Wjace pacientow korony w Čěskej

Mittwoch, 27. Oktober 2021 geschrieben von:
Praha (dpa/SN). W Čěskej je ličba pozitiwnje na koronawirus testowanych pacientow w chorownjach prěni króć po meji zaso mjezu tysac překročiła. Wot cyłkownje 1 055 pacientow běchu 156 w chutnym stawje abo trjebachu zasta­ranje z kislikom, kaž z ličbow strowotniskeho ministerstwa w Praze wuchadźa. Samsny čas před lětom bě jich pjeć króć telko było. Po wšěm kraju maja hišće dosć kapacitow za normalne kaž tež za ło­ža na intensiwnych stacijach. Čěski strowotniski minister Adam Vojtěch warnuje mjeztym před „pandemiju nješćěpjenych“. Štóž chcył so hišće šćěpić dać, njech dlěje nječaka a to radšo dźensa hač jutře čini, wón rjekny. Zajim za šćěpjenje bě minjene dny raznje přiběrał, dokelž dyrbja ludźo wot 1. nowembra koronatesty zapłaćić. Jeno póndźelu běchu 29 072 sykawow přetrjebali, dwójce telko kaž w cyłym poslednim tydźenju. Po aktual­nych ličbach su w Čěskej w běhu sydom dnjow 217 nowych infekcijow na 100 000 wobydlerjow zličili. Najbóle po­trjechena bě morawsko-šleska kónčina na mjezy Pólskeje. Najmjenje nowych infekcijow maja na zapadnej kónčinje kraja.

Dróhu po spěwarju pomjenowali

Mittwoch, 27. Oktober 2021 geschrieben von:
Tajku šlagrowu prominencu z časa NDR w Choćebuzu hišće dožiwili njejsu: W měšćanskim dźělu Gołynk (Gallinchen) na južnej kromje města su minjenu sobotu dróhu po znatym spěwarju Achimje Mentzelu swjatočnje pomjenowali, kiž bě 2016 njewočakowano zemrěł. Přichwatali běchu bywši kolegojo z hudźbneje branše kaž Gerd Christian (zady srjedźa), Ingrid Rakec, Hans-Jürgen Beyer (3. a 4. wotlěwa), Hartmut Schulze-Gerlach (zady horjeka), Giso Weißbach (horjeka nalěwo) a Ange­lika Mann (2. wotprawa). Wudowa Brigitte Mentzel (2. wotlěwa) smědźeše taflu za spě­warja wotkryć, z kotrymž bě wona 36 lět zmandźelena. Foto: Michael Helbig

Nowy zakoń přećiwo ćěkancam

Mittwoch, 27. Oktober 2021 geschrieben von:

Waršawa (dpa/SN). W Pólskej płaći wotnětka nowy zakoń nastupajo wobchadźenja z wukrajnikami, z kotrymž móža migrantow spěšnišo zaso wupokazać. Pozadk je přiběraca ličba ilegalnych zapućo­wanjow z Běłoruskeje. Po wčera w hamtskim łopjenu wozjewjenej zakonskej změnje móže komander wotpowědneho pomjezneho wotrězka hnydom po protokolowanju njedowoleneho překročenja mjezy potrjecheneho wukrajnika z kraja wupokazać. Runje tak móže wón jemu zakazać, přichodne šěsć měsacow do Pólskeje a do Schengenskeho ruma přijěć. Wuwzaća płaća jenož, móže-li wukraj­nik dopokazać, zo přińdźe z kraja, w kotrymž je jeho žiwjenje wohrožene.

Knježerstwo we Waršawje wumjetuje běłoruskemu mócnarjej Aleksanderej Lukašenkej, zo ćěkancy zaměrnje z kri­zo­wych kónčin k wonkownej mjezy EU sće­le­, zo by so za sankcije EU přećiwo njemu wjećił. Parlament bě změnu zakonja srjedź oktobra wobzamknył. Prezident Andrzej Duda je ju podpisał. Pomocny skutk UNO je wulce starosćiwje na nowy zakoń reagował, dokelž wón zakładne čłowjeske prawo na azyl podrywa.

To a tamne (27.10.21)

Mittwoch, 27. Oktober 2021 geschrieben von:

Po nanuzowanej přestawce koronapandemije dla je wčera zaso 200 wobdźěl­nikow legendarny napřemoběh po 1 576 schodźenkach New Yorkskeho Empire State Buildinga přewjesć móhło. Naj­spěšniši bě Wai Ching Soh z Malaysije, kiž bě po 10 mjeńšinach a 46 sekundach w cilu. Lěta 2019 bě wón hišće na druhim městnje był. Najspěšniša žona bě Cinda Harris z USA, kotraž po 14 mjeńšinach a jednej sekundźe cyle horjeka doběža.

Roboter „Bella“ wot najnowšeho wopytowarjow hosćenca w schleswigsko-holsteinskim Grömitzu při Baltiskim morju posłužuje. Z njewšědnym pomocnikom chce hosćencar Tim Bornewasser pro­blemy pobrachowaceho personala dla rozrisać. Rěčaca mašina nima pak čłowjeski serwis narunać. Wona pak móže jědźe a napoje přiwjezć. Skazanki při­wza­ja dale čłowjescy kolegojo „Belle“.

Proces přećiwo hladarce

Dienstag, 26. Oktober 2021 geschrieben von:

Podstupim (dpa/SN). Poł lěta po smjertnych namócnosćach w domje zbrašenych w Podstupimje su dźensa před krajnym sudnistwom proces přećiwo 52lětnej hladarce mordarstwa dla zahajili. Žonje wumjetuja, zo je w aprylu pjeć wobydlerjow domu z nožom nadpadnyła a štyrjoch z nich moriła. Statne rěčnistwo wuchadźa po psychiatriskim posudku z toho, zo njebě sej hladarka swojich njeskutkow wě­doma. Ju běchu hnydom po zajeću do fo­rensiskeho wotrjada psychiatrije dowjezli.

Warnuje před łamkom dowěry

Drježdźany (dpa/SN). Jedyn z Drježdźanskich ekonomow warnuje před móž­nymi sćěhami dočasneho skónčenja zmilinjenja brunicy w lěće 2030. „To by masiwny łamk dowěry napřećo ludźom potrjechenych regionow był“, rjekny zastupowacy nawoda hospodarskeho slědźenskeho instituta ifo Joachim Ragnitz Lipšćanskim nowinarjam. W zbywacych wosom lětach njeje móžno trěbnu infrastrukturu natwarić a tež dźěłowe městna tak spěšnje njenastanu. Nimo toho je milina z brunicy „hišće dlěši čas trěbna“.

Srjedźny staw dale ćerpi

Z mócnej detonaciju je wulkan na kanariskej kupje La Palma minjenu nóc swoje aktiwity zesylnił. Něhdźe 1 300 stopnjow horca lawa so nětko z noweho kratera žórli a wohrožuje dalše wsy. Fachowcy wočakuja, zo so dźěl wulkana přichodne dny sypnje. Dotal­ je lawa wjace hač 2 000 twarjenjow zničiła. Wulkan bě 19. septembra po 50 lětach znowa wudyrił. Foto: pa/Borja Suarez

Płaćizny energije w srjedźišću

Dienstag, 26. Oktober 2021 geschrieben von:
Brüssel (dpa/SN). Energijowi ministrojo čłonskich statow Europskeje unije su dźensa na wurjadnym posedźenju w Luxemburgu wo naprawach přećiwo drastisce zwyšenym energijowym płaćiznam wuradźowali. Ministrojo chcedźa mjez druhim namjety za dołhodobne naprawy přećiwo wysokim płaćiznam zdźěłać. Při tym pak su wšelakeho měnjenja: Kraje­ kaž Francoska a Španiska su za hłuboko sahace reformy. Tak chcedźa zhromadne rezerwy płuna natwarić a płun zhromadnje nakupować. Druha skupina chcyła płaćizny wičnym mocam přewostajić. Pólska a Madźarska EU wumjetu­jetej, zo ze swojim klimowym paketom a z płaćiznu za wuhlikowy dioksyd płaćizny energije přidatnje do wysokosće ćěri. Němska argumentuje, zo je płaćizna za wuhlikowy dioksyd rozrisanje problema a nic jeho wuchadźišćo. Konkretne wuslědki wuradźowanja njewočakuja.

Wjace pruwować

Dienstag, 26. Oktober 2021 geschrieben von:
Luxemburg (dpa/SN). Z budgeta Europskeje unije su loni nimale štyri miliardy eurow wopak wudali. Tole wuchadźa z dźensa wozjewjeneje rozprawy europskeho zličbowanskeho zarjada. Hladajo na cyłkowny wobjim wudawkow 147,8 miliardow eurow w etatowym lěće 2020 wučinja kwota zmylkow 2,7 procentow a je tak přirunujo z lětom 2019 „stabilna“. W najwjace padach, kiž su pruwowali, jedna so wo zmylki w zwisku z přizwolenjom srědkow a nic wo jebanstwo. Za najwjetše wužadanje ma zarjad planowane wudawki EU za přewinjenje koronakrizy w přichodnych lětach. Tule trjebaja wo wjele wjace pruwowarjow hač dotal.

Zwjazkowy sejm prěni króć so zešoł

Dienstag, 26. Oktober 2021 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Nowy zwjazkowy sejm je so dźensa – 30 dnjow po wólbach – k swojemu konstituowacemu posedźenju zešoł. W srjedźišću steješe schwa­lenje dźěłoweho porjada a wuzwolenje prezidija sejma. Dotalny prezident zwjazkoweho sejma Wolfgang Schäuble je posedźenje wotewrěł a tak 20. wólbnu dobu zahajił. 79lětny politikar CDU sedźi wot lěta 1972 w zwjazkowym sejmje a je wotnětka starobny prezident. Wón by rady prezident zwjazkoweho sejma wostał. Tute zastojnstwo pak přisteji najsylnišej frakciji a tak SPD. Strona bě za tute zastojnstwo Bärbel Bas namjetowała. Bas je hakle třeća žona w tutym zastojnstwje. Dotal wukonještej Annemarie Renger (SPD) a Rita Süssmuth (CDU) protokola­risce druhe najwyše zastojnstwo Němskeje po zwjazkowym prezidenće.

Dźeń bě so z ekumeniskej Božej słuž­bu­ w Berlinje zahajił. Ju nawjedowa­štaj społnomócnjeny Rady ewangelskeje cyr­kwje Němskeje Martin Dutzmann a nawoda katolskeho běrowa w Berlinje prelat Karl Jüsten.

Pólska warnuje EU před „wójnu“

Dienstag, 26. Oktober 2021 geschrieben von:

Zwada mjez Waršawu a Brüsselom so tež werbalnje dale přiwótřa

Waršawa (dpa/SN). W zwadźe wo prawostatnosć Pólskeje je pólski ministerski prezident Mateusz Morawiecki Europsku uniju před tym warnował, přilubjene pjenjezy za jeho kraj blokować a rěčeše w tym zwisku wo „Třećej swětowej wójnje“. „Hdyž woni Trěću swětowu wójnu zahaja, so ze wšěmi nam k dispoziciji steja­cym srědkami zakitujemy“, rjekny Morawiecki britiskej nowinje Financial Times. Wón zdobom njewuzamkny, zo Waršawa potom wažne předewzaća EU blokuje, kaž klimowy paket.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND