Dwě nowej sobudźěłaćerce naraz

Mittwoch, 02. Juni 2021 geschrieben von:
Dwě nowej koleginje su wčera w Budyskim zarjedźe Załožby za serbski lud witać móhli. Regina Matcyna z Lejna zesylnja wotnětka team Budyskeje Serbskeje kulturneje informacije na poł městnje, Felizitas Birkhofenowa z Pančic-Kukowa skutkuje jako asistentka za zjawnostne dźěło a marketing załožby (wotlěwa). Póndźelu chcedźa SKI, wotwisnje wot wuwića incidencneje hódnoty koronawirusa, zaso wote­wrěć. Potom móže Regina Matcyna hosći a kupcow na městnje witać, poradźować kaž tež na prašenja wotmołwjeć. Aktualnje informować móža so zajimcy na internetnej stronje SKI, ale tež telefonisce. Foto: SN/Hanka Šěnec

Łužica klinči

Mittwoch, 02. Juni 2021 geschrieben von:

Podstupim (SN). Braniborske ministerstwo za wědomosć, slědźenje a kulturu přeproša wšitkich hudźacych na decentralny festiwal. Wot 27. do 29. awgusta chcedźa jón pod hesłom „Łužica klinči! Swjedźeń amaterskeje hudźby“ přewjesć. Ma to być decentralne zarjadowanje, ­kotrež podpěruja syćowe a spěchowanske programy za amaterske hudźbne ­ansamble.

Přeprošene su wšitke ansamble – wšojedne hač maja wjele abo mjenje hudźbnikow, hač su tradicionalne abo nowe cyłki, hač chóry abo skupiny, hač smyčkowe abo dujerske wobsadki – wšitke smědźa so we wobłuku festiwala prezentować. Wosebitosć je, zo wuměłski cyłk tam hudźi, hdźež to powšitkownje čini, to rěka doma. Program móže dźesać minutow abo tež dwě hodźinje trać, móže so wotměć z abo tež bjez publikuma, pod hołym njebjom abo w probowej rumnosći, na torhošću, pola wobydlerjow na dworje atd. Tak móža wšitcy fleksibelnje hudźić.

Přizjewić móža so ansamble na webstronje a tam potom krótke widejosekwency swojich poskićenjow zapodać. Tak pokazuje mjenowany festiwal čiłu mnohotnosć amaterskeje hudźby we Łužicy.

Anja Pöche (sopran), Friedrich Bracks (tenor), Manuel Helmeke (bas), Ludwig Böhme

(bariton) a Maria Kalmbach (alt, wotlěwa) su jako wokalny ansambl Calmus minjeny pjatk na koncerće w Budyskej Marje-Marćinej cyrkwi publikum zahorili. Šansu, sej po dołhim času lockdowna skónčnje zaso hudźbu live naposkać, přiwabi mnohich ludźi. Ličba připosłucharjow bě na sto wobmjezowana. Wokalisća z Lipska předstajichu swój nowy program „HALLELUJA HOCH DREI“, w kotrymž zwjazachu popspěwy Leonarda Cohena ze zdźěla mało znatymi kěrlušerja Paula Gerhardta a barokoweho komponista Salomona Rossija. Foto: SN/Hanka Šěnec

Trstenjaka hišće raz dožiwili

Dienstag, 01. Juni 2021 geschrieben von:
Z třomi wodźenjemi w serbskej rěči je Budyski Serbski muzej njedźelu wosebitu wusta­jeńcu „Barby daliny – Moler Ante Trstenjak a Łužiscy Serbja“ zakónčił. Mnozy su składnosć wužiwali sej přehladku tu wobhladać, prjedy hač ju wot julija w Praze pokazaja. „Sym jara zbožowna, zo je­ so nam přiwšěm poradźiło, wobrazy Trstenjaka zajimcam hišće raz spřistup­nić. Tež z wothłosom w Serbach sym jara spokojom“, rjekny direktorka Christi­na Boguszowa (nalěwo). Foto: SN/Hanka Šěnec

Myta wikow přepodali

Montag, 31. Mai 2021 geschrieben von:

Lipsk (SN). Iris Hanika, Heike Behrend a Timea Tankó su minjeny pjatk Myto Lipšćan­skich knižnych wikow 2021 we wobłuku zarjadowanja „Lipsk čita ekstra“ dóstali. Sydomčłonska jury z předsydu Jensom Biskyjom wuznamjeni Iris Ha­niku w kategoriji beletristiki za twórbu „Echos Kammern“ a Heiku Behrend w kategoriji wěcna kniha/esejistika za knihu „Menschwerdung eines Affen. Eine Autobiografie der ethnografischen Forschung“. W kategoriji přełožk hódnoćichu Timeju Tankó za přełožk madźarskeho romana „Apropos Casanova – Das Brevier des Heiligen Orpheus“. Dohromady 389 twórbow bu za lětuše Myto Lipšćanskich knižnych wikow zapodatych.

Wčera zakónči so wosebite wudaće Europskeho najwjetšeho čitanskeho swjedźenja „Lipsk čita“. Wjace hač 400 zarjadowanjow na něhdźe 80 městnach w měsće wotmě so we wobłuku štyrjoch dnjow, kotrež móžachu zajimcy zwjetša online sćěhować. Něhdźe 100 zarjadowanjow je publikum direktnje na městnje čitanja awtorkow a awtorow dožiwił. Přichodne Lipšćanske knižne wiki maja so klětu wot 17. do 20. měrca wotměć.

Něhdźe 25 hosći dožiwi wčera w Liberecskej regionalnej galeriji zakónčenje wu­stajeńcy Maje Nageloweje „Na kromje“, kotrež staj hudźbnikaj Serbskeho ludoweho ansambla wobrubiłoj. Tak su zdobom wot přećelow Serbow, towarstwa Societas Amicuum Liberec organizowane Serbske lěto w Liberecu zakónčili. Hižo minjeny štwórtk wotmě so finisaža wustajeńcy wo Serbach w tamnišej wědomostnej knihow­ni. Wobě wustajeńcy běštej w kooperaciji z Budyskim Serbskim muzeju nasta­łoj. W lěće 2019 zahajene Serbske lěto pod hesłom „Serbja su zaso w Liberecu“ bě pandemije dla hač do 2021 podlěšene. Foto: Jana Vančatová

Pod wuměnjenjemi korony wotměje so na dworje Budyskeho hrodu lětuše lětnje dźiwadło. Tuchwilu twarja tam nimo jewišća tež přihladowarske trawersy. Na nich změje 500 ludźi z trěbnym wotstawkom městno. Wot 24. junija hač do 8. awgusta pokazaja inscenaciju „Sherlock Holmes“. Foto: SN/Hanka Šěnec

Budyšin (CRM/SN). Lětuše pišćelowe lěćo je z 15 koncertami kóždu srjedu wječor napoł wosmich w ewangelskim dźělu cyrkwje swj. Pětra hač do kónca awgusta planowane. Wobdźěleni su nimo wu­znamnych pišćelerjow z cyłeje Němskeje tež hudźbnicy z Italskeje, Jendźelskeje, Danskeje a Japanskeje.

Minjenu srjedu zahaji so pišćelowy swjatk z kantorom ewangelskeje wosady Michaelom Vetterom a katolskeje wosady Friedemannom Böhme, kotrajž hraještaj na wobojich hłownych pišćelach.

Hižo při durjach witaše iniciator Michael­ Vetter swój stajny publikum. Tachant­ski farar Wito Sćapan je připo­słucharstwo, kotrež wobsadźi wězo z poru­čenym wěstotnym wotstawkom městna wotprědka hač dozady, němsce kaž tež serbsce postrowił. Wón skedźbni na to, zo ma Budyšin z mjenowanymaj inter­pretomaj wirtuozneju organistow. Nimo toho staj runje wonaj z dalewjedźenjom koncertowanja na wotpowědnje disponowanymaj instrumentomaj žadnostku simultaneho Božeho domu jara wuspěšnje přez wjele lět dale hajiłoj.

Braillowe pismo serbsce wozjewili

Freitag, 28. Mai 2021 geschrieben von:

Budyšin (SN/CoR). Hornjoserbska rěčna komisija (HRK) je hornjoserbske Braillowe pismo na swojej internetnej stronje k downloadej wozjewiła. Pismo bazuje na prěnjotnym naćisku studenta linguistiki Harrisa Mowbrayja z Kaliforniskeje (SN rozprawjachu) a je po wuměnje myslow ze sobudźěłaćerjemi Serbskeho instituta a po diskusiji ze serbskorěčnymi wužiwarjemi Brailloweho pisma, wosebje z Robertom Lombinom, złaha modifikowane. W běhu tohole procesa su tež nětko wuformulowane prawidła nastali.

„Hornjoserbska rěčna komisija wita wuwiće serbskeho Brailloweho pisma a doporuča, jeho wužiwanje w praksy wupruwować“, rěka we wozjewjenju. Zdobom HRK na to skedźbnja, zo njewidźi so „za postajenje a wobzamknjenje woprawnjena. To čini so za druhe rěče wot wotpowědnych zwjazkow slepych/njewidźacych resp. specielnych komisijow za Braillowe pismo.“

Hač jeho namjet tež za delnjoserbske Braillowe pismo akceptuja, njeje hišće jasne, kaž Harris Mowbray zdźěli. Mjeztym je wón hornjo-a delnjoserbski alfabet za gestikulacisku rěč namjetował.

Digitalizacija njepomha

Freitag, 28. Mai 2021 geschrieben von:
Wiziju Měrka Šenka za serbski digitalny swět w lěće 2025 móžu rozumić. Tak samozrozumliwe, kaž to dźensa je, na ličaku a šmóratku serbsce pisać, tak normalnje ma so naša rěč we wšitkich medijowych a žiwjenskich wobłukach jewić. Tež předstawu, zo samo njeserbske zarjady a zarjadnišća rěč mjeńšiny nałožuja, mam za wažnu. Jeli to digitalna technika zmóžni, žada sej to samo rěčna politika. A čim wjace ludźi so na serbšćinu zwuči, ćim bóle ju jako runohódnu akceptuja. Cyła digitalizacija pak serbskorěčnej normaliće njepomha, hdyž zamołwići Serbja zjawnje serbsce njerěča – kaž wčera na wirtuelnej medijowej prezentaciji digitalizaciskeho koncepta. Wěmy, zo je dwurěčne zarjadowanje technisce móžne. Hdyž pak němscy žurnalisća na nowinarskich konferencach wot Załožby za serbski lud a Serbskeho instituta našu rěč njesłyša, kak móža ju za normalnu měć? Serbja sami ju wočiwidnje za samozrozumliwu nimaja. Cordula Ratajczakowa

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND