„Spušćomne móže w zhromadnym, nic pak přeco prezentnym wědomju­ być, zo witalnu demokratiju njespóznawaš na tym, zo na kóncu wjetšiny rozsudźeja, ale na tym, zo móža mjeńšiny po puću k rozsudej swoje prawa wužiwać.“

Norbert Lammert, prezident Němskeho zwjazkoweho sejma

To a tamne (14.09.17)

Donnerstag, 14. September 2017 geschrieben von:

Butry so nichtó wzdać nochce. Na tym tež dale stupace płaćizny ničo njezměnja. A dokelž je butra mjez ludźimi tuchwilu tak požadana, chcyše paduch w Praskej kupnicy 150 kuskow spakosćić. Wěstotny personal pak jeho zadźerža. To wšak njeje jenički tajki pad. Hižo w awgusće bě 30lětny w Karlovych Varach 180 kuskow butry pokradnył. Dokelž pak bě tež hižo do toho w samsnym wobchodźe „aktiwny“ był, jeho policija skónčnje lepi.

Pokradnjenu točawu přez płót z twarskeho wikowanišća „wudźił“ je njeznaty w durinskim Sondershausenje. Do toho bě wón powjaz wokoło mašiny zwjazał a jón na tamny bok přez płót ćisnył. Ně­hdźe 100 eurow drohi nastroj tak bjez wulkich ćežow přez płót sćahny a zminy so na to z awtom. Kedźbliwy swědk pak je wšitko fotografował. Policija so nětko z kurioznym padom zaběra.

„Z jednym hłosom wustupować“

Mittwoch, 13. September 2017 geschrieben von:

Ze zapósłancom zwjazkoweho sejma Thomasom Jurkom (SPD) w rozmołwje

Thomas Jurk z Běłeje Wody bě wot lěta 2004 do 2009 sakski minister za hospodarstwo a dźěło. Wot lěta 2013 je wón zapósłanc zwjazkoweho sejma. Za njón 55lětny nětko znowa kandiduje. Marian Wjeńka je so z nim rozmołwjał.

Knježe Jurko, wólbna doba je skoro nimo. Što byšće za sebje w minjenych štyrjoch lětach wuspěch mjenował?

T. Jurk: Hladajo na serbsku narodnosć w Němskej na kóždy pad to, zo je so nam poradźiło financowanske zrěčenje za Załožbu za serbski lud zdźěłać. W nim je na přikład stopnjowanje mzdow sobu wobkedźbowane za tych, kotřiž w tymle wobłuku dźěłaja. Cyłkowny etat załožby je porno zašłemu zrěčenju wobšěrniši. Dokelž přisłušam etatowemu wuběrkej zwjazkoweho sejma, bě mi wažne hromadźe z kolegami docpěć, zo załožbje trěbne srědki přewostajimy.

A što měło so w přichodźe hišće rozrisać?

T. Jurk: Jedna z temow, kotraž budźe mje zaběrać, jeli mje do zwjazkoweho sejma wuzwola, budźe wězo nowe financowanske zrěčenje za Załožbu za serbski lud.

Handyjowe dźěry přizjewić

Mittwoch, 13. September 2017 geschrieben von:
Budyšin (SN/at). „Wudawamy we wokrjesu miliony eurow za wutwar spěšneho interneta, ale ani stajny někak porjadny handyjowy zwisk njeje wšudźe zaručeny“, kritizuje Budyski měšćanski radźićel a wokrjesny předsyda FDP Mike Hauschild. „Dospołna handyjowa syć rozsudźa dźensa sobu wo žiwjenju a smjerći, dokelž nimamy wjace telefonowe cele“, da wón k rozmyslenju. Tak chcedźa swobodni demokraća z pomocu internetneje strony wšitke kónčiny Budyskeho wo­krjesa zwěsćić, hdźež žadyn handyjowy zwisk nimaja abo jenož jara słaby. Wobydlerjo móža nětko pod www.funkloch-bautzen.de handyjowe dźěry přizjewić. Na karće widźiš, hdźe klaca. Kónčina wokoło Kumšic je tam tuchwilu podata. Mike Hauschild mjenuje dalše přikłady, kotrež je sam nazhonił: „Mjez Budyšinom a Wojerecami stej to wotbóčka do Holešowa a zwjazkowa dróha B 96 wokoło Hórnikečanskeho jězora. Tež mjez Šćeńcu, Hermanecami a Minakałom ničo ­njeńdźe.“ Z wuslědkami chce so FDP na wobhospodarjerjow syćow wobroćić.

Prewencija započina so z wjace policistami

Mittwoch, 13. September 2017 geschrieben von:

Budyšin (SN/at). Lěto po wukročenjach na Žitnych wikach w Budyšinje je tudyše městne towarstwo SPD póndźelu temu „Što čini zwjazkowa republika za wěstotu w Budyšinje“ rozjimało. Wot časa wukročenjow trajaca wšědna prezenca policije na Žitnych wikach je něšto přinjesła, je měšćanski a wokrjesny radźićel Roland Fleischer přeswědčeny. Wón pak njemóže sej předstajić, „wěčnje tam štyrjoch policistow měć“. Hubertus Schwerk rjekny, zo ma tule „permanentnu prezencu za znjeměrnjacu“. A tudyša direktna kandidatka SPD za wólby zwjazkoweho sejma dr. Uta Strewe so prašeše: „Čehodla je runje Budyšin tajki, kajkiž je?“ Trěbne je wobšěrne zhromadne dźěło měšćanskeje ciwilneje towaršnosće. Marko Kuring začuwa, zo njeje stat kmany wobydlerjow škitać, hdyž na policiji lutuje. Česćownosć před policistami měła so zaso přesadźić. Proces k tomu pak měli zwjazkowi politikarjo nastorčić.

Schulz žada sej dalši duel

Mittwoch, 13. September 2017 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). We wólbnym boju spyta kanclerski kandidat SPD Martin Schulz wo připóznaće wabić a žada sej dalši telewizny duel ze zwjazkowej kanclerku Angelu­ Merkel (CDU). Z naprašowanjow wuchadźa, zo Schulz dale a wjac hłosow wolerjow zhubja. Nětko je wón kanclerce list napisał a sej dalši duel žadał. Kaž wón měni, njejstaj hišće wo mnohich dypkach, kaž wo digitalizaciji, renće, hladanju a kubłanju diskutowałoj.

Reakcija UNO „směšna“

Bangladesh/New York (dpa/SN). Ličba z Myanmara do Bangladesha ćěkacych přisłušnikow ludu Rohingya je po informacijach UNICEF na 370 000 rozrostła. Něhdźe 60 procentow z nich su dźěći. Wjacore pomocne skutki su na městnje a ćěkancam pomhaja. Bjezstrašnostna rada UNO chce dźensa popołdnju w New Yorku konflikt tematizować. Čłowjeskoprawniskej organizaciji Human Rights Watch a Amnesty International kritizu­jetej UNO, zo njeje konflikt prjedy tematizowała, a matej jeje dotalnu reakciju za „směšnu“.

Protesty přećiwo reformje

Wupokazanska jatba podlěšena

Mittwoch, 13. September 2017 geschrieben von:
Drježdźany (dpa/SN). Sakske statne knježerstwo je prawniske wuměnjenja za wupokazansku jatbu wobzamkło a ju podlěšiło. Wotpowědny naćisk zakonja je ka­binet wčera w Drježdźanach rozjimał. W nim su konkretne naprawy wopisane, kak móhli wotpokazanych požadarjow wo azyl hač do šěsć měsacow, štož hodźi so wo lěto podlěšić, na centralnych stejnišćach zaměstnić. Dotal bě to jenož dźesać dnjow móžno. Sakska opozicija a rada ćěkancow postupowanje knježerstwa kritizujetej, wšako njeje ćěkańca złóstnistwo. Přiwšěm je dale a ćešo potrjechenych z Němskeje wupokazać. Krótko do termina so woni často něhdźe chowaja na přikład pola přiwuznych.

Ćišć na pilotow přiběra

Mittwoch, 13. September 2017 geschrieben von:
Berlin (dpa/SN). Mnohich přizjewjenjow chorosće w předewzaću Air Berlin dla ćišć na pilotow přiběra. Zwjazkowa ho­spodarska ministerka Brigitte Zypries (SPD) kaž tež zwjazkowy wobchadny minister Alexander Dobrindt (CSU) sej žadataj, zo maja přistajeni swoje dźěło dale wukonjeć. Tež dźensa je zaso wjele lětow wupadnyło. Rano předležeše 149 chorobnych přizjewjenjow pilotow. Kelko lětow­ bě dokładnje potrjechenych, njeje jasne. W Düsseldorfje, hdźež bě 182 startow a přizemjenjow planowanych, dyrbjachu třiceći wotprajić, štož pokazuje na rozměr połoženja. Hižo wčera bě so 200 přistajenych lětanskeje towaršnosće krótko­dobnje chorych přizjewiło. Wjac hač sto lětow bě wupadnyło a tysacy pasažěrow potrjechenych.

Lěto pozdźišo

Mittwoch, 13. September 2017 geschrieben von:
Lěto po wukročenjach na Budyskich Žitnych wikach njeje tehdyše zadźerženje jednotliwych policistow w konteksće rasistiskich wuprajenjow zabyte. Lěto po tym je wólbny bój. 90 procentow kolegow z módrej abo slěbornej hwězdźičku, z kotrymiž maja ludźo na hasy činić, by jeho stronu woliło. Takle hordźeše so direktny kandidat AfD – policist – za nowy zwjazkowy sejm w Budyskim wólbnym wokrjesu na wólbnym zarjadowanju AfD. To njeje jenož towaršow-policistow Budyskeje SPD na jich póndźelnej diskusiji rozhoriło. Z jich kruha skedźbnichu na jednu woprawdźitu přičinu tohole za statneho zastojnika njeakceptabelneho jednanja: W sakskej policiji klaca na pobrachowacym politiskim kubłanju, dokelž dyrbja přemało zastojnikow dale přewjele nadawkow spjelnjeć. Hdyž to ludźo praja, kotřiž wědźa, wo čim rěča, da je najwjetši čas za polěpšenje. Axel Arlt

Knježerstwo na słabych nohach

Mittwoch, 13. September 2017 geschrieben von:

Premier dźakowano dźesać zapósłancam serbiskeje mjeńšiny powołany

Priština (dpa/K/SN). Kosowo – w februaru 2008 ze skutkownej pomocu zapada zrodźeny stat na zapadnym Balkanje a hač do dźensnišeho dnja pod najwšelakorišimi krizami ćerpjacy – ma cyłe tři měsacy po wólbach parlamenta nowe knježerstwo. Zo móžeše so 46lětny ně­hdyši rozkazowar separatistow-zběžkarjow přećiwo Serbiskej Ramush Haradinaj z ministerskim prezidentom stać, ma so wón dospołnemu politiskemu nowumej dźakować. Prěni raz bě dźě so dźesać zapósłancow z rjadow serbiskeje mjeńšiny za to wuprajiło, jeho do zastojnstwa premiera powołać. Ze 126 ludowych zastupnikow bě runje 62 za Haradinaja hłosowało. Na konstelaciju dźiwajo, zo wotwisuje nowy šef kabineta – přisłu­šacy bjeztoho tak mjenowanej wójnskej frakciji – wot hłosow zastupnikow ser­biskeje mjeńšiny, knježi powšitkowne měnjenje, zo su konflikty wěste. Tak ma so na přikład za to, zo serbiska mjeńšina swoje wobdźělenje na knježerstwje za to wužije, zadźěwać předwidźanemu natwarej wójska.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND