Bórze zaso dosć wučerjow
Bertelsmannowa załožba wuwiće zakładnych šulow přepytowała
Gütersloh (dpa/SN). Njedostatk wučerkow a wučerjow na zakładnych šulach je po trochowanju kubłanskich fachowcow hižo w přichodny šulskim lěće w dalokej měrje přewinjeny. Dokelž je so naposledk zaso mjenje dźěći narodźiło hač do lěta 2021, wuchadźa dźensa předpołožena prognoza Bertelsmannoweje załožby z toho, zo změja na zakładnych šulach přichodne lěta zaso přiběrajcy přewjele wučerkow a wučerjow. Hač do lěta 2035 budźe samo 45 800 wukubłanych pedagogow wjace k dispoziciji, hač na kubłanišćach trjebaja.
Ryzy matematiska přewaha wotchadnikow njerěka, zo budu wučerjo bjezdźěłni, awtoraj přepytowanja Klaus Klemm a Dirk Zorn potwjerdźitaj. Politika dóstanje móžnosće, kwalitu kubłanja polěpšić, štož dźensa hišće nimaja. Tak móhli wučerjow za natwar cyłodnjowskich poskitkow wužiwać abo wjace personala w šulach ze socialnje napjatymi wobstejnosćemi zasadźić. Nimo toho awtoraj namjetujetaj, wučerjow zakładnych šulow tež za dźěło w pjatych a šestych lětnikach wukubłać.
To a tamne (25.01.24)
Hnydom dwě wobchadnej zražce zawinował je 86lětny šofer wosoboweho awta w Werdauwje w Šwikawskim wokrjesu. Muž bě spočatnje přez wobchadnu kupu zajěł a sej při tym spódk awta roztorhał, na čož wolij motora wuběža. Zastał pak wón njeje, ale je hišće dwaj kilometraj dale jěł. Jězba so hakle skónči, jako wón do murje zahrodki zrazy. Muža dowjezechu do chorownje. Wěcna škoda wučinja po prěnim trochowanju 10 000 eurow.
Wo wunamakarju butroweje kokoški – sobu najwoblubowanišeje jědźe w Indiskej, dyrbi nětko sudnistwo rozsudźić. Wulke předewzaće gastronomije twjerdźi, zo je jědź jako prěnje w kraju poskićowało, žadajo sej wotškódnjenje 220 000 eurow wot konkurency, hdyž dale to samsne twjerdźi. Zwada zaběra mjeztym ludźi na wobydlerjach najbohatšeho kraja swěta tež internetnje
Zaso stawk GDL
Budyšin (SN). Dźěłarnistwo lokomotiwnikow Němskeje (GDL) wospjet stawkuje a to wot dźensnišeho hač do póndźele, 29. januara, 18 hodź. GDL žada sej nowe tarifowe zrěčenje z tydźensce 35 město 38 dźěłowymi hodźinami z jenakej mzdu. Němska železnica (DB) je dotal jeničce zniženje dźěłoweho časa wo hodźinu poskićiła.
We wuchodnych zwjazkowych krajach dyrbja so pućowacy z ćahom na masiwne wupady železniskich zwiskow w daloko- a bliskowobchadźe kaž tež w měšćanskim wobchadźe nastajić. DB chce nuzowy jězbny plan z busami a někotrymi železniskimi zwiskami zarjadować. Kóždy, kotryž je swoju jězdźenku hižo kupił, móže ju pozdźišo wužiwać. Krute wjazanje na zwisk je DB zběhnyła. Měsćenki móža kupcy darmotnje storněrować.
Sobudźěłaćerjo předewzaća Länderbahn (DLB), kotremuž mjez druhim tež Trilex přisłuša, njestawkuja. „Tući maja hižo wot lěta 2023 nowe tarifowe zrěčenje“, tak zdźěli předewzaće na swojej internetnej stronje. „Wšitke naše ćahi jězdźa po planje, njejsu-li čary stawka GDL dla blokěrowane“, tak dale informuje. To samsne zdźěli tež Srjedźoněmska regionalna železnica (MRB).
Ruske lětadło znjezbožiło
Moskwa (dpa/SN). Ruske wojerske transportne lětadło z pječa wjace hač 70 ludźimi je dźensa w Belgorodskej kónčinje njedaloko mjezy Ukrainy znjezbožiło. Tole zdźěla wonkowne ministerstwo w Moskwje. W mašinje typa Iljušin Il-76 bě dźewjeć čłonow wobsadki a 65 ukrainskich wójnskich jatych. Jich wočakowachu na planowanej wuměnje jatych. Informacije njejsu potwjerdźene. Ukrainski generalny stab je zražku lětadła wobkrućił.
Wusud za AfD pruwować
Berlin (dpa/SN). Po wusudźe Zwjazkoweho wustawoweho sudnistwa, skónčić statne financowanje bywšeje NPD, žadaja sej politikarjo wjacorych stron, wuskutki wusuda na AfD pruwować. Njemóže być, zo stat swojich přećiwnikow financuje, rjekny městopředsyda frakcije Zelenych, Konstantin von Notz, nowinarjam. Do toho bě zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) připowědźił, zo chcył wusud pruwować. Wicekancler Robert Habeck skedźbnja na wulke zakonske zadźěwki za zakaz stron a kónc jich financowanja.
Wo zastajencach rěčeć
Wjace hač 700 ludźi demonstrowaše přećiwo fašizmej a za ...
Weselsky: Dyrbja z hordeho konja
Berlin (dpa/SN). Po zahajenju šěsć dnjow trajaceho stawka pola železnicy žada sej dźěłarnistwo lokomotiwnikow GDL lěpše poskitki ze stron koncerna. „Němska železnica ničo druheho nječini, hač wšě žadanja stajnje zaso wotpokazać“, kritizowaše předsyda dźěłarnistwa Klaus Weselsky dźensa w rańšim magacinje sćelaka ZDF. Na prašenje, hdy chcyło dźěłarnistwo z koncernom zaso jednać, Weselsky rjekny: „Ručež je železnica z hordeho konja zalězła.“
Stawk lokomotiwnikow běchu wčera wječor w nakładnym wobchadźe zahajili. Wot dźensnišeho ranja tež wosobowe ćahi jenož hišće po nuzowym planje železnicy jězdźa (hlej tež pokiwy na 1. stronje). Weselsky zakituje stawk jako „poměrny, prawniski a dowoleny – tři elementy, kiž ma sudnistwo pruwować“.
Němska sćele helikoptery
Trump wažne předwólby dobył
Concord/Washington (dpa/SN). Bywši prezident USA Donald Trump je wažne předwólby za kandidata republikanow za prezidenta w zwjazkowym staće New Hampshire dobył. Tole rozprawjeja medije po wuličenju nimale wšěch wólbnych lokalow. Trump a něhdyša wulkopósłanča USA pola UNO Nikki Haley běštaj we wólbnym boju w małym zwjazkowym staće na wuchodnym pobrjoze raznej přećiwnikaj. Guwerner Floridy Ron DeSantis bě krótko do wothłosowanja swoju kandidaturu cofnył. Haley je Trumpej mjeztym gratulowała, zdobom pak rjekła, zo njeje bój hišće nimo. Za Haley by dobyće w New Hampshire wosebje wažne było. 52lětna, kotraž dyrbješe jako diplomatka konfrontacisku wonkownu politiku Trumpa na mjezynarodnym jewišću zastupować, je w zjawnym wustupowanju moderatniša hač jeje bywši šef a wustupuje tež retorisce mudrišo.
Kajka to alternatiwa?
Tak pomału dyrbimy drje so na mysličku zwučić, zo rěka přichodny prezident USA zaso Donald Trump. Přewulka je jeho nahladnosć mjez swojimi přiwisnikami, přesnadne su sympatije Američanow za Joewa Bidena. Kajki pak to zahubny signal młódšej generaciji w USA: Ludźo smědźa so rozsudźić mjez 77lětnym Trumpom, kotremuž dyrbiš woprawdźe wšitko přicpěwać, a 81lětnym Bidenom, kiž słuša poprawom do starownje. Wuskutki na mjezynarodnu politiku su zahubne.
W Němskej bliža so porno tomu wichorojte politiske časy do wólbow zwjazkoweho sejma 2025. Tuchwilne knježerstwo nima po aktualnych woprašowanjach žanu šansu wjace. Opoziciska CDU so runje sama zamurjuje a njeje z Friedrichom Merzom na čole žadyn symbol rozmacha a womłodźenja. Zdobom matej AfD a nowa runje załožena Unija hódnotow dosć chwile, so dale wuwiwać a sej nowych přiwisnikow zdobyć. Ně, wostudły přichodny čas zawěsće njebudźe. Marko Wjeńka
To a tamne (24.01.24)
Na wšěch 60 chłostajomnych njeskutkow nahromadźił je paduch, kotrehož su tele dny we Werdauwje pola Šwikawy lepili. Sudnik je jeho mjeztym do jastwa pósłał. 24lětny bě so na padustwa specializował a měješe dosć šěroki spektrum: Wón kradnješe wótřerěčaki, słuchatka a druhe elektroniske wěcy runje tak kaž kofej, palenc a žiwidła. Nimo toho je wospjet spytał, z falšowanymi pjenjezami zapłaćić. Policija móže jemu z nahrawanjemi kamerow tójšto padustwow dopokazać.
Hara a škrě elektriskeje piły su paducha kolesow w Berlinje-Friedrichshainje přeradźili. Wobydler Krachtoweje bě w nocy na wutoru w zadnim dworje stareho wjaceswójbneho domu haru słyšał a paducha wobkedźbował, kiž z aku-piłu runje rjećazowy zamk kolesa přerěza, při čimž škrě zalětowachu. Přiwołana policija móžeše paducha zajeć a koleso sćazać.
