EU chce zemski płun lutować
Brüssel (dpa/SN). Zastupnicy čłonskich krajow EU su so po informacijach powěsćernje dpa na nuzowy plan k zniženju přetrjeby płuna dojednali. Plan chcychu dźensa w běhu dnja w Brüsselu oficialnje wobkrućić. Z nim chcedźa zamołwići strachi znižić, kotrež móhli nastać, dyrbjała-li Ruska dodawanje płuna dospołnje přetorhnyć. Po informacijach medijow měli so wšitke kraje EU dobrowólnje zawjazać, 15 procentow płuna mjenje přetrjebać. Kritiku zbudźiło je připowědźenje prezidentki komisije EU Ursule von der Leyen, kraje k lutowanju nuzować. Italska, Španiska a Portugal so planam dotal spjećuja, wumjetujo wulkim industrijnym krajam, zo energiju broja.
Porno tomu žada sej zwjazkowy minister za hospodarstwo Robert Habeck (Zeleni) solidaritu druhich krajow. Wón na to pokaza, zo by hospodarska kriza Němskeje wuskutki na wšitke kraje EU měła.
Mjeztym je ruski płunowy koncern Gazprom připowědźił, mnóstwo dodawaneho płuna w płunowodźe Nord Stream I na 20 procentow znižić.
To a tamne (26.07.22)
Pola kriminelnych sćazany Ferrari chce čěska policija zasadźić, zo by wobchadnych hrěšnikow přesćěhowała. Hač do 325 km/h spěšny wóz chcedźa přećiwo „najagresiwnišim šoferam“ na awtodróhach wužiwać, rěčnik policije zdźěli. Za to su awto wotpowědnje přetwarili. Ferrari tutoho typa płaći nimale 200 000 eurow. Wodźić smědźa jón jenož wosebje wukubłani zastojnicy.
Hnydom dwójce je so bjezdomny do domow zadobył, zo by tam jědł a spał. 33lětny bě so minjeny pjatk do jednoswójbneho domu w braniborskim Hennigsdorfje zadobył, so najědł a so do łoža wobsedźerja lehnył. Policija jeho zaja a sobotu zaso pušći. Samsny dźeń zadoby so muž do domu w Oranienburgu, hdźež so wukupa a ćekny. Policija pak móžeše jeho znowa zajeć. Tónkróć dyrbi wón dlěje w jastwje wostać, policija zdźěli.
Swjaty Wótc wopyta Kanadu
Vatikan (B/SN). Wot 24. do 30. julija wopyta bamž Franciskus kanadske města Edmonton, Quebec a Iqaluit při Sewjernym polarnym morju. Nimo toho wopyta wón wosadu Maskwacis a chce so na putniskej jězbje k swjatej Hanje pola Lac Sainte Anne wobdźělić. W srjedźišću jězby steja rozmołwy ze zastupjerjemi indigenych ludow First Nations, Metis a Inuits, zo by swjaty Wótc dokładnišo zhonił wo wosudach dźěći w tamnišich šulach Residential Schools a so za wobdźělenje katolskeje cyrkwje, wosebje w katolskich internatach, na nastatej škodźe zamołwił. W tutych šulach su dźěćom w 19. a 20. lětstotku swójsku rěč a kulturu rubili.
Teologija w dalokostudiju
Wočakuja zamołwjenje bamža
Edmonton (dpa/SN). Bamž Franciskus chcyše so dźensa na swojej jězbje po Kanadźe z prawobydlerjemi kraja zetkać. Zastupnicy Metisow a Inuitow wočakowachu 85lětneho w měsće Maskwacis něhdźe sto kilometrow južnje Edmontona w tamnišej farskej wosadźe. Tam chcyše so bamž na kěrchowje modlić. Prawobydlerjo wočakuja zamołwjenje bamža za křiwdu, kiž je jim cyrkej načiniła, mjez druhim w domach k namócnemu překubłanju dźěći.
Žadaja sej kónc izolacije
Berlin (dpa/SN). Wjacori politikarjo FDP su so za to wuprajili, nanuzowanu izolaciju w padźe infekcije z koronawirusom skónčić. Diskusija wo tym je prawa, rjekny městopředsyda strony Wolfgang Kubicki. Z jeho wida je na času, ludźom rozsud wo swójskej izolaciji přewostajić. To je prašenje mediciniskeje trěbnosće a swójskeje zamołwitosće. Kónc tydźenja bě so hižo předsyda wšoněmskeho zwjazka kasowych lěkarjow Andreas Gassen za to wuprajił, wšitke dotalne postajenja izolacije a karanteny dla zběhnyć.
Migrantow wuchowali
W Čěskej Šwicy njedaloko pomjezneho městačka Hřensko so lěs ...
Wšitcy dyrbjeli lutować
Brüssel (dpa/SN). Prezidentka komisije EU Ursula von der Leyen na tym wobstawa, zo so tež kraje ze snadnej wotwisnosću wot ruskeho zemskeho płuna na lutowanskich planach Brüssela wobdźěla. „Tež čłonske staty, kiž lědma ruski płun dóstawaja, njemóža so sćěham móžneho přetorhnjenja dodawanja płuna na europskich wikach wuwinyć“, rjekny wona powěsćerni dpa. Ludowe hospodarstwa EU su wusko mjez sobu splećene. Płunowa kriza bě kóždy čłonski kraj w tej abo tamnej formje potrjechiła, wona rjekny.
Do toho běchu wjacore kraje, mjez nimi Španiska a Portugalska, namjet EU nastupajo nuzowy staw płuna dla kritizowali. Knježerstwo Portugala njemóže namjet scyła akceptować, zdźěli statny sekretar za wobswět a energiju João Galamba nowinarjam. Španiska ministerka za ekologisku změnu Teresa Ribera skoržeše: „Njemóžemy wopory přinjesć, za kotrymiž so nas nichtó prašał njeje. Hinak hač w druhich krajach su so Španičenjo w prašenju přetrjeby energije stajnje rozumnje zadźerželi“, wona praji.
Lawrow: Režim wotstronić
Ruska chcyła tež kónčiny zwonka Donbasa w Ukrainje wobsadźić
Kairo (dpa/SN). Ruski wonkowny minister Sergej Lawrow je – hinak hač při dotalnych wuprajenjach – rozłožił, zo chcyła Ruska ukrainske knježerstwo wotstronić. „Pomhamy ukrainskemu ludej na kóždy pad, so wot režima wuswobodźić, kotryž měri so přećiwo ludej a stawiznam“, rjekny Lawrow wčera w egyptowskej stolicy Kaira. Ruski a ukrainski lud stej přichodnje zaso zhromadnje žiwej.
Ruske wjednistwo je minjene dny swoju poziciju nastupajo wójnu w Ukrainje zjawnje přiwótřiło. Tak Lawrow wčera hrožeše, chcyć dalše kónčiny Ukrainy zwonka Donbasa wobsadźić. Hladajo na daloko sahace zapadne brónje je trěbne, jednotki Kijewa dale wróćo stłóčić wot kónčiny Donjecka a Luhanska, wón rjekny.
Pólska kritizuje němski poskitk
To a tamne (25.07.22)
Runje zmandźelenaj a hižo w błóće: Pod nawodom kwasneho porika su minjenu sobotu na tradicionalnej „watowej olympiadźe“ w Brunsbüttelu nowy „polonezowy“ swětowy rekord nastajili. 206 wobdźělnikow běžeše před wjacorymi tysac přihladowarjemi w błóće watoweho morja, symbolizujo wulku wutrobu. 150 ludźi by trěbnych było.
Gumijowa ruka je na brjoze Łobja pola Torgauwa wjetše zasadźenje policije zawiniła. Pěšcy běchu pozdatny dźěl čłowječeho ćěła w trawje namakali, ruku a dźěl łochća. Na to městno zaraćichu. Nimo kriminalneje policije přichwatachu zastojnicy wodoškitneje policije, techniskeho pomocneho skutka a psyk k namakanju ćěłow. Přepytowanje wunjese, zo jedna so wo wuběrnu atrapu.
Dohladować pod nawodom UN
Istanbul (dpa/SN). Wuwožowanje milionow tonow žita z Ukrainy matej konfliktnej stronje pod nawodom UNO zhromadnje dohladować. Dojednanje wo kóncu ruskeje blokady žita w Čornym morju, kotrež chcyli dźensa podpisać, zhromadny kontrolny centrum w Istanbulu předwidźi. Jemu pod nawodom UN zastupjerjo Ruskeje, Ukrainy a Turkowskeje přisłušeja, je powěsćernja dpa z diplomatiskich kruhow w New Yorku zhoniła.
Poćeženy poměr
Berlin/Rom (dpa/SN). Prócowanja němskich katolikow wo reformy poměr k bamžej na twjerde poćeženske pruwowanje stajeja. Po tym zo je Vatikan cyrkwi w Němskej wčera samowólne dalokosahace reformy zakazał, reagowaše němska strona na to chětro zamylena. „Njeswědči wo dobrym stilu komunikacije w cyrkwi, hdyž so stejišća bjez mjena wozjewjeja“, zdźělitaj předsyda Němskeje biskopskeje konferency Georg Bätzing a prezidentka Centralneho komiteja němskich katolikow Irme Stetter-Karp.
Za skrućenje kupneje mocy
