Nowiny mjeńšinow so na přichod nastajeja
Jónu wob lěto zetkaja so zastupjerjo mjeńšinowych nowin na generalnu zhromadźiznu organizacije Midas. Minjene dny je słowjenska nowina w Italskej, Primorski Dnevnik, schadźowanje w europskej kulturnej stolicy Nova Gorica/Gorizia organizowała.
Nova Gorica/Gorizia (SN/BŠe). Najwjetši nadawk mjeńšinowych nowin je, w jednotliwych krajach identitu swojeho luda zachować. Ćim wažnišo je, zo nowiny a časopisy prawidłownje wuchadźeja. Čłonojo redakcijow po cyłej Europje tónle nadawk swědomiće wukonjeja. Na lětnym zetkanju Midas je dobra składnosć za wuměnu wo tym, kak so nowiny na přichod a jeho wužadanja nastajeja. Na lětušej hłownej zhromadźiznje Midas w Słowjenskej/Italskej, hdźež běchu tež Serbske Nowiny zastupjene, dźěše předewšěm wo digitalnu transformaciju a kak redakcije z njej postupuja. Dale a wjace nowinow fokusěruje so na digitalne formaty, wozjewja podcasty abo kumštnu inteligencu zapřija.
Wuměna w nakładnistwje wažna
Redakciski system zeznali
Starosća so wo serbske radijo
Berlin (SN/mb). Přichod serbskeho programa rozhłosa RBB bě dźensa rano tema rozmołwy w Berlinje. W centrali zjawnoprawniskeho rozhłosoweho sćelaka za němsku stolicu a kraj Braniborsku zetkaštaj so z intendantku RBB, Ulrike Demmer, předsyda Domowiny Dawid Statnik a jednaćel narodneje organizacije Marcus Końcaŕ, nawoda běrowa třěšneho zwjazka Serbow w Delnjej Łužicy. Hladajo na naprawy rbb za zniženje kóštow starosća so Serbja njedosahaceho personelneho wuhotowanja Bramborskeho serbskeho radija w přichodźe dla. Wjelelětna wjednica serbskeho studija Marion Stenselowa so kónc měsaca na wuměnk poda. Hač smědźa w přichodźe hišće wuměnkarjo podźělnje za RBB dźěłać, běše wotewrjene prašenje, kotrež je předsyda Domowiny w rozmołwje narěčał.
Wupisanje za naslědnistwo dotalneje wjednicy dale běži. Je trěbne, tute dźěłowe městno bórze wobsadźić, zwurazni Dawid Statnik napřećo intendantce. Nimo toho je na to skedźbnił, zo njesmědźa naprawy lutowanja w sćelaku dźěłakmanosć małeje serbskeje redakcije negatiwnje wobwliwować.
Studijo LUCIJA předstaji seriju „Kalajdoskop časowych swědkow“
Zažnu nazymu lěta 2024 je so team studija LUCIJA, skutkowacy w nošerstwje Serbskeho šulskeho towarstwa (SŠT), prěni raz na puć podał k swědkam časa, kiž na zajimawe a čiłe wašnje wo serbskej zašłosći rozprawjeć wědźa. Mjeztym je jich dźesać. Z dotalnych z kameru nahrawanych interviewow je team LUCIJE 80 klipow stworił, kotrež krok po kroku w socialnych syćach wozjewi. Z tym ma tež młódša generacija přistup k dožiwjenjam a dopomnjenkam serbskich ludźi na podawki zašłosće, kotrež oficialny stawiznopis ilustruja. Ale tež k našemu časej so wupraja.
Zeleny štwórtk studijo LUCIJA prěnje portrety na web-stronje www.kalajdoskop.de wozjewi. Z tym móže sej je kóždy zajimc wšudźe a kóždy čas wobhladać. Nimo na kanalu Youtube šěri so projekt tež na instagramje LUCIJE.
Njejedna pak so wo profesionelnje zwobraznjowacu dokumentaciju kaž w telewiziji, ale skerje wo wurězki z interviewow – zdźěla traja jenož mało sekundow –, w kotrychž swědk cyle wosobinsce, cyle subjektiwnje wo podawkach powěda.
Podpěruje zjawnostne dźěło LND
Dušan Šołta podpěruje hižo měsacaj team Ludoweho nakładnistwa Domowina (LND) jako manager za marketing a zjawnostne dźěło. 43lětny Budyšan ma hłownje medijowe dźěło a nakładnistwowe publikacije na starosći. Nimo toho spjelnja nadawki za knižny wobłuk. Aktualnje přinošuje z kreatiwnymi idejemi k zhotowjenju noweje knihi składnostnje 800. jubileja Chróšćanskeje wosady a přewodźa proces wozjewjenja.
Dušan je serbšćinu, matematiku a chemiju studował a njeskutkuje powołansce jenož w Budyšinje, ale tež w Lipsku a Drježdźanach. Jako swobodny docent na wšelakich uniwersitach podawa kursy wo redukowanju stresa a kedźbnosći. Z tym podpěruje wón docentow, wučerjow a studowacych, wučo jich, kak móža wědomišo a spušćomnišo ze stresom wobchadźeć. Zo by so wobstajnje dale kubłał, bě Dušan časćišo we wukraju po puću. Na přikład je so na kursach w Francoskej, Indiskej, Čěskej, Pólskej kaž tež w Nepalu wobdźělił a tam swoje znajomosće rozšerił.
Dźěła w „pupku swětnišća“
Socialni asistenća su na serbskich šulach přewšo witani. Wšako su wučerjam sylna podpěra. Jedna z nich je Lucija Bukowa z Pěskec. 27lětna je na katolskej wyšej šuli w Berlinje socialne dźěło studowała po tym, zo je na Budyskim Serbskim gymnaziju maturowała. „Moja mać je mi rjekła, zo je dźěło na socialnym polu přewšo dźakowne“, tak wona powěda, „a sym spěšnje zwěsćiła, zo mam wulke wjeselo při dźěle ze staršimi ludźimi.“ Wona je wšelake praktika na socialnym polu wukonjała a w Połčničanskej Hrodowej klinice w socialnej słužbje skutkowała. Loni pak je rodźenu Wěteńčanku poskitk z Chrósćic wabił. „Mam nětko swoje dźěłowe městno njedaloko ródneje wsy. Tam sej na staršiskim statoku z mandźelskim domske twarimoj.“ To pak njeje jenička přičina za jeje nawrót. „Mi so spodoba, zo ma na Chróšćanskej zakładnej šuli ,Jurij Chěžka‘ serbska rěč wosebje wulku hódnotu. Kóždy dźeń čaka z nowymi nadawkami, štož so mi jara spodoba. Wučerjo runje tak kaž šulerjo mi dowěrjeja a nimam ženje wostudu.“
Serbja w dobje digitality
Choćebuz (SN/bn). Tema „Praktiki“ zahaji minjeny pjatk druhi dźeń foruma „Serbske žiwjenske rumy w digitalnej dobje“ (Serbske Nowiny rozprawjachu). Direktor Serbskeho instituta (SI) Hauke Bartels na to pokaza, zo małe rěče stajnje tež mało datow woznamjenjeja. Ćim wažniša je tuž kwalita, kotraž pak hodźi so jenož „z kwalifikowanym personalom zaručeć, na čimž pak často klaca“. Robert Lorenc (SI) předstaji staw nastawaceho kulturneho registra. Wulke wužadanje je „falowaca zhromadna strategija digitalizacije předewšěm nastupajo zwěsćenje inwentara małych muzejow a domizniskich stwow“. Alf-Christian Schering (SI) wuzběhny, zo njeměłoj so „digitalita a digitalizacija zaměnić“. Daniel Zoba (Digiserb) kritizowaše, zo so hižo eksistowace poskitki lědma wužiwaja: „Hrozy strach, zo so online tak na jendźelšćinu zwučimy, zo budźe nawrót do serbšćiny jara ćežki.“ Lina Franken (Uniwersita Vechta) namjetowaše jednotny standard za zwěsćenje datow a zo měło so přichodnje wo tym rozmyslować, kak hodźała so na přikład komunikacija w socialnych syćach archiwować.
