Lětsa dobre žně jabłukow

Freitag, 05. August 2022 geschrieben von:

Podstupim/Teltow (dpa/SN). Plahowarjo sadu w Braniborskej liča z dobrymi žnjemi jabłukow w tutym lěće. „Wočakujemy dobre do jara dobre žně“, rjekny jednaćel zwjazka plahowarjow, Andreas Jende, srjedu. Loni bě hubjeny wunošk po jeho podaćach něhdźe 18 800 tonow wunjesł, lětsa wočakuje wón něhdźe 25 000 tonow. Zazběh žnjow je w septembru.

Škody na jabłukach spalenja słónca dla su ratarjam wjace dźěła činili, njeměli pak wunošk čujomnje pomjeńšić, měnješe Jende, kiž so za sadowe plantaže tež dešća nadźija. Wón pak so boji, zo tuńše jabłuka z wukraja domjace wiki přepławjeja, dokelž na přikład burja w Pólskej swoje wudźěłki hižo kaž něhdy do Ruskeje předawać njemóhli. Jabłuka su po informacijach krajneho zarjada za statistiku najwažniše w braniborskim sadarstwje: Wone zabjeru ze 818 hektarami 59 procentow za štomowy sad wužiwaneje přestrjenje. 2017 bě jich 873 hektarow. W Braniborskej su po statistiskim zarjedźe hłowne plahowanske kónčiny za jabłuka we wokrjesach Podstupim-Srjedźna marka, Märkisch-Oderland kaž tež w Frankfurt nad Wódru.

Hašenski roboter w Berlinje

Freitag, 05. August 2022 geschrieben von:
W boju přećiwo wohenjej w Berlinskim měšćanskim dźělu Grunewald su dźensa ­rano dalšu techniku přiwjezli, mjez druhim tanki zwjazkoweje wobory a hašenski roboter (naprawo). Moderny nastroj je kmany, woheń samostatnje hašeć a hač do 2 500 litrow wody w mjeńšinje rozdźělić. Mjeztym maja woheń w dalokej měrje pod kontrolu, dźensa rano je so samo trochu dešćowało. Hłowny problem je rozbu­chanišćo, hdźež je woheń wudyrił. Tam leži tójšto stareje municije a sćazaneje ­pyrotechniki. Awtodróha w direktnym susodstwje wohnišća kaž tež železniska čara wostanjetej najprjedy raz zawrjenej. Foto: dpa/Christophe Gateau

Chorobny lisćik po telefonje

Freitag, 05. August 2022 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Hladajo dale wysoke ličby koronainfekcijow su choropisanja zjawow nazymnjenja dla wotnětka zaso ­ryzy telefonisce a bjez wopyta praksy móžne. To je zhromadny zwjazkowy ­wuběrk lěkarjow, chorobnych kasow a klinikow wčera rozsudźił, rěčnica zdźěli. Rjadowanje je najprjedy raz wobmjezowane hač do kónca nowembra.

Pacienća z lochkimi schorjenjemi hornich dychanskich pućow móža so z tym bjez wopyta praksy po telefoniskim dorěčenju z lěkarjom hač do sydom dnjow chori pisać dać. Tohorunja telefonisce móža potrjecheni choropisanje za dalše sydom dnjow podlěšić. Rjadowanje płaćeše hižo na spočatku koronapandemije, bě pak 1. junija hladajo na wotputane ­infekciske połoženje wuběžało. Mjeztym pak su ličby zaso přiběrali, rozłoži předsyda wuběrka Josef Hecken. Runočasnje zahaji so w přichodnych měsacach sezona nazymnjenjow a gripy. „Chcemy połne čakanske stwy w lěkarskich praksach a nastaće nowych infekciskich rjećazow wobeńć“, rjekny wón. Telefoniske choropisanje je jednore, wupruwowane a po cyłym Zwjazku jednotne rozrisanje za to.

To a tamne (05.08.22)

Freitag, 05. August 2022 geschrieben von:

Mylnje nuzowe borzdźidło ćahnył je ­dowolnikar z Bayerskeje w powjaznicy w Awstriskej a je tak wjetšu wuchowansku akciju zawinował. 50lětny z Nürnbergskeje kónčiny chcyše so při jězbje w powjaznicy Dachstein-Krippenstein njedaloko Obertrauna kruće dźeržeć. Při tym hrabny pak nuzowe borzdźidło. Tole njezawinowaše jenož hnydomny stop kabiny, ale tež techniski defekt. 38 pasažěrow dyrbjachu z powjazami wuchować.

Po šěsć tydźenjach su zhubjeneho muža z Němskeje na kupje Mallorca namakali. Policisća 61lětneho wuhladachu, kiž ­ćerpi na demencu. Mandźelska bywšeho policista bě doma w Sewjerorynsko-Westfalskej lisćinu muža namakała. Na njej bě wón napisał, što chcył w swojim žiwjenju hišće zdonkonjeć, mjez druhim jězbu na Mallorcu. Bjez kóždeho słowa bě muž do lětadła zalězł a wotlećał.

Woheń dale bjez kontrole

Donnerstag, 04. August 2022 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Woheń w Berlinskim měšćanskim dźělu Grunewald so dale bjez kóždeje kontrole rozpřestrěwa. „To nas starosća“ rěčnik wohnjoweje wobory dźensa rano zdźěli. Dotal dokładnje njewědźa, kak na rozbuchanišću wupada. W rańšich hodźinach bě tam k detonaciji dóšło, na čož bě woheń wudyrił. Po informacijach wohnjoweje wobory składuja tam staru municiju a pyrotechniku. Mjeztym su susodnu awtodróhu zawrěli a železniski wobchad přetorhnyli.

China manewry zahajiła

China (dpa/SN). China je dźensa z wulkim wotmachom wojerske manewry wokoło demokratiskeje kupoweje republiki Taiwana zahajiła. Wojerski komando chinskeho wójska zdźěla, zo na šěsć wšelakich městnach wokoło kupy třěleć zwučuja. Je to reakcija Chiny na wčerawši wopyt načolneje politikarki USA Nancy Pelosi w Taiwanje, kiž běchu w Pekingu raznje kritizowali. Zakitowanske ministerstwo Taiwana je wójsku mjeztym zasadźensku hotowosć přikazało.

Kanadźe so dźakowała

Po dwě lěće trajacej přestawce koronapandemije dla su festiwal heavy-metaloweje hudźby w schleswigsko-holsteinskim ­Wackenje wčera zahajili – k dujerskej hudźbje tamnišeje dobrowólneje wohnjoweje wobory. Hač do soboty koncertuja hudźbne skupiny na pjeć jewišćach. Z mjeztym 85 000 wopytowarjemi je festiwal najwjetši po wšěm swěće. Foto: dpa/Frank Molter

Nazymu zaso z nahubnikom

Donnerstag, 04. August 2022 geschrieben von:
Berlin (dpa/SN). K škitej před žołmu koronawirusa nazymu maja zwjazkowe kraje wot oktobra zaso winowatosće nahubnika postajić směć. To předwidźi ­naćisk zakonja za škit před infekcijemi, kaž zwjazkowe strowotniske a zwjazkowe ministerstwo justicy srjedu zhromadnje zdźělištej. Po cyłym Zwjazku ma tuž dale winowatosć nahubnika w busach, železnicy a lětadłach kaž tež znowa winowatosć nahubnika a testowanja w chorownjach a hladanišćach płaćić. Kraje maja same rozsudźić, hač nimo toho w zjawnje přistupnych nutřkownych rumach maski předpisuja. W hosćencach kaž tež na kulturnych a sportowych zarjadowanjach maja pak wuwzaća za testowanych, šćěpjenych a wustrowjenych płaćić.

Za nowu globalnu wěstotu

Donnerstag, 04. August 2022 geschrieben von:
Kijew (dpa/SN). Ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj je wójnu w Ukrainje do rjada dalšich mjezynarodnych konfliktow stajił a globalnu wěstotnu architekturu scyła jako njedosahacu kritizował. Tuchwilu rěča medije wo konfliktach na Balkanje, wo Taiwanje abo wo Kawkazu, kiž wšitke samsny fakt jednoća: „Globalna wěstotna architektura njeje fungowała“, rjekny Zelenskyj minjenu nóc w swojim widejowym poselstwje. Wěstotna architektura měła so tak natwarić, zo njemóhł žadyn stat teror jako srědk přećiwo druhemu statej zasadźić. Wuraznje kritizowaše Zelenskyj bywšeho zwjazkoweho kanclera Gerharda Schrödera, kiž bě so njedawno z ruskim prezidentom Wladimirom Putinom zetkał.

Poraženosć po smjerći lěkarki

Donnerstag, 04. August 2022 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowe knježerstwo je „hłuboko poražene“ na sebjemordarstwo wot přećiwnikow koronowych naprawow nadběhowaneje awstriskeje lěkarki Lisy-Maria Kellermayr reagowało. Rěčnik knježerstwa rjekny, zo je kanclerej Olafej Scholzej (SPD) a zwjazkowemu knježerstwu wosebita naležnosć, so zhromadnje z awstriskimi přećelemi přećiwo hidźe stajić. Hroženja, namóc a šćuwańcy měli najraznišo zasudźić, runje tež, hdyž měrja so přećiwo medicinskemu personalej a lěkarjam.

Němske wěstotne zarjady z awstriskimi zarjadami při přepytowanjach kooperuja. „Digitalna hida“ w interneće wostanje přehusto njechłostana, tak rěčnik.

Awstriska medicinarka bě so za šćěpjenje přećiwo koronje angažowała a bu měsacy dołho masiwnje wot přećiwnikow šćěpjenja pod ćišć stajana. Pjatk bu znate, zo bu mortwa w swojej praksy w Hornjej Awstriskej namakana. Muž z Hornjeje Bayerskeje je podhladny, zo je 36lětnej medicinarce w mejlkach z čwělowanjom a mordarstwom hrozył.

Günther: Trojozynk naprawow

Donnerstag, 04. August 2022 geschrieben von:

Sakski wobswětowy minister chcył škit před wulkej wodu a suchotu

Drježdźany (dpa/SN). Sakska nochce so nastupajo škit před wulkej wodu jenož na haćenja a nasypy spušćeć. „Trjebamy trojozynk z techniskeho škita před wulkej wodu, ekologiskeho škita a indi­widualnych naprawow přećiwo wulkej ­wodźe“, rjekny wobswětowy minister Wolfram Günther (Zeleni) powěsćerni dpa. Prawdźepodobnosć za lokalnje ekstremne wjedro je přez klimowu krizu přiběrała. „Ćopły powětr, kiž móže wjele wody přiwzać, a wosłabnjeny jetstream, kotryž zawinuje, zo nižiny dlěje na jednym městnje wostanu: To je strašny miks. Ekstremne wjedrowe podawki dožiwjamy drje stajnje zaso a časćišo.“

Po Güntheru słušeja k tutym wjedrowym ekstremam tež suchoty ze zrudnymi rekordami pobrachowacych spadkow, kajkež tuchwilu dožiwjamy. „Suchota zwyši prawdźepodobnosć za tak zahubne lěsne wohenje kaž aktualnje w Sakskej Šwicy. Wona škodźi ratarstwu, wona staja wěstotu našeho zastaranja z wodu do prašenja. Tohodla jednamy.“

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND