Łaz (AK/SN). Krosnowanska sćěna wobohaća wotnětka zelenu rjadownisku stwu na dworje Łazowskeje wyšeje šule. „Tajka sćěna je dobra ideja za přestawki“, měnitaj Charly Möller a Max Kossack z 8. lětnika, kotrajž so wčera jako prěnjej při krosnowanju pospytaštaj. Hewak wužiwaja zelenu rjadownisku stwu zwjetša za wuměłsku wučbu. Ideju za sćěnu měještej wučerka a koordinatorka cyłodnjowskich poskitkow Anett Holzmann a šulska sekretarka Madeleine Mark. Swobodny stat Sakska je předewzaće ze srědkow za cyłodnjowske poskitki financował.
Sćěna ma k pohibowanju pohnuwać a wurunanje k wšědnemu dźěłu z hłowu być, a to w sportowej wučbje kaž tež w přestawkach. „Za krosnowanje trjebaš móc a koordinaciju“, podšmórnje Anett Holzmann. Předewšěm wjetšich šulerjow chcedźa pohnuwać, zo so wjace pohibuja. Krosnowanska sćěna dotalne poskitki wudospołnja, wšako móža šulerjo w přestawkach tež na štabrach běhać, pjerkobul, basketball a blidotenis hrać.
Hórki (SN/MiR). Tradicije su kruty wobstatk skutkowanja Serbskeho šulskeho towarstwa. K tomu słuša mjez druhim kóždolětny swójbny swjedźeń z nyšporom k jeho zahajenju. Lětušu nutrnosć, wospjet při Młynkec hosćencu w Hórkach so wotměwacu, swjećeše z přitomnymi Chróšćanski farar Daniel Dzikiewicz. We witanju pokaza wón na hódnotu swójby při kubłanju dźěći. Předsydka SŠT Ludmila Budarjowa wuzběhny: „Chcemy z tymle swjedźenjom tež přichodnje maćernorěčnym staršim rjap skrućeć dale na tym wobstawać, zo maja jich dźěći składnosć w maćernorěčnej kwaliće serbšćinu wuknyć a na polu serbskeje kultury spěchowane być.“ Po nyšporje zhromadźichu so čłonojo předsydstwa SŠT, dźěći, starši a hosćo w swjedźenskim stanje k zhromadnej swačinje. Kaž hižo zašłe lěta předstajichu chowancy pěstowarnjow w Ralbicach, Chrósćicach a Wotrowje krótki program. Runje tak kaž dźěći a jich kubłarjo je tež klawn Ferdinand přihladowarjow zawjeselił. Za zabawu, kotraž so přizamkny, běchu kubłarki tójšto přihotowali.
Šulerski transport za maćernorěčne dźěći z wjacorych wsow wokoło Kulowa do Ralbičanskeho kubłanišća je zaručeny. Kóšty přewozmje dale wokrjes.
Budyšin (SN/JaW). Wokrjes Budyšin přewozmje kóšty za šulerski transport maćernorěčnych dźěći z Dubrjeńka, Trupina, Salowa a dalšich wokolnych wsow Kulowa do Ralbičanskeje šule. Na to su so wčera zastupjerjo Sakskeho kultusoweho ministerstwa, Budyskeho krajnoradneho zarjada, Budyskeje wotnožki Sakskeje kubłanskeje agentury, Domowiny a Serbskeho šulskeho towarstwa (SŠT) dojednali. To wuchadźa ze zhromadneje nowinskeje zdźělenki wokrjesa a Domowiny.
Trajne ratarstwo, permakultura, je tema, kotraž Njebjelčana Thomasa Noacka zaběra. Miłočanska skała so za permakulturu derje hodźi. Tuž so 52lětny geologa tam angažuje. Na hórce terena ma klětu wuměłsce wuhotowany insektowy hotel nastać. Rosć maja tam dale hojace zela a jahody. „Mnohotnosć rostlin kaž tež přechodne a klimacony tworja trajny, sebje zachowacy system. Chcu z minimalnym zapřimnjenjom optimalny wunošk docpěć“, rozłožuje Thomas Noack swój zaměr. Klětu chce wón tam zahrodu zmysłow jako dźiwju a lěsnu zahrodu započeć tworić. W něhdyšej připrawje za wodu ma nastać přirodny hat za škitane družiny rostlin a zwěrjatow.
Budyšin (SN/MiR). Budyski wokrjes je zańdźene tydźenje mnohich staršich, kotrychž dźěći chcedźa na Ralbičanskej šuli wuknyć, rozhorił. Kaž SN dźensa zhonichu, bě wokrjes staršim 2. julija list pósłał, z kotrehož wuchadźa, zo měli starši swoje dźěćo do bydlenju najblišeje šule słać. Tole potrjechi dźěći, kotrež chcedźa wot přichodneje póndźele w 1. resp. 5. lětniku Ralbičanskeje šule wuknyć, hižo na šuli wuknjace dźěći nic. Wokrjes poruči mjez druhim staršim z Dubrjenka, Wojerec a Trupina swoje dźěći nic do Ralbic, ale do Kulowa słać. W lisće mjez druhim rěka: „... přichodna šula, kotraž po koncepće 2plus wuwučuje, je Kulowska wyša šula.“ Tam pak njewuwučuja w rěčnej skupinje 1, kotraž zapřijma maćernorěčnych šulerjow, a z tym nic dospołnje po koncepće 2plus. „Tajkich šulerjow tam prosće nimaja, wjetšina z nich dźe na gymnazij“, praji zamołwity za naležnosće serbskich šulow w Budyskej kubłanskej agenturje (SBAB) Bosćij Handrik. Wokrjes piše dale: „Njewobsteji narok na přidatny wukon při wopyće šule, kotraž njeje bydlenju najbliša.
Serbske Šulske towarstwo (SŠT) wuhotuje njedźelu, 23. awgusta, swój 10. swójbny swjedźeń na Hórčanskim sportnišću. Zahajić ma so popołdnjo, po přeću staršich z nyšporom.
Budyšin (SN/MiR). Za nošerja sydom serbskich a Witaj-pěstowarnjow SŠT ma swójbny swjedźeń wulki wuznam. „Starši a přiwuzni dźěći maja tak jónu wob lěto składnosć, so na serbskim swjedźenju zabawjeć, nazhonjenja wuměnjeć a nowe zwiski nawjazać“, rozłožuje předsydka SŠT Ludmila Budarjowa.
Nowostka na lětušim swjedźenju je, zo je SŠT na jubilejne zarjadowanje přeprosyło čłonow towarstwa Stup dale z Drježdźan. Tak móža starši a jich dźěći do serbskeje swjedźenskeje atmosfery zapřijeć. „Nam je kóžde serbske a serbsce wuknjace dźěćo wažne. Tuchwilu su z 2 476 šulerjow, kotřiž po cyłej Sakskej wot 1. do 12. lětnika serbsce wuknu, jenož hišće 654 maćernorěčneho pochada. W pěstowarni kładu so zakłady za to, w kotrej rěči dźěći potom mjez sobu w šuli rěča. Smy sej tuteje zamołwitosće połnje wědomi“, zwuraznja Ludmila Budarjowa.
Wulke Ždźary (SN/MiR). Biosferowy rezerwat Hornjołužiska hola a haty wuwiwa kóžde lěto program, kotryž zajimcow wšitkich starobnych skupin narěči. Hač su to přednoški, ekskursije abo na praksu orientowane zarjadowanja, rezerwat wužiwa za to tež poskitki čestnohamtsce skutkowacych fachowcow. Wčera wotmě so tajke pućowanje we Wulkich Ždźarach, zaběrace so z pčołkami. Předewšěm za dźěći bě wone wotmyslene. Minjeny čas je wodźerka po přirodźe Kerstin Robel wobdźělnikam ekskursijow žiwjenski wobswět skopčka, pawka a šlinka rozłožowała. Tež ptaki, kaž su to wudra, mórski worjoł a dypornak, wona z dźěćimi wobkedźbuje. Wosebje haty ju wabja. Njedawno je z dźěćimi w Stróžanskich wodźiznach za karpami a rosćacymi tupihłójčkami hladała. Tam su tež rědke pjerja šěreje čaple namakali.
Marja Döringowa je čas swojeho powołanskeho žiwjenje z dźěćimi činić měła. Tež nětko, hdyž hižo jako nawodnica Budyskeje pěstowarnje „Jan Radyserb-Wjela“, kotraž je w nošerstwje Miłočanskeho Křesćansko-socialneho kubłanskeho skutka (CSB), njedźěła, ju zaběra z najmjeńšimi njepušći. Milenka Rječcyna je so z Budyšanku rozmołwjała.
Kóžde dźěćo w starobje wot jednoho lěta ma dźensa prawo na městno w žłobiku. Kak tole hódnoćiće?
M. Döringowa: To mam zasadnje za dobry rozsud. Wšako w zakonju rěka, zo maja starši prawo na tajkele městno. Na tamnym boku wostaja zakoń staršim swobodnu ruku při tym rozsudźić, hdy swoje dźěćo do žłobika abo pěstowarnje sćelu a hač docyła.
Maće tole za spomóžne? Wšako sće hižo jako kubłarka za čas NDR skutkowała, jako bě skerje njewšědne, zo dźěći předołho doma wostawaja.