Pytaja znowa za rozrisanjom
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD), hospodarski minister Robert Habeck (Zeleni) a financny minister Christian Lindner (FDP) su so znowa w kanclerskim zarjedźe zetkali, zo bychu krizu amploweje koalicije rozrisali. Minjene dny je Scholz wjackróć na małe zetkanja přeprosył, zo by wo přichodźe koalicije rěčał. Srjedu wječor so wjetši koaliciski wuběrk w kanclerskim zarjedźe zeńdźe. Tohorunja so předsydźa strony wobdźěla. Koalicija předewšěm zwady wo hospodarskej politiki wjedźe. Wšelake zeńdźenja a wozjewjene dokumenty su konflikt dale přiwótřili.
Do rozsudneho posedźenja wuběrka za zwjazkowy etat 2025, 14. nowembra, dyrbja hišće njejasne pozicije rozrisać. Po wuprajenjach Habecka dyrbi so koalicija napinać, zo by krizu zmištrowała. Wón wuzběhny, zo je wokomiknje najšpatniši čas za zwrěšćenje knježerstwa, hladajo na hospodarske połoženje w Němskej, wotměwace so wólby prezidenta USA a połoženje w Ukrainje.
Wobrónjenych teroristow zajeli
Karlsruhe (dpa/SN). Zwjazkowe statne rěčnistwo je wosom pozdatnych prawicarskich teroristow w Sakskej a Pólskej zajeć dało. Runočasnje su něhdźe 20 objektow přeslědźili, zarjad w Karlsruhe zdźěla. Tež w Awstriskej je policija objekty přepytowała.
Zwjazkowe statne rěčnistwo wobskorženym wumjetuje, zo přisłušeja „Sakskim separatistam“. Skupina eksistuje wot nowembra 2020 a wobsteji z něhdźe 20 militantnych čłonow. Jich ideologija je wot rasistiskich, antisemitiskich a zdźěla apokalyptiskich předstawow postajena. Zjednoćenstwo z toho wuchadźa, zo so Němska jako stat a towaršnosć bórze sypnje. Potom chce skupina z pomocu brónjow wšelake kónčiny w Sakskej a dalšich zwjazkowych krajach zdobyć a tam „na nacionalsocializm wusměrjeny stat“ natwarić. Njelube skupiny ludźi chcedźa wusydlić. Za to su sej pječa hižo brónje wobstarali a wospjet z nimi zwučowali. Zajatych chcychu dźensa a jutře sudnikej předstajić. Na akciji bě so wjace hač 450 zastojnikow policije wobdźěliło.
Kónčny spurt do rozsuda
Kamala Harris a Donald Trump wo njerozsudźenych wolerjow wojowałoj
Washington (dpa/SN). W boju wo Běły dom staj Kamala Harris a Donald Trump wčera hišće wo hłosy w snano rozsudnych zwjazkowych statach USA wojowałoj. Demokratka Harris je so za štyri zarjadowanja do wažneho „swing stata“ Pennsylvania, republikan Donald Trump přidatnje hišće do North Caroliny a Michigana, hdźež njeje wuslědk wólbow tohorunja hišće wotwidźomny. Bě to poslednja šansa wobeju kandidatow, swojim wolerjam poselstwo posrědkować. Dźensa ludźo w USA doskónčnje rozsudźa, štó kraj přichodne štyri lěta nawjeduje. Tež za Němsku a Europu su wólby we wšelakim nastupanju směrodajne.
Čorno-běłe njedosaha
Njewěm, kak sće wy rozprawy wo wólbnym boju w USA začuwali. Mi bě wšo jenož „čorno-běłe“. Donald Trump – strašny djaboł a Kamala Harris – wumóžerka swěta. Čehodla poprawom?
Donalda Trumpa jako prezidenta tola hižo raz mějachmy. Wěmy, što mamy wot njeho wočakować. Zo hrozy wón němskemu a europskemu hospodarstwu z wysokej danju na importy, ničo nowe njeje. Na druhim boku jeho runje dźěłaćerjo w USA wola, dokelž so nadźijeja, zo wón hospodarstwo kraja dale sylni a tak tež jich žiwjenje polěpši. Što je na tym špatne?
Kamale Harris bych so rady prašał, hdźe je wona minjene štyri lěta była. Što je wona přinošowała, krawne konflikty na swěće skónčić, w Ukrainje abo w Gazaskim pasmje? Jeli wona z politiku swojeho předchadnika Joewa Bidena pokročuje, wostanje wšitko kaž dotal. Medije tak činja, jako njeby ničo wažnišeho było hač wólby w USA. Tam něchtóžkuli ani njewě, hdźe Němska leži. Marko Wjeńka
Wudospołnjenje
Nowy štom na hrajkanišću sadźili
Azylowe pady so dale kopja
Drježdźany (dpa/SN). Ličba skóržbow w azylowych naležnosćach na sakskich zarjadniskich sudnistwach w Drježdźanach, Kamjenicy a Lipsku spochi rozrosće. „Tendenca je raznje přiběraca“, rěčnik Budyskeho wyšeho zarjadniskeho sudnistwa na naprašowanje medijow zdźěli. Kónc septembra mějachu tam 5 844 nowych próstwow, 400 wjace hač lěto do toho. Hač do kónc lěta drje ličba skóržbow na 6 000 rozrosće.
Rozsudam zwjazkoweho zarjada za migraciju a ćěkancy spjećuja so w najwjace padach ludźo z Venezuele, dokelž jich pady w Sakskej koncentruja, ale tež ze Syriskeje, z Turkowskeje, Afghanistana a Irana. Po informacijach sudnistwa personalne wobsadźenje zarjadniskich sudnistwow nawalej dźěła dawno hižo njewotpowěduje. Situacija wuskutkuje so tež negatiwnje na druhe wobłuki. Mjeztym traje wobdźěłanje spřećiwjenjow přerěznje 18,5 měsacow, štož je wjace hač w zwjazkowym přerězku.
Wobćežne je połoženje tež w Lipsku, hdźež koncentruja wot meje pady turkowskich požadarjow azyla. Tuchwilu kopi so tam 1 200 skóržbow.
To a tamne (05.11.24)
„Zesmudźene zadki“ chcedźa so wobydlerjo małeje francoskeje wsy na wuchodźe kraja wotnětka mjenować. Swojorazny wuraz je so při dwaj tydźenjej trajacym wothłosowanju mjez wobydlerjemi wsy Olley na kóncu přesadźił. Po informacijach wjesnjanosty je so 89 z cyłkownje 200 wobydlerjow wobdźěliło. 42 hłosow měješe na kóncu „cul brûlé“.
Kanonu na připowěšaku awta namakali su policisća njedaloko němsko-belgiskeje mjezy. Dokelž njemóžachu zastojnicy zwěsćić, hač njeje bróń tola hišće wužiwajomna, kanonu najprjedy raz sćazachu. 60lětny šofer rjekny, zo je zahority zběrar starych brónjow a zo je kanonu za 9 000 eurow w Belgiskej kupił. Fachowcy dyrbja nětko zwěsćić, hač je kanona wotpowědujo předpisam znješkódnjena. Porjadnje přiwjazana wona na připowěšaku bě, zastojnicy wobkrućeja.
Žadanja serbskeho ludu na koaliciske jednanja Sakskeje 2. dźěl
4. Digitalizacija a spěchowanje serbskeje rěče
Pozadk: Digitalizacija skići wulku šansu, serbsku rěč tež w přichodźe zaručić. (...) Wosebje w načasnej informaciskej a komunikaciskej technologiji je serbšćina cuze zapřijeće. Prosymy statne knježerstwo wo to, nas w tym zmysle aktiwnje – tež financielnje – podpěrać.
Žadanja: – wužiwanje serbskeje rěče na globalnych platformach: Přikładej Microsoft Corporation sćěhujo dyrbi so serbska rěč tež na platformach kaž na př. Google a Apple integrować, zo by so efektiwnje jako komunikaciska, informaciska a datowa rěč wužiwała.
– spěchowanje modernych rěčnych technologijow: Wuwiće systemow za awtomatiske přełožowanje a spóznawanje serbšćiny dyrbi so spěchować. (...)
5. Mjeńšinowa politika na krajnej a zwjazkowej runinje
Pozadk: Serbski lud je jedna ze štyrjoch awtochtonych narodnych mjeńšin w Němskej. Trjebamy sylniše prawniske zaručenje na krajnej a zwjazkowej runinje, za škit a spěchowanje awtochtonych narodnych mjeńšin w Němskej .
Zahaja koaliciske jednanja
Podstupim/Erfurt (dpa/SN). Po dołhim sonděrowanju su dźensa w Braniborskej a Durinskej koaliciske jednanja k wutworjenju noweju krajneju knježerstwow zahajili. W Podstupimje chcetej SPD ministerskeho prezidenta Dietmara Woidkeho a Zwjazk Sahry Wagenknecht knježerstwowy zwjazk wutworić. W Erfurće jednaja CDU, SPD a BSW w samsnej naležnosći. Knježerstwowe wobdźělenje BSW by nowostka w Němskej była.
Trump tuka na wobšudnistwo
Washington (dpa/SN). Republikanski kandidat za prezidenta Donald Trump je minjeny kónc tydźenja něšto dnjow do wólbow w USA hižo raz na to tukał, zo móhła móžna wólbna poražka wuslědk manipulowanja a wólbneho wobšudnistwa być. Na zarjadowanju w staće Pennsylvania mjenowaše wón demokratow „demonisku stronu“, kotraž při wólbach wobšudźi. Dobyćer wólbow je po jeho słowach hišće we wólbnej nocy znaty.
Ze swětnišća so nawróćili
