Prěni krok dobry signal
Hišće w januaru rěkaše w našim wječorniku, zo so na wotewrjenskich časach Budyskeje SKI hač do lěta 2020 ničo njezměni. Nětko pak je so Załožba za serbski lud rozsudźiła, ju dwójce wob tydźeń hač do 18 hodź. spřistupnić. Załožba dale připowědźi, zo jedna so při tym wo prěni krok – přichodnje móhło k tomu dóńć, zo móža zajimcy poskitki institucije stajnje cyłodnjowsce wužiwać. Załožba pokazuje tu fleksibilitu a wolu, so realnym wobstejnosćam přiměrić. SKI dźě njeje zarjad, kotryž hodźał so po tež dźensa hišće knježacych a tehdy nic bjez skradźneje myslički koncipowanych pruskich prawidłach organizować, hdźež wobydler, ma-li raz chwile, často před zawrjenymi durjemi steji. Dobry tuž to signal. Přiwšěm měli perspektiwisce a bjezwuwzaćnje tež na wopytowarjow a turistow myslić, kotřiž sej kónc tydźenja do Budyšina wuleća.
Bosćan Nawka
Knižne wiki w Praze z rekordomaj
Praske knižne wiki skónčichu so wčera z nowym wopytowarskim rekordom. Mjez wjace hač 400 wustajerjemi bě wospjet tež LND. Wosebje zajim fachoweho publikuma na poskitku serbskeho nakładnistwa bě wulki.
Přistawowy swjedźeń wabił
„Nócne fantazije“ připosłucharjow zahorili
Budyšin (SN/bn). Z někotrymžkuli „brawo“ je stejo aplawděrowacy publikum wukon ansambla Chordophone a hosćej zawčerawšim, srjedu, na wupředatej žurli Röhrscheidtoweje bašty mytował. Na hrajnišću Serbskeho ludoweho ansambla bě smyčkowy kwartet – wiolinistka Bettina Witke kaž tež Arthur Malinowski na brači a wulkich serbskich huslach, Matthias Reichel na huslach a husličkach a cellist Helfried Knopsmeier – zhromadnje z rejwarjom SLA Martinom Pižgu a hrajerku Budyskeho Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła Lisu Čornakowej nowy program „Klinčace nócne fantazije“ předstajił.
Wo knihach a kniharni (11.05.18)
„Dobra kniha wotewěra čitarjej nowe, napjate swěty. Mjeztym zo čitar ćišćany dyrdomdej ‚dožiwja‘, so cyle njewědomje jara wobšěrnje wužaduje a spěchuje. Słowo- skład, wužiwanje rěče a zamóžnosć koncentracije su wažne faktory, kotrež so přez aktiwne rozestajenje z pismom pozitiwnje wobwliwuja a přiběraja“ (Rejzka Delenkec, „Čitanje je za dušu, štož je gymnastika za ćěło“, w: Serbska šula 2/2009, str. 53).
Hač wědźachu to hižo stari Egyptowčenjo? Znate znajmjeńša je, zo wužiwachu woni papyrusowe róle, kotrež mamy za najstarše předchadniki dźensnišeje knihi. Prěnje dopokazy pochadźeja z 3. lěttysaca do Chrystusa. Wot 1. lětstotka po Chrystusu sćěhowaše tak mjenowany Codex. Tón wobsteješe z wjacorych worštow pergamentoweje papjery, kotraž bu na woběmaj stronomaj popisana, sfałdowana a spočatnje z banćikom zwjazana, pozdźišo na stabilniše wašnje a z krućišej wobalku.
Wosebity stil jeho molerstwa mnozy wobdźiwaja
Zajimawa kabinetna wustajeńca z twórbami dr. Dietmara Wapplera
Často njeje kóždemu znate, kajcy dobri tworjacy wuměłcy w našim regionje skutkuja abo skutkowachu. Mjez nimi su a běchu tež ludźo, kotřiž so nimo swojeho hłowneho powołanja seršćowca přimachu a so profesionalnje a z cyłej dušu molerstwu wěnowachu. Jedyn z nich bě dr. Dietmar Wappler z Budyšina. Wo jeho wuměłskim skutkowanju móža so nětko zajimcy tworjaceho wuměłstwa we wosebitej wustajeńcy „Wusmužowa hora – dr. Wapplerej k 80. narodninam“, kotraž bu 31. měrca w Muzeju Budyšin wotewrjena, přeswědčić. Hač do 31. awgusta 2018 je přehladka zjawnosći přistupna. [Wusmužowa hora je 264 metrow wysoka wulkaniska hora w předkraju Hornjołužiskich hór njedaloko Wósporka, němsce Stromberg. – přispomnjenje redakcije]
Zajimawy puć k wuměłstwu
Dr. Dietmar Wappler njeje wšak šěrokej serbskej zjawnosći tak derje jako tworjacy wuměłc znaty, za to pak jako žónski lěkar w Budyšinje. Jeho mandźelska dr. Roswitha Wappler bě tež w Budyšinje znata žónska lěkarka. Hižo wjacore lěta na wuměnku so wona nětko w sprjewinym měsće kulturnje angažuje.
Slepjanski pokład powěsćow wobchować
Slepjanske towarstwo Kólesko je dwurěčnu knihu „Kak Slěpjańska cerkwja swój torm krydła“ wudało. Zběrka w němčinje a slepjanšćinje wopřijima dohromady 152 powěsćow.
Slepo (AK/SN). Z wobšěrnej zběrku chce towarstwo Kólesko powěsće ze Slepjanskeje kónčiny a Mužakowskeje hole wobchować. Tole wuzběhny předsyda Hartmut Hančo zawčerawšim na knižnej premjerje w ateljeju wuměłca Thomasa Schwarza w Slepom. Folklorna skupina towarstwa je zarjadowanje wobrubiła.
Kniha „Kak Slěpjanska cerkwja swój torm krydła“ wuńdźe w nakładźe 800 eksemplarow a wopřijima 152 powěsćow w slepjanšćinje a němčinje. Wona „je zdobom dalši přinošk za zachowanje našeje narěče“, Hančo rjekny. Wudaće spěchowała bě załožba Doma w Slepom, Rownom a Mułkecach, ilustracije su wot Rownjanskeho molerja, restawratora a stukatera Jörga Tauscha.
Mina Witkojc na słuchoknize
Folklorna lawina
Baršć (SN/bn). Mjeztym hižo 10. raz wuhotuje wokrjes Sprjewja-Nysa posledni kónc tydźenja junija Folklornu lawinu. Na třoch hrajnišćach w Lubnjowje, Bórkowach a Starej Darbni předstaji so wjace hač 300 akterow w dohromady štyrnaće wuměłskich cyłkach z jědnaće krajow. Najdlěši puć drje změja skupiny Kirakira Hikaru Arts z Japanskeje, Yong Ning Jin Tang z Chiny – tutej krajej so zdobom prěni raz na festiwalu wobdźělitej – a Les Folles Lambettes z Kanady. Nimo toho prezentuja so ansamble z Baskiskeje, Belgiskeje, Běłoruskeje, Českeje, Georgiskeje, Ruskeje, Šotiskeje a Turkowskeje. Bikulturnu a dwurěčnu Łužucu zastupować chcedźa Němsko-Serbski ansambl Choćebuz, dźěćacy a młodźinski ansambl Pfiffikus, tohorunja z delnjołužiskeje stolicy, kaž tež Serbski ludowy ansambl. Spěwarki a spěwarjo z Budyšina chcedźa zhromadnje z orchestrom a baletom we wobłuku zahajenja swjedźenja krótki folklorny program kołowokoło delnjoserbskeho nałožka łapanja kokota prezentować.
Histroriske pozadki powědančka Marje Kubašec
Budyšin (SN/bn). Najznaćiše powědančko Marje Kubašec „Row w serbskej holi“ je njedawno znowa w Ludowym nakładnistwje Domowina wušło. Kniha wopřijima originalny tekst kaž tež přełožkaj do němčiny a pólšćiny Lory Kowarjoweje resp. Aleksandera Widery. Nimo toho wobsahuje esej Trudle Malinkoweje, kotryž stawizniske pozadki jednanja wobswětluje. Wčera je něhdźe 30 zajimcow premjeru wudaća w Budyskej Smolerjec kniharni dožiwiło.
Anett Šołćic witaše přitomnych a pokaza jim dotalne edicije powědančka. Po tym přečita lektor noweho trojorěčneho wudaća Michał Nuk tekst Marje Kubašec, w kotrymž awtorka stawiznu pólskeho nućeneho dźěłaćerja za čas Druheje swětoweje wójny wopisuje.
