Składnostnje 25lětneho wobstaća noweho Serbskeho zakonja Sakskeje su dźensa Budyski serbski zapósłanc Marko Šiman, prezident krajneho sejma dr. Matthias Rößler (wobaj CDU) a direktor krajneje centrale za politiske kubłanje dr. Roland Löffler (wotlěwa) w krajnym sejmje serbsko-němske wudaće sakskeje wustawy prezentowali. Prěni tajki projekt bě krajna centrala hižo 2001 sama zdokonjała, aktualne wudaće je zhromadne předewzaće ze sakskim parlamentom. Foto: Steffen Füssel

Mjeza cannabisa postajena

Freitag, 07. Juni 2024 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Dwaj měsacaj po dźělnym legalizowanju cannabisa je zwjazkowy sejm wjele diskutowany zakoń hišće raz precizował. Wčera wječor wobzamknjene rjadowanja poćahuja so na šoferow awtow a na towarstwa, kotrež konop plahuja. Při tym dźe wo to, wulkim plantažam zadźěwać.

W nadróžnym wobchadźe płaći přichodnje za cannabis za wodźidłom mjeza 3,5 nanogramow wopojneho srědka THC, štož wotpowěduje 0,2 promilam alkohola. Měšenje cannabisa a alkohola je zakazane. Za započatkarjow w nadróžnym wobchadźe wostanje cannabis dospołnje tabu. W februaru bě zwjazkowy sejm zakoń k dźělnemu legalizowanju cannabisa wobzamknył. W Zwjazkowej radźe žadachu sej wjacore zwjazkowe kraje na to dokładniše rjadowanja.

Namjezne kontrole móžne

Freitag, 07. Juni 2024 geschrieben von:
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowa policija móže wotnětka europskeho koparskeho mišterstwa dla nachwilne namjezne kontrole na wšitkich mjezach Němskeje přewjesć. Tajke kontrole wotměwaja so při mjezach Danskeje, Francoskeje a krajow Benelux, hdźež dotal kontrolowali njeběchu. Nimo toho móže policije tež pućowacych ze Schengenskeho ruma na lětanišćach a přistawach kontrolować. Tole je zwjazkowa nutřkowna ministerka Nancy Faeser (SPD) hladajo na 14. junija so zahajace koparske mišterstwo wukazała. Wobarać chcedźa so islamistiskim teroristam runje tak kaž koparskim hooliganam a internetnym nadpadnikam.

Francoske „Mirage“ do Ukrainy

Freitag, 07. Juni 2024 geschrieben von:

Caen (dpa/SN). Na swojim wopyće w Francoskej składnostnje róčnicy nadběha aliěrowanych w Normandiji před 80 lětami su ukrainskemu prezidentej Wolodymyrej Zelenskemu francoske bojowe lětadła typa Mirage přilubili. Tole je francoski prezident Emmanuel Macron w rozmołwje z telewizijnymaj sćelakomaj TV1 a France 2 připowědźił. Lětadła maja Ukrainje zmóžnić, swój teritorij a powětrowy rum škitać. W leću chcedźa ukrainskich pilotow wukubłać. Nimo toho ukrainsku brigadu 4 500 wojakow w Francoskej trenuja.

Na prašenje, hač chcyła Francoska wojerskich wukubłarjow do Ukrainy pósłać, so Macron wuwiny. Ukraina Francosku wo tajku misiju prosy, štož njeby tež žana eskalacija była, wón rjekny. „Dźěłamy wusko z partnerami a rozsudźimy tajke prašenja kolektiwnje jako koalicija.“

Bojowe lětadła Mirage njesłušeja wjace k najmodernišim. Francoska chce je poněčim z nowymi mašinami typa Rafale narunać. Mirage su spočatk 80tych twarić započeli. W 90tych lětach słušeše Mirage k najmodernišim wjacezaměrowym bojowym lětadłam.

Horcy bój do wólbow EU

Freitag, 07. Juni 2024 geschrieben von:

Wšitke politiske strony Pólskeje wo hłosy wolerjow wojuja

Waršawa. Chětro horca politiska nalada knježi tuchwilu w Pólskej – wólbow Europskeho parlamenta dla. Wo městna w najwyšim zastupnistwje EU prócuje so zajutřišim, njedźelu, na wšěch 1 020 kandidatow. Politikarjo spytaja wolerjow poslednje dny do wólbow mobilizować. Tak je ministerski prezident Donald Tusk minjenu wutoru swojich přiwisnikow do Waršawy zwołał. Něhdźe 25 000 přichwatanych dopominaše wón na historiski datum před 35 lětami. Tehdy bě sej dźěłarnistwo Solidarność z Lechom Wałęsu na čole prěnje zdźěla swobodne wólby wuwojowało a je jasnje dobyło. Mjeztym 80lětny Wałęsa, kiž bě samo prezident kraja, přitomnych wutoru naležnje prošeše, kandidatow knježaceje Wobydlerskeje platformy Donalda Tuska wolić. Jenož wón je kmany kraj přichodne lěta spušćomnje nawjedować. „Mějach jenož pjeć lět jako prezident“, Wałęsa zwurazni, nutrnje prošo, „dajće jemu znajmjeńša wosom lět, potajkim dwě wólbnej dobje.“

LaSuB přećiwo wustawje

Freitag, 07. Juni 2024 geschrieben von:
Myslachmy sej před třomi lětami, zo su zamołwići w sakskim krajnym zarjedźe za šulu a kubłanje (LaSuB) skónčnje zrozumili, wo čo w serbskich kubłanišćach dźe: žiwu serbšćinu a přichod serbskeho ludu. Smy so mylili, nětko chcedźa serbsku rjadownju, kotrejž tehdom přizwolichu, zaso wotstronić – personelnych problemow na němskich šulach dla. To so spřećiwja sakskej wustawje, wšako njejsu Serbja winowaći, němski lud zachować, ale Němcy maja eksistencu serbskeho ludu zaručeć. Dokelž ma mała ličba serbskich šulerjow něšto z němskimi stawiznami činić. Přiwšěm maja tež serbske swójby prawo na normalne žiwjenje, bjeztoho zo dyrbja nastajnosći wo samozrozumliwe wěcki wojować – kaž maćernorěčny wobswět za swoje dźěći na šuli. Tohodla njeje zachowanje serbskeje rjadownje w Radworju jeničce naležnosć horstki potrjechenych swójbow, ale wšěch rozumnych Łužičanow. Je-li trjeba, dyrbimy za rěčne rumy demonstrować. Marcel Brauman

Rozbitu postawu z rěki wućahnyli

Freitag, 07. Juni 2024 geschrieben von:
Wosebita skupina Němskeje towaršnosće za wuchowanje žiwjenje (DLRG) k zachowanju ludźi z torhacych rěkow je minjenu sobotu prawidłowne zwučowanje w Choćebuzu za cyle praktiski nadawk wužiwała: Pod Sprjewinym mostom na Franza Mehringowej pytachu za zbytkami bronzoweje postawy, kotruž běchu wandalojo rozbili. Spěšnje wobkrući so pohlad, zo leži postawa w Sprjewi. Nurjacy móžachu hłowu a ruku namakać a zhromadnje z wody wućahnyć. Foto: Michael Helbig

AfD wobara so wupowědźenju

Freitag, 07. Juni 2024 geschrieben von:
Berlin (dpa7SN). AfD chce so juristisce wupowědźenju podružneho zrěčenja za městnosć stronskeho zjězda w Essenje wobarać. Kónc julija chce AfD swój zwjazkowy zjězd w Essenskej Grugahalli přewjesć. Město bě podružne zrěčenje wupowědźiło, po tym zo bě sej wot AfD pisomne přilubjenje žadało, zo njewužiwaja na zjězdźe žane zakazane parole. AfD „njemóže 1 800 wobdźělnikam a hosćom hubu zakazać“, strona měni.

To a tamne (07.06.24)

Freitag, 07. Juni 2024 geschrieben von:

Z Trabantom 601 po Americe pućować chce Berlinjan Jan-Erik Nord. Awto su mjeztym z łódźu do USA dowjezli. Wopytać chce 42lětny na swojej 6 000 kilometrow dołhej jězbje města kaž Detroit, Chicago a Las Vegas kaž tež narodny park Yellowstone. Při sebi ma barika štyrilětneje holcy ze Šwikawy, kotraž je na rědku chorosć schorjeła. Za nju chce pjenjezy zběrać, zo móhła drohe lěkowanje zapłaćić.

Najlěpši młodźi matematikarjo Němskeje zetkaja so kónc tydźenja w Flensburgu na cyłoněmsku 63. olympiadu matematiki. Něhdźe 200 šulerjow ze wšeje Němskeje dyrbi swoje kmanosće w štyri hodźiny trajacych klawsurach dopokazać. Młodostni běchu so we wurisanjach wjace hač 200 000 šulerjow lětnikow 3 do 13 kwalifikowali. Najlěpši z nich smědźa so za Mjezynarodnu olympiadu matematiki přizjewić.

Runje dźensa před 80 lětami, 6. junija 1944, zahajichu armeje USA, Wulkeje Britaniskeje a Kanady swój hoberski nadběh na francoski přibrjóh Atlantika na zakitowanske Atlantiske nasypy němskeho wójska w Normandiji. Po tym, zo bě fašistiska Němska 1941 Francosku, Belgisku a Nižozemsku podćisnyła, započachu 1942 nimale 500 kilometrow dołhe, jara kruće wutwarjene Atlantiske nasypy z Norwegskeje hač do Južneje Francoskeje twarić, zo bychu nadběhi armejow zapadnych europskich a US-ameriskich njepřećelow znjemóžnili. Sowjetski zwjazk žadaše sej wot lěta 1941 wot aliěrowanych partnerow wutworić w zapadnej Europje druhu frontu, wosebje doraznje nazymu 1943 na konferency w Teheranje.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND