Třicećiny smy docpěli a wjeselimy so na dalše lěta z mnohimi knihami, čitanjemi a rozmołwami. Wutrobny dźak wam wšěm za wjelelětnu swěru a přichilnosć k Smolerjec kniharni. Dźak słuša kupcam, čitarjam, awtoram, towarstwu Přećeljo Smolerjec kniharnje, sobudźěłaćerjam LND a podpěraćelam.
Kelko skazankow, telefonatow a wězo poručenjow smy w minjenych 30 lětach dóstali a wobdźěłali, njemóžemy hižo rjec. Ale wěmy sej kupcow, čitarjow a awtorow wažić. Je rjane začuće, was w kniharni witać a was posłužować, wam radźić a z „dobrej knihu“ domoj hić dać. Móžemy z wulkeho poskitka LND, regionalnych nakładnistwow kaž tež cyłeje Němskeje čerpać. Někotrežkuli zajimawe wudaće je so tak k swojemu čitarjej dóstało.
Waše bohate wobdźělenje na njeličomny zarjadowanjach – knižne premjery, knižne předstajenja a literarne wječorki nam tuchwilu pobrachuja. Nadźijomnje móžemy was bórze zaso na literarne wječory witać. Awtorojo su runje tak njesćerpni kaž my, bohužel pak dotal hišće žanu dowolnosć nimamy prezencne čitanja poskićeć.
21. februar bě Mjezynarodny dźeń maćeršćiny. Z nim chce UNESCO rěčnu a kulturnu wjelorakosć kaž tež wjacerěčnosć spěchować. Wšako je po cyłym swěće połojca wšěch rěčow chutnje wohrožena. „Łužica ma ze swojej dwurěčnosću njesměrnje wulke bohatstwo“, měni čłon serbskeje přirady Zhorjelskeho wokrjesa Karsten Herden z Běłeje Wody. Ze swojim projektom „Lausitzer Lesewolf“ chce wón wjeselo a wobstajnosć najmłódšich čitarjow budźić. Andreas Kirschke je so z 41lětnym wo motiwaciji, wobsahu a wotpohledźe akcije rozmołwjał.
Knježe Herdeno, kak sće projekt „Lausitzer Lesewolf“ zrodźił?
Ze zjawnym listom je so zastupowacy jednaćel Zjednoćenstwa němskich operowych chórow a jewišćowych rejwarjow (VdO) Gerrit-Michael Wedel na direktora Załožby za serbski lud Jana Budarja kaž tež na čłonow załožboweje rady połoženja w Serbskim ludowym ansamblu dla wobroćił.
Pomału wotpinaca so situacija koronu w Sakskej nastupajo je Hornjołužiskim klinikam (OLK) přiležnosć za mjezybilancu. Hač do kónca februara su dohromady 1 040 na koronawirus schorjenych pacientow w Biskopicach a Budyšinje lěkowali.
Budyšin (SN/bn). Mnohich inficěrowanych dyrbjachu intensiwnje hladać, wotpowědne stacije běchu połnje wućežene, kóždeho pacienta mějachu izolować, kaž w zdźělence OLK rěka. „Nachwilnje běchu tři wotrjady w Budyšinje a jedna stacija w Biskopicach kaž tež přidatnje jedna z intensiwneju stacijow w sprjewinym měsće jeničce za kowid-19-pacientow spřihotowane. To woznamjenja, zo smy cyłkownje wjace hač 150 łožow za dołhodobne medicinske zastaranje za nich rezerwowali“, jednaćel OLK Reiner E. Rogowski rozłoži.
Mjeztym zhladuja na woběmaj stejnišćomaj „łahodnje optimistisce do přichoda“. Byrnjež wuskutki „mutěrowanych wariantow wirusa hišće wočaknyć měli“, hotuja so „pomału, ale konsekwentnje na nawrót k normalnemu stawej“ wosebje hladajo na status klinikow jako akutne chorownje.
Tež w Budyskim wopomnišću koronakriza digitalizaciju pohonja. Tak njedźěłaja tam jenož na tym, swoje poskitki wužiwajo nowe techniske móžnosće rozšěrić. Wone maja přichodnje kaž na internetnej stronje tež w socialnych medijach a na Youtube přistupne być.
Budyšin (SN/CoR). Dohromady 23 filmowych clipow je kónc minjeneho lěta w zhromadnym dźěle z renoměrowanym filmowcom Gerom Breloerom nastało. Na komprimowane wašnje předstajeja wone Budyske wopomnišćo a jeho wustajenske wobłuki. Wone powědaja wo dóńće Waltera Rosenheima, kiž bě w nacistiskim času w Budyšinje jaty, wo jatym w Budyskim sowjetskim specialnym lěhwje Hansu Corbaće a wo Hosseinje Yazdim, kiž bě w stasijastwje Budyšin II zajaty. W dalšich krótkofilmach rozprawjeja politiscy jeći wo swojim času tam w 1970- a 1980tych lětach. Časowi swědkojo Thomas Raufeisen, Sigurd Weber, Manfred Matthies, Sigrid Grünewald a Gerhard Vahldiek powědaja wo swojich nazhonjenjach a dožiwjenjach.
W Sakskej a Braniborskej budu jutry lětsa hinaše. Nałožki njebudu ludźo móc po zwučenym wašnju pěstować. Zrudni su tuž nimo mnohich dalšich tež Sylwija Panošina ze Slepjanskeho Serbskeho kulturneho centruma (SKC) a jeje sobudźěłaćerjo.
Hochoza (SN/bn). „Witam was na prěni a nadźijomnje zdobom posledni ryzy digitalny zapust. Poprawom měli samo wo ‚super-zapusće‘ rěčeć, wšako njeswjeći lětsa kóžda wjes za sebje, ale radujemy so wšitcy zhromadnje.“ Z tajkimi słowami zahaji hłowny organizator a moderator Tobias Unger minjenu sobotu nimale pjećhodźinski program, kotryž je něhdźe 1 300 zajimcow online sćěhowało. Dohromady 16 młodźinskich a póstniskich zjednoćenstwow bě za njón filmowe nahrawanja zapodało. Z „hoberskeho mnóstwa VHS-kasetow“ kaž tež nowšich digitalnych natočenjow zestaja Unger wjacore widejowe kolaže, kotrež swjedźenske ćahi, reje a spěwy na přikład we Wjerbnje, w Bórkowach a Drjenowje něhdy a dźensa pokazuja. Mjez filmowymi přinoškami staraštej so Hochožanska Zmijowa kapała z dujerskej hudźbu a Choćebuska partyband Neo ze šlagrami a mjezynarodnymi hitami wo prawu póstnisku naladu.
Hdyž wuměłča praji: „Njejsym před dołhimi lětami wustajeńcy dla molowała, ale zo bych słowjanske zynki, kotrež su tam klinčeli, zapopadnyła. Wjeselu so, zo su mi wobrazy zmóžnili, swoje wuprajenje ludźom sposrědkować.“ Z tajkich słowow rěči hłuboka lubosć k Łužicy, k regionej, kotryž běše čěskej molerce Alenje Čermákovej serbski kraj. Wčera před 95 lětami, 28. februara 1926, so wona w Praze narodźi, w lěće 2009 wona zemrě.
Mjez mnohimi słowjanskimi wuměłcam, hač běchu to Čech Ludvík Kuba, Słowjenc Ante Trstenjak, Polak Jerzy Cieslak – mužojo –, je wona swojorazna wusahowaca wosobina. 1976 bu na Zasłužbnu wuměłču ČSSR pomjenowana.