„Pad Monika“ hišće wotewrjeny
Drježdźany (CR/SN/mb). Hač smě Gerhard Zschau, designer mody a załožer łužiskeje marki LABA, T-shirt z wobrazom linolorězby Hanki Krawcec z lěta 1974 předawać, kotraž běše so na tehdom hižo 14 lět staru rysowanku złožiła, njeje po wčerawšim jednanju wyšeho krajneho sudnistwa w Drježdźanach jasne. Hakle 4. jutrownika chce sudnistwo swój wusud wozjewić, po tym zo je wčera wurunanje zwrěšćiło. W lěće 1960 portretowana spyta tomu zadźěwać, zo Zschau „portret Moniki“ jako motiw T-shirta w rjedźe „stari mištrojo“ wužiwa (SN wospjet rozprawjachu). Před krajnym sudnistwom w Zhorjelcu je wona dobyła, a Zschau njesmědźeše hižo produkowanych sto eksemplarow předawać.
Mjez wulkoměstom a periferiju
Drježdźany/Wojerecy (SN/at). Wojerecy su zajimawe za Němski hygienowy muzej w Drježdźanach. Wo tym swědči „Festiwal wopačneje wěrnosće“, kotryž traje jako třeća faza „Fake-projekta we Wojerecach“ hišće hač do 15. měrca. Hygienowy muzej dźěła tu wusko ze sociokulturnym centrumom Kulturna fabrika hromadźe.
Za kompetentnymi partnerami w prowincy su pytali a po rešeršach na nje we Wojerecach storčili, rozprawja Marian Zabel, sobudźěłaćer za zjawnostne dźěło hygienoweho muzeja. Na přikład su muzejownicy za wobstejacymi strukturami hladali. Tajke Kufa abo tež Energijowa fabrika sćělesnjujetej. Jednaćel Kufy, Uwe Proksch, tele prócowanja z krajneje stolicy wobkrući. „Woni běchu na partnerach w prowincy zajimowani“, wón na spočatki zhromadneho dźěła zhladuje. „Spočatnje smy na kulturnu krajinu na městnje nawjazać chcyli, kotraž njesměła přejara zdalena z Drježdźan być“, Zabel wujasni. Kufa běše kluč, z kotrymž su so Drježdźanscy muzejownicy za Fake-projekt w měsće dalšich partnerow wotkrywali.
Sta šulerjow hraja dźiwadło
Němsko-Serbske ludowe dźiwadło wuhotuje z „22. swětowym dnjom šulerskeho dźiwadła“ tež lětsa po swójskim podaću „najwjetše zetkanje šulerskich dźiwadłow w Němskej“. 27. měrca prezentuje něhdźe 700 dorostowych hrajerkow a hrajerjow z wuchodneje Sakskeje wjace hač 20 inscenacijow na dźesać jewišćach w Budyšinje.
„Prowinca“ požadana
Dobyćerjo wubědźowanja wo najrjeńše serbske jutrowne jejko 2023
Wóskowanje wjacebarbne
1. myto Bettina Borcherding
Rahden
2. myto Sandra Siegert, Lubij
3. myto Vanessa Trenschel,
Allendorf (Lumda)
Wóskowanje jednobarbne
1. myto Beatris Sachse, Mikow
2. myto Vanessa Trenschel,
Allendorf (Lumda)
3. myto Ines Trenschel,
Allendorf (Lumda)
Bosěrowanje wjacebarbne
1. myto Vanessa Trenschel,
Allendorf (Lumda)
2. myto Beatris Sachse, Mikow
3. myto Sandra Siegert, Lubij
Bosěrowanje jednobarbne
1. myto Sylke Roßbach-Schreier,
Choćebuz
2. myto Ines Trenschel,
Allendorf (Lumda)
3. myto Sandra Siegert, Lubij
Škrabanje
1. myto Carola Stauber, Berlin
2. myto Vanessa Trenschel,
Allendorf (Lumda)
3. myto Andrea Hertel, Weimar
3. myto Veronika Zobel, Kamjenc
Wužrawanje
1. myto Sylke Roßbach-Schreier,
Choćebuz
2. myto Helena Palmanowa, Budyšin
2. myto Edeltraud Gründel, Wojerecy
Připóznawanske myta
Andrea Brall, Rodewitz
wóskowanje wjacebarbne
Marja Šefrichowa, Njebjelčicy
wóskowanje wjacebarbne
Friederike Zobel, Kamjenc
wóskowanje jednobarbne
Ingelore Schönfeld, Hodźij
wóskowanje wjacebarbne
Spěchowanske myta
Stalin před 70 lětami zemrěł
5. měrca před 70 lětami zemrě w swojej dači w Kunzewje pola Moskwy Józef Wissarijonowič Stalin, kotryž bě wot 1922 generalny sekretar Komunistiskeje strony Sowjetskeho zwjazka (KSSZ) a pozdźišo tež ministerski prezident prěnjeho socialistiskeho kraja. Nad nim knježeše Stalin diktatorisce a nawjedowaše tež dobyćersce Wulku wótčinsku wójnu Sowjetskeho zwjazka přećiwo fašistiskej Němskej. 1. měrca 1953 schori Stalin ćežko na arterioklerosy (Arterienverkalkung) a dalšich chorosćow. Wón wosta pjeć dnjow nimale bjez lěkarskeje pomocy, dokelž bě wón swojich židowskich lěkarjow krótko do toho zajeć dał. Tukaše na nich, zo chcedźa jeho morić. Druzy lěkarjo njezwěrichu so jemu prawje pomhać. Čłonojo politběrowa KSSZ bojachu so jeho a njestarachu so pomocliwje wo njeho. Stalin wosta spjace samo dźeń bjez dohlada a zemrě na powjetšenje wutroby. Jeho dźowka Swjetlana a syn Wasili, general lětarstwa, wumjetowaštaj čłonam politběrowa, wosebje nutřkownemu ministrej Lawrjentijej Berijej, zo su nana morili, dokelž jemu dobru lěkarsku pomoc njeposkićachu.
Akterki a akterojo młodeje serbskeje kultury so zešli
„Styki mjez serbskimi wuměłcami a kulturnikami z cyłeje Łužicy wutworić a zhromadne projekty wuwiwać“ je zaměr iniciatiwy SEŚ, w kotrejž angažuja so předewšěm młodźi njewotwisni zarjadowarjo a swobodnje skutkowacy wuměłcy. Minjeny kónc tydźenja wotmě swoje lětuše zetkanje w Budyšinje.
Budyšin (SN/bn). Zahajenje zetkanja, na kotrymž běchu nimo tójšto hudźbnikow, literatow a awdiowizuelnych wuměłcow mjez druhim čłonojo towarstwow Meta Solis, barakka a Dźěłań dźeń kaž tež Kolektiwa Wakuum a Łužiskeho instituta zastupowani, bě pjatkowniši zhromadny wopyt wernisaže wustajeńcy „Von der Berge Macht und der Felsen Kraft“, z kotrejž so wuměłče Anne Kern a Sabine Veit tuchwilu w Budyskim Kamjentnym domje prezentujetej. Po slědowacym čitanju Dirka z Lubija pod hesłom „Lebens.Mittel.Industrie“ w rumnosćach towarstwa Dźěłań dźeń diskutowachu wo naslědnym ekologiskim zežiwjenju.
Dobyćerjow wuznamjenili
Vanessa a Ines Trenschel (2. a 3. wotrprawa) kaž tež Helena Palmanowa (nalěwo) słušeja k wuměłčam a wuměłcam, kotrež/kotřiž buchu minjeny pjatk w Budyskim Serbskim muzeju jako dobyćerjo 70. wubědźowanja wo najrjeńše serbske jutrowne jejko wuznamjenjeni. Dohromady je so na lětušim wurisanju Spěchowanskeho kruha za serbsku ludowu kulturu 33 jednotliwcow ze cyłkownje 61 kolekcijemi wobdźěliło, štož woznamjenja nastupajo wobě ličbje porno lońšemu stopnjowanje wo něhdźe třećinu. Mytowane drohoćinki budu we wobłuku tradicionalneje, wot 11. měrca přistupneje wustajeńcy muzeja „Jutry w Serbach“ wustajane. Foto: SN/Andrea Pawlikowa
Serbski muski chór w Praze spěwał
„Wusahowacej centrumaj mocy Milčanow“
Budyšin (SN/bn). Pod hesłom „Wotrow a Kopšin – róla hrodźišćow při słowjanskim wobsydlenju Hornjeje Łužicy“ je archeologowka a nawodnica Muzeja zapadneje Łužicy Friederike Koch-Heinrichs z fachowym přednoškom „aktualny staw slědźenja nastupajo drje najmarkantniše nazemske pomniki regiona“ zjimała. Zarjadowanje předwčerawšim w z wjace hač sto wopytowarjemi kopaty połnym kabineće Muzeja Budyšin bě lětsa prěni z dohromady štyrjoch planowanych zjawnych přednoškow, kotrež Serbski institut prezentuje.
