Woni kandiduja za radu Załožby za serbski lud(2)

Mittwoch, 11. Januar 2023 geschrieben von:

1Załožbowa rada je aktualnje gremij za rozsudy wo ćežišćach rozdźělenja srědkow serbskim institucijam a projektam. W tutym chcu rady sobu dźěłać a wosebje perspektiwu swojich prócowanjow wo rewitalizowanje w ewangelskim nakromnym wobłuku za serbsku identitu, rěč, kulturu a nabožnosć přinošować.

2Wosebita tema je dobre wuhotowanje wulkopředewzaća na Budyskim Lawskim arealu. Najwjetše wužadanje, tež přidatnych projektow strukturneje změny, wostanje zachowanje serbskeje wšědneje rěče w jadrowej kónčinje kaž wozrodźenje w tak mjenowanych nakromnych kónčinach, hdźež bydlu.

3Za zdźerženje a posrědkowanje rěče je stopnjowanje motiwacije wobdźělenych rozsudźacy faktor. Zadźěwki, kotrež frustraciju zawinuja, chcu sobu wotstronić. Kulturne projekty a puće, swójsku serbsku identitu znowa wotkryć, widźu jako móst k rěči a chcu je podpěrać. Budu na konsekwentnu ewaluaciju wšitkich wuslědkow projektow a institucijow a na zjednorjenja při zapodaću próstwy a wotličenju tłóčić.

Policija z krutej ruku jedna

Mittwoch, 11. Januar 2023 geschrieben von:

Erkelenz (dpa/SN). Policija je dźensa rano započała z krutej ruku aktiwistow wupokazować, kotřiž Lützerath zakituja. Wjes ma so brunicy dla wotbagrować. Štóž městno nětko hišće dobrowólnje wopušći, tomu prawniske konsekwency njehroža. To je poskitk policije. Energijowy koncern RWE chce přichodne tydźenje zbywace twarjenja a dalšu infrastrukturu zwottorhać a tuž połdra kilometra dołhi płót wokoło wsy natwarić.

Soledar wobstupjeny abo nic?

Kiew (dpa/SN). Zlě wuwołane Wagnerowe jednotki su strategisce wažne město Soledar we wuchodnej Ukrainje pječa wobsadźili. Šef Jewgenij Prošin je agenturje Tass wčera zdźělił, zo su centrum města a tam zaměstnjenu ukrainsku jednotku wobstupili. „Tunju propagandu“ mjenuja to ukrainscy wojerscy wobkedźbowarjo. Ukrainske jednotki su so pječa jenož na nowe pozicije podali. Ani ukrainske wjednistwo ani ruske wójsko pak njejstej oficialne stejišćo k tomu wozjewiłoj.

Stat dyrbi zašo zapřimnyć

Steinmeier sej wjace respekta žadał

Mittwoch, 11. Januar 2023 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy prezident Frank-Walter Steinmeier (SPD) je wčera ze swojej mandźelskej Elke Büdenbender po nimale třoch lětach přestawki korony dla zaso na tradicionalne nowolětne ­přijeće do Berlinskeho hrodu Bellevue prosył.

Nimo 70 čestnohamtsce angažowanych wobydlerjow a 160 reprezentantow zjawneho žiwjenja běchu tež zastupjerjo wuchowanskich słužbow, policije a wohnjoweje wobory přitomni. W běhu 3,5 hodźin je so Steinmeier z kóždym z nich wosobinsce wo žiwjenskich nazhonjenjach rozmołwjał. Hladajo na silwesterske krawale w Berlinje a w druhich němskich městach so zwjazkowy prezident za spěšne konsekwency za randalěrarjow wupraji. „Wočakuju, zo jako towaršnosć česćownosć wšěm tym wopokazamy, ­kotřiž so wšědnje za zdźerženje našeje demokratije angažuja a zasadźuja,“ wón podšmórny.

Tež předsyda Domowiny, Dawid Statnik, je so w swojej funkciji jako předsyda mjeńšinoweje rady na přijeću wobdźělił.

Prošu pluralnu radu!

Mittwoch, 11. Januar 2023 geschrieben von:
Dźensa móžeće so z dalšimi pjeć wot dźesać kandidatow za załožbowu radu ze­znajomić. W jich jara rozdźělnych wotmołwach so cyły spektrum wida Serbow na tuchwilnu strukturu tworjenja rozsudow na polach rěče, kultury a kubłanja wotbłyšćuje. Mamy hižo porjadne sobupostajowanje abo hlada nam po puću do načasneho samopostajowanja dosć dźěła do rukow? Derje by było, by-li po wólbach pjatk zestawa radźićelow w zmysle de­mokratiskeje reprezentancy tutej politiskej pluraliće w Serbach wotpowědowała. Serbskich zastupjerjow ze Sakskeje woli zwjazkowe předsydstwo Domowiny, same wolene wot hłowneje zhromadźizny; braniborskich radźićelow tamniša serbska rada postaja, wolena w direktnych listowych wólbach. Smy pak najebać hranicu zwjazkoweju krajow jedyn lud. Tohodla trjebaja ći, kotřiž wo materielnych wuměnjenjach našeho byća a traća rozsudźeja, legitimaciju na samsnym fundamenće, wšojedne, po kotrym. Marcel Brauman

Chudoba stupa

Mittwoch, 11. Januar 2023 geschrieben von:
Lipsk (dpa/SN). Sakski politikar Lěwicy Sören Pellmann widźi hladajo na sylnje přiběracu chudobu w starobje tež w Sakskej nuznu potrjebu jednanja. „20 procentow wjace starobneje chudoby w běhu jednoho lěta je alarmowace“, rjekny Lipšćanski zapósłanc zwjazkoweho sejma powěsćerni dpa. Tak přijimowaše loni w juniju 14 510 ludźi w Sakskej w rentnarskej starobje zakładne zawěsćenje, 2220 wjace hač lěto do toho. Po Pellmannu je to najwjetša ličba, kotruž je zakładne zawěsćenje w starobje dotal docpěło. Wón widźi přičinu wuwića tež w tym, zo starši ćěkancy z Ukrainy próstwu wo zakładne zawěsćenje w starobje zapodadźa. Bytostna přičina pak leži w inflaciji a stupacych płaćiznach za žiwidła a energiju. „Ampla dyrbi jasnje wjace za rentnarki a rentnarjow činić. Trjebamy wobaranski škit přećiwo starobnej chudobje“, žadaše sej politikar. Wupłaćena energijowa pawšala wot 300 eurow njedosaha. Trjebamy wulku rentowu reformu w Němskej a rentowu kasu kaž w Awstriskej.

impresum

Mittwoch, 11. Januar 2023 geschrieben von:

Serbske Nowiny wudawaja so w Domowina-Verlag GmbH Ludowym nakładnistwje Domowina 

Jednaćel: Syman Pětr Cyž

Ludowe nakładnistwo Domowina tzwr spěchuje Załožba za serbski lud, kotraž dóstawa lětne přiražki z dawkowych srědkow na zakładźe hospodarskich planow, wobzamknjenych wot Němskeho zwjazkoweho sejma, Krajneho sejma Braniborskeje a Sakskeho krajneho sejma.

Šefredaktor a zamołwity redaktor w zmysle

nowinarskeho zakonja: Marcel Brauman 577 232/233 Naměstnik šefredaktora: Axel Arlt 577 238

tel.: 03591 / 577 232 faks: 03591 / 577 202 e-mail:  www.serbske-nowiny.de

Adresa redakcije a nakładnistwa: Sukelnska 27, 02625 Budyšin

Adresse der Redaktion und des Verlages: Tuchmacherstraße 27, 02625 Bautzen

Zamołwita za rozšěrjenje: Manja Bujnowska 577 262

Předań nawěškow: Janka Rögnerowa 577 220 e-mail:

Ćišć: DVH Weiss-Druck GmbH & Co. KG, Lejnjanska 14, 02979 Halštrowska Hola, wjesny dźěl Hory

Vertriebskennzeichen: 2 B 2560 B

To a tamne (11.01.23)

Mittwoch, 11. Januar 2023 geschrieben von:

W Bochumje je žona žiwjenje přisa­dźiła, jako so wutoru wječor jeje dom njenadźicy sypny. Po wjacore hodźiny trajacym slědźenju běchu ju wuchowanske jednotki w rozpadankach namakali. Druha wosoba je přežiwiła a so sama wuswobodźiła. Po prěnich dopóznaćach policije běše eksplozija přičina njezboža. Dwuposchodowy wjaceswójbny dom je dospołnje zničeny.

17lětny šuler je prawdźepodobnje swoju 55lětnu wučerku wutoru popołdnju w měsće Ibbenbüren w rjadowni swojeje powołanskeje šule z nožom morił. Po słowach statneho rěčnistwa je šuler po swojim njeskutku sam policiju telefo­nisce informował a so bjez spjećowanja zajeć dał. Druzy we wokomiku nadpada w rjadowni njeběchu. Přepytowanja běža. K motiwam njeskutka nochcyše zastupjer statneho rěčnistwa hišće ničo rjec.

Mjeńšiny: Nowe wobličo w syći

Dienstag, 10. Januar 2023 geschrieben von:

Berlin (SN/mb). Wot spočatka lěta ma mjeńšinowy sekretariat štyrjoch awtochtonych narodnych mjeńšin Němskeje nowe wuhotowanje swojeje internetneje strony . Tam zhoniš nowostku: Předsydstwo mjeńšinoweje rady, kotrež ma kóžde lěto druha čłonska organizacija na starosći, je nětko zaso na Domowinu přešło. Z tym reprezentuje lětsa předsyda Domowiny, Dawid Statnik, třěšny cyłk danskeje mjeńšiny, Frizow, němskich Sintow a Romow a serbskeho ludu na runinje zwjazkoweje politiki.

Na lisćinje 21 organizacijow, kotrež su partner mjeńšinoweho sekretariata resp. ju podpěruja, steja ze stron serbskeho ludu Domowina w Budyšinje a Choćebuzu, Załožba za serbski lud, Serbski institut, Serbskej radźe Braniborska a Sakska a Serbske młodźinske towarstwo Pawk.

Mjeńšinowa rada sej žada, zajimy narodnych mjeńšin w přichodźe hišće bóle do politiskich wobzamknjenjow zapřijeć. Dotal „wjetšina zapósłancow zwjazkoweho sejma naležnosće mjeńšin njeznaje a při rozsudach njewobkedźbuje“, pisaja na internetnej stronje.

„Absurdnje, što so tu stawa“

Dienstag, 10. Januar 2023 geschrieben von:

Erkelenz (dpa/SN). Kopředsydka Lěwicy Janine Wissler je w porynskej protestnej wsy Lützerath podpěru klimowym aktiwistam zwurazniła. Wona je jako parlamentariska wobkedźbowarka na městnje, zo by solidaritu z aktiwistami pokazała. Na ležownosći dóńdźe dźensa dopołdnja při pospyće policije, blokady rozpušćić, zdźěla k namocy.

Chcedźa dale kooperować

Brüssel (dpa/SN). Dźensa su prezidentka Europskeje komisije Ursula von der Leyen, prezident rady EU Charles Michel a generalny sekretar NATO Jens Stoltenberg deklaraciju podpisali, kotraž wu­směrja so mjez druhim na lěpšu kooperaciju škita kritiskeje infrastruktury, kaž na přikład zastaranju z energiju a wodu. Prěni raz tematizuja móžne wohroženja přez Chinu. Jako najwjetši wěstotny strach mjenuje so Ruska wójna přećiwo Ukrainje. Wozjewjenje natwarja na předchadźacej zhromadnej deklaraciji z 2016 a 2018.

Korona-skućićel pochłostany

Přiwuzni zranjenych demonstrantow protestowachu wčera před strowotniskim centrumom w peruskim měsće Juliaca. ­Mjeztym liča dwanaće smjertnych woporow, kotrež zemrěchu při zražkach demonstrantow a policije minjenu njedźelu. Ludźo protestuja za wotstup prezidentki Dina Boluart, kotraž tučasnje přechodnje knježi. Foto: pa/EPA/Stringer

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND