Swójsku poziciju njewosłabić

Freitag, 20. Januar 2023 geschrieben von:
Axel Arlt

Zakomdźenja so lědma hnydom wuskutkuja. Lěta so minu a nadobo zrawi dopóznaće a signalizuje, zo njebu něšto chutnje wzate, ale na dołhu ławku sunjene a na kóncu zabyte. Podobnje ma so to z rozsudom serbskich gremijow za wot dźěłoweje skupiny „Korporacija zjawneho prawa“ 2011 namjetowany model, kak hodźało so zastupowanje serbskich zajimow naslědnje polěp­šić. Puć do přichoda měješe te­hdy mo­del 2 pokazać, „Přeorganizacija załožby a skru­će­nje Domowiny“.

Tajke po mnohich lětach zrawjene dopóznaće je, zo dyrbi struktura Załožby za serbski lud hinaša być. Serbja sami trjebaja wjace wliwa, měli jako wuraz samopostajowanja wo swojich naležnosćach sami rozsudźeć. A Zwjazk, Sakska a Braniborska tele rozsudy w dohladowanskim gremiju přewodźeja a kontroluja.

Kóždy nowy nadawk je wužadanje

Freitag, 20. Januar 2023 geschrieben von:

Nimale poł lěta hižo je Clemens ­Poldrack (njestronjan) wjesnjanosta Worklečanskeje gmejny. Kak je so w tym času do swojeho noweho zastojnstwa zažiwił, wo tym je so z nim Marian Wjeńka rozmołwjał.

Knježe Poldracko, kak so po nimale prěnim połlěće jako wjesnjanosta čujeće?

C. Poldrack: Čuju so jara derje. Dźěło wjesnjanosty je rjany nadawk. Wjeselu so, zo směm Worklečanski wjesnjanosta być a čuju so do tohole dźěła powołany. Hdyž so mje ludźo prašeja, kak to jako wjesnjanosta je, jim stajnje praju, zo póndźelu rano stawam a hižo je pjatk wječor.

Sće nadawki, kotrež maće nětko spjelnić, takle wočakował?

C. Poldrack: Dokelž sym wukubłany komunalny hospodar sym někak wědźał, kotre nadawki mje wočakuja. Ale za tajke zastojnstwo kandidować a je skónčnje tež wukonjeć, je hišće raz rozdźěl.

Kajki bě přechod wot Wašeho předchadnika Franca Bruska k Wam?

C. Poldrack: Njemóžu hinak rjec hač zo bě to jara dobry přechod, byrnjež Franc Brusk chory był. Wšo, štož bě trěbne, je wón mi pokazał, tak zo móžu so za to jenož dźakować.

Kotre bě w prěnim času najwjetše wužadanje we Wašej funkciji?

„Chcu najprjedy měć informacije“

Donnerstag, 19. Januar 2023 geschrieben von:

Daniel Nuk z Radworja je w kruhu nowych serbskich załožbowych radźićelow najmłódši. Axel Arlt je so z nim po wuzwolenju rozmołwjał.

W kotrym wobjimje sće so hižo z płaćiwymi załožbowymi dokumentami zaběrał?

D. Nuk: W předpolu sym so do wustawkow załožby zanurił. Ja sym poslednje posedźenje Zwjazkoweho předsydstwa Domowiny sćěhował, hdźež su so stari radźićeljo hišće raz wuprajili k dźěławosći. Nětko dyrbju wšitke dalše dokumenty nachwatać a so nadźijam, zo to prawdźepodobnje bórze dočinju.

Dotalni, hišće w zastojnstwje skutkowacy radźićeljo su wulku potrjebu nastupajo přiměrjenje strukturow signalizowali. Kak tónle nadawk tuchwilu posudźujeće?

D. Nuk: Widźu tam hobersku potrjebu transfera wědy. Tam so bórze ze starymi radźićelemi zetkamy, sej jich ideje, wobmyslenja a prěnje nastorki naposkamy. Potom budźemy hladać, kak to dale poběži. Wokomiknje sej njezwažu to scyła hódnoćić. Chcu najprjedy měć informacije dotalnych radźićelow, jich wědu, zo móžu maćiznu prawje posudźować.

W stolicy serbske žiwjenje zahibnyć

Mittwoch, 18. Januar 2023 geschrieben von:

Dźensa wječor zetkaja so w Berlinje bydlacy serbscy młodostni na konstitucisku zhromadźiznu towarstwa „Pawoł Nedo“. K tomu chcychmy wot studenta Clemensa Handrika, hłowneho iniciatora zarjadowanja, tróšku wjace zhonić a Milan Pawlik je so z nim rozmołwjał.

Što Was pohnuwa, so za serbske žiwjenje w stolicy angažować?

C. Handrik: Sym sej wulkoměsto Berlin wědomje za swój studij wupytał. Mjezynarodna atmosfera, žiwjenska dynamika, mnohotnosć kulturow – to wšo mje jara wabi. Tola serbske žiwjenje tež tu nochcu cyle parować. Hladajo na poměrnje wulku ličbu w Berlinje bydlacych młodych a staršich Serbow sym přeswědčeny, zo je to bjezdwěla móžne – dyrbimy je jenož zahibnyć. Mam wuski kontakt k druhim Berlinskim młodostnym a wšitcy smy sej přezjedni – chcemy tu aktiwnje serbsku community natwarić.

Što steji na agendźe dźensnišeje zhromadźizny?

Kołoběh mody a horcy powětr

Freitag, 13. Januar 2023 geschrieben von:
Bosćan Nawka

Po krizy je do krizy. Jakož njebychu pandemija, wójna, inflacija, energijowa wěstota, nuza na cyrobiznach, problemčk sćoplenja zemje atd. dosahali, kukluja tu a tam z wohenjom, štož je tomu abo tamnej častodosć z přičinu, jón ze suchej słomu hašeć spytać, a to samo pola nas we Łužicy! Hač na přikład tči za wuprajenjemi patra Wernersbacha w Kulowje kalkil – jeho „dźěłodawar“ wšak swoju samozawinowanu krizu nětko hižo cyłu chwilku pěstuje, přilubjene přepytowanja a z nich w najlěpšim padźe rezultowace polěpšenje su so dotal ryzy jako hołe słowa wukopali –, abo hač woprawdźe wěri, štož praji: Křesćanska mysl so tak abo znak spóznawać njehodźi. Nawopak, jeho retorika dopomina frapantnje na twjerdźenja, kajkež tele dny z Moskwy, Teherana a/abo z erta knjeza Trumpa słyšimy a kotrež su po wšěm zdaću tež we Waršawje, w Budapesće a w Doha přewšo en vogue. Bychu-li, kaž so z tychle stronow rady trubi resp. fifoli, hibanje LGBTQ+, dźenderowanje a scyła tak mjenowana diwersita zawěrno modowe zjawy byłe, měli so před naličenymi „fenomenami“ bojacy wulce so strachować.

Błud absurdnje wotbłyšćować

Dienstag, 10. Januar 2023 geschrieben von:

Młodźinske dźiwadło Serbskeho gymnazija Budyšin při Němsko-Serbskim ludowym dźiwadle hotuje so na premjeru inscenacije „ChOROwNjA“, kotruž­ pjatk prěni raz w Budyskim Dźiwadle­ na hrodźe předstaja. Bosćan Nawka je so z nawodu skupiny a režiserom krucha Měrkom Brankačkom rozmołwjał.

Knježe Brankačko, titul zbudźa zaćišć, zo wěnujeće so z nowej inscenaciju dosć aktualnej temje ...

M. Brankačk: Wotmysł bě, zo so młodźina ze swětom po koronje zaběra. Swět do pandemije bě dospołnje hinaši, dźensa je dźeń a wrótniši. Tónle błaznosć chcychmy z dźiwadłowymi srědkami wotbłyšćować, a to po wašnju absurdneho dźiwadła. Nastała je kolaža scenow, kotrychž zakład tworitej hrě „Chory z wumyslenja“ Molièra a „Błudnica mr. Pilka“ Kena Campbella.

W připowědźi hry kaž tež na internetnej stronje NSLDź je rěčiće „dźiwadłowej terapiji“. Što mamy sej po tym předstajić?

Nowozapočatk samopostajenja

Freitag, 06. Januar 2023 geschrieben von:
Hajko Kozel

Na zašłym posedźenju do nowowuzwolenja załožboweje rady su serbscy čłonojo gremija wažnu kročel činili. Dotal chwalachu oficialnje přeco, kak derje, kak prawje a kak wažne je, (přemócnu) němsku stronu w dźensa najwažnišim rozsudźacym gremiju nastupajo financy za serbske kulturne a rěčne projekty kaž tež institucije přeco za blidom měć. Nětko pak so w rezimeju skutkowanja rady zwěsći, zo su změny nuznje trěbne – płaći dźě njesměrnje wjele mocy, němskich zastupjerjow komunow a pjenjezydawarjow wo předewzaćach přeswědčić. Nimo toho: Serbscy zastupjerjo nimaja žanoho statusa, njeje žaneje wěsteje, kruteje nošneje struktury. Tele dowidźenje je zwjeselace, byrnjež hakle nimale tři lětdźesatki po załoženju załožby přišło. Lěpje pozdźe hač scyła nic. Hačrunjež : Opoziciske politiske mocy su sej wot wšeho spočatka přezjedne byli, zo je stara struktura na škodu serbskich naležnosćow. Štó pak rady na opoziciske hłosy poska, hdyž sej mysli, zo ma mócny tež prawje, tohorunja w serbskich naležnosćach?

Benedikt XVI.bě tež Serbam „dobry pastyr“

Montag, 02. Januar 2023 geschrieben von:

Joseph Ratzinger bě jako kardinal ­bamžej Janej Pawołej II. prawa ruka a jako bamž Benedikt XVI. jeho naslědnik. Sobotu je 95lětny zemrěł. Tež ­Serbja dźakownje na njeho spominaja.

Budyšin/Rom (SN/mb). „Wón chcyše prěnjotnje dobry pastyr być a nic politikar“, praješe Sonja Hrjehorjowa, předsydka towarstwa katolskich Serbow w Kulowskej wosadźe, „Bratrowstwo“, a čłonka Centralneho komiteja katolikow w Němskej, Serbskim Nowinam (SN) po smjerći emeritowaneho bamža: „Z dźakownosću a respektom so z hłuboko ­wěriwym a pokornym čłowjekom roz­žohnujemy.“ Jemu běštej słowo Bože a modlitwa „ze sprawnej wutrobu“ najwažnišej naležnosći. Z tym je wón tež Bratrowstwu z přikładom, kotrež bě sej při znowazałoženju „modlitwu jako hłowny srědk“ předewzało, tak Sonja Hrjehorjowa.

Zastarske žorty a nowe nadźije

Freitag, 30. Dezember 2022 geschrieben von:
Hartmut S. Leipner

Snadź zwisuje to z mojej starobu, ale mi so zda, zo je něhdy wjace lamety hody było a wjace žortow silwester. Tym nowym pryzlam so hižo smjeć njemóžu. K tomu přińdźe, zo žorty wo Putinje scyła nowe njejsu. Wzali su za to stare, a město carja, Stalina abo Brježnjewa bu prosće mjeno zaměnjene. Znajeće tón? „Diktator při wěšćerce: Što mi přichod přinjese? – Jědźeš po Moskwje a ludźo so wjesela. – Jim přikiwam? – Ně, kašć je začinjeny.“ Je to směšne? Abo tón: „Putin, Trump a Kim Jong-Un sedźa w lětadle, kotrež spadny. Štó budźe wumóženy? – Čłowjestwo.“ – Woprawdźe? Hdyž by to jenož tak jednorje było, swět na te wašnje wumóžić. Před lětom su nam powědali, zo je wirus naš najwjetši problem. Hdyž budźe tón raz přewinjeny, móže wšitko po starym dale hić. Putinowy februar lěta 2022 z tak mjenowanej specialnej operaciju w Ukrainje je pak přišoł, a naraz je wšitko kruće před wočomaj stało: Iluzija stajneho měra w Europje je so rozpušćiła. Wyše toho smy žiwi w dobje multikrizow. Ničo njebudźe kaž prjedy.

Hodownu pychu za přirodu?

Donnerstag, 29. Dezember 2022 geschrieben von:

Štóž tele dny z wotewrjenymaj wočomaj po Bóščanskej gmejnje jědźe abo nóžkuje, wuhlada tu a tam pyšene ­jehlinowcy. Milenka Rječcyna je so ­z iniciatorku Ilonu Blume rozmołwjała.

Zwotkel maće ideju za to, jehlinowcy w zjawnym rumje debić?

I. Blume: Přebywam ze swojim mandźelskim w dowolu rady na kupje ­Rujany. Na pućowanskej šćežce mjez ­Juliusruh a Glowe prěni króć widźachmoj, zo ludźo w adwentnym času jehlinowcy z kulemi pyšachu. To je so namaj spodobało a tuž sym před lětomaj prěni króć štomy w našej gmejnje pyšiła.

Steja štomy, kotrež pyšiće, wšitke w zjawnym rumje?

I. Blume: Ně, to nic. Tu a tam pyšu tež hałzy štomow na priwatnych ležownosćach, kotrež přez płót na drohu wisaja. Su to ležownosće swójbnych, přećelow a znatych. Mějićeljo dalšich ležownosćow njejsu so dotal přećiwo tomu wuprajili. Skerje so woni wjesela. Jedyn ­wobydler w Bóšicach bě samo chětro zrudny, zo njemóžu jeho štom hižo pyšić. Wón dyrbješe jón bohužel podrězać dać, dokelž bě štom chory.

Zwotkel maće kule, hable, hwězdy a dalše debjenki?

Serbska debata

Neuheiten LND