Ramelow w prěnim kole zwrěšćił

srjeda, 05. februara 2020 spisane wot:

Erfurt (dpa/SN). Durinski krajny sejm w Erfurće měješe dźensa noweho ministerskeho prezidenta kraja wuzwolić. Po wobzamknjenju koaliciskeho zrěčenja mjez Lěwicu, SPD a Zelenymi je dotalny ministerski prezident Bodo Ramelow (Lěwica) znowa za zastojnstwo kandidował, byrnjež koaliciji w parlamenće štyri hłosy k wjetšinje pobrachowali.

Přećiwo 63lětnemu Ramelowej nastupi kandidat AfD, njestronski wjesnjanosta Christoph Kindervater. Tón bě so před dnjemi sam za zastojnstwo přizjewił.

W prěnim wólbnym přeběhu dósta Ramelow 43 z cyłkownje 90 wotedatych hłosow. Za Kindervatera hłosowaše 25 zapósłancow sejma. To su třo wjace, hač ma frakcija AfD mandatow.

Dokelž by Ramelow za absolutnu wjetšinu znajmjeńša 46 hłosow trjebał, prošachu zapósłancow k druhemu wólbnemu kołu. Jeho wuslědk hač do kónca redakciskeho časa njepředležeše. Fachowcy z toho wuchadźachu, zo budźe třeći wólbny přeběh trěbny. Potom do­saha jednora wjetšina.

Žadaja sej lěpši zakoń

srjeda, 05. februara 2020 spisane wot:

Zastupnicy energijoweho hospodarstwa krizuja plany knježerstwa

Berlin (dpa/SN). Mócna krajna skupina Sewjerorynsko-Westfalskeje w frakciji SPD w zwjazkowym sejmje žada sej wot zwjazkoweho knježerstwa jasne polěpšenja w planowanym zakonju wo kóncu zmilinjenja wuhla. Zawrjenja bjez wotškódnjenja z wulkim rizikom skóržbow wohrožeja šěroki towaršnostny konsens wuhloweje komisije, rjekny předsyda krajneje skupiny Achim Post wčera w Berlinje. „Trjebamy nětko substancielne změny w procesu zakonjedawstwa.“ Je nuznje trjeba, zo zwjazkowe knježerstwo na kritiku dźěłarnistwow, předewzaćow a komunow reaguje a ju aktiwnje přesadźi, Post wuzběhny.

Tak drje so debata wo planowanym rjadowanju nastupajo kónc wuhla dale wožiwi. Němski zwjazkowy minister za hospodarstwo Peter Altmaier (CDU) je so w tej naležnosći wčera ze zastupnikami kamjentnowuhloweho hospodarstwa zetkał. Tež zastupnicy krajneho knježerstwa so na rozrěči wobdźělichu.

Zahubny wuslědk

srjeda, 05. februara 2020 spisane wot:
Wjetšina Walizičanow je w lěće 2016 za brexit hłosowała. Čehodla, so cuzy praša, hdyž je sej tamnišu wobkuzłacu krajinu a wobstejnosće zbližił, pod kotrymiž we Waliziskej ratarjeja. Kaž tak husto hakle we wosobinskej rozmołwje zhoniš – abo tež njezhoniš –, što je ludźi tehdy pohnuło tak hłosować. Runje na sewjeru, blisko najwyšeje waliziskeje hory Snowdon, rjekny mi twarski inženjer, zo budu so ludźo hišće dźiwać, što na nich přińdźe. 58lětny Walizičan-wuměnkar z južneho dźěla kraja bě porno tomu přeswědčeny, zo je jeničce brexit prawy puć. Zda so mi, zo mnohim scyła jasne njebě, kotry wuznam spěchowanske programy Europskeje unije za waliziskich ratarjow maja. Woni dwěluja, zo jim britiske knježerstwo wšo to zaruna, štož wot klětušeho z Brüssela wjace njedóstanu. Jeli pak ludźo pobrachowaceje perspektiwy dla swoje wsy wopušća, tam tež walizišćina wotemrěje. Kajki to zahubny wuslědk brexita. Axel Arlt

To a tamne (05.02.20)

srjeda, 05. februara 2020 spisane wot:

Na njewšědne wašnje je 32lětny z Essenskeho policajskeho prezidija twochnył, hdźež sedźeše w celi za wustrózbjenje. Jemu bě so poradźiło předrěć so přez małe woknješko, přez kotrež jatym jědź dawaja. Mylnje jemu zastojnicy hišće wěstotne durje wotewrěchu. Skónčnje móžeše wón prezidij wopušćić. Konsekwency zadźerženje muža žane njezměje: Ćeknyć njeje chłostajomne, nimo toho chcychu jeho tak a tak pušćić.

Ze špatneho sona wotućiwši je 90lětna w allgäuskim Bad Wörishofenje policiju zazwoniła a wo ilegalnym wubědźowanju awtow z wjacorymi zranjenymi w hewak měrnym městačku rozprawjała. Zastojnicy na to wosrjedź nocy přijědźechu, njemóžachu pak ničo njewšědne zwěsćić. W rozmołwje ze starušku so wukopa, zo bě sej wona před telewizorom wusnyła a wo podawkach jeno soniła.

Putin přeproša do Jalty

wutora, 04. februara 2020 spisane wot:

Moskwa (dpa/SN). Składnostnje 75. róčnicy historiskeje konferency dobyćerskich mocow na kóncu Druheje swě­toweje wójny w Jalće na połkupje Krim přeproša ruski prezident Wladimir Putin wodźacych statnikow USA, Francoskeje, Wulkeje Britaniskeje a Chiny do Jalty. Tam dyrbjeli hladajo na globalne politiske změny wo nowych mjezynarodnych prawidłach rěčeć, kaž medije zdźěleja. Róčnicu dobyća nad hitlerskej Němskej chce prezident Putin z najwjetšej wojerskej paradu w stawiznach kraja w Mo­skwje woswjećić.

Dźeń a wjace schorjenych

Hongkong (dpa/SN). Přez nowy coronawirus je prěni króć tež pacient z Hongkonga žiwjenje přisadźił. Strowotniski zarjad chinskeho wurjadneho zarjadniskeho pasma je smjerć 39lětneho wobkrućił. Muž bě do schorjenja w chinskim Wuhanje był. Ličba natyknjenych a zemrětych pacientow dale přiběra. Mjeztym su 20 438 na wirus schorjenych a 425 zemrětych zličili. Tež we wjacorych krajach zwonka Chiny wirus hižo zwěsćeja.

Trump předwólby dobył

Po dny trajacych zliwkach je we wjacorych zapadnych zwjazkowych krajach k zapławjenjam dóšło. Zamołwići dyrbjachu mnohe dróhi­, kaž tule w bayerskim Murnauwje, zawrěć. W Kölnje zadźeržachu łódźe, dokelž so hižo pod mosty njehodźa. Rěka Mosel je w Trieru staw wody 8,60 metrow docpěła, normalny je 3,20 metrow. Foto: dpa/Peter Kneffel

Popłatk gmejnam za wětrniki

wutora, 04. februara 2020 spisane wot:

Magdeburg (dpa/SN). Energijowa ministerka Saksko-Anhaltskeje Claudia Dalbert chcyła gmejny bóle na dobytkach wobdźělić, kotrež wětrniki nadźěłuja. To žada sej politikarka Zelenych w zjawnym lisće zwjazkowemu minstrej za hospodarstwo Peterej Altmaierej (CDU), kotryž powěsćerni dpa předleži.

Tak mjenowany popłatk za wonkownu kónčinu dyrbjał so po ličbje wětrnikow, po jich wysokosći a kóždolětnym wobroće wobličić. Zapřijeć chcyła Claudia Dalbert komuny we wobkruhu pjeć kilometrow wokoło wětrnikow. Z dochodami móhli gmejny projekty k polěpšenju žiwjenskeje kwality financować a tak zaručić, zo ludźo wětrniki bóle přiwo­zmu, ministerka swój namjet wopodstatnja. Wutwar energije z wětrnikow po wšej Němskej stagněruje. Popłatk móhł tomu wotpomhać, je sej Dalbert wěsta.

Dźěłaja přidatnje

wutora, 04. februara 2020 spisane wot:
Zwickau (dpa/SN). Dźeń a wjace přistajenych w Sakskej maja wjacore dźěłowe městna. Wot lěta 2003 je so jich ličba wjace hač podwojiła, zdźěli zapósłanča zwjazkoweho sejma Sabine Zimmermann (Lěwica) z Zwickauwa. Wot lěta 2003 do 2019 je ličba potrjechenych wot 41 180 na 91 724 rozrostła. W najwjace padach (71 643) zwjazuja ludźo regularne dźěło z přidatnym snadnje płaćenym přistaje­njom. „Najwjetši dźěl ludźi čini to z ryzy pjenježneje nuzy a nic dobrowólnje“, Zimmermann potwjerdźi. Wona je fachowča Lěwicy za dźěłowe wiki a sej daty a fakty k tematice prawidłownje wužaduje.

Mjeńšinowe knježerstwo steji

wutora, 04. februara 2020 spisane wot:

Erfurt (dpa/SN). Wodźacy politikarjo Lěwicy, SPD a Zelenych w Durinskej su dźensa dopołdnja koaliciske zrěčenje za zhromadne mjeńšinowe knježerstwo podpisali. Strony su hižo wot lěta 2014 knježerstwowi partnerojo, su pak při wólbach kónc oktobra wjetšinu w parlamenće přisadźili. Jutře chcedźa w Durinskej noweho ministerskeho prezidenta wolić. Dotalny premier Bodo Ramelow (Lěwica) chce w zastojnstwje wostać. Jeho knježerstwowemu zwjazkej pak pobrachuja štyri hłosy w krajnym sejmje.

Mjeztym je ministerski prezident Schleswigsko-Holsteinskeje Daniel Gün­ther (CDU) na zamołwitosć swojeje strony apelował. CDU dyrbjała zwólniwa być na krajnej runinje w nuzy tež mjeńšinowe knježerstwo z wobdźělenjom Lěwicy podpěrać. CDU bě to dotal wotpokazała, powołujo so na zasadne wobzamknjenja strony w tym prašenju. Nastupajo koaliciske zrěčenje mjez Lěwicu, SPD a Zelenymi běchu čłonojo Lěwicy z 95 procentami přihłosowali, SPD a Zeleni běchu stronskej zjězdaj přewjedli.

Wopory masakra wopominali

wutora, 04. februara 2020 spisane wot:

Nowa wustajeńca w bywšim koncentraciskim lěhwje w Luborazu

Luboraz (dpa/SN). Při wopomnišću ně­hdyšeho koncentraciskeho lěhwa w juhobraniborskim Luborazu we wokrjesu Dubja-Błóta su njedźelu wopory nacionalsocializma wopominali.

W Luboraskim kaceće, wotnožce Sachsenhausenskeho lěhwa, dyrbješe za čas nacionalsocializma hač do 10 000 jatych nućene dźěło wukonjeć. Mnozy su zahinyli. Při rozpušćenju lěhwa ćěrjachu jatych spočatk februara 1945 do směra na zapad. Něhdźe 1 350 chorych a słabych Židow su esesowcy wot 2. do 4. februara 1945 zatřělili.

Braniborski kulturny statny sekretar Tobias Dünow rjekny w dokumentaciskim a wopomnjenskim centrumje, zo je dźensa ćim wažniše na tehdyše podawki dopominać. „Tež dźensa Židow na dróhach nadpaduja, židowske kěrchowy wonječesćeja, židowske institucije nadběhuja a antisemitisku šćuwańcu rozšěrjeja. Tule su towaršnosć, ale tež wšitcy jednotliwcy wužadani jasnu poziciju zabrać.“

nowostki LND