Berlin (dpa/SN). Składnostnje skónčenja Druheje swětoweje wójny a wuswobodźenja wot nacionalsocializma před 79 lětami planuja dźensa a jutře tójšto zarjadowanjow a wopominanskich swjatočnosćow. Wopominać chcychu wuswobodźenje dźensa na sowjetskim wopomnišću w Berlinskim Treptowskim parku, w Tiergartenje w zapadnym Berlinje a ze zarjadowanjemi při Braniborskich wrotach. Tež w druhich městach Němskeje su zarjadowanja přizjewjene. Připowědźili su pak dźensa tež demonstracije w zwisku z wójnu Ruskeje přećiwo Ukrainje, mjez nimi pro-ruske a pro-ukrainske. Loni běchu móžnych namócnosćow dla 1 500 policistow zasadźili.
8. meje 1945 bě Němska kapitulowała. Druha swětowa wójna w Europje so skónči. W Ruskej woswjeća róčnicu jako swjedźeń dobyća 9. meje. Zastupnicy ruskeho wulkopósłanstwa tón dźeń na wjacorych wopomnišćach wěncy kładu.
Podstupim (dpa/SN). Za lěpši škit politikarjow a čestnohamtskich pomocnikow we wólbnym boju zasadźuja so nutřkowni ministrojo Zwjazka a zwjazkowych krajow za to, chłostanske prawo přiwótřić. Zwjazkowa nutřkowna ministerka Nancy Faeser (SPD) žadaše sej na widejowej konferency kónc namocy a šćuwańcy. Posedźenje běchu po nadpadźe na politikarja SPD Matthiasa Eckeho w Drježdźanach zwołali. Wčera je skućićel w Berlinje hospodarsku senatorku Franzisku Giffey zranił. Politikarku SPD dyrbjachu na to w chorowni lěkować.
Předsyda konferency nutřkownych ministrow, braniborski nutřkowny minister Michael Stübgen (CDU), ma nadpady za wuraz wuwića, w kotrymž chcedźa ludźo swoje politiske zaměry z namocu, hidu a šćuwańcu přesadźić.
Ministrojo podpěruja iniciatiwje Bayerskeje a Sakskeje. Krajne knježerstwo Sakskeje bě wčera wobzamknyło, so za přiwótřenje chłostanskeho prawa w padźe nadběhow na politikarjow a pomocnikow zasadźować. Bayerska chcyła čestnohamtsce dźěłacych lěpje hač dotal před namócnosćemi škitać.
Grünheide (dpa/SN). Sta aktiwistow wočakuja wot dźensnišeho na wjacore dny trajacy protest přećiwo rozšěrjenju twornje awtotwarca Tesla z USA w Grünheide južnje Berlina. „Ličimy z wulkim zasadźenjom“, zdźěli rěčnik policije. Wón wočakuje wjetše haćenja nadróžneho wobchada. Spočatnje njeliča z namócnymi rozestajenjemi z policiju. „Nastajimy so na měrniwy wotběh protestow.“
Bjez wuspěcha je muž w Bayerskej přećiwo cyrkwinskim zwonam skoržił. Ze swojej skóržbu je nětko tež před wyšim krajnym sudnistwom zwrěšćił. Mužej bě prawidłowne biće zwonow mjez 6 a 22 hodź. přewótře. Pruwowarjo pak njemóžachu ničo wopačneho zwěsćić. Nimo toho bě mužej znate, zo steji njedaloko jeho domu 125 lět stara farska cyrkej, sudnicy měnjachu. Muž bě hižo 2022 podarmo přećiwo zwonjenju skoržił.
Wobchadny chaos zawinowali su tři ćeknjene howjada wčera na awtodróze A7 južnje badensko-württembergskeho Ulma. Pomocnicy mějachu swoju lubu nuzu, dwě kruwje a byka zaso popadnyć. Wosebje byk bě chětro roznjemdrjeny. Zatřělić jeho njemóžachu, dokelž bychu tak druhich wohrozyli. Skótny lěkar jeho pohłuši. Awtodróha bě nachwilnje zawrjena. Zwotkel zwěrjata běchu, njewědźa.
Moskwa (dpa/SN). Wjace hač dwě lěće po zahajenju wójny přećiwo Ukrainje je Ruska na přikaz prezidenta Wladimira Putina zwučowanje swojich atomarnych jednotkow připowědźiła. „We wobłuku zwučowanja je rjad aktiwitow planowanych, z kotrymiž zwučuje wójsko přihot zasadźenja njestrategiskich atomarnych bróni“, zakitowanske ministerstwo w Moskwje zdźěla. Ze zdźělenki pak njewuchadźa, hač rakety woprawdźe atomarne bomby noša abo nic.
Kónc procesa přećiwo Pólskej
Brüssel (dpa/SN). Pólska móže so poł lěta po změnje knježerstwa toho nadźijeć, zo Europska unija chłostanske jednanje přećiwo krajej ranjenja europskich hódnotow dla skónči. Komisija EU je wčera w Brüsselu připowědźiła, zo njewidźi wjace žadyn strach ćežkeho ranjenja prawostatnosće a zo chcyła jednanje přećiwo Pólskej skónčić. Formelnje wo tym rozsudźa, hdyž nimaja čłonske kraje na swojim zetkanju 21. meje ničo přećiwo tomu.
Wobskorženy so distancował
Podstupim/Drježdźany (dpa/SN). Nutřkowni ministrojo Zwjazka a zwjazkowych krajow su dźensa po nadpadźe na sakskeho politikarja SPD Matthiasa Eckeho wo lěpšim škiće nošerjow mandatow a politisce angažowanych ludźi rěčeli. Zwjazkowa ministerka nutřkowneho Nancy Faeser (SPD) chcyše so wječor z ministrami krajow k widejowej konferency zwjazać. Ecke je načolny kandidat SPD k wólbam Europskeho parlamenta a bu minjeny pjatk wot štyrjoch młodostnych zbity, jako wólbne plakaty přiwjazowaše.
Sakske krajne knježerstwo je dźensa dopołdnja iniciatiwu wobzamknyło, kotruž chcedźa Zwjazkowej radźe zapodać. Z njej chcedźa chłostanja za nadpady na politikarjow a wólbnych pomocnikow přiwótřić. Tole je justicna minister Katja Meier (Zeleni) připowědźiła.