Zelenskyj ma „plan dobyća“

Montag, 23. September 2024 geschrieben von:
Washington (dpa/SN). Ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj ma nazymu za rozsudnu dobu dalšeho wuwića a móžneho skočenja wójny. „Zhromadnje ze swojimi parterami móžemy poziciju skrućić, kotruž trjebamy za zhromadne dobyće a woprawdźe sprawny měr“, rjekny Zelenskyj w swojim wšědnym widejowym poselstwje. Sprawny wuslědk po jeho měnjenju je, hdyž so Ruska za wójnu zamołwi a wuskutki wójny začuwa. W swojej narěči Zelenskyj připowědźi, zo chcył swój „plan dobyća“ z prezidentom USA Joewom Bidenom, wiceprezidentku Kamalu Harris a Donaldom Trumpom wotrěčeć. Nadrobnosće plana, kotryž dotal hišće nichtó njeznaje, chcył Zelenskyj tež druhim statnikam předstajić.

Israel warnuje ludźi w Libanonje

Montag, 23. September 2024 geschrieben von:
Tel Aviv (dpa/SN). Israelske wójsko libanonskej milicy šiitow Hisbollah wumjetuje, zo ciwilne twarjenje znjewužiwa, zo by w nich brónje za nadpad na Israel chowała. Tole potrjechi tójšto wjeskow w pasmje hač do 80 kilometrow sewjernje israelskeje mjezy w Libanonje. Rěčnik wójska Daniel Hagari wobydlerjow potrjechenych domow w wsow namołwješe, kónčinu hnydom wopušćić. Na prašenje žurnalista, hač planuje Israel ofensiwu wójska w Libanonje, Hagari rjekny, zo chcył Tel Aviv „wšitko činić, zo móhli so ludźo na sewjeru Israela zaso do swojich domow wróćić“. Mjeztym dochadźa wšědnje k nadpadam na Israel z Libanona a Iraka. Milicy zasadźuja rakety kaž tež truty. Israel sćele swoje lětadła.

AfD w serbskich kónčinach sylniša

Montag, 23. September 2024 geschrieben von:

Baršć (SN/mb). Braniborski ministerski prezident Dietmar Woidke je swój direktny mandat we wólbnym wokrjesu Sprjewja-Nysa I přisadźił – ze sydom hłosami mjenje hač kandidat AfD Steffen Kubitzki (wobaj 41,5 %). Hamt Picno słuša do tutoho wólbneho wokrjesa, w kotrymž su gmejny, kotrež za wobraz Delnich Serbow w zjawnosći wulku rólu hraja.

W Hochozy je AfD 45,4 % hłosow dóstała (SPD 26,2, BSW 14 a CDU 7), w Drjenowje samo 48,4 (SPD 20,4, CDU 14, BSW 11,1). Móst je na čole ze samo 58,1 % za AfD (SPD 15,1, CDU 8,7, BSW 8,4). W Janšojcach je so 48 % wolerjow za AfD rozsudźiło (SPD 22,2, BSW 13,6, CDU 6,9).

Tež w druhich kónčinach Braniborskeje, kotrež pěstuja serbskosć jako dźěl swojeho profila, je AfD wosebje derje wot­rěznyła, tak w hamće Bórkowach z 35,1 % (SPD 30, BSW 13,4, CDU 12,5 %). We Wětošowje, hdźež je Serb a čłon Serbskeho sejma Hanzo Wylem-Keł měšćanski radźićel AfD, je strona 35,7 % hłosow dóstała (SPD 32,1, BSW 13,6, CDU 9,1 %).

Domizna a „Heimat“

Montag, 23. September 2024 geschrieben von:
Ludźo w metropolach AfD skerje njewola (Podstupim 10,7 %), za to je jich na wsach ćim wjac. A čim bóle su wjesnjenjo wot Berlina zdaleni, ćim wjace ludźi je w Braniborskej za AfD hłosowało. To je strukturelna přičina za fakt, zo su wuslědki tuteje strony w kónčinach ze serbskim profilom krajny přerězk (29,2 %) daloko přesahowali. Tola hižo we „Łužiskim monitorje“ běchu zwěsćili, zo Łužičenjo, kiž su sej „serbskeho pozadka“ w swójbnych stawiznach wědomi, nadpřerěznje k AfD chileja. Jeničke wuwzaće: hornjołužiske wjeski z wjele serbowacymi Serbami. Serbska kultura a nałožki su tuchwilu posoljo temow pochad, korjenje a identita – štož je eksaktnje hłowna tema AfD. Wočiwidnje wotmjezowanje našeje „domizny“ wot jich „Heimat“ wjac njefunguje, hdyž samo Grit Lemke jako wumóženje Łužicy poruča, zo njech so ludźo wšudźe zaso zetkawaja a stare ludowe spěwy spěwaja. Hdźe su načasne temy 21. lětstotka a nowe ideje za přichod z našeje strony? Marcel Brauman

Přemało srědkow

Montag, 23. September 2024 geschrieben von:

Lipsk (dpa/SN). Hladajo na nětko so zahajacu gripowu sezonu budźe zaso wjace medikamentow trěbnych, kotrež pak tuchwilu pobrachuja. „Aktualnje je mało srědkow antibiotikuma, za zniženje krejneho wobtoka, medikamentow přećiwo bolosćow a raka kaž tež insulina“, zdźěli zastupowacy předsyda Zwjazka apotekarjow Reinhard Groß. W najwjac padach pak móža fachowcy hišće narunanski preparat poskićeć. Wjele medikamentow drje je hišće k dispoziciji, ale nic w trěbnym mnóstwje. Lisćina potrjechenych srědkow k lěkowanju a medicinskich produktow chětro chabła. Tuchwilu móža fachowcy pacientow hišće zastarać, Groß wuswětli. „Tola sezona z wjele pacientami, kotřiž na zymicu abo gripu schorja, njeje so hišće zahajiła. Do přichoda zhladować je fachowcam jara ­ćežko, wšako njehodźi so rjec, kak so zhotowjerjo medikamentow na gripowu sezonu hotuja.“

Swjedźenski ćah k 575. jubilejej

Montag, 23. September 2024 geschrieben von:
Wobydlerjo Choćebuskeje měšćanskeje štwórće Rogozno (Willmersdorf) woswjećichu minjeny kónc tydźenja 575. jubilej. Po postrownych słowach Choćebuskeho wyšeho měšćanosty Tobiasa Schicka (SPD) zahaji so swjedźenski ćah z 20 wobrazami ze stawiznow a přitomnosće štwórće. Na nim so mnohe towarstwa wobdźělichu. Wjesnjanostka štwórće Anke Schulz hosći witaše a hódnoćeše angažement mnohich čestnohamtskich pomocnikow, kotřiž su štwórć z něhdźe 650 wobydlerjemi porjeńšili. Zhromadnosć w měšćanskim dźělu jara derje funguje. Foto: Michael Helbig

To a tamne (23.09.24)

Montag, 23. September 2024 geschrieben von:

Hesło „Hdyž wěra pod kožu dźe“ su někotři po Božej słužbje Osnabrückskeho biskopstwa po słowje brali a sej hišće w cyrkwi křesćanski tattoo kałać dali. Z njewšědnej akciju chcyše biskopstwo wćipnosć ludźi na wěru a katolsku cyrkej ­zbudźić. Bonifatiusowy skutk katolikow Němskeje je projekt podpěrował.

Myška w pasažěrskim lětadle je pilota nuzowała, so zawróćić a w Kopenhagenje přizemić. Mały hrymzak bě ze zapakowaneje jědźe wuskočił, jako pasažěrow posłužowachu. Na to pilot lětadła přede­wzaća SAS ludźi informowaše, zo wobhladuja myšku jako wěstotne riziko a zo poleća na přichodne lětanišćo. Tajke postupowanje je pječa normalne. Mašina bě po puću z norwegskeje stolicy Osla do turistiskeho centruma Malaga na juhu Španiskeje. Turisća dolećachu dobrej dwě hodźinje pozdźišo do Španiskeje.

Tusk: Němscy wojacy witani

Freitag, 20. September 2024 geschrieben von:

Pólski ministerski prezident z krizowym stabom we Wrócławju

Waršawa. Stolica Pólskeje njeje tele ­dny Waršawa, ale Wrócław. Hižo cyły tydźeń přebywa tam ministerski prezident ­Donald Tusk z krizowym stabom knježerstwa, zo by so wosobinsce wo koordinaciju naprawow přećiwo wulkej wodźe starał. Wodnjo a w nocy pomocnicy zhromadnje z wojakami měchi z pěskom pjelnja, zo bychu delnjošleske město před přepławjenjom škitali. Pegel Wódry dźě je najwyši staw docpěł.

Wulka woda je w Pólskej hobersku zahubu zawiniła. Cyłkownje sydom ludźi přisadźi žiwjenje. Za tójšto zhubjenymi hišće pytaja. Wosebje ćežko potrjechena je juhozapadna kónčina Delnjeje Šleskeje. Tam běchu so wjacore nasypy podłu rěkow zwjezli, na čož woda města a wsy zapławi. Žołma je wšitko sobu storhnyła, štož bě jej na puću, awta, mosty a cyłe domy. Hladajo na surowu móc wody ­Donald Tusk wobydlerjow namołwi na zwěrjata njezabyć. Ludźo měli hródźe, konjency a kurjency wočinić kaž tež psy a kóčki na swobodu pušćić, zo njebychu so zatepili.

Herbst: „Serbja, njejsće sami!“

Freitag, 20. September 2024 geschrieben von:

Husum (SN). Prezidentka Schleswigsko-Holsteinskeho krajneho sejma Kristina Herbst je wčera 75. kongres Federalistiskeje unije europskich narodnych mjeńšinow (FUEN) wotewriła. W swojej narěči wěnowaše so wona škitej mjeńšinam, kotrež měł na europskej runinje wjetšu kedźbnosć zabrać. W Schleswigsko-Holsteinskej zajimy narodnych mjeńšinow jara chutnje bjeru. Tole přeje sej wona tež w Europje. Tohodla měła so po jeje słowach FUEN dale za zwoprawdźenje Minority SafePack iniciatiwy zasadźić.

Na aktualnym přikładźe skedźbni Kristina Herbst na načasne wužadanja, z kotrymiž maja so mjeńšiny w Němskej ­rozestajić. „Wólbne wuslědki w Sakskej Serbow chětro starosća, štož zrozumju. W aktualnej politiskej situaciji z alarměrowacym wólbnym wuslědkom prawicarskoekstremistiskich a populistiskich stronow je wažne, zo demokratiske mocy w Němskej zhromadnje wustupuja a Serbow škitaja“, prezidentka krajneho sejma wuzběhny. „Njejsće sami! Přilubimy wam podpěru“, wona zwurazni. Podpěra njeje jenož znamjo solidarity, ale wuraz našeje zhromadneje zamołwitosće.

Wjac ludźi w busach a ćahach

Freitag, 20. September 2024 geschrieben von:

Wiesbaden (dpa/SN). Wot januara do junija bě po cyłej Němskej wjace ludźi z busami a ćahami po puću hač hišće loni ­ samsny čas. Stopnjowanje wučinješe šěsć procentow, zdźěli dźensa zwjazkowy zarjad za statistiku. Cyłkownje wužiwaše 5,6 miliardow wosobow busy a ćahi w linijowym wobchadźe. Statistikarjo ­su sebi přezjedni, zo bě zawjedźenje Deutschlandticketa 1. meje 2023 stopnjowanje pasažěrow zbudźiło.

Wotstawk bywa mjeńši

Podstupim (dpa/SN). Krótko do wólbow do krajneho sejma w Braniborskej so wojowanje wo prěnje městno podźěla hłosow dale přiwótři. AfD leži z 28 procentami jenož hišće jedyn procent před SPD ze 27 procentami. Tole wuslědźi naprašowanje ZDF politbarometer ekstra. Z tym je so wotstawk wot třoch procentow 13. septembra pomjeńšił. Dwaj dnjej do wólbow je najwjace stronow swój wólbny bój nětko zakónčiło.

Kontrole wikowarjam škodźa

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND