Zwadny zakoń schwaleny

Dienstag, 25. Juli 2023 geschrieben von:
Jerusalem (dpa/SN). Najebać měsacy trajace protesty a raznu kritiku opozicije je israelske knježerstwo centralny element swojeje dwělomneje justicneje reformy w parlamenće přesadźiło. 64 z cyłkownje 120 zapósłancow hłosowaše po dny trajacej debaće wčera za naćisk zakonja, kotrež móžnosće skutkowanja najwyšeho sudnistwa wobmjezuje. Opozicija je wothłosowanje bojkotowała. Zakoń je dźěl wulkeje reformy. Kritikarjo maja ju za wohroženje israelskeje demokratije a warnuja samo před diktaturu. Z nowym zakonjom njeje najwyšemu sudnistwu přichodnje wjace móžno, rozsudy knježerstwa abo jednotliwych ministrow jako „njepřiměrjene“ zastopnjować. Fachowcy so boja, zo polěkuje zakoń korupciji a swojowólnosći při wobsadźenju wažnych zastojnstwow abo při pušćenju njelubych sobudźěłaćerjow.

Zelenskyj namołwja EU

Dienstag, 25. Juli 2023 geschrieben von:
Kijew (dpa/SN). Ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj je hladajo na nowu rusku mórsku blokadu žita ze swojeho kraja EU namołwjał, mjezy za ukrainske ratarske wudźěłki wotewrěć. Europske institucije měli rozumnje jednać, město toho, zo mjezy za wěsty produkt zawěraja, rjekny Zelenskyj wčera w swojim widejowym poselstwje. Komisija EU bě spočatk junija wobzamknyła, zakaz importa ukrainskeho žita hač do 15. septembra podlěšić. Kraje kaž Pólska, Madźarska, Słowakska, Rumunska a Bołharska chcedźa zakaz podlěšić, njedyrbjała-li komisija EU žane rozrisanja namakać.

Hans dwěluje na kmanosćach Merza

Dienstag, 25. Juli 2023 geschrieben von:
Berlin (dpa/SN). Bywši posaarski ministerski prezident Tobias Hans (CDU) je zjawnje swoje dwěle zwuraznił, hač je Friedrich Merz dobry kanclerski kandidat unije. Zdobom wobswědča wón předsydźe CDU pobrachowace kmanosće nawjedowanja. W rozmołwje z nowinarjemi magacina Stern rjekny Hans na prašenje, hač je Merz hišće prawy předsyda: „Mjeztym dyrbimy před kóždej nowinarskej rozmołwu třepotać, dokelž nichtó njewě, što z toho zaso wuskoči. Nochcył sej předstajić, zo wot CDU nastajeny kanclerski kandidat tajke starosće zbudźa“, Hans rjekny. Wón doda: „Hdyž něchtó jako zaměr přilubi, zo chcył wuslědki AfD połojcować – a te so podwoja – potom njeje tu wuswědčenje wuspěcha. Tež změna generalneho sekretara po połdra lěće njepokazuje sylnosć nawjedowanja“, rjekny Hans hladajo na powołanje Carstena Linnemanna město Maria Czaje za generalneho sekretara. Hans namjetuje, so w prašenju kanclerskeho kandidata mjez ministerskimi prezidentami CDU rozhladować.

Bas za samsne šansy kubłanja

Dienstag, 25. Juli 2023 geschrieben von:

Prezidentka zwjazkoweho sejma žada sej zhromadne napinanja

Berlin (dpa/SN). Prezidentka zwjazkoweho sejma Bärbel Bas je Zwjazk, kraje a komuny namołwjała, so ze zhromadnymi mocami wo wjace sprawnosće na polu kubłanja postarać. Trěbne je „cyłkowne napinanje na wšitkich třoch runinach“, rjekny politikarka SPD w rozmołwje z powěsćernju dpa. Wona wupraji so za to, wosebje ćežišćowe wobłuku z přidatnymi pjenjezami a personalom podpěrować a tak powołanje wučerja z lěpšim płaćenjom atraktiwniše sčinić.

Karjery w kubłanju su tež dźensa hišće móžne, su pak přeco hišće „wotwisne wot připada“, Bas rjekny. „Trěbne je zbožo a něchtó, kiž talent spóznaje a kubłanske šancy wotwěra.“ Statistiki dopokazuja, zo młodźi ludźo skerje studuja, hdyž ze swójbow akademikarjow pochadźeja. Dźěćom z dźěłaćerskich swójbow je tole tohorunja móžne, tež z pomocu wotpowědnych spěchowanskich móžnosćow kaž Bafög. Najebać to je dźěćom ze swójbow ze snadnymi dochodami ćežko, so za studij rozsudźić. Častodosć pobrachuja w swójbach tež přikłady.

Nic hišće raz 2021!

Dienstag, 25. Juli 2023 geschrieben von:
Wo zmylkach nichtó rady njerěči, tež politiske strony nic. Jedyn tajki zmylk, to sym sej dospołnje wěsty, bě powołanje tehdyšeho ministerskeho prezidenta Sewjerorynsko-Westfalskeje a předsydy CDU Armina Lascheta za kanclerskeho kandidata CDU/CSU we wólbnym boju zwjazkoweho sejma 2021. Smy-li so spočatnje stajnje wjesołemu politikarjej z norskej čapku na hłowje hišće smjeli, dyrbjachmy tola spó­znać, zo měni unija z nim chutnje. Nichtó njeje sej zwěrił, Armina Lascheta do prašenja stajeć, byrnjež wuslědki woprašowanjow do wólbow katastrofalne byli. Na kóncu rěkaše nowy zwjazkowy kancler Olaf Scholz – SPD. Tute trawmatiske dožiwjenje nochce CDU při wólbach zwjazkoweho sejma 2025 hišće raz dožiwić. K tomu přińdźe AfD, kotraž w nahladnosći mjez ludźimi měsačnje přiběra a so z 22 procentami CDU hižo strašnje bliži. Debata wo wosobje Friedricha Merza je wočiwidny wuraz nerwoznosće a bjezradnosće w CDU. Marko Wjeńka

To a tamne (25.07.23)

Dienstag, 25. Juli 2023 geschrieben von:

Z podnurjaceho so awta ze swojim nanom telefonował je nowačk nadróžneho wobchada w Bremenje, po tym zo bě ze swojim awtom do rěki Weser zajěł. Nan synej nuznje radźeše, „jězdźidło spěšnje wopušćić, prjedy hač so doskónčnje njepodnuri“, policija zdźěli. 18lětny na to z woknom wulěze a so snadnje zranjeny na pobrjóh rěki wuchowa. Čehodla bě započatkar kontrolu nad awtom zhubił a po skłoninje do rěki zajěł, njeje jasne.

Po přepytowanju labora je nětko jasne: W lěsach pola Kleinmachnowa južnje Berlinje njeje lawica po puću była. Prěnje přepytowanje powostankow zwěrjeća je wunjesło, zo bě pytane zwěrjo rostlinožračk, rěčnica krajnoradneho zarjada zdźěli. „Njewuchadźamy hižo z toho, zo jednaše so wo lawicu“, wona rjekny. Tež analyza namakanych kosmow njeje žane pokazki na rubježne zwěrjo wunjesła.

Štwórte mjezynarodne zetkanje młodych ludźi mjeńšinowych rěčow wotmě so hač do pjatka we Vitoria-Gasteiz w Baskiskej. Třo Serbja su so wobdźělili, dwaj z Delnjeje a jedna z Hornjeje Łužicy, kotraž tu rozprawja.

Za kompromisom pytał

Montag, 24. Juli 2023 geschrieben von:

Jerusalem (dpa/SN). W Israelu je wot prawicarsko-radikalneho knježerstwa planowane přetwar justicy w rozsudnej fazy. Prezident Izchak Herzog je w poslednim wokomiku spytał, kompromis mjez knježerstwom a opoziciju k wjele diskutowanemu předewzaću namakać. Wčera wječor zetka so wón k tomu z ministerskim prezidentom Benjaminom Netanjahuwom a nawodu opozicije Jairom Lapidom. Parlament je runočasnje marathonowe posedźenje zahajił. Snano dóńdźe hišće dźensa k wothłosowanju.

Dźakuje so pomocnikam

Kijew (dpa/SN). Po ruskich nadpadach na přistawne město Odessa je so ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj wobydlerjam a mjezynarodnym zwjazkarjam dźakował. W swojim widejowym poselstwje Zelenskyj rjekny: „Dźakuju so wšěm, kotřiž steja po boku Odessy.“ Wosebje dźakowaše so wón pomocnikam lěkarskeje słužby, lěkarjam a zamołwitym města na juhu kraja. Ruski nadpad bě mjezynarodnje raznu kritiku zbudźił.

Žane rubiško – zawod zawrjeny

Danski kolesowarski profi Jonas Vingegaard (2. wotlěwa) je druhi raz Tour de France dobył. 26lětny zakitowar titula docpě wčera wěsće cil w Parisu a přesadźi so w cyłkownym hódnoćenju před Słowjencom Tadejom Pogačarom (naprawo). Najlěpši sprinter bu Belgičan Jasper Philipsen (nalěwo), najlěpši kolesowar w horach bě Italčan Guilio Ciccone. Foto: dpa/Etienne Garnier

Hórki wuspěch opozicije

Montag, 24. Juli 2023 geschrieben von:
Madrid (dpa/SN). Opoziciska konserwatiwna Ludowa strona (PP) je dočasne wólby parlamenta w Španiskej jasnje dobyła. PP načolneho kandidata Alberta Núňeza Feijóoja je po wuličenju nimale wšěch wólbnych wokrjesow 136 mandatow w delnjej komorje „Congreso de los Diputados“ zdobyła, wólbny zarjad wčera wječor zdźěli. Socialisća (PSOE) ministerskeho prezidenta Pedra Sáncheza zdobychu sej 122 městnow a tak druhe městno. Konserwatiwnym je wólbne dobyće drje chětro hórki wuspěch. Dokelž njejsu absolutnu wjetšinu (176 sydłow) docpěli, su při wutworjenju noweho knježerstwa na dwělomne zhromadne dźěło z prawicarskimi populistami strony Vox pokazani. Tola samo z 33 mandatami strony načolneho kandidata Santiada Abascala za dobyćersku stronu PP přeco hišće za wjetšinu w parlamenće njedosaha, chcyła-li knježerstwo wutworić. Tuž je drje PP na hłosy dalšich skupin w sejmje pokazana. Wobkedźbowarjo z toho wuchadźeja, zo su komplikowaneho połoženja dla tež nowowólby móžne.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND