Łužiski porter – tele čorne piwo njeje jenož w jeho domiznje znate, ale dźensa tež po cyłej Němskej. Zo pochadźeše woblubowana družina prěnjotnje z Jendźelskeje a słužeše we 18./19. lěstotku jako sylne piwo zežiwjenju nošerjow ćežkich wačokow (jendźelsce porter), je runje tak mało znate kaž fakt, zo tči za łužiskim porterom Lubijska piwarnja Bergquell.
Jewišćo, stan a předawanske budki su zrumowane, tež wo přehladce skotu swědča jenož hišće někotre słomički. Krabatowy swjedźeń 2016 w Kulowje je potajkim doskónčnje nimo. Štož wostanje, pak su wobrazy, filmy a wosobinske dopomnjenki wo třoch dnjach, na kotrychž bě Kulow móhłrjec pupk hornjołužiskeho Krabatoweho regiona.
Bjez přehnawanja smě so rjec, zo bě městačko wuběrny hosćićel wulkeho podawka. Štož je organizaciski komitej wokoło Beaty Hufnagel na nohi stajił, smědźeše so bjeze wšeho widźeć dać. A móžu sej derje předstajić, kak je wona njedźelu wječor wulce wodychła, zo je so wšitko tak derje radźiło. Hdźežkuli sy so rozhladował, běchu ludźo spokojom. Na njeličomnych městnach sy so móhł do syteje wole najěsć a napić, wšudźe bě něšto zajimaweho widźeć a nic na kóncu sy tam telko znatych zetkał, zo sy po torhošću sčasami lědma doprědka přišoł.
Na předwječoru Krabatoweho swjedźenja wotmě so minjeny pjatk wječor na žurli stareho Kulowskeho dwórnišća regionalna konferenca Leaderoweho regiona Hornjołužiska hola a haty. K tomu hodźaca so tema bě skutkowanje Jana Šadowica kónc 17. lětstotka na Wulkoždźarowskim wudworu.
Hans-Jürgen Schröter je na regionalnej konferency spytał zwisk wutworić mjez doprědkarskim hospodarskim skutkowanjom Jana Šadowica a dźensnišej wuwićowej strategiju Leaderoweho regiona. Wěste paralele jewja so we woběmaj časomaj, tak zo drje hodźi so nastupajo Šadowica hišće poměrnje łahodnje, ale zakładnje tola wěsće wo prěnim regionalnym manageru Krabatoweho regiona rěčeć. Hižo z toho wida bě regionalna konferenca jako měznik wuwićoweje strategije w Kulowje na prawym městnje.
Na kóždym wjesnym abo měšćanskim swjedźenju su rjemjeslniske abo hinaše wiki wopytowarski magnet. To je kónc tydźenja zawěsće tež mnohich na Kulowski Krabatowy swjedźeń wabiło. Tam mějachu hnydom troje wšelake wiki.
Błótowske zawody zaručeja najznaćiše kórki Němskeje. Kónc junija su tam žně zahajili. Něhdźe 3 000 pomocnikow nětko něhdźe 30 000 tonow kórkow žněje a předźěłuje.
Lubnjow (SN/BŠe). Błótowske kórki su mjeztym 17 lět jako wosebita marka škitane a su tak kwalitny produkt. „Kórki su stoprocentowsce z regiona“, zwurazni jednaćel Błótowskeho towarstwa Lutz Habermann, zastupjer produkciskich zawodow. Cyłkownje dźesać ratarskich předewzaćow znatu zeleninu plahuje. Dźewjeć zawodow čerstwe kórki z polow po tradicionalnych recepturach předźěłuje.
Zawjedźenje minimalneje mzdy je k tomu wjedło, zo su tež kórki z Błótow dróše, a to něhdźe dwaceći centow wjac na škleńcu. Nětko zaleži na kupcach, hač za regionalny a kontrolowany wudźěłk wjace pjenjez wudawaja.
Lětsa plahuja ratarjo kórki na něhdźe 450 hektarach, hdźež chcedźa 30 000 tonow nažnjeć. Dotal tež tak wupada, zo tónle zaměr docpěja.
Gubin/Choćebuz (SN/BŠe). Plany, wotkryć pólski brunicowy rewěr blisko Gubina, su najprjedy raz zastajene. „Spjećowanje wobydlerjow a komunow na pólskej kaž tež němskej stronje podłu Nysy přećiwo planam inwestora Polska Grupa Energetyczna (PGE) su so wudanili“, zdźěli zamołwity za brunicowy wobłuk wobswětoškitneje organizacije Zelena liga w Choćebuzu Renej Šuster.
Zamołwita regionalna direkcija za přirodoškit w pólskim Gorzowje je wusadźenje jednanja za wotkryće brunicoweje jamy připowědźiła, po tym zo njebě PGE pobrachowace podłožki wobswětoškitneho pruwowanja předpołožiła. Kaž zarjad zdźěli, chce inwestor podłožki zapodać, trjeba pak hišće trochu chwile. Dokumenty maja w běhu třoch lět předležeć, zo móhli jednanja znowa zahajić.
Swoje taksijowe předewzaćel chce Daniel Vacek z Njebjelčic do Serbskich Pazlic přepołožić. Za to je tam bywši Lukašec jěchanski dwór kupił a na nim hižo wjele změnił.
Serbske Pazlicy (aha/SN). Taksijowy předewzaćel Daniel Vacek je spočatk 1990tych lět jako 19lětny swoju ciwilnu słužbu w Swinjarčanskej starowni wukonjał. Nimo druhich nadawkow měješe tež wozyć toho abo tamneho wobydlerja k lěkarjej abo do chorownje. Při tym sej wuwědomi, kak trěbne tajke logistiske posłužby su.
Zhorjelc (dpa/SN). W Zhorjelskej tworni wagonotwarca Bombardier chcedźa sto přidatnych skowarjow nachwilnje přistajić, zo móhli nadawk Němskeje železnicy za twar dwuposchodowych ćahow spjelnić. To zdźěli rěčnik předewzaća Andreas Dienemann medijam. Připowědźene šmóranje dźěłowych městnow chcedźa najebać to zwoprawdźić.
Přistajenje sto nachwilnych sobudźěćerjow je po słowach rěčnika zawoda Andreasa Dienemanna trěbne, dokelž su dźěła, kotrež běchu poprawom pozdźišo planowane, doprědka sunyli: „Chcemy projektowe wotběhi optiměrować.“ Naprawa słuša k přetworjenju wagonotwarca. Loni w nowembrje je kanadiske předewzaće zdźěliło, zo chce sakskej tworni hromadu połožić, zo móhłoj wobě stejnišći zachować. Tři měsacy pozdźišo připowědźichu, w Němskej 1 430 z nimale 10 500 dźěłowych městnow šmórnyć. Prěnjotnje chcychu 240 městnow w Budyšinje a Zhorjelcu kaž tež 200 w Hennigsdorfje wotstronić. W Sakskej dźěła dohromady 3 000 ludźi pola Bombardiera.
Craftbeer, to je Olafej Wirthsej w Choćebuzu filozofija při warjenju swójskeho piwa. Při tym pak nima słowčko craft ničo ze sylnosću abo alkoholiskosću chmjeloweje brěčki činić. „To njerěka ničo druhe hač rjemjeslnisce, potajkim z ruku zhotowjene piwo“, rozłožuje wučeny piwowy sommelière, kiž ma so sam za wuměłca na tymle polu a je swój hobby k powołanju sčinił, kaž praji.