju a koronu šulam stajnje nowe nadawki nabrěmjenili. „Problem je, zo su nowe nadawki přidatne dźěło a zo dyrbi pobrachowacych wučerjow dla dale a mjenje wučerjow dźeń a wjace nadawkow zmištrować.“ Kruse wupraji so w tym zwisku za wěcownu debatu. Rozestajenja wo poćežowanju sakskich wučerjow běchu w minjenym času ze stron politisce zamołwitych „mało wěcowne“.
Klětu wočakuja krizu wikowanja
Genf (dpa/SN). Najebać wjacore střasenja swětowe wikowanje lětsa sylnišo rosće hač w nalěću wočakowane. Swětowa wikowanska organizacija (WTO) wočakuje za lěto 2022 rozrost swětoweho wikowanskeho wobjima 3,5 procentow, wčera w Genfje zdźělichu. Při swojej prognozy w aprylu bě wona hišće z rozrosta 3,0 procentow wuchadźała. Drastiske sćěhi ruskeho wojerskeho nadpada na Ukrainu, pandemije a klimoweje změny dla wočakuja hospodarscy fachowcy hakle klětu. Za lěto 2023 su z teje přičiny prognozy drastisce wot 3,4 procentow na runje hišće jedyn procent znižili. Pola swětoweho wikowanskeho rozrosta wočakuje WTO za 2022 přeco hišće 2,8 procentow rozrosta.
Wěsćenja za přichodne lěto su wobćežne, dokelž njejsu dalše wuwiće we wójnje Ruskeje přećiwo Ukrainje abo nowe zwyšenja danje wotwidźeć, WTO rozłoži. Je-li wuwiće špatne, móhło swětowe wikowanje tworow po modelach fachowcow na 2,8 procentow woteběrać. W najlěpšim padźe wočakuja 4,6 procentow. Organizacija kraje namołwja, so nowych wikowanskich zadźěwkow wzdać.
To a tamne (06.10.22)
K sudniskemu jednanju jěł – jězdźenja bjez jězbneje dowolnosće dla – je muž w sewjerorynsko-westfalskim Delbrücku a to z awtom bjez jězbneje dowolnosće. 34lětneho běchu w juniju při wobchadnej kontroli bjez papjerow lepili, na čož dóńdźe k sudniskemu jednanju. Po puću na sudnistwo policistej, kiž bě jako swědk skazany, muž w awće napadny. Sudnistwo docpě 34lětny skónčnje w policajskim awće. Tam zasudźichu jeho k wjacorym měsacam jastwa.
Na wšěch 256 rólow hajzloweje papjery su paduši na Lübeckskim hłownym dwórnišću pokradnyli. Do toho běchu so do sudobjow, w kotrymž běchu hygieniske wudźěłki składowane, zadobyli. Spakosćili su tohorunja 15 000 papjerjanych trjenjow. Wotwjezli su rubiznu w plastikowych wotpadkowych měchach, kotrež tohorunja w sudobjach ležachu.
Wo přichodnej Europeadźe rozsudźili
Na kongresu Federalistiskeje unije europskich narodnosćow FUEN minjeny kónc tydźenja w Berlinje zaběrachu so delegaća z Europeadu 2024, z połoženjom w Ukrainje a z rezoluciju wo njej.
Berlin (SN/BŠe). Po wuspěchu lětušeje Europeady w Korutanskej wuradźowachu delegaća kongresa FUEN minjeny kónc tydźenja w Berlinje wo přichodnym turněrje. „Štyri mjeńšiny w namjeznym regionje su so zjednoćili, zo móhli europske wubědźowanje wuhotować“, zwurazni Anders Kring z narodneje mjeńšiny Danow w Němskej (Sydslesvigs danske Ungdomsforeninger, SdU). W lěće 2024 budu potajkim Danojo w Němskej, Frizojo, němscy Sintojo a Romojo a Němcy w Danskej wubědźowanje w němsko-danskim pomjeznym regionje organizować.
Kritizuje wysoke płaćizny płuna
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy minister za hospodarstwo Robert Habeck je někotrym spřećelenym krajam, Němskej zemski płun dodawacym, přewysoke płaćizny wumjetował. Politikar Zelenych mjenowaše w tym zwisku USA. Europska unija dyrbjała po měnjenju ministra „swoju wičnu móc zwjazać a mudru a wothłosowanu politiku nakupowanja přesadźić, zo njebychu kraje EU płaćizny płuna mjez sobu do wysokosće ćěrili“.
Wobstawa na wobzamknjenju
Berlin (dpa/SN). Po wuhlowym kompromisu w Sewjerorynsko-Westfalskej ministerski prezident Saksko-Anhaltskeje dočasny kónc zmilinjenja brunicy za swój zwjazkowy kraj wotpokazuje. „Po zakonskim połoženju je generelny kónc brunicy w lěće 2038 realistiski. Tole su w šěrokej towaršnostnej přezjednosći wobzamknyli“, rjekny Reiner Haseloff (CDU) nowinarjam. Kapacity dyrbjeli so runje nětko dale wužiwać, hewak hrozy dalši njedostatk. Kónc brunicy do 2038 by němsku industriju wosłabiło.
Trump wobara so sudnisce
Policisća Magdeburgskeje policajskeje inspekcije startuja na polu ...
Kretschmer přesłapjeny
Dalše ukrainske wsy wuswobodźene
Kijew (dpa/SN). Při ofensiwje ukrainskeje armeje su po słowach prezidenta Wolodymyra Zelenskeho minjene dny dźesatki dalšich sydlišćow wot ruskeho wobsadnistwa wuswobodźili. Zelenskyj rěčeše wo dobrych powěsćach. „Ukrainska armeja postupuje jara spěšnje a sylnje na juhu kraja“, wón rjekny. Wuswobodźili su města a wsy w kónčinach Chersona, Charkiwa, Luhanska a Donjecka. Wosebje w Chersonskej kónčinje su ukrainscy wojowarjo wuspěšni. „Naši wojowarjo njezastanu. Je jenož prašenje časa, doniž njejsmy okupantow ze swojeho kraja dospołnje wuhnali.“
Ukraina rozprawja po aneksiji wjacorych kónčin přez Rusku stajnje zaso wo wuspěchach při ofensiwje. Postupowanje ukrainskich jednotkow staja ruske jednotki hnydom na wjacorych wotrězkach fronty před wulke problemy. Ruska bě naposledk samo jednotki cofnyć dyrbjała, zo by so wobkruženju přez ukrainske jednotki wuwinyła. Mjeztym jewja so tež w Ruskej dale a wjace kritiskich hłosow k postupowanju ruskeje armeje.
Po swjedźenju wjace korony
To a tamne (05.10.22)
Sławne wubědźowanje wo najwyšu čłowjesku pyramidu su w katalanskim měsće Tarragonje přewjedli – prěni króć po koronapandemiji. Mustwa wobsteja z dźesatkow sportowcow, kotřiž spytaja, w stadionje přistawneho města při Srjedźnym morju hač do dźesać poschodow wysoku pyramidu natwarić. Sportowcy steja při tym na ramjenjach wobdźělnikow pod nimi. Lětuši dobyćerjo běchu sportowcy z města Vilafranca.
Cwólbu bankowych rubježnikow zajała je Berlinska policija. Štyrjo mužojo běchu w nocy na njedźelu spytali, so do trezoroweje rumnosće banki w Parsku (Königs Wusterhausen) zadobyć. Za to točachu z njebozom wulku dźěru do sćěny, zo móhli priwatne trezory ludźi wurubić. Prjedy hač so jim tole poradźi, jich specialny komando policije zaja. Kriminalna policija bě skupinu hižo dlěje wobkedźbowała.
