Reje a spěwy na předwječoru kermuše
Hórki (aha/SN). Do cyłkownje wot Załožby za serbski lud planowanych lětušich 14 nazymskich koncertow w Hornjej a Delnjej Łužicy je Serbski folklorny ansambl Wudwor a z nim spěwna skupina Přezpólni cyłkownje pjeć razow zapřijaty. Minjeny pjatk, na předwječoru Hórčanskeje kermuše, móžeše woblubowanej kulturnej cyłkaj předsydka tamnišeho agilneho wjesneho towarstwa Katharina Jurkowa na žurli Smolic statoka witać. Po tym zo běchu Hórčenjo loni w swojej wsy prěni raz ze skupinu Wólbernosće wuhotowane zarjadowanje dožiwili, su so lětuše naročne wočakowanja wjace hač 50 wopytowarjow znowa spjelnili. K zazběhej zarejwa šěsć porow dorostoweje skupiny – holcy w katolskej narodnej drasće – polonezu a na to štyri pory wulkeje skupiny temperamentnu Cypowu reju.
Čitajće w nowym rozhledźe (28.10.16)
W nowym Rozhledźe čaka na čitarja znowa pisana paleta přinoškow. Dušan Šołta praša so hladajo na septemberske rozestajenja mjez tudyšimi namócnymi a ćěkancami w Budyšinje za tym, kak móžemy z njeměrom wobchadźeć. Julija Šmidtojc rozkładuje, čehodla so runje tema ćěkancow w Němskej za wuknjenje serbskeje rěče hodźi a kak móžeš lyriku w dźěle ze šulerjemi zasadźeć. Dalši lyriski tekst Fryca Liba „Spomnjeśe“ njech wubudźi zajim za jeho nowu zběrku delnjoserbskich basni „Bóśon z mosta“.
Z mytologiju je so Wojciech Wochna zaběrał. Wón předstaja Radegasta z wida wuměłskich mytologow. Na zakładźe atributow Radegasta na rozdźělnych grafikach a reliefach přepytuje Wochna, hač mějachu Słowjenjo jeho za boha.
Měrćin Wjenk wěnuje so w swojim přinošku najaktiwnišej band serbskeje twjerdeje hudźby, DeyziDoxs z Wotrowa. Zhladuje na stawizny skupiny, jeje hudźbu a runje tak na teksty a temy, kotrež wona w spěwach wobjednawa.
Wjacori farske městno njedóstali
Zjawny přednošk wčera w Rörscheidtowej bašće zaběraše so z prašenjom, kajke bě połoženje dorosta ewangelskich fararjow we 18. lětstotku. K tomu předstaji referent Friedrich Pollack ze Serbskeho instituta žiwjenje fararja Johanna Petricha.
Budyšin (CS/SN). Pjeć króć bě so Johann Petrich wot lěta 1787 do 1808 njewuspěšnje wo městno ewangelskeho fararja požadał. Posledni raz – to bě hižo nimale połsta – prócowaše so wo městno fararja w Kotecach pola Wósporka a njeměješe hižo šansu młódšeje konkurency dla. Kaž Friedrich Pollack přitomnym wčera wuswětli, bě cyklisce widźane jónu wjac a jónu mjenje akademikarjow. Při sylnišim naprašowanju, dokelž bě snano farar schorjeł abo wumrěł, zapisowaše so na teologiskich a filozofiskich fakultach wyšich šulow abo uniwersitow wjace kandidatow. Wjacori z nich njejsu nihdy farske městno we wosadach dóstali.
Tež dźěsći knižnu premjeru Protyki sobu wuhotowałoj
Bukecy (SN/CoR). Jednaćelka Ludoweho nakładnistwa Domowina Marka Maćijowa je wčera wječor na wosadnej žurli Bukečanskeje ewangelskeje fary něhdźe 20 zajimcow na knižnu premjeru bestsellera swojeho domu, Serbskeje protyki, witała. „Wjeselu so, zo móžemy lětsa w Bukecach z hosćom być“, wona rjekny a dźakowaše so redaktorej Protyki Pětrej Šołće kaž tež lektorce Katrin Čornakec za poradźenu publikaciju, kotraž je tónraz wosadnej wsy na narańšej mjezy serbskeho sydlenskeho ruma wěnowana. Dźak dale dał je Šołta hnydom Bukečanskemu angažowanemu Serbej Arndej Zobje a rjekny: „Wón je mi jako eksperta za kónčinu z bohatymi, nic jeno serbskimi stawiznami z dobrej radu při zestajenju knihi poboku był.“
Domiznu sej zbližić
Na knižnych wikach w Krakowje
Eksistuje serbska aktowa fotografija?
Něhdźe dwaceći zajimcow je sej wčera w Budyskim Serbskim muzeju we wotewrjenym rozmołwnym kole ze simultanym přełožkom k temje „Fotografija jako dokument a dopomnjenka“ nazhonjenja wuměnjało a wo wuznamje fota tež w dźensnišim času diskutowało.
Fryco Kitlaŕ
Wo spomóžnym žiwjenju a wuhlu
Choćebuz (SN/CoR). Mjeztym hižo štwórty raz přeprošatej Braniborska techniska uniwersita (BTU) Choćebuz-Zły Komorow a Serbski institut 26. nowembra na konferencu, na kotrejž „spomóžne (serbske) žiwjenje“ w srjedźišću steji. Kaž loni podpěruje ju tež lětsa Załožba Rosy Luxemburg. Tónraz chcedźa so pod hesłom „Wuwiwanske perspektiwy za Łužicu“ na senatowej žurli Choćebuskeje BTU přichodej kónčiny – wosebje po wuhlu – wěnować. „Wšudźe hladaja na hospodarske spěchowanje – chcemy krok wróćo stupić a kulturne potenciale Łužicy do srjedźišća stajić“, rěka w přeprošenju.
Po zahajenskim čitanju Róže Domašcyneje přednošuje dr. Lutz Laschewski z katedry za socialnowědomostne prašenja za wobswět BTU wo kulturnej identiće jako problem abo potencial za regionalne wuwiće. Dr. Fabian Jacobs přinošuje Slepjanske wobkedźbowanja, Dagmar Schmidt z towarstwa Łužiske perspektiwy rozmysluje wo planje B za Łužicu a dr. Měrćin Wałda předstaji aktualne wuwiće iniciatiwy Serbski sejm.
Hłownych wójnskich złóstnikow zasudźili
W oktobru 1946 skónči so w Nürnbergu z wuwjedźenjom smjertnych wusudow prěni proces přećiwo němskim hłownym wójnskim złóstnikam. Knježerstwa USA, Sowjetskeho zwjazka, Wulkeje Britaniskeje a Francoskeje běchu 8. awgusta 1945 rozsudźili, mjezynarodne sudnistwo z wobskóržbnikami a wosom sudnikami štyrjoch dobyćerskich krajow wutworić. Wone je 218 dnjow přećiwo 22 hłownym wójnskim złóstnikam jednało, štož dokumentowaše w 42 zwjazkach.
Hłowny złóstnik čisło 1. wjednik NSDAP a němskeho stata Adolf Hitler, kaž tež reichski šef SS Heinrich Himmler, propagandowy minister a bohot Berlina dr. Joseph Goebbels njeběchu mjez wobskorženymi, dokelž běchu sej žiwjenje wzali. Krótko do zahajenja procesa w awgusće 1945 je so tež reichski organizatoriski nawoda NSDAP a šef nacistiskeho winowatostneho dźěłarnistwa Robert Ley sam morił. Hłowny reprezentant wójnskeje industrije Gustav Krupp von Bohlen und Halbach njebu ćežkeho schorjenja dla wobskorženy.
