Jiří Mudra

Freitag, 27. August 2021 geschrieben von:

28. awgusta 1921 narodźi so pozdźiši gymnazialny wučer, slawist, čěski přećel našeho ludu Jiří Mudra. W lěće 2011 wuda Praske Towarstwo přećelow Serbow (SPL) z podpěru Maćicy Serbskeje 136 stron wopři­jacu knihu, w kotrejž je w podtitulu rěč wo 90. narodninach „čěskeho wótčinca a přećela Łužiskich Serbow“. Dopokazow za tajke hódnoćenje je nadosć. Tak su to „Mudrowe wjelětne spomóžne dźěło w SPL, jeho zamołwite redaktorstwo časopisa Česko-lužický věstník (1993–1999), jeho njeličomne přinoški w Rozhledźe, Lě­to­pisu a mnohich čěskich medijach, wjele přełožkow serbskeje literatury, kaž „Bosćij Serbin“ Marje Kubašec abo „Nawrót sonow“ Jurja Kocha. Z Janom Petrom spisa Mudra štyrizwjazkowu wučbnicu serb­šćiny za studentow a druhich zajimcow, swědomiće dźěłaše na čěsko-serbskim resp. serbsko-čěskim słowniku. Wuske zwiski nawjaza ze znowazałoženym Serbskim Sokołom. W lěće 2008 dari nam repre­zentatiwnu knihu „SOKOL – Malé dějiny­ velké myšlenki“ („SOKOŁ. Małe stawi­zny wulkeje myslički“). Serbja wu­znamjenichu Jiříja Mudru 1996 z Mytom Domowiny. Zemrěł je wón 2. měrca 2009.

Mikławš Krawc

Jurij Koch čita

Donnerstag, 26. August 2021 geschrieben von:

Budyšin (SN/JaW). W Ludowym nakładnistwje Domowina je wčera nowa słucho­kniha „Dopomnjenja na młode lěta“ Jurja Kocha wušła.

Kaž nakładnistwo w medijowej zdźělence informuje, je słuchokniha składnostnje 85. narodnin spisowaćela wušła. Za nju je awtor wubrał wujimki z publikacijow „Zabych ći něšto rjec. Dopomnjeća na wažne zažne časy“ a „Wětrnik na třěše. Dopomnjeća na młode a zrałe lěta“. Koch sam čita wo swojich mnohich zdźěla žortnych­ dožiwjenjach a wopisuje ze swojim znatym humorom tehdyše žiwjenske wobstejnosće. Nowostku móžeće sej w Budyskej Smolerjec kniharni a online pod kupić.

Twjerdźizna rjana kulisa była

Donnerstag, 26. August 2021 geschrieben von:
Jakubec twjerdźizna w Mortkowje bě hižo za mnohe zarjadowanja rjana srjedźowěkowska kulisa. Hakle minjeny kónc tydźenja su tam Sakske krajne jewišća ryćerske dźiwadło wo lubosći, intrigach a přeradźe inscenowali, štož je sej tójšto ludźi wobhla­dało. Njedźelu, 29. awgusta, budźe znaty dźiwadźelnik, kabaretist a hudźbnik Tom Pauls z hosćom na Jakubec twjerdźiznje. Hesło jeho programa rěka „To so hišće raz njestanje“. Hač do kónca lěta přeprošuja na wjacore dalše zarjadowanja. Mjez druhim předstaja tam 18. septembra musical „Kiss Me, Kate“, 2. oktobra zaklinči irska­ folk-hudźba a 9. oktobra wotměja twjerdźiznowy bal. Foto: Gernot Menzel

Doł Sprjewje serbsce zaklinčał

Mittwoch, 25. August 2021 geschrieben von:

Budyšin (SN/bn). Bara Sundowner na zahrodźe Serbskeho ludoweho ansambla je wjace hač „jenož“ korčma pod hołym njebjom ze spektakularnym wuhladom na Budyske stare město. Prawidłownje wuhotuja tam najwšelakoriše kulturne zarjadowanja. W tym zwisku dožiwichu wopytowarjo – žane městno njezwosta njewobsadźene – minjeny pjatk cyle wosebity wjeršk. Skupina Brankatschki bě sej wjacorych hosći přeprosyła a zamó z nimi publikum zahorić.

Michał Rab

Mittwoch, 25. August 2021 geschrieben von:
25. awgusta 1971 zemrě w Smochćicach w 84. žiwjenskim lěće farar-dekan Michał Rab, pod klóšterskim mjenom jako pater Clemens (Klimant) znaty. Z Wotrowa po­cha­dźacy duchowny (tam bě so 13. septembra 1887 narodźił) přežiwi wjetši dźěl žiwjenja w Čěskej. Po wopyće tachantskeje šule a wučerskeho seminara w Budyšinje poda so do Praskeho Serbskeho seminara. Wottam wjedźeše jeho puć do nižozemskeho Sittarda na filozofiske a teologiske studije a po tym na měšniski studij do Luxemburga. Po wudyrjenju wójny 1914 wukonješe na wjacorych městnach lacaretsku słužbu. Hakle 1. žnjenca 1920 bu na měšnika wuswjećeny. Najprjedy skutkowaše 13 lět w Novosedlicach/Dubí, wot 1933 w Bořymje. 1945 přesydli so do Jiřetina bli­sko­ Varnsdorfa. Nimo serbskich kemšow (jónu měsačnje tež w Praze) podawaše serbskim gymnaziastam nabožinu. Po přewzaću mocy přez komunistow w februaru 1948 bě někotre tydźenje zajaty. Hač do lěta­ 1966 fararješe w Novosedlicach a we Vtelnje pola Mosta. Po nawróće do do­mi­z­ny wupomha druhdy w Zdźěri. Michał Rab pisaše do nowin a časopisow a wuda knižku „Domizna a křesćanska swójba w serbskich přisłowach“. Mikławš Krawc

Zhromadne proby za pop-operu zahajene

Dienstag, 24. August 2021 geschrieben von:

Předpředań zastupnych lisćikow za serb­sku pop-operu „Carpe noctem – Njeskónčna nóc“ je derje zaběžała. ­Dale su zamołwići a sobuskutkowacy tele dny zhromadne proby zahajili.

Prócu mytować

Dienstag, 24. August 2021 geschrieben von:
Cyłk Trio a kumple přihotuje prěnju serbsku pop-operu „Carpe noctem – Njeskónčna nóc“. Tajke hudźbne chłóšćenki wšak w Serbach tak často njedožiwjamy. Před lětomaj je Worklečanska wyša šula z musicalom „Quo vadis – dokal dźeš?“ na so skedźbniła. Do toho pak knježeše wjele lět měr. Kónc 1990tych lět bě formacija „Łuži­ca live“ hudźbnu bajku z wulkim wuspěchom předstajiła. Tuž so njesměrnje wjeselu, zo so młodźi Serbja znowa na tajki projekt hotuja. Wězo je to wulke wužadanje, a mam wulki respekt před cyłkom Trio a kumple, kotřiž su so z młodźinskim towarstwom Pawk na projekt zwažili. Z nim dźě młodostnych za serbsku hudźbu zahorjeja. Kaž stajnje zaso nazhonjamy, su młodostni z cyłej wutrobu při tajkich­ serbskosć spěchowacych akcijach pódla, – a sym přeswědčeny, zo to tež pop-operu nastupajo tak je. Na kóždy pad so wudani mocy a čas za to woprować. Měli tuž prócu angažowanym mytować a sej operu wobhladać. Janek Wowčer

Arnošt Bart

Dienstag, 24. August 2021 geschrieben von:
24. awgusta 1996 zemrě w 94. žiwjenskim lěće horliwy Sokoł a narodowc Arnošt Bart. Narodźił bě so 18. měrca 1903 jako syn Arnošta Barta z Brězynki (Briesing), sobuzało­žerja Domowiny, jeje pozdźišeho předsydy a předsydy Serbskeje narodneje rady. Arnošt-młódši zapřimny hižo zahe do narodneho dźěła. Załoži 1920 sobu prěnju jednotu Serbskeho Sokoła w Budyšinje, bu sobustaw spěwneho towarstwa Sołobik w Sowrjecach (Soritz) a Budyskeje Nadźije. W jednotach Sokoła w Budyšinje, Malešecach a Delnim Wujězdźe bě aktiwny zwučowar. Zhromadnje z Kurtom Sykoru staraše so zaměrnje wo nastaće dźěćacych skupin. Tajke Sokolata mějachu na to w jědnaće jednotach, w Malešecach bě jako jenič­ka skupina holcow. Sokolata wustupowachu na zlětach Sokoła 1924 w Pan­čicach-­Ku­ko­wje, 1927 we Wulkim Ćisku a 1931 w Ra­dworju, na zlětach Domowiny pak 1924 w Chwaćicach, 1926 w Bukecach, 1928 w Budestecach, 1929 w Klukšu kaž tež 1930 w Rakecach. Same mějachu Sokolata zlět 1926 w Malešecach, 1927 w Chrósćicach a 1928 w Radworju. Po wójnje znajachu Serbja młynka z Delnjeho Wujězda tež jako hrajerja w Serbskim ludowym dźiwadle. Mikławš Krawc

Mosty mjez regionami tworić

Montag, 23. August 2021 geschrieben von:

Lubij (CS/SN). Składnostnje 675. róčnicy wutworjenja hornjołužiskeho zwjazka šesći­městow wuhotowachu we wobłuku festiwala „Přińć a woteńć“ minjenu sobotu „Kulturny hermank“ w Lubiju. Na tamnišej swjedźenskej łuce, městnosći krajneje zahrodneje přehladki 2012, prezentowachu so zastupjerjo najwšelakorišich towarstwow, institucijow a organizacijow Hornjeje Łužicy kaž tež jej něhdy přisłušacych kónčinow dźensnišeje Pólskeje.

Ze swojimi historiskimi drastami dopominaše měšćanska straža z Lubanja na to, zo mějachu so města předewšěm w 16. lětstotku, jako docpě wikowanje zwjazka swój wjeršk, tež rubježniskim ryće­rjam wobarać. Lubańscy hosćo ro­zumja so jako pósłancy Hornjeje Łužicy a chcedźa mosty mjez sakskim a pólskim dźělom regiona tworić.

Podstupim (GF/SN). Na braniborskim festi­walu noweje hudźby „Intersonancy“ je twórba Budyskeho komponista Jana Cyža sobotu wječor w Podstupimskim muzeju prapremjernje zaklinčała.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND