To a tamne (12.11.21)

Freitag, 12. November 2021 geschrieben von:

Debjenki z wobsydstwa ruskeje carskeje swójby su w šwicarskim Genfje přesadźowali. Ze safirami a diamantami wobsadźenu brošu a nawušnicy bě britiski diplomat za čas Oktoberskeje rewolucije 1917 z Ruskeje pašował. Debjenki je sej nětko anonymny kupc, kiž bě na awkciji telefonisce wobdźěleny, za 765 000 eurow zawěsćił. Drohoćinka słušeše něhdy ćeće carja Mikławša II., wulkowójwodce Mariji Pawlownej.

Po njewšědnym wuměranju ptakow w tropiskej hali „Gondwanaland“ Lipšćanskeho zwěrjenca je wona najprjedy jónu zaso wotewrjena. W běhu krótkeho časa běchu tam dwanaće štrusowych pocpulow a dwaj pawowej bažantaj za­hinyli. Tak su halu na tři dny zawrěli. Mjeztym pak je wujasnjene, zo njejsu ptaki ani na ptaču gripu ani na t. mj. Newcastle-chorosć zahinyli.

Někotre wotewrjene prašenja

Donnerstag, 11. November 2021 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Wčera wječor dyrbješe 22 dźěłowych skupin we wobłuku koaliciskich jednanjow předsydstwam stron SPD, FDP a Zeleni swoje wuslědki předpołožić. Někotre wažne prašenja su hišće wotewrjene. Njedźiwajcy toho předsyda SPD Norbert Walter-Borjans wuslědki pozitiwnje posudźuje. „Bychu-li jednanja bjez problemow wotběželi, bychmy so prašeć dyrbjeli, štó je při wólbach přećiwo komu nastupił.“

Spahn nochce kandidować

Berlin (dpa/SN). Tučasny strowotniski minister a městopředsyda CDU Jens Spahn nochce so wo naslědnistwo stronskeho předsydy Armina Lascheta požadać. To rjekny wón wčera na posedźenju frakcije CDU/CSU w Berlinje. Město toho zo so wólbnemu bojej wěnuje, chce so Spahn radšo hač do poslednjeje mjeńšiny na swoje ministerstwo koncentrować. „Sym w teamje unije“, wón potwjerdźi.

Žona na čole rady EKD

Tichanowskaja přećiwo dialogej

Donnerstag, 11. November 2021 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Napjatosć na hranicy mjez Pólskej a Běłoruskej přiběra. Tysacy ćěkancow přebywaja tam w lochkich stanach a spytaja do EU dóńć.

Swjetlana Tichanowskaja je w Berlinje – tam zetka so tež z amtěrowacym financnym ministrom Olafom Scholzom (SPD) – Němskej wotradźiła z awtoritarnje knježacym Aleksanderom Lukašenkom rozmołwy w naležnosći wjesć. „Dialog z režimom Lukašenka njeje móžny. Tajne jednanja problem njerozrisaja“, ­Tichanowskaja podšmórny.

Mobilne mini-šćěpjenske centrumy

Donnerstag, 11. November 2021 geschrieben von:

Zhorjelc (dpa/SN). Hladajo na sylnje stupacu ličbu natyknjenjow z koronawirusom chce wokrjes Zhorjelc mobilne mini-šćěpjenske centrumy wutworić. „Našimaj mobilnymaj šćěpjenskimaj teamomaj je swobodny stat dalšej přilubił. Jednamy ze zamołwitymi w Běłej Wodźe, Zhorjelcu, Lubiju a Žitawje, teamy tam na krutych terminach zasadźeć“, zdźěli wčera socialna decernentka Martina Weber.

Koronawirus ma wokrjes znowa chětro w horšći. „W běhu minjeneju dweju tydźenjow je so ličba pacientow w chorownjach podwojiła, na intensiwnych stacijach samo potrojiła“, Martina Weber wuswětli. Dale je Zhorjelski wokrjes znowa Zwjazkowu woboru wo pomoc prosył, 150 zarjadniskich sobudźěłaćerjow so nětko zaso wo slědowanje kontaktow stara. Krajny rada Bernd Lange (CDU) připowědźi razniše kontrole dodźerženje prawidła 2G nastupajo.

Jenož model njewostać

Donnerstag, 11. November 2021 geschrieben von:
Skónčnje!, sej prajach, čitajo nadpismo „1G za wšitkich – wokrjes modelowy projekt předpołožił“. Wokrjes Budyšin je koncept zdźěłał, po kotrymž měli so wšitcy testować. A runje tónle krok mam za jara dobry. Tak móža so wšitcy ludźo – njej­su-li runje pozitiwnje testowani a dyrbja-li w karantenje być abo wotpokazuja-li test – na towaršnostnym žiwjenju wobdźělić, a to bjez wobmjezowanja. Wšitcy su runoprawni, wšojedne hač šćěpjeni, wustrowjeni abo nješćěpjeni. Fachowcy wšak su dawno hižo zwěsćili, zo njeje tež šćěpjenje stoprocentny škit, ale zo móža so wšitcy, tež šćěpjeni, z koronu natyknyć. Sym šćěpjeny, měnju pak, zo njeměli šćěpjenych dlěje jako swjatych wobhladować a jim wšu swobodu dać. Wšitcy měli so prawi­dłownje testować. Budyski namjet za 1G njeměł tuž modelowy projekt wostać, ale dyrbjeli jón w telko kónčinach nałožić, kaž móžno. Prašenje, kotrež zbywa, wšak je, kak dołho ma faza prawidłowneho ­testowanja trać? Janek Wowčer

Zhromadnje za měr na swěće

Donnerstag, 11. November 2021 geschrieben von:
Palestinska měrowa aktiwistka Sumaya Farhat-Naser je wčera w Budyskim Dźiwadle na hrodźe čitała. 73lětna křesćanka předstaji tam swoju publikaciju „Ein Leben für den Frieden“. W njej rysuje swój žiwjenski puć wot narodźenja w Birseitu pola města Ramallah hač do přitomnosće. Jako dźěćo chodźeše na internatnu šulu Talitha Kumi němskich diakonisow blisko Betlehema a je po abiturje w Hamburgu studowała. Naposledk ­nawjedowaše palestinski žónski centrum w Jerusalemje, zasadźacy so z israelskej skupinu Bat Shalom za měr. Mjeztym je Farhat-Naser pjeć ­knihow spisała, kotrež na čitanjach předstaja. Nimo toho přednošuje tež wo swojim dźěle za měr a wo wšědnym žiwjenju pod wobsadnistwom. Foto: Werner Lindner

To a tamne (11.11.21)

Donnerstag, 11. November 2021 geschrieben von:

Z tempom 306 kilometrow na hodźinu bu njedaloko belgiskeho Lütticha šofer awta błysknjeny. To bě wón chětro spěšnje ze swojim wozom po puću. W Belgiskej směš poprawom jeno 120 kilometrow na hodźinu jěć. Dokelž pak su tamniše błyskače na maksimalne tempo 300 km/h wusměrjene, bě wodźer awta samo za tajki přespěšny a njetrjeba tuž žanu pokutu płaćić.

Wjacore lětdźesatki stare ćěło je policajski pos při zwučowanju we wokolinje wulkana Etna na Sicilskej namakał. W małej prózdnjeńcy wjedźeše pos zastojnikow k ćěłu. Po prěnich přepytowanjach policija z toho wuchadźa, zo bě muž tam w lětach 1970 do 1990 zemrěł. Při sebi měješe tež někotre lira-pjenježki. To bě italska měna do zawjedźenja eura.

Ambiwalencu znjesć a wutrać

Mittwoch, 10. November 2021 geschrieben von:

Powalenje Berlinskeje murje a kwakla pogromoweje nocy

Berlin (dpa/SN). Centralna rada Židow w Němskej je so wospjet přećiwo tomu wuprajiła, 9. nowember jako wopomnjenski dźeń wjacorych historiskich po­dawkow wuhotować. „Tónle datum měł so ze spomnjećom za wopory holocausta stać“, rjekny wčera prezident centralneje rady Josef Schuster w Berlinje.

13 zranjenych wuchowali

Mittwoch, 10. November 2021 geschrieben von:

Istanbul (dpa/SN). We wuchodoturkowskim měsće Malatya je so z dotal njeznatych přičin twarjenje, w kotrymž běchu tež někotre wobchody zaměstnjene, sypnyło. Spočatnje běchu lokalni pomocnicy hišće z toho wuchadźeli, zo je 20 ludźi w rozwalinach we wulkej nuzy. Po wšěm zdaću pak běchu so mylili, wšako su dźensa rano wuchowanske dźěła zakónčili a cyłkownje 13 zranjenych do chorownjow dowjezli.

Protest a zajeća

Běłohród (dpa/SN). Grafiti w centrumje serbiskeho Běłohrodu, kotryž pokaza wójnskeho złóstnika Ratka Mladića jako rjeka, wuwabja napjatosće. Wčera demonstrowachu wjacore sta ludźi přećiwo wobrazej. Někotři su jeja mjetali. Třoch aktiwistow a třoch prawicarjow, kiž wobdźělichu so na přećiwnej demonstraciji, policija nachwilnje zaja. Pod Mladićom běchu w juliju 1995 masaker w bosniskim měsće Srebrenica skućili.

Poručeja jenož biontech

„Na docpětym njewotpočujemy“

Mittwoch, 10. November 2021 geschrieben von:

Kiel (SN/JaW). Schleswigsko-Holsteinska chce swoje kompetency w regionalnych a mjeńšinowych rěčach hišće bóle zeskutkownjeć. To wuchadźa z rozprawy wo narodnych mjeńšinach w kraju, infor­muje Berlinski mjeńšinowy sekretariat. Konkretnje chcedźa w krajnych zarjadach a zjawnych zarjadnišćach mjez druhim­ wo nałožowanje mjeńšinowych rěčow wabić, dalekubłanja personala spěchować a hižo wobstejace rěčne znajomosće na tafličkach lěpje woznamjenić. Dale chcedźa w Schleswigsko-Holsteinskej „wučbu frizišćiny a danšćiny rozšěrić, tež jako poskitk wjetšinowemu wobydlerstwu. Wšako je frizišćina wohrožena rěč.“ Takle rěka w rozprawje, ­kotruž je schles­wigsko-holsteinski ministerski prezident Daniel Günther (CDU) kónc minjeneho měsaca w Kielu krajnemu sejmej předstajił.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND