Nowy rabiner powołany
Berlin (B/SN). Najwjetši židowski Boži dom w Berlinje, synagoga Rykestraße, dóstanje po 30 lětach wakancy zaso wosadneho rabinera. Zhromadźizna reprezentantow židowskeje wosady w Berlinje je rabinera Borisa Ronisa jednohłósnje powołała. Předsyda wosady Gideon Joffe widźi w tym „dawno trěbnu kročel“. Z powołanjom Ronisa budźe zastojnstwo zaso „nanajlěpje wupjelnjene“. Pjenjez dla njemóžeše sej wosada wobsadźenje městna wjele lět dowolić.
Bach a reformacija
Erfurt (B/SN). Durinski Bachowy festiwal 2017 wěnuje so w aprylu jubilejej 500. róčnicy reformacije. „Durinska je centrum reformacije – a bjez reformacije by sakralna hudźba Johanna Sebastiana Bacha lědma móžna była“, rjekny šef festiwala Christoph Drescher při předstajenju programa w Erfurće. Wuwjedźenja Luthera (1488–1546) k wosadnemu spěwanju a tak nastawacy wuznamny choral su sakralnu hudźbu Bacha na rozsudne wašnje postajeli.
Cyrkej zaso wotewrjena
To a tamne (03.01.17)
„Prosće jenož kołwrótny“ mjenuje Alan Feely medijowy hołk a tołk wokoło swojeho fish-and-chips-wobchoda w sewjeroirskim Belfasće. Tydźenja bě wón skazanku młodeje žony na swoju Facebook-stronu stajił, wot toho časa telefon nastajnosći klinka. Skazarka chcyše, zo wón pola Spara zastanje a jej wottam gripowe tablety sobu přinjese. „Skazam jenož něšto k jědźi, zo bych tablety dóstała. Sym jara chora.“ Sobudźěłaćer je jej lěk wobstarał.
Za transport mjedu do hnězda wužiwaja mrowje optimalne pomocne srědki kaž móličke kruchi hubicy. To su wědomostnicy na uniwersiće w madźarskim Szegedźe na pospytach z mrowjemi wuslědźili. Insekty wužiwaja tež srjódki, hałžki abo papjerjane šlebjerdki, zo bychu měd transportowali. Wo tym rozprawjachu wědomostnicy w fachowym magacinje Animal Behaviour.
Nowy flajer wušoł
Podstupim (SN/MiR). Braniborske ministerstwo za wědomosć, slědźenje a kultura (MWFK) je wudało nowy flajer wo prawach braniborskich Serbow. Informacije su němsce a delnjoserbsce podate. „Njeje to prěni flajer tohole razu, ale mjeztym druhi nakład“, rjekny na naprašowanje SN referent zamołwiteje kraja za naležnosće Serbow pola MWFK Měto Nowak.
Nowy flajer wo prawach Serbow bu trěbny, dokelž skutkuje jako zamołwita kraja wot lońšeho 20. septembra statna sekretarka dr. Ulrike Gutheil. Wona přewza zastojnstwo wot Martina Gorholta, kiž je wot awgusta 2016 zamołwity kraja pola Zwjazka za mjezynarodne poćahi. Nimo pokiwow na podate zakonske rjadowanja podawa flajer informacije wo zamołwitych w měsće Choćebuzu kaž tež we wotpowědnych wokrjesach Braniborskeje. Podaty je tohorunja zwisk k Radźe za serbske naležnosće. W dosć wosobinskich słowach Ulrike Gutheil wobydlerjow namołwja so při starosćach na nju a jeje sobudźěłaćerjow wobroćić. Zdobom jich pozbudźa, zakonske teksty ze žiwjenjom pjelnić a wjetše sebjewědomje pokazać.
Šansa za měr w Syriskej
Damaskus/Berlin (dpa/K/SN). Wot Ruskeje a Turkowskeje wujednany přiměr mjez wójskom knježerstwa a wěstymi skupinami rebelow so w dalokej měrje dodźerži. Silwester je jón tež Bjezstrašnostna rada UNO jednohłósnje schwaliła. K třěleńcam dochadźa pak přeco zaso z bojownikami teroristiskich zeskupjenjow, kotrež su z přiměra wuzamknjene. Němski wonkowny minister Frank-Walter Steinmeier (SPD) widźi w přiměrje šansu za trajny měr w Syriskej.
Diplomaća zaso w domiznje
Moskwa (dpa/SN). Pozdatnych ruskich hackerskich nadpadow dla z USA wupokazani ruscy diplomaća su so do swojeje domizny wróćili. Lětadło z nimi je dźensa rano na jednym z Moskowskich lětanišćow přizemiło. Prezident Wladimir Putin je dźěći pósłancow na tradicionalny nowolětny swjedźeń do Krjemla přeprosył. Prezident USA Barack Obama bě minjeny štwórtk 35 ruskich diplomatow z kraja wupokazał. Ruska bě z akcijemi hackerow pječa wólbny bój w USA wobwliwowała. Moskwa njeje na kročel USA ze samsnej naprawu reagowała.
Liči z bórzomnym dobyćom
Zymscy sportowcy, kotřiž njetrjebachu dźensa hišće na dźěło, ...
Mjez Istanbulskimi woporami tež Němcaj
Tilich: „Smy žiwi w času změny“
Putin: Dźakza wašu starosć wo Rusku
Moskwa (dpa/SN). Z patriotiskim apelom je ruski prezident Wladimir Putin swój kraj na nowe lěto nastajił. „To najwažniše je, zo sami do sebje wěrimy, do swojich mocow, do swojeho kraja“, rjekny prezident w swojej nowolětnej narěči w Moskwje. Hladajo na nadpad w Turkowskej z nimale štyrceći mortwymi wčera rano přilubi wón Turkowskej podpěru w boju přećiwo terorizmej.
Putin dźeržeše swoju dobre tři mjeńšiny trajacu narěč krótko do połnocy pod wěžemi Krjemla. Toho něhdyši šef Leonid Brježnjew bě tule tradiciju nowolětneje narěče swój čas zahajił.
„2016 so nachila. Njebě to lochke lěto. Ćeže pak, na kotrež smy storčili, su nas jednoćili a pomhali hoberske rezerwy swojich móžnosćow mobilizować a doprědka přińć“, wuzběhny Putin w narěči, kotruž statna telewizija wusyłaše. „Chcu so wam wutrobnje dźakować za wašu sprawnu starosć wo Rusku.“
Lěto mnohich rozsudow
Wjacore wólby sejmow rozsudźa wo dalšim politiskim kursu w Němskej
Berlin (dpa/SN/MkWj). Lěto 2017 lubi na politiskej runinje tójšto napjatych podawkow. Fachowcy rěča mjeztym wo „super wólbnym lěće“ w Němskej, w kotrymž budu politiske wuhibki znowa stajene.
Zazběh budu 12. februara wólby noweho zwjazkoweho prezidenta. Zwjazkowa zhromadźizna ma naslědnika Joachima Gaucka wuzwolić.
Slěduja wólby třoch krajnych sejmow: 26. měrca wola nowy sejm w Posaarskej. Z toho dnja wočakuja mały zwjazkopolitiski signal, kotryž móhł so na dalše wólby wuskutkować. Dalšej rozsudaj wo přichodnym politiskim kursu padnjetej 7. meje w Schleswigsko-Holsteinskej a 14. meje w Sewjerorynsko-Westfalskej. W tymaj krajomaj móhła so dotalna knježaca konstelacija zasadnje změnić.
Šiman: Hidu wuhnać
Budyšin (SN/MkWj). Lěto 2016 bě lěto dobrych, ale tež špatnych powěsćow. Tole je wosobinska bilanca Marka Šimana, zapósłanca CDU w Sakskim krajnym sejmje. Za pozitiwne wón ma, zo su železniski móst nad Budyskej Zeppelinowej skónčnje twarić započeli. „Po dźesać lětach ćežkeho dźěła a wojowanjow“, Šiman Serbskim Nowinam rjekny. Tež wu-twar Budyskeje powołanskeje akademije je jemu wažna kročel, Budyšin jako atraktiwne kubłanišćo dale zesylnić.
Zrudźace podawki běchu porno tomu bijeńcy mjez požadarjemi azyla a prawicarskimi młodostnymi. To je zapósłancej wučba, zo měli zamołwići spěšnje a konsekwentnje reagować. „Štóž namóc nałožuje, nima w Budyšinje ničo pytać.“
W serbskich naležnosćach wočakuje Marko Šiman wjele dźěła předewšěm w kubłanskich prašenjach. Při tym je stajnje zaso wjesoły, hdyž móže z fachowcami problemy zrjadować. Za sobu najwjetše wužadanje 2017 ma wón polěpšenje komunikacije w towaršnosći, „zo bychmy hidu z njeje wuhnali“.
