To a tamne (17.09.21)
120 hodźin na mobilnym nuzniku wutrać chcedźa štyrjo Britojo, zo bychu pjenjezy za dobroćelsku organizaciju zběrali. „Je napinace“, rjekny jedyn z wobdźělnikow po prěnjej nocy. Wodnjo wšak maja kontakt z ludźimi, w nocy pak je njepřijomne a wuske. Bywši wojacy chcedźa pjenjezy organizaciji Forgotten Veterans přewostajić, kotraž so wo weteranow stara. Wutrać dyrbja hišće hač do njedźele w 17 hodź. Hač do wčerawšeho běchu 1 000 puntow (1 170 eurow) nazběrali.
Zabłudźeny młody wjelk je w Drježdźanach-Langebrücku w płoće tčacy wostał. Zwěrjo chcyše sej před ludźimi na ležownosć wućeknyć a dósta so tak do njepřihódneho połoženja. Sobudźěłaćerjo wjelčeho běrowa wołachu hajnika a policiju. Skótny lěkar móžeše małeho wjelka skónčnje wuswobodźić. Tón so na to chětře do bliskeje Drježdźanskeje hole zminy. Je jara rědko, zo so wjelki woprawdźe do sydlišćow zabłudźa.
Publikum zajimowany a aktiwny był
Wuspěšny zhromadny wólbny forum Domowiny a Serbskich Nowin w Chróšćanskej „Jednoće“
Škit narodnych mjeńšin, strukturna změna we Łužicy pod turistiskim a serbskim aspektom, ratarstwo we Łužicy, populacija wjelkow, dwurěčne popisanje awtodróhowych taflow a změna mjenoweho prawa w Němskej na dobro Serbowkow – to su jenož někotre temy, wo kotrež je na póndźelnym zhromadnym wólbnym forumje Domowiny a Serbskich Nowin w Chróšćanskej „Jednoće“ šło. W prezidiju na prašenja moderatora a naměstnika šefredaktora Serbskich Nowin Axela Arlta wotmołwić mějachu kandidatki a kandidaća za wólby zwjazkoweho sejma, kiž nastupja we wólbnym wokrjesu 156 Budyšin. Kóždy z nich njemóžeše křižowanjow wjacorych terminow dla na forumje być, su pak zastupjerku abo zastupjerja do Chrósćic pósłali. Tak wotmołwjachu na prašenja tohorunja z publikuma a předewšěm tež serbskich młodostnych Caren Lay (Lěwica), Sabine Friedel (SPD, wona zastupowaše Kathrin Michel), Birgit Elsner (CDU, wona zastupowaše Rolanda Ermera), Lukas Mosler (Zeleni), Matthias Schniebel (FDP) a Karsten Hilse (AfD).
Proces přećiwo manageram
Braunschweig (dpa/SN). Na krajnym sudnistwje w Braunschweigu započa so dźensa chłostanski proces přećiwo štyrjom bywšim manageram a inženjeram awtotwarca Volkswagen dieseloweje afery dla. Wulkeho zjawneho zajima dla wotměwa so proces w měšćanskej hali. Wobskorženym wumjetuja mjez druhim jebanstwo z manipulowanej software w milionach awtow. Lěta 2015 wotkryty skandal płaćeše awtotwarca dotal wjace hač 32 miliardow eurow.
Laschet za wjace pomocy
Lübeck (dpa/SN). Kanclerski kandidat CDU/CSU Armin Laschet so za to wupraja, za wuwićowu pomoc w chudych krajach wjace pjenjez wudać. We „Wólbnej arenje“ telewizijneho sćelaka ARD wón wčera wječor na to pokaza, zo je Němska wudawki za to minjene lěta hižo zwyšiła. Mjezynarodne zjednoćenstwo statow bě sej 1970 předewzało, zo bohate kraje 0,7 procentow bruttodochodow za spěchowanje chudych krajow nałoža.
Biden widźi nowe wohroženje
Prěni króć su so štyrjo lajkojo w USA sami na puć do swětnišća ...
Reakcije na rozsud bamža rozdźělne
Hamburg/Bonn (dpa/SN). Katolske reformowe hibanje „My smy cyrkej“ kritizuje rozsud bamža Franciskusa, Hamburgskeho arcybiskopa Stefana Heßu w zastojnstwje wostajić. Postupowanje je „wulce problematiske“, zdźěli „My smy cyrkej“ w Hamburgu. „Nětčiši rozsud Roma je faktiska amnestija za arcybiskopa Heßu, kotremuž je posudk kenclije Gercke jědnaće prawnisce relewantnych přeńdźenjow jako bywši Kölnski generalny wikar wobswědčił.“ Nastanje prašenje, za čo směš ludźi we wodźacych cyrkwinskich kruhach scyła hišće chłostać, organizacija pisa.
Japoštołska nunciatura w Berlinje bě zdźěliła, zo bamž Franciskus wot biskopa Heßy poskićeny wotstup wotpokaza. Franciskus bě na jeho dobro rozsudźił, byrnjež jemu w posudku, kotryž su w měrcu předpołožili, jědnaće ranjenjow winowatosće při předźěłanju splažneho znjewužiwanja w cyrkwi wumjetowali.
„Najwažniše wólby po lěće 1990“
Berlin (dpa/SN). Prezident Němskeho instituta za hospodarske slědźenje Marcel Fratzscher ma wólby zwjazkoweho sejma za směrodajne za přichodne lětdźesatki. Trěbne reformy w kraju su so mjeztym nakopili. „Wólby 26. septembra su tuž najwažniše wólby po lěće 1990“, rjekny wón powěsćerni dpa. Němska steji při wažnym mězniku w štyrjoch centralnych prašenjach: Su to škit klimy, digitalna transformacija, hospodarska transformacija a globalne wubědźowanje z Chinu a USA. „Nimo toho mamy socialnu polarizaciju, kotraž je pandemije dla masiwnje přiběrała. To su gigantiske wužadanja wšitkim generacijam. Nětko budźe rozsudźene, do kotreho směra so Němska přichodne 50 lět wuwije.
Połdra tydźenja do wólbow zdawa so woteběracy trend CDU/CSU najprjedy raz zadźeržany. Woprawdźity přewrót pak njeje widźomny: Bychu-li nětko wólby byli, móhła SPD z 25 procentami hłosow ličić, unija z 20, štož je za wobě procent mjenje hač tydźenja. Zeleni wostawaja pola 15 procentow.
Ministerka: Wohidny njeskutk
Zasudźa nadpady na šćěpjenski centrum – policija pyta za swědkami
Drježdźany (dpa/SN). Sakska socialna ministerka Petra Köpping (SPD) zasudźa nadpad na šćěpjenski centrum we vogtlandskim Treuenje jako wohidny njeskutk. „Sym jara wolóžena, zo njejsu sobudźěłaćerki a sobudźěłaćerjo škodu poćerpjeli. Woni so wšědnje zasadźeja, zo bychu ludźi před ćežkej chorosću škitali“, rjekny Köpping powěsćerni dpa. Wysoka kwota šćěpjenych we Vogtlandskim wokrjesu dopokazuje, zo sej ludźo jich dźěło jara waža. „Štóž tež přeco je nadpad skućił, ma so chłostać. Nadpad je nowy schodźenk eskalacije, po tym zo dyrbjachmy wospjet werbalne nadpady na mobilne šćěpjenske mustwa zwěsćić.“ Je wosobinska naležnosć, so šćěpić dać abo nic. „Ale druhich ludźi a twarjenja nadpadować, zo bychu šćěpjensku kampanju mylili, je po mojim měnjenju kriminelny njeskutk, kiž ma so wótrje chłostać“, ministerka wuzběhny.
To a tamne (16.09.21)
Zynčacy nachribjetnik je so na Nürnbergskim hłownym dwórnišću wo wulkozasadźenje policije postarał. Něhdźe 50 zastojnikow, mjez nimi fachowcy za znješkódnjenje bombow, přijědźe. Potencielne wohroženje pak wukopa so na zbožo jenož jako elektriski truhanski aparat. 85lětny bě nachribjetnik mjez čakacymi pod stólcami wotstajił a so hakle po dobrej hodźinje zaso wróćił. Policija nětko pruwuje, štó ma kóšty zasadźenja zarunać.
Cigarety dla je nan w mecklenburgskim Bad Kleinenje swojej dźěsći samej z ćahom jěć dał. Krótko do wotjězda ćaha bě wón na nastupnišćo šoł, zo by cigaretu kurił. Dźewjeć měsacow stara dźowka we wozyčku a dwulětny synk wostaštaj w ćahu. Naraz so durje začinichu a ćah wotjědźe bjez nana. Zwjazkowa policija so wo dźěsći staraše. Chětro wustróžany je nan z přichodnym ćahom za nimaj přijěł.
Bamž na putniskim městnje
Šaštín (dpa/SN). Bamž Franciskus je dźensa posledni dźeń swojeho wopyta Słowakskeje wuznamne putniske městno Šaštín na zapadźe kraja wopytał a tam składnostnje swjedźenja Sydom bolosćow Marije z dźesaćitysacami putnikow Božu mšu swjećił. Šaštín z nimale 5 000 wobydlerjemi je najwažniša putniska městnosć Słowakskeje a nima jenož wulki wuznam za romsko-katolsku, ale tež za grjeksko-katolsku wuchodnu cyrkej. Popołdnju chcyše so swjaty wótc zaso do Roma wróćić.
Awto dale najwažniši srědk
Wiesbaden (dpa/SN). Awto wostanje powołanskim dojězdźowarjam dale najwažniši wobchadny srědk. Dwě třećinje (68 procentow) ludźi jězdźitej po swójskich informacijach z awtom na dźěło, tež krótše čary. Runje 13 procentow wužiwa po informacijach Zwjazkoweho statistiskeho zarjada prawidłownje zjawne wobchadne srědki, kaž bus, nadróžnu, ćah abo podzemsku za puć na dźěło. Kóždy dźesaty dźěławy jězdźi prawidłownje z kolesom na dźěło.
Šćěpjenje wotnětka trěbne
