Wotlěwa tu na wobrazu Rahel Zelnakec, Xenia Špitankec, Marie-Monique Templec, Matej Dźisławk a Aquina Žurec.
Fota: (2x) Jan Bogusz, (2x) Matej DźisławkFotografiskaTuchwilu móža sebi zajimcy w Praskim Serbskim seminarje w Praze wustajeńcu fotografijow Mateja Dźisławka wobhladać. Wone nastachu w ramiku jeho projekta Studijo Lipsk, spěchowaneho přez fonds simul+ z 10 000 eurami. Serija fotografijow pokazuje młode žony, kotrychž drasta zwjazuje elementy serbskeje narodneje drasty z načasnymi stilemi mody. Wobrazy su zdobom ze wšelakimi barbami a formami wobdźěłane.
Na wuchodźowanju po Łužiskim parku błudźenkow Wochozy móža sej wopytowarjo pychu barbow přeco znowa wotkrywać. Holanska sonina Erika a błudźenk Skandy wodźitej jich tam po nowej šćežce dožiwjenjow. Drježdźanski inženjerski běrow přiroda a kubłanje je tule wučbnu šćežku wuwił.
Sym Jadwiga a dźěłach lěto w Grjekskej. Loni kónc měrca požadach so pola organizacije DJiA wo to, wukonjeć dobrowólne socialne lěto. Cyły projekt na kupje Rhodos so wot němskeje žony Rose Pakakis organizowaše.
Dokładnje dźěłach dźesać měsacow w starowni a w domje za zbrašenych dorosćenych a dwaj měsacaj w domje za zbrašene dźěći. Dźěło w starowni njesłušeše stajnje k dźěłu dobrowólnych. Hakle wot lěta 2019 su tam pomocnicy zasadźeni. Rose bě spóznała, zo je tež w starowni pomoc trěbna.
Juliane Hübenthalec (19) pochadźa ze Šunowa a jeje wuj Daniel Dinar (24) z Nowoslic. Tučasnje bydlitaj wonaj w kanadiskim měsće Whitehorse, stolicy regiona Yukon z něhdźe 30 000 wobydlerjemi. Čehodla běše puć młodostneju runje do sewjeroameriskeho kraja wjedł a što móžeštaj w zašłym času wšitko dožiwić, wo tym je so Jan Bogusz z nimaj rozmołwjał.
Waju žiwjenje w Kanadźe je zwjazane z wěstej pjekarnju. Što so za tutej stawiznu dokładnje chowa?
J. Hübenthalec: „Alpine Bakery“, tak rěka pjekarnja we Whitehorsu, kotraž bu před wjace hač 30 lětami wotewrjena. Wosom ludźi, mjez druhim tež mojej staršej, tu dźěła. Hač na jednu wosobu wšitcy z Němskeje pochadźeja. Mojej staršej staj sej žiwjenski són spjelniłoj, jako w lěće 2021 jako cyła swójba do Kanady wupućowachmy.
Danielo, čehodla sće Wy potom loni tež do Kanady slědował?
Posoł nalěća
při Radušanskim młynje
Archiw Berlinskeje Akademije wuměłstwow (AdK) je najwuznamniši interdisciplinarny archiw za wuměłstwo a kulturu moderny w němskim rěčnym rumje. Jeho centralny nadawk je, wuměłsce a kulturnostawiznisce wažne archiwy, zběrki a twórby ze wšěch wuměłskich spartow časa po 1900 nabyć, katalogizować a wědomosći kaž tež zajimowanej zjawnosći k dispoziciji stajeć. Z Kita Lorencowym archiwom jako nětko šestym jeničkim awtorej wěnowanym wobchowanišćom pod třěchu akademije je „dospołny wobstatk manuskriptow a korespondency awtora“ w stolicy Němskeje přistupny. Na tym městnje wozjewjamy wurězk ze swjedźenskeje narěče nawodnicy sekcije literatura AdK Kerstin Hensel składnostnje wotewrjenja archiwa 21. měrca.
Pedagogiska fakulta Jana Evangelisty Purkynjoweje uniwersity w Ústíju nad Labem je wudała druhu knihu swojeho sobudźěłaćerja Zdeněka Valenty. Prěnička rozjimaše korespondencu Arnošta Muki z Čechom Adolfom Černým, nowostka měri so na Josipa Milakovića (1861–1921). Chorwat narodźi so w Samoborje blisko Zagreba. Njedostudowawši bohosłowstwo sta so z nowinarjom. Lěta 1887 złoži wučerske pruwowanje za měšćanske šule a přistaji so jako pedagog w Bosnje. Basnješe a přełožowaše ze słowjanskich rěčow.
Zajim Juhosłowjana za Serbow bě Adolf Černý we wobłuku wopyta Sarajewa w nalětniku 1899 zbudźił. Wón sposrědkowa jemu pisomny zwisk k Muce. Wuwiwaca so korespondenca wopřijima 114 publikowanych dopisow a dopisnicow.
W serbskej literaturje chowaja so mnohe drohoćinki, na kotrež znowa skedźbnić je trjeba, zo njebychu so pozabyli.
Wotpowědne impulsy chce awtorka
serbskim čitarkam a čitarjam z rjadom „Znowa čitała“ dawać.
Hižo dlěje hač 40 lět čitam delnjoserbski tydźenik Nowy Casnik. Skazach sej abonement, dokelž chcych delnjoserbšćinu znajmjeńša pasiwnje wobknježić a so prawidłownje wo Delnjej Łužicy informować. Woboje je so tak někak radźiło. Přez dźěło w nakładnistwje a wězo přez Nowy Casnik so delnjoserbskemu swětej bližach a zwiski so w běhu lětdźesatkow pohłubšichu. Tež literatura ma na tym swój podźěl. Wo Minje Witkojc sym na tutym městnje hižo pisała. W lěće 1991 wuńdźechu dopomnjenki Herberta Nowaka „Moje pocynki a njepocynki“. Cyłu delnjoserbsku knihu sej přečitać njebě tak jednore kaž z nowinskim artiklom. Dyrbjach so mócnje napinać. Ale kniha je do kapitlow rjadowana, je w dobrej ludowej serbšćinje a ze sebjeironiju a humorom napisana. To čitanje w nowej rěči nimoměry wolóžuje.
„Seś“ (delnjoserbsce: syć) je iniciatiwa, wutworjena ze zaměrom, „styki mjez serbskimi wuměłčemi a wuměłcami kaž tež kulturnicami a kulturnikami z cyłeje Łužicy tworić, zo bychu so wuměnjeli, podpěrali a zhromadne projekty wuwiwali a zwoprawdźeli“. Na lětušim, dwudnjowskim zetkanju pod hesłom „SEŚ 2023“ spočatk nalětnika w Budyšinje wobdźělichu so něhdźe 20 akterkow a akterow, kotřiž na rozdźělnych polach na přikład hudźby, literatury, designa a/abo awdiowizuelneho wuměłstwa skutkuja. Nimo toho běchu towarstwa Dźěłań dźeń, barakka a Meta Solis, Kolektiw Wakuum, iniciatiwa Bautzen.Rocks, Ludowe nakładnistwo Domowina, Łužiski institut a sakska społnomócnjena za serbske naležnosće Madlena Malinkec zastupjeni (SN rozprawjachu).