Wjele ludźi znaje snano zjaw, zo myslo na 1990te lěta sej nadobo nastróženi ča­so­wu dobu wuwědomjeja, w kotrejž njejedna so wo blišu, ale skerje hižo „wčerawšu“ zańdźenosć. Zjednoćenje Němskeje, politiski „přewrót“, bě před třomi lětdźesatkami. W zwisku z tymle časom awtorka Cordula Ratajczakowa w předsłowje swojeho dźěła „Nowa swoboda? – Dopomnjenki na přewrót 1989/90“ k tomu zwěsća, zo je mjeztym cyle nowa generacija wotrostła, kotraž poprawom jenož hišće popřewrótowe struktury znaje. Sformulowany narok na předležacu publikaciju je, dopominać na časowych swědkow a jich dožiwjenje změnow tych strukturow, kotrež so dźensa hižo samozrozumliwe zdawaja. Při tym měješe so po „oral history“ (ertnych stawiznach) wurunane rozdźělenje wšelakich starobow, dźěłowych wobłukow, wuznaćow atd. wobkedźbować. Zaměr tajkeho postupowanja je, nazhonjenja a začuća reprezentatiwneho „wšědneho, normalneho“ čłowjeka wotbłyšćować.