Róži Domašcynej k sydomdźesaćinam

Mittwoch, 11. August 2021 geschrieben von:

Rowjenkojo gratuluja wuznamnej serbskej basnicy k jubilejej

Wěno

w nocy to ćěsni mje w nocy

k nanej a k maćeri du

wostańtaj prošu waj‘ při mni

spěwajtaj pěsnje mi dźěsća

sama sym samotna tu

maćer mje wita hdyž dóńdu

skřiwjene porsty mje přimnu

z ramjenja ćopłotu bjeru

wobjeća huškanja su

wobspěwa nalěća kwět

sydom nan dźesatkow lět

na hubu bije jom mróz

dźěćacy zadrišći hłós

w nocy to ćěsni mje w nocy

wróćo ja doprědka du

z: Róža Domašcyna, Wróćo ja doprědka du, LND 1990, str. 17


Wosnje

z łoža piwčatoh pod žarom słónca

so snowach: pikikowar cuza kreatura

sam pišćelak mi točić poča kožu

zo mustry drjebjachu so sajo z mozow

do pěska mižolachu blěde šćežki

hač bě to rěz? hač bě to humus? juška

so wužórli a zes hrjebički łuža

w njej pluskaše a zatepi so wokač

to wokeńcy so sćahnychu před wóčko

te brune brune sutaše bjez rady

na hroch kiž z bajki sypnyła bě ruka:

nět wuběraj hdyž ze sona chceš

ćeknyć –

stej přilećałoj hołbikaj mi běłej

sej dobre do horleška wzmitej kazach

„Dźěći a knihi“

Mittwoch, 11. August 2021 geschrieben von:

Lipsk (SN/bn). Kniha Lubiny Hajduk-Veljkovićoweje a jeje syna Branka „Dolina při rěce – Mali přećeljo“, wušła w swójskim nakładnistwje Veles Publishing, je wotnětka na platformje amazon.com na předań. Zajimcy móža sej ju jako kapsnu knihu, ebook abo słuchoknihu skazać. Tuchwilu hodźa so wudaća w jendźelšćinje, pólšćinje a španišćinje kupić, bórze tež w serbšćinje. Dalše přełožki mjez druhim w čěšćinje a finšćinje, slěduja.

Na znatych portalach, kaž na přikład Youtube a Spotify, wudawataj awtoraj prawidłownje podcasty, w kotrychž so pod hesłom „Dźěći a knihi“ nastaću a produkciji publikacijow kaž tež dalšim pedagogiskim ćežišćam wěnujetaj.

Budyšin (SN/CoR). Wot tohole tydźenja móžeš sej Budyske wopomnišćo na wirtuelnym wobchodźenju sam wotkrywać. 65 lět po tym zo bě statna bjezstrašnosć NDR (stasi) jastwo Budyšin II přewzała, skića tam nětko nowe přistupy k sta­wiznam domu. Hosćo pohibuja so jako internetni wopytowarjo w 3D-modelu ­jastwa a postaja sami, wo čim chcedźa so dokładnišo informować dać. Wužiwarjo nadeńdu dokumenty, fota, wideja, zwukowe natočenja a objekty, kotrež pomhaja, do časa stasi so zanurić. W srjedźišću ­steja transport jatych, jich wšědny dźeń a dohladowanje. W jenož pjatnaće mjeńšinach dóstanješ přehlad wo stawiznach jastwa a jeho jatych pod režimom tehdyšeje statneje strony SED.

Prěni pomnik

Mittwoch, 11. August 2021 geschrieben von:

W Kačej Korčmje zwonka Rakec wotmě serbska studowaca młodźina 11. awgusta 1946 swoju prěnju powójnsku schadźowanku. Přitomni běchu tež zastupjerjo pólskeje a juhosłowjanskeje wojerskeje misije při Berlinskej Zwjazkarskej kontrolnej komisiji a sowjetskeje komandantury z Budyšina. Dopołdnja wotkrychu wobdźělnicy před něhdyšim knježim dworom pomnik sowjetskim a pólskim wojakam 2. ukrainskeje fronty, kotřiž běchu při wuswobodźenju našeje domizny swoje žiwjenje woprowali.

Na kwadratnym obelisku su dźakne słowa w serbskej, pólskej a ruskej rěči. Studenća a dalši ludźo běchu pjenjezy za prěni tajki pomnik po wójnje składowali. Dźěle obeliska buchu pozdźišo do Budyskeho Serbskeho muzeja přewjezene. Schadźowanka skónči so wječor z předstajenjom hry Marje Kubašec „Chodojta“ pod hołym njebjom. Dźiwadźelnicy Chróšćanskeje skupiny su kruch pod nawodom Pawoła Kmjeća něhdźe tysac přihladowarjam předstajili.

Přispomnjenje: Twórba Marje Kubašec měješe tež swoju prapremjeru na schadźowance – na jubilejnej połstatej w lěće 1925. Mikławš Krawc

Chrósćicy/Budyšin (SN/JaW). Horca faza přihotow na předstajenje serbskeje pop- opery „Carpe noctem – njeskónčna nóc“ je zaběžała. To zdźěli zamołwity za wuměłstwowe prašenja Syman Hejduška.

Tak su wčera předpředań kartkow za operu zahajili. Za cyłkownje štyri předstajenja wot 10. do 13. septembra w Chróšćanskej wjacezaměrowej hali „Jednota“ móža sej zajimcy zastupne lisćiki pola časnikarja Jürgena Njeka w Chrósćicach a w Budyskej Serbskej kulturnej informaciji wobstarać. „Kartki sej kupić pak je tež internetnje pola poskićowarja eventim móžno“, informowaše wčera zamołwity za zjawnostne dźěło projekta popoweje opery, kotruž přihotuje skupina Trio a kumple zhromadnje ze Serbskim młodźinskim towarstwom Pawk, Stanisław Wowčer. Lisćiki płaća 12,50 do 17 eurow.

Swět seniorow na mólbach

Dienstag, 10. August 2021 geschrieben von:

155. wustajeńca małeje galerije na Njeswačanskim hrodźe

Njeswačidło (ML/SN). „To je moje žiwjenje – mój swět“ rěka pjata wustajeńca z twórbami 25 molerjow Budyskeho běrowa seniorow a wokrjesa, kotraž bu njedźelu popołdnju w małej galeriji Njeswačanskeho Stareho hrodu wotewrjena. Hač do 31. oktobra pokazuja tam nětko połsta wolijowych mólbow, akwarelow, rysowankow a dalšich žanrow tworjaceho wuměłstwa.

Přehladka zbliža wopytowarjam krasnosć přirody, twarjenjow a krajinow, zwobraznjenu wot molerjow we wyšej starobje. Wobhladowar móže so do twórbow zanurić, kotrež nastachu w měrnym wokomiku w našej domiznje, w dalšich němskich kónčinach a we wukraju. Jedna so wo dźěła, tworjene w času koronapandemije. Tohodla wustajeja seniorki a seniorojo Budyskeho wokrjesa jenož 50 twórbow, hewak dodawachu stajnje na 80 dźělow za wustajeńcy. Tole wu­zběhny Ingrid Konschak w swojej lawdaciji. Molerka z Wětrowa je z dwěmaj wolijowymaj mólbomaj na pokazce wobdźělena. Molowała je wona „Pohlad na Nowu Wjes z Njeswačanskeho parka“ a „Hatnu krajinu pola Malešec“.

Ma spodźiwny přisłód

Montag, 09. August 2021 geschrieben von:
Zo maja we Wochožanskim parku błudźenkow wot wčerawšeho tež serbski awdiowy přewodnik, je najprjedy raz chwalobne. Bjez prašenja! Wšako smy tule w dwurěčnym sydlenskim rumje, hdźež serbšćina prosće k tomu słuša. Ale dwě prašeni so mi přiwšěm nanuzujetej. Čehodla wuwiwaja serbski guide hakle po čěskim a pólskim? Hdyž bydlimy tule w němsko-serbskej domiznje, kaž to předsyda spěchowanskeho towarstwa Ulrich Klinkert wčera wuzběhny, by serbski přewodnik hnydom wot wšeho spočatka eksistować dyrbjał, abo nic? A druhe prašenje: Što by było, njebychu-li pjenjezy za serbsku wersiju ze sakskeho fondsa „Čiń sobu!“ dóstali? Njeby potom scyła žadyn serbski awdioguide nastał? Kaž prajene: Iniciatiwu Wochožanskeho parka a wšitkich wobdźělenych sej na kóždy pad chwalu. Mam pak zaso raz tajki spodźiwny přisłód, zo je serbski podźěl kaž tajki připlack, kotryž dyrbiš chcyjo nochcyjo wobkedźbować. Marian Wjeńka

Serbske wodźenje dožiwić

Montag, 09. August 2021 geschrieben von:

W parku błudźenkow spodobne kulturne popołdnjo wuhotowali

Wochozy (SN/MWj). Ze serbskej wersiju awdioweho přewodnika móža so wopytowarjo nětko po Wochožanskim parku błudźenkow wodźić dać. Tule nowosć su tam wčera we wobłuku kulturneho popołdnja zjawnosći předstajili. Na tele prěnje zjawne zarjadowanje po wjele měsacach nanuzowaneho zawrjenja korony dla bě wjace hač 400 wopytowarjow do woblubowaneho wočerstwjenišća blisko Hamorskeje milinarnje přijěło. Serbski publikum ze Zejic sy tam runje tak wuhladał kaž hosći z Budyšina, Baćonja, Pančic-Kukowa, Noweje Wjeski a z Hórkow. Wochožanska Domowinska skupina je popołdnjo sobu podpěrała.

Serbja na festiwalu

Montag, 09. August 2021 geschrieben von:
Wot 5. do 19. awgusta 1951 bě w Berlinje III. swětowy festiwal młodźiny a studentow. Mjez wobdźělnikami z wjac hač sto krajow je něhdźe 900 młodych Serbow we wobłuku programa NDR wustupiło: 800 rejwarjow masoweje sceny „Ratarske dźěła w běhu lěta“ a sto čłonow serbskeje kulturneje brigady ze spěwarjemi, hudźbnikami a dwanaće rejwanskimi porikami. Masowu scenu předstajichmy we wulkim Stadionje Waltera Ulbrichta 15 000 přihladowarjam a w Stadionje Buschallee 1 000 wopytowarjam. Spěwarjo kulturneje brigady běchu wučerski a holči chór. Nimo brigadnych spěwow zanjesechu wujimki z oratorija „Nalěćo“ Handrija Zejlerja a Korle Awgusta Kocora. Rejwarjo předstajichu mejemjetanje a pokazachu reju „Žně“. Na dny festiwala mam tež hišće dopomnjenki, kaž tule: We wulkich halach zawoda NARVA mějachmy masowy kwartěr, hdźež smy spali na matracach. A rěčo jeno serbsce a pokazujo na znamješko na rukawje w serbskich barbach a ze słowom Łužica dóstachmy často hnydomny zastup a k tomu hišće rjane městna při wulkim nawalu na zarjadowanja. Tele znamješko po tym doma hižo wužiwać njesmědźachmy. Mikławš Krawc

Wernisaža zazběh noweho rjadu

Freitag, 06. August 2021 geschrieben von:
Wuměłča Inez Be (nalěwo), pochadźaca z Biskopic a tuchwilu w Drježdźanach studowaca, je wčera wustajeńcu swójskich wuhlowych rysowankow a wolijowych mólbow něhdźe mjez surealizmom a postmodernej popart w rumnosćach Budyskeho towarstwa Dźěłań dźeń wotewrěła. Wernisaža bě zdobom zazběh rjadu „Kleinkunst­werk“, z kotrymž towarstwo wotnětka tydźensce stajnje štwórtk najwšelakoriše zarjadowanja wuhotuje. Mjez druhim budźetaj pianistka Marie Hoffmann a spěwy­twórc Norman Lohr z hosćom na Sukelnskej. Franc Čornak čita 26. awgusta ze swojeje knihi „Franz im Glück“, měsac pozdźišo chcedźa so zhromadnje z Budyskim Thespis-centrumom „participatiwnemu dźiwadłu“ wěnować. Foto: SN/Hanka Šěnec

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND