Dźeń Saksow je lěto wob lěto wulki wjeršk swobodneho stata. Na jubilejnym swjedźenju wočakuja organizatorojo lětsa sta tysacy wopytowarjow, najebać připowědźene měnjate wjedro.
Sebnica (SN/MG). Jubilejny 30. Dźeń Saksow, kotryž steji pod hesłom „Na kćějate dožiwjenja“, wotměje so kónc tydźenja při němsko-čěskej mjezy. Měsće Sebnica a Dolní Poustevna jón mjenujcy zhromadnje wuhotujetej. Organizatorjo liča z dohromady něhdźe 250 000 wopytowarkami a wopytowarjemi. Za cyły kónc tydźenja su pisany program přihotowali, kiž ma wšě móžne zajimy ludźi wotbłyšćować. Po cyłym měsće su organizatorojo 18 tematiskich milow zarjadowali. Tam wěnuja so najwšelakorišom aspektam zjawneho žiwjenja.
Paris (dpa/SN). Podpěraćelske kraje Ukrainy, kiž su w tak mjenowanej koaliciji zwólniwych zjednoćene, su dźensa w Parisu wo wěstotnych garantijach po přiměrje wuradźowali. Pod nawodom francoskeho prezidenta Emmanuela Macrona a britiskeho premierministra Keira Starmera su zastupnicy 30 krajow koncept dale wudospołnili, w Élyséejowym palasće zdźělichu. Zwjazkowy kancler Friedrich Merz (CDU) bě zeńdźenju we widejowej konferency přizamknjeny.
Nowe protesty w Israelu
Jerusalem (dpa/SN). Přiwuzni zawlečenych israelskich zastajencow w Gazaskim pasmje su sej před bydlenskim domom ministerskeho prezidenta Benjamina Netanjahuwa w Jerusalemje kónc Gazaskeje wójny a zrěčenje wo pušćenju zastajencow žadali. Wčera wobdźělichu so po informacijach policije dźesaćitysacy na wulkozarjadowanju. Netanjahu wumjetowaše demonstrantam, zo překroča čerwjenu liniju, hdyž dróhi blokuja a jemu „wšědnje ze smjerću hroža“.
Škitny status zběhnjeny
Washington (dpa/SN). Wojacy USA maja tež přichodnje w Pólskej wostać. Tole je prezident USA Donald Trump nowemu pólskemu prezidentej Karolej Nawrockemu přilubił. „Njejsmy nihdy na to myslili, wojakow z Pólskeje wotwołać. W druhich krajach je tole hinak. Stejimy dale kruće za Pólskej a pomhamy jej so zakitować“, rjekny Trump na nastupnym wopyće Nawrockeho we Washingtonje. USA móhli wojersku prezencu hišće zwyšić, jeli sej Pólska tole přeje. Tuchwilu je nimale 10 000 wojakow USA w Pólskej.
Nawrocki rjekny, zo su Polacy „prěni króć w 20. a 21. lětstotku cuzych wojakow w swojim kraju dla zbožowni“. Ameriscy wojacy su „dźěl našeje towaršnosće“, pólski prezident podšmórny.
Berlin (dpa/SN). Wjetšina ludźi w Němskej je z dźěłom knježerstwa CDU/CSU a SPD njespokojom. To wuchadźa z najnowšeho woprašowanja sćelaka ARD. Jenož hišće 22 procentow woprašanych je z dźěłom knježerstwa zwjazkoweho kanclera Friedricha Merza (CDU) spokojom. 75 procentow rjekny, zo njeje spokojom. Aktualne knježerstwo je z tym hišće mjenje woblubowane hač swój čas amplowa koalicija. Zwjazk SPD, Zelenych a FDP bě po prěnich štyrjoch měsacach 47 procentow přihłosowanja docpěł.
Njespokojnosć ludźi potrjechi wobaj koaliciskej partneraj. 68 proc. woprašanych je z dźěłom CDU/CSU njespokojom. Jenož 29 procentow je spokojom. Z dźěłom SPD je tohorunja jenož 29 procentow spokojom, 67 procentow scyła nic.
Podobnje špatnje posudźuja ludźo dźěło zwjazkoweho kanclera Friedricha Merza: Jenož třećina sej jeho dźěło chwali. 62 procentow je porno tomu njespokojom. Najwoblubowaniši je zakitowanski minister Boris Pistorius (SPD) ze 60 procentami přihłosowanja.
Berlin (dpa/SN). Wjerškowe zetkanja z industriju a skutkowne socialne reformy maja po woli knježerstwoweje koalicije nazymu wuhibki za hospodarske wožiwjenje w Němskej stajić. Runočasnje přilubichu zwjazkowy kancler Friedrich Merz (CDU), předsyda CSU Markus Söder a předsydaj SPD Bärbel Bas a Lars Klingbeil po posedźenju koaliciskeho wuběrka w Berlinje, zo chcedźa přichodnje konstruktiwnišo jedyn z druhim wobchadźeć.
Hladajo na internu zwadu noweho knježerstwa prěnje sto dnjow přiznachu nawodźa CDU, CSU a SPD zmylki. Po słowach Södera chce so koalicija nětko „po lěćnej depresiji noweje nazymskeje mocy nasrěbać“. Lisćinu předewzaćow, kotruž běchu někotři wočakowali, pak politikarjo předpołožili njejsu.
Berlin (dpa/SN). Tójšto dźěći w Berlinje a Braniborskej kóždolětne profylaktiske přepytowanje zubow pola zubneho lěkarja misnje. Lěta 2024 je mjenje hač połojca wšěch dźěći hač do šěsć lět pola zubneho lěkarja było. To pokazuja ličby chorobneje kasy AOK. W Berlinje je loni jenož 44 procentow dźěći na profylaktiskim přepytowanju było, w Braniborskej bě jich 42 proc. Za přepytowanje su daty dźěći wuhódnoćili, kotrež su pola chorobneje kasy zawěsćene.
Mjez šěsćlětnymi, kotřiž su 2024 zubneho lěkarja wopytali, dyrbjachu kóžde třeće dźěćo kariesy dla zastarać. W Braniborskej bě to 20 procentow. Přiwšěm je so połoženje w zašłych pjeć lětach snadnje polěpšiło: 2019 dósta w Berlinje hišće 34 procentow dźěći plombu, w Braniborskej 27 procentow.
Hač do šesteho žiwjenskeho lěta móža dźěći šěsć darmotnych lěkarskich terminow wužiwać, zo bychu móžne škody zubow pola nich tak zahe kaž móžno spóznali. To zalutuje dźěćom pozdźišo njetrjebawše lěkowanja. Dźěćacy lěkarjo, kotřiž widźa, zo njebě dźěćo hišće ženje pola zubneho lěkarja, měli staršich narěčeć.