Wězo tež my Serbja wosrjedź Němcow hody tak swjećimy kaž Němcy. Bohužel pak je dale a bóle komerc wobknježi – kóžde lěto powěsće wozjewjeja, hač a kak je so předań za překupstwo wudaniła. Ale to, štož „němske hody“ poprawom woznamjenjeja, je hódne, zo je sobu swjećimy. Rjany njeje jenož hodowny štom, z Němskeje po cyłym swěće rozšěrjeny, ale tež mnohe hodowne nałožki, kotrež zwjetša w Němskej hajimy. Druhe narody, na přikład Italčenjo, hody hinak swjeća, wótře a na dróze. Na Pětrowym naměsće w Romje hodowny štom hakle wot lěta 1982 steji; prjedy bě katolikam skerje Boži narodk znamjo hód.

Ale mamy tež serbske hody! Naš basnik Józef Nowak je znajmjeńša dwě basni na nje zbasnił; jedna rěka „Hody“, tamna „Serbske hody“. Wobě namakamy w hódnej knize „Pěseń, družka swěrna“, runje před 25 lětami wušłej. Njeby snadź nowy nakład k jubilejej načasu był?

Mysle k Jürgena Maćijowej knize „Wuměłcy Hornjeje Łužicy 2“

Portrety wuměłsce tworjacych – hač spisowaćelow, molerjow abo hudźbnikow – zhotowić, to je w fotografiji wěsće wulke brěmjo. Wšako maja wuměłsce skutkowacy wosebitu awru. Jürgen Maćij bě so před lětdźesatkom hižo na to zwažił, z pomocu Połčničanskeho Ernsta Rietscheloweho kulturneho koła projekt „Wuměłcy Hornjeje Łužicy“ z wustajeńcu a publikaciju sobu zeskutkownić. Lětsa je kniha „Wuměłcy Hornjeje Łužicy 2“ wušła.

Přičina za 2. zwjazk wuměłskich portretow a biografijow je prosta, kaž Maćij sam piše: „Minjene dźesać lět zeznach dalšich ludźi a wopytach jich. Tak móžu w předležacym zwjazku 70 wuměłcow z Hornjeje Łužicy resp. z poćahom k Hornjej Łužicy předstajić.“

Z decemberskim čisłom přiłohi Serbskich Nowin „Kultura a wuměłstwo“ so jeje wjelelětny redaktor Alfons Wićaz zdobom rozžohnuje. Mjeztym 74lětny žurnalist bě mnohe lěta zamołwity za planowanje a zestajenje přiłohi. Za třistronsku měsačnu přiłohu spisa wón njeličomne swójske přinoški, redigowaše připisy swobodnych awtorow a spřihotowa je za wozjewjenje. Je z awtorami hromadźe dźěłał a jich k pisanju pohonjał.

Z bywšim šefredaktorom Noweje doby Sieghardom Kozelom bě Chróšćan 23. junija 1979 z prěnim wudaćom „Wuměłstwo a literatura“ přiłohu załožił a ju hač do lěta 1991 zamołwjał. Po nawróće do redakcije SN lěta 2000 bě Alfons Wićaz jeje redigowanje 2009 znowa přewzał. Wot julija 2010, po tym zo bě na wuměnk šoł, wukonješe redaktorstwo přiłohi dale jako swobodny žurnalist, a to hač do dźensnišeho. W tym času je za přiłohu­ wjac hač sto wjetšich por­tretow wo wuměłcach a kulturnikach z Łužicy a ze słowjanskeho wukraja spisał.

W mjenje redakcije Serbskich Nowin wuprajam Alfonsej Wićazej wulki respekt před zdokonjanym a wutrobny dźak za wjelelětne swěrne, swědomite a spušćomne dźěło.

J. Wowčer: Wón je hłownje za to za­moł­wity, program na nohi stajić. To rěka: so stu­dentow, chór ­a rejowa­nske skupiny napra­šo­wać, jich motiwować, zo so wo program staraja, sceniske a techniske proby organizować, dźiwadźelniske a wobsahowe pokiwy dać, koncept nastajić a wězo kóždy čas za prašenja a pomoc k dispoziciji być.

J. Wowčer: Wězo so přeco nad chwalbu wjeseliš a sy spokojom, hdyž bě wothłós dobry. Pozitiwne dźěło ze Załožbu za serbski lud a technikarjemi bě stajnje motiwacija dale činić.                Napinace wězo tež bě, wšako sy terminy dodźeržeć měł a studentam stajnje zaso na čuwy hić ­dyrbjał, ­­

zo teksty dyp­kownje wotedadźa. A te kontrolować a wobsahi skečow přehladać je čas rubjace. Ale smój to rady činiłoj, tuž pozitiwne wokomiki přewahuja.

J. Wowčer: Powšitkownje sym z niwowom spokojom. Kabarety wšak móhli hišće bóle šćipate być, kaž běchu to do mojich lět jako ­re­ži­ser. Mam zaćišć, zo tučasnje ske­rje na wu­­měłstwo w kabaretach wjetšu wažnosć kła­du a tak falujetej posledni zapal a rizi­ko, sej tež raz wobsaha dla na měcu dóstać.